Αποθήκευση Ενέργειας και η Μηδενική Προστιθέμενη Αξία των Επενδύσεων ΑΠΕ. (*)

''Η πράσινη μετάβαση αποτελεί ένα πανάκριβο εγχείρημα για το οποίο οι αρμόδιοι δεν γνωρίζουν ακόμη βασικές παραμέτρους του.Ούτε οι τεχνολογίες που χρειάζονται έχουν βρεθεί, αλλά ούτε και το ζήτημα της περιβαλλοντικής ασφάλειας  έχει απαντηθεί...''

  Αποθήκευση Ενέργειας 
και η Μηδενική Προστιθέμενη Αξία των Επενδύσεων ΑΠΕ.

Είναι γεγονός ότι στη ρουλέτα της κεντρικής πολιτικής σκηνής που έχουν στήσει τα κέντρα λήψης αποφάσεων στις Βρυξέλες - για να μην επεκταθούμε και σε άλλες βαρυσήμαντες πρωτεύουσες της Ε.Ε. - η μπίλια μοιάζει να έχει σφηνωθεί σκανδαλωδώς στο… «πράσινο». Η φιλοδοξία να απολιγνιτοποιηθεί η ηλεκτροπαραγωγή, να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, να βελτιωθεί η ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων και να καθαρίσουν οι μεταφορές σε ξηρά, θάλασσα και αέρα και όλα αυτά μαζί έως το 2030 και το 2050, είναι εξόχως απαιτητική για να μην πούμε ανέφικτη. Και τούτο επειδή η πράσινη μετάβαση αποτελεί ένα πανάκριβο εγχείρημα για το οποίο οι αρμόδιοι δεν γνωρίζουν ακόμη βασικές παραμέτρους του, όπως είναι…τυχαίο παράδειγμα, η αποθήκευση της ενέργειας που παράγουν ο άνεμος και ο ήλιος. Το κακό τόσο για εκείνους όσο και για εμάς είναι πως στο ζήτημα της αποθήκευσης είμαστε ακόμη πολύ μακρυά. 
 
Ούτε οι τεχνολογίες που χρειάζονται έχουν βρεθεί, αλλά ούτε και το ζήτημα της περιβαλλοντικής ασφάλειας (δείτε επίκαιρο θέμα στο energia.gr εδώ ) έχει απαντηθεί, αφού η -πανάκριβη τεχνολογία- μπαταρία πρέπει κάπου να …αποθηκευτεί άπαξ και ολοκληρώσει τον κύκλο ζωής της.

Τα ερωτηματικά και οι απορίες σχετικά με την αποθήκευση δεν σταματούν, όμως, εδώ. Και τούτο, επειδή όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, εάν προταχθεί η προσέγγιση των μπαταριών, θα κληθεί να τις πληρώσει ξανά ο καταναλωτής, αφού οι επενδύσεις σε συστήματα αποθήκευσης με μπαταρίες, εάν δεν υποστηριχτούν από κρατικό χρήμα, δεν μπορεί να γίνουν. Αφήστε που οι τιμές των ΑΠΕ έχουν ακριβύνει πολύ σε όλη την ΝΑ Ευρώπη, με πρόσφατο παράδειγμα την Βουλγαρία που φημιζόταν ότι διέθετε το πιο φθηνό ρεύμα στην Ευρώπη.

