Το τελευταίο "δώρο" της Μέρκελ στον Ερντογάν.
Το τελευταίο "δώρο" της Μέρκελ στον Ερντογάν.
Ξεκίνησε μια νέα εποχή σχετικά με τους δεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά την σύνοδο κορυφής της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 24-25 Ιουνίου. Πρώτον, η ΕΕ συμφώνησε να παράσχει χρηματοδοτική στήριξη 3 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Τουρκία που έχει προγραμματιστεί να παραδοθεί έως το 2024. Η Επιτροπή δήλωσε ότι αυτή η υποστήριξη είναι προς το "στρατηγικό συμφέρον της Ένωσης", σύμφωνα και με όσα μετέδωσε το πρακτορείο Anadolu. Με πιο απλά λόγια, όσο οι Σύριοι συνεχίζουν να κρατούνται στην Τουρκία, η ΕΕ θα συνεχίσει να δίνει χρήματα.
Αν και αυτή η οικονομική βοήθεια περιγράφεται ως χρήματα για τη στήριξη των προσφύγων, στην πραγματικότητα η Τουρκία θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει τουλάχιστον μέρος της για να προστατεύσει τα ανατολικά της σύνορα. Οι Βρυξέλλες αναμένουν επίσης από την Άγκυρα να διασφαλίσει τα θαλάσσια σύνορά της. Οι παράνομες συνοριακές διελεύσεις μεταξύ Λιβύης, Τυνησίας και Ιταλίας έχουν υπερδιπλασιαστεί τους πρώτους πέντε μήνες του τρέχοντος έτους, ενώ το ίδιο ποσοστό για τη διέλευση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας μειώθηκε στο ήμισυ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Frontex.
Ένα πράγμα για το οποίο η Γερμανίδα Καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ διαμαρτύρεται είναι ότι όσοι δεν έχουν λάβει άσυλο στην Ευρώπη δεν επιστρέφουν στην Τουρκία στο επιθυμητό επίπεδο. Η Τουρκία δεσμεύτηκε να αποδεχτεί τον επαναπατρισμό ως μέρος της συμφωνίας προσφύγων του 2016. Από τότε, μόνο 2.700 άτομα έχουν επαναπατριστεί από την Ελλάδα. Ωστόσο, περίπου 30.000 πρόσφυγες από την Τουρκία έχουν εγκατασταθεί σε χώρες της ΕΕ.
Ωστόσο, αυτή τη φορά η ειρηνευτική χειρονομία της ΕΕ προς την Άγκυρα ήταν πολύ γενναιόδωρη. Αυτό οφείλεται στο ότι κατέστησαν σαφές ότι θέλουν να εργαστούν για την επέκταση ή την ανανέωση της Τελωνειακής Ένωσης. Η Μέρκελ και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας απέδωσαν τη θετική κίνηση της ΕΕ προς τον Ερντογάν στο γεγονός ότι η Τουρκία έχει μειώσει τις εντάσεις στη Μεσόγειο. Ωστόσο, όλοι γνωρίζουν ότι ο κύριος λόγος είναι ότι η Τουρκία συμφώνησε να συνεχίσει να υπηρετεί ως φύλακας των προσφύγων.
Η Άγγελα Μέρκελ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ουρσούλα φον ντερ Λάιεν εργάστηκαν σκληρά για τη λήψη θετικών αποφάσεων σχετικά με την Τουρκία στη Σύνοδο Κορυφής. Η Μέρκελ, συγκεκριμένα, συναντήθηκε αυτοπροσώπως με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν για να λάβει την έγκρισή του για το μεγαλύτερο δυνατό ποσό προσφυγικής βοήθειας στην Τουρκία. Εκτός από τη Γαλλία, έπρεπε να πειστούν η Ελλάδα, η Κύπρος, η Αυστρία καθώς και το Βέλγιο.
