Η "φυγή προς τα εμπρός" του Ερντογάν έγινε παρωδία του εαυτού της.
Η ανακοίνωση του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν ότι διέταξε την απέλαση των πρεσβευτών 10 ισχυρών δυτικών κρατών (λόγω της κοινής επιστολής με την οποία αυτοί ζήτησαν την εφαρμογή των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την απελευθέρωση του επί τετραετία κρατούμενου ακτιβιστή και μαικήνα Οσμάν Καβάλα) βυθίζει την Τουρκική Δημοκρατία στην μεγαλύτερη διπλωματική κρίση της ιστορίας της.
Πόσο μάλλον που επτά από τις 10 θιγόμενες χώρες είναι σύμμαχοι της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και που το συγκεκριμένο επεισόδιο συμπίπτει με τους κλυδωνισμούς που έχει προκαλέσει η νομισματική πολιτική Ερντογάν. Μολονότι η απόφαση Ερντογάν δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί, μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές, οι απώλειες στην ισοτιμία της λίρας μετά το τελευταίο διπλωματικό επεισόδιο ξεπέρασαν το 1%.
Η τουρκική αντιπολίτευση δια στόματος του αρχηγού του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, του υπαρχηγού του εθνικιστικού "Καλού Κόμματος" Γιαβούζ Αγιραλίογλου και του ιδρυτή του Κόμματος του Μέλλοντος και πρώην πρωθυπουργού, Αχμέτ Νταβούτογλου, κάλεσε τον ισχυρό άνδρα της Άγκυρας να ασχοληθεί με το επείγον οικονομικό πρόβλημα της χώρας, αντί να κατασκευάζει αντιπερισπασμούς.
Επεσήμανε επίσης ότι οι "επιδείξεις αποφασιστικότητας" του Ερντογάν γίνονται εκ του ασφαλούς, διότι ο Τούρκος πρόεδρος ήξερε να είναι περισσότερο διαλλακτικός όταν ο Ντόναλντ Τραμπ τού απηύθυνε προσωπική επιστολή με ανοίκειους χαρακτηρισμούς ή 33 Τούρκοι στρατιώτες έχαναν τη ζωή τους από ρωσικά πυρά στη Συρία.
Όσο για την ξενική "ανάμιξη στα της τουρκικής Δικαιοσύνης", λέει πολλά η απελευθέρωση του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον και του Τουρκο-Γερμανού δημοσιογράφου Ντενίζ Γιουτζέλ, μετά από παρεμβάσεις των Ντόναλντ Τραμπ και Άνγκελα Μέρκελ αντίστοιχα, σε φάση κατά την οποία ο Ερντογάν επιδιδόταν σε μιαν ιδιόμορφη "πολιτική απόσπασης ομήρων" έναντι των δυτικών κρατών.
Σε κάθε περίπτωση, το Δικαστήριο του Στρασβούργου, που αποφάνθηκε για την περίπτωση του Οσμάν Καβάλα, αποτελεί όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης, κράτος-μέλος του οποίου είναι και η Τουρκία.
Εάν, δε, υλοποιηθεί η απειλή απέλασης των 10 πρεσβευτών, η διπλωματική πρακτική επιβάλλει στις θιγόμενες χώρες να απαντήσουν κατ' αναλογίαν και μάλιστα, στη συγκεκριμένη περίπτωση, συντονισμένα.
Σκληρά δοκιμαζόμενο αφήγημα
Το αφήγημα της Τουρκίας ως αναδυόμενης διεθνούς δύναμης η οποία ισότιμα αναμετριέται με τους ξένους που απεργάζονται τον διαμελισμό της, θα δοκιμαστεί δεινά στην πράξη – όπως ακριβώς ισχύει και στην περίπτωση της συναλλαγματικής κρίσης, όπου η ερντογανική "ανορθοδοξία" τιμωρείται από τις αγορές.
Η προσφιλής στον Τούρκο πρόεδρο τακτική της αγέρωχης "φυγής προς τα εμπρός", του πολλαπλασιασμού των μετώπων και της διαρκούς εναλλαγής των συμμαχιών συναντιέται με ένα αντικειμενικό όριο, πέραν του οποίου μετατρέπεται σε αυτοκαταστροφική παρωδία του εαυτού της.
Ερμηνεύονται βέβαια όλα αυτά με αναφορά στον τουρκικό εθνικισμό, ο οποίος αποτελεί το τελευταίο εναπομείναν ιδεολογικό καύσιμο των κυβερνώντων, δίνοντάς τους το πλεονέκτημα να παρουσιάζουν κάθε ενιστάμενο εντός συνόρων ως "πεμπτοφαλαγγίτη" και ενεργούμενο ξένων δυνάμεων. Όμως το "παραπανίσιο βήμα" είναι το οιονεί επαναστατικό προσωποκεντρικό καθεστώς που εγκαθιδρύεται από την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 και εξής, αποδυναμώνοντας και αποδιαρθρώνοντας τους υφιστάμενους θεσμούς.
Το γεγονός ότι ως προς την απέλαση των 10 πρεσβευτών ο Ερντογάν υπερβαίνει δημοσίως τις αντιρρήσεις του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών (το οποίο φέρεται να παίζει μέχρι και τώρα το παιχνίδι των καθυστερήσεων) εικονογραφεί χαρακτηριστικά τη ρευστοποίηση των κρατικών ισορροπιών.
Όπως άλλωστε και οι διαρκείς παρεμβάσεις στην ηγεσία της κεντρικής τράπεζας, προκειμένου να υλοποιηθεί η πολιτική του προέδρου για μείωση του κόστους δανεισμού.
Του Κώστα Ράπτη
https://www.capital.gr/
25/10/2021
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