Δεν χρειάστηκε παρά ένα απλό coupling με την Ελλάδα για να εκτοξευθεί η τιμή της ενέργειας στη γειτονική χώρα και να υποφέρουν οι τσέπες των καταναλωτών. Είναι προφανές ότι το λόμπι των ΑΠΕ είναι, πλέον, από τα πιο ισχυρά. Όμως θα πρέπει να αναρωτηθούμε: Όταν μιλούν  για επενδύσεις σε ανανεώσιμη ενέργεια θα πρέπει να μας πουν και για το ποιά είναι και η προστιθέμενη αξία πχ από ένα αιολικό πάρκο, στην οικονομία; Απάντηση: Καμία. Διότι όταν τερματιστεί η φάση της κατασκευής ενός πάρκου, οι εργαζόμενοι απολύονται και απομένουν λίγοι σεικιουριτάδες για να επιβλέπουν τις εγκαταστάσεις σε καθημερινή βάση. Τίποτε άλλο. Και από την άλλη, οι επενδυτές έχουν εξασφαλίσει τεράστιες ταρίφες και ξημεροβραδιάζονται στα καφενεία επειδή δεν χρειάζεται να ξαναδουλέψουν στη ζωή τους! Έτσι όμως δεν βοηθά κανείς την εθνική οικονομία. Δεν τα λέμε εμείς στο energia.gr. Τα λένε άνθρωποι με μακρά παρουσία και κύρος στην αγορά.  

https://www.energia.gr/article/180008/apothhkeysh-energeias-kai-h-mhdenikh-prostithemenh-axia-ton-ependyseon-ape

 2 Αυγούστου 2021 


          ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ         



 1.
Πόσο Ασφαλείς Είναι οι Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Ενέργειας
 με Μπαταρίες; 
 
Με τη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα ενεργειακά συστήματα πολλών χωρών να αποκτά ολοένα και ταχύτερο ρυθμό και την εξάπλωση των ανησυχιών για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης να κυριαρχούν στο μείγμα της πολιτικής, θα φάνταζε ανυπόστατο να αμφισβητεί κανείς την περιβαλλοντική ασφάλεια αυτών των εγκαταστάσεων. Ωστόσο, οι ΑΠΕ δεν μπορούν να εδραιώσουν τη θέση τους στο ενεργειακό μίγμα του μέλλοντος, λόγω της στοχαστικότητας που τις διέπει, χωρίς να συνδυάζονται με εκτεταμένα συστήματα αποθήκευσης σε κλίμακα δικτύου.
 
Ως εκ τούτου, η εύρεση και η εφαρμογή οικονομικά αποδοτικών και βιώσιμων συστημάτων αποθήκευσης και μετατροπής ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας. Μπαταρίες διαφόρων τύπων και μεγεθών θεωρούνται μία από τις καταλληλότερες προσεγγίσεις για την αποθήκευση ενέργειας και υπάρχει εκτεταμένη έρευνα για διαφορετικές τεχνολογίες και εφαρμογές μπαταριών. Όμως, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη χρήση μεγάλης κλίμακας μπαταριών παραμένουν μια σημαντική πρόκληση που απαιτεί περαιτέρω μελέτη και τούτο επειδή ενώ οι μπαταρίες αποτελούν αποτελεσματικά, βολικά, αξιόπιστα και εύχρηστα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας (ESS), εν τούτοις, έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής.  Άμεσο αποτέλεσμα αυτής της παραδοχής είναι το ότι μεγάλες ποσότητες και ένα ευρύ φάσμα πρώτων υλών, συμπεριλαμβανομένων μετάλλων και μη,  που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή των μπαταριών, μπορεί να παράγει σημαντικές ποσότητες περιβαλλοντικών ρύπων , όπως επικίνδυνα απόβλητα, εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και τοξικά αέρια, κατά τη διάρκεια των διαφόρων διαδικασιών από την εξόρυξη, την κατασκευή, τη χρήση, τη μεταφορά, τη συλλογή, την αποθήκευση, την επεξεργασία, τη διάθεση και την ανακύκλωση.

Επομένως, η  χρήση μπαταριών σε μεγάλη κλίμακα ή σε κλίμακα δικτύου, δηλαδή, για ισχύ άνω των 50 MW, θα έχει σημαντικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις και ως εκ τούτου, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή για την αποφυγή των κινδύνων που ενέχουν. Σε δεύτερο στάδιο θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να προκριθούν εναλλακτικές λύσεις όπως η αντλησιοταμίευση και ο πεπιεσμένος αέρας, ακριβώς λόγω των χαμηλών περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων σε σύγκριση με τους διαφορετικούς τύπους μπαταριών.