Αυτή είναι μια εποχή που η δημοκρατία στην Τουρκία αποτελεί παρελθόν, το Συνταγματικό Δικαστήριο αποδέχθηκε την αίτηση για κλείσιμο του φιλοκουρδικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP), ζητήθηκε τα 451 μέλη του HDP να αποκλειστούν από τη δυνατότητα συμμετοχής στην πολιτική και όλοι οι αντιφρονούντες βρίσκονται υπό καταστολή. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η ΕΕ παρουσίασε στην Άγκυρα σημαντικές ευκαιρίες χάρη στις σημαντικές προσπάθειες της Γερμανίας.
Η επέκταση της Τελωνειακής Ένωσης θα ανοίξει το δρόμο για οικονομική ανάπτυξη και για τις δύο πλευρές και αυτό σημαίνει ότι όλοι θα μπορούν να επιτύχουν τον αρχικό τους στόχο. Μετά την ανανέωση της Τελωνειακής Ένωσης, θα καταβληθούν προσπάθειες ώστε οι τουρκικές εταιρείες να συμπεριληφθούν στην ευρωπαϊκή αγορά πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ. Το άνοιγμα ιδίως στους τομείς της γεωργίας και των υπηρεσιών θα επιτρέψει στις τουρκικές εταιρείες να ανταγωνιστούν με τις ευρωπαϊκές εταιρείες σε όλους τους τομείς υπηρεσιών. Η Άγκυρα, η οποία έχει από καιρό εγκαταλείψει την προσπάθειά της για ένταξη στην ΕΕ, έχει λάβει την καλύτερη πρόταση.
Η Μέρκελ και η κυβέρνησή της, καθώς και η ΕΕ, διαφωνούσαν με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Ορμπάν για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ, ενώ επέλεξαν να παραμείνουν σιωπηλοί εναντίον του Ερντογάν και της σκληρής στάσης της κυβέρνησής του απέναντι στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΙΚΙ. Η ΕΕ, η οποία αντιτάχθηκε στη Ρωσία και στη Λευκορωσία στο θέμα της ελευθερίας του Τύπου και μπόρεσε να λάβει την απόφαση να επιβάλει κυρώσεις εν μία νυκτί, δεν ανέφερε καν ότι η κυβέρνηση Ερντογάν ποινικοποιεί τους δημοσιογράφους, την απόφασή τους να ακυρώσουν τις κάρτες Τύπου τους βάσει αόριστων ισχυρισμών και ότι η Τουρκία είναι μία από αυτές τις χώρες στον κόσμο όπου συλλαμβάνεται ο μεγαλύτερος αριθμός δημοσιογράφων.
Η Μέρκελ είναι ο σημαντικότερος υποστηρικτής του Ερντογάν στην ΕΕ και φυσικά ο Ερντογάν το γνωρίζει. Μετά την αποχώρησή της, θα είναι πολύ πιο δύσκολο για την Άγκυρα να επιτύχει τον στόχο των ταξιδιών χωρίς βίζα και την επέκταση της Τελωνειακής Ένωσης. Για το λόγο αυτό, οι πρόσφυγες και η επανεισδοχή παραμένουν το πιο σημαντικό διαπραγματευτικό χαρτί. Σήμερα, η σκληρή αποστολή της Τουρκίας στο Αφγανιστάν έχει προστεθεί σε αυτά. Έτσι, η Άγκυρα προσπαθεί να κουνήσει το δάχτυλο λέγοντας ότι αυτό που προσέφερε η ΕΕ ήταν ανεπαρκές και ότι τα ανασταλθέντα κεφάλαια των ενταξιακών συνομιλιών της ΕΕ πρέπει να ανοίξουν ξανά. Ο Ερντογάν ενεργεί σαν να είναι θυμωμένος που το ζήτημα έχει ελαχιστοποιηθεί σε στο επίπεδο της απλής οικονομικής βοήθειας για τους πρόσφυγες.
Πέτρος Κράνιας
https://www.capital.gr/diethni/3557875/to-teleutaio-doro-tis-merkel-ston-erntogan
7/7/2021