Σε ειδικό άρθρο του το sciencepost.fr ασχολείται με μια έκφανση αυτού του ζητήματος που αναφέρεται στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις λεγόμενες «φάρμες μπαταριών» που αναπτύσσονται σε αγροτικές περιοχές και προκαλούν ανησυχία.

Στην εποχή της ενεργειακής μετάβασης, αναφέρει το άρθρο, τα ηλεκτρικά αγροκτήματα στα οποία συσσωρεύονται μπαταρίες ιόντων λιθίου είναι η νέα μόδα σε αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου. Όμως, έκθεση που συνέταξαν δύο φυσικοί, προκαλεί ανησυχία για αυτές τις εγκαταστάσεις.

Στους αγρούς της Βρετανίας μπορεί κανείς να δει ότι υπάρχουν ορισμένα μάλλον δυσδιάκριτα κτίρια. Με την πρώτη ματιά αυτό δεν φαντάζει περίεργο με μια εξαίρεση. Μόλις πλησιάσεις, ακούς να βγαίνει ένας ελαφρύς ηλεκτρικός βόμβος. Όπως ανέφερε σε δημοσίευμά της η Daily Mail, στις 10 Ιουλίου, πρόκειται για μονάδες μπαταριών. Το Ηνωμένο Βασίλειο τις εγκαθιστά μαζικά προκειμένου να δημιουργήσει ένα εύκολα εκμεταλλεύσιμο απόθεμα ηλεκτρικής ενέργειας, που θα αντιμετωπίσει τη στοχαστικότητα των ΑΠΕ. Ένα επιπλέον χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτών των ηλεκτρικών αγροκτημάτων για τους ιδιοκτήτες τους και τις κοινότητες που τα φιλοξενούν είναι ότι τους αποφέρουν σημαντικά χρήματα.

Στο σημείο αυτό παρεμβαίνουν δύο Βρετανοί φυσικοί για να χαλάσουν το πανηγυρικό κλίμα γύρω από την ύπαρξη αυτών των αγροκτημάτων, με τη δημοσίευση μιας μελέτης που δημοσιεύτκε τον περασμένο Ιούνιο. Ο Έντμουντ Φόρνταμ, της Energetics Research and Consulting και ο Γουέιντ Άλισον, του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης εξηγούν ότι οι συσσωρεύσεις ιόντων λιθίου μπορεί να αντιπροσωπεύουν ένα πιθανό κίνδυνο καταστροφής ανάλογο ή και ακόμη μεγαλύτερο εκείνου με τις εκρήξεις που κατέστρεψαν το λιμάνι και μέρος της Βηρυτού τον Αύγουστο του 2020!

Οι δύο φυσικοί επισημαίνουν ότι η μελέτη τους δεν σημαίνει ότι αντιτίθενται συνολικά στην υλοποίηση ενός έργου με προφανές  γενικό ενδιαφέρον. Ωστόσο, καταδεικνύουν με στοιχεία ότι κινδυνεύει η ζωή των ανθρώπων σε αυτές τις περιοχές.

Η ανησυχία τους είναι εύλογη, καθώς οι μπαταρίες ιόντων λιθίου εμπεριέχουν έναν αναμφισβήτητο περιορισμό: μπορούν να υπερθερμανθούν και να αναφλεγούν.  Επομένως, ο κίνδυνος αυτός πολλαπλασιάζεται από το γεγονός  ότι τα εν λόγω αγροκτήματα φιλοξενούν χιλιάδες από αυτές τις μπαταρίες και ότι σε περίπτωση ατυχήματος  θα μπορούσε να υπάρξει το φαινόμενο του ντόμινο. Οι δύο επιστήμονες επισημαίνουν ότι πρόκειται για ένα συγκεκριμένο τύπο πυρκαγιάς, που δεν χρειάζεται οξυγόνο για να επεκταθεί. Μπορεί να φθάσει σε θερμοκρασία 600 ° Κελσίου, που είναι αρκετή για να λιώσει το αλουμίνιο. Επιπλέον, για να σβήσεις μια τέτοια πυρκαγιά χρειάζονται ειδικές τεχνικές και μέσα. Αυτού του είδους οι φωτιές που  ακόμη και έμπειροι πυροσβέστες δυσκολεύονται να τις κατασβέσουν παρατηρούνται  ήδη στην περίπτωση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων!

Παρά το γεγονός ότι θα μπορούσε κανείς να κατηγορήσει τους δύο επιστήμονες πως ρέπουν προς την καταστροφολογία, εν τούτοις , όπως οι ίδιοι εξηγούν, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος τα γύρω χωριά να καταστραφούν από πιθανές εκρήξεις και την έκλυση τοξικών καπνών. Επιπλέον, φαίνεται ότι αυτά τα αγροκτήματα δεν προστατεύονται από ένα επαρκές θεσμικό πλαίσιο, παρά το γεγονός ότι αποθηκεύουν μεγάλους όγκους ηλεκτροχημικής ενέργειας…

του Αδάμ Αδαμόπουλου 

https://www.energia.gr/article/179924/poso-asfaleis-einai-oi-egkatastaseis-apothhkeyshs-energeias-me-mpataries

 30 Ιουλίου 2021 
 
 

 
2.
Βιαστήκαμε με την απολιγνιτοποίηση.

Τον Σεπτέμβριο που τα νοικοκυριά θα παραλάβουμε τους λογαριασμούς ρεύματος, η κυβέρνηση θα κληθεί να εξηγήσει πολλά.

Αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση που προβλέπουμε ότι η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να τη διαχειριστεί με τους γνωστούς τρόπους - ο προσεκτικός παρατηρητής βέβαια, έχει ήδη διαπιστώσει ότι είναι όλο και λιγότερο αποτελεσματικοί- θα μπορούσε να την αποφύγει, αν είχε αξιοποιήσει όλους τους μήνες που πέρασαν από την αιφνιδιαστική εξαγγελία του πρωθυπουργού για εσπευσμένη απολιγνιτοποίηση για να εξηγήσει στους πολίτες, με ειλικρίνεια, τις συνέπειες της ενεργειακής μετάβασης στο πορτοφόλι τους.

Κανείς δεν διαφωνεί με την απολιγνιτοποίηση.

Ούτε οι κάτοικοι των περιοχών Πτολεμαίδας και Μεγαλόπολης οι ζωές των οποίων θα καταστραφούν από την ενεργειακή μετάβαση, δεν έχουν εκφράσει αντιρρήσεις για το πρότζεκτ per se. Ούτε σε κινητοποιήσεις προχώρησαν, ούτε απέκλεισαν τις Εθνικές Οδούς, ούτε επιδόθηκαν σε υστερική και εφ' όλης της ύλης αντιπολίτευση. Το αντίθετο. Από την πρώτη στιγμή επιχείρησαν να γίνουν συνομιλητές της κυβέρνησης και να βοηθήσουν την όλη διαδικασία. Τους αγνόησαν. Το γνωρίζουμε καλά γιατί έχουμε επαγγελματική συνεργασία με επιχειρηματίες της περιοχής.

Αυτό που επισημαίνουν οι κάτοικοι των περιοχών αυτών είναι η έλλειψη ενός λεπτομερούς προγράμματος ενεργειών, ενός λεπτομερούς σχεδίου δράσης που θα εκτελείται εντός συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων  ώστε η μετάβαση αυτή να γίνει με τις μικρότερες δυνατές ζημιές εξασφαλίζοντας, παράλληλα, την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Αυτές τις μέρες διαπιστώνουμε το πρόβλημα.

Κι ας μην ξεχνιόμαστε: και το φυσικό αέριο ορυκτό καύσιμο είναι η χρήση του οποίου κάποια στιγμή, όχι πολύ μακριά από σήμερα, θα καταργηθεί και οι επενδύσεις που θα γίνουν στα δίκτυα φυσικού αερίου θα πρέπει να είναι στοχευμένες ώστε να αποσβεστούν για να μην πετάξουμε σε αυτές κονδύλια που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν αλλού.

Όμως, μεγαλύτερο πρόβλημα κι από την ανεμελιά και την ανεξήγητη αυτοπεποίθηση των παραγόντων που έχουν εμπλακεί στην απολιγνιτοποίηση είναι ότι η κυβέρνηση δεν επέτρεψε να γίνει δημόσια συζήτηση ώστε οι πολίτες να κατανοήσουν τα οφέλη από την απολιγνιτοποίηση μακροπρόθεσμα  αλλά και να αναμένουν ότι μεσοπρόθεσμα το κόστος της ενεργειακής μετάβασης θα είναι υψηλό και θα χτυπήσει το πορτοφόλι τους.  

Δεν έγινε καμία συζήτηση για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών μιας χώρας που εξαρτάται από τον Τουρισμό, με ό,τι αυτό σημαίνει για την κατακόρυφη αύξηση των αναγκών σε ενέργεια τους καλοκαιρινούς μήνες, με όρους εθνικής ασφάλειας.

Διαβάζουμε από μέλη ΔΕΠ, παράγοντες της αγοράς, κάθε λογής «συμβούλους», υψιπετείς αναλύσεις για τις ΑΠΕ και τις εφαρμογές τους. Τους φανταζόμαστε να τις γράφουν με το μάτι τους να γυαλίζει με λαιμαργία καθώς το μόνο που έχουν κατά του είναι τα κονδύλια του Ελλάδα 2.0  Μέχρι και για «κοιλάδες υδρογόνου« διαβάζουμε. Το «φέρτε τα λεφτάκια να τα ροκανίσουμε» θα ήταν πιο έντιμο.

Για το μέλλον των βιομηχανικών μονάδων και της μεταποίησης στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας δεν ειπώθηκε κάτι. Ούτε από τον ίδιο τον ΣΕΒ! Οι επιχειρηματίες της περιοχής ζητούν να υπάρχει πρόβλεψη για τη συμμετοχή τους στην κατασκευή των μονάδων ΑΠΕ αντί να δαπανήσουμε όλα τα κονδύλια από τα διάφορα ταμεία «δίκαιης μετάβασης» σε αγορές του εξοπλισμού από το εξωτερικό. Αντί δηλαδή να εξασφαλίσουμε εμείς τη λειτουργία της βιομηχανίας στη Γερμανία και την Κίνα, αφήνοντας τη δική μας βιομηχανία να αφανιστεί, να μεριμνήσουμε για τη συνέχιση της λειτουργίας τους.

Καμία εξήγηση δεν δόθηκε, καμία συζήτηση δεν έγινε. Είναι επόμενο λοιπόν το ραντεβού με την πραγματικότητα να είναι ήδη οδυνηρό. Θα γίνει οδυνηρότερο.

Bίβιαν Ευθυμιοπούλου

https://www.liberal.gr/apopsi/biastikame-me-tin-apolignitopoiisi/394735


  4 Αυγούστου 2021


 
 * * *

    (*)  Οι απόψεις, που δημοσιεύονται στα εκάστοτε- αποκλειστικά χάριν ενημέρωσης και προβληματισμού-αναρτώμενα άρθρα (ή κάθε είδους κείμενα) του ιστολογίου μου, εκφράζουν αποκλειστικά και μόνο τους αρθρογράφους που τις διατυπώνουν.Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν τον συντάκτη τους, χωρίς να συμπίπτουν κατ' ανάγκη με την άποψη του blogger. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στους δημιουργούς των κειμένων, εικόνων κλπ και των ιστολογίων που αναφέρονται.