Capital Economics: Σε πλήρη και απόλυτη νομισματική κρίση η Τουρκία – Πόσο εκτεθειμένες είναι η Ελλάδα και άλλες χώρες στην "τουρκική μετάδοση".

 


Capital Economics: Σε πλήρη και απόλυτη νομισματική κρίση η Τουρκία – Πόσο εκτεθειμένες είναι η Ελλάδα και άλλες χώρες στην "τουρκική μετάδοση".
 
Με την τουρκική λίρα να καταγράφει απώλειες άνω του 10% σήμερα (ενώ νωρίτερα έφτασε να χάνει 15% κατρακυλόντας έως το χαμηλό των 13,45 λιρών ανά δολάριο) και άνω του 20% την τελευταία εβδομάδα (με τις απώλειες από την αρχή του έτους να φτάνουν το 45%), το νόμισμα βρίσκεται πλέον σε έδαφος κρίσης, όπως σημειώνει η Capital Economics. Ο υψηλότερος πληθωρισμός και η επιδείνωση των εγχώριων χρηματοοικονομικών συνθηκών είναι πιθανό να επηρεάσουν αρνητικά την ανάκαμψη της Τουρκίας. Δεδομένων όμως των μικρών εμπορικών και χρηματοοικονομικών δεσμών με τον υπόλοιπο κόσμο και το ότι οι περισσότερες εξωτερικές θέσεις των χωρών των Αναδυομένων Αγορών βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση από ό,τι στο παρελθόν, είναι απίθανο να υπάρξει σημαντική παγκόσμια "μετάδοση".

Όπως τονίζει η Capital Economics, η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας (CBRT) υπέκυψε για άλλη μια φορά στην πολιτική πίεση του Ερντογάν για μειώσεις επιτοκίων, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία υποφέρει από πληθωρισμό 20% και κατάρρευση της αξίας της λίρας. Τα σχόλια της κεντρικής τράπεζας μόλις την περασμένη Πέμπτη ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο να τερματίσει τον κύκλο χαλάρωσης τον Δεκέμβριο είναι πλέον παρελθόν υπό το φως του πιο πρόσφατου προκλητικού μηνύματος του Ερντογάν ότι τα υψηλότερα επιτόκια δεν θα μειώσουν τον πληθωρισμό και ότι είναι αποφασισμένος να κερδίσει τον "πόλεμο οικονομικής ανεξαρτησίας" της χώρας.

Δεδομένου αυτού και του ρεκόρ του Ερντογάν να απολύει ανυπάκουους διοικητές κεντρικών τραπεζών, οι ελπίδες ότι η CBRT θα κατευνάσει τους φόβους των επενδυτών και θα βάλει στηρίξει στη λίρα μη μειώνοντας περαιτέρω τα επιτόκια (ή ακόμα και αν τα αυξήσει) μηδενίζονται, τονίζει ο οίκος. Οι απότομες βουτιές της λίρας είναι πιθανό να σφίξουν τις χρηματοοικονομικές συνθήκες της Τουρκίας και θα μπορούσαν τελικά να καταλήξουν να πιέσουν βραχυπρόθεσμα τις τράπεζές της.

 
Ωστόσο, η παγκόσμια οικονομία φαίνεται να είναι σε καλή θέση για να αντιμετωπίσει την ανανεωμένη αναταραχή στην Τουρκία τους επόμενους μήνες.

Η ιστορία δείχνει ότι τα νομίσματα των αναδυόμενων οικονομιών με μεγάλα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και μεγάλα βραχυπρόθεσμα εξωτερικά χρέη μπορούν να δεχτούν τη μεγαλύτερη πίεση όταν το κλίμα επιδεινωθεί, όπως κατά την κρίση της Τουρκίας το 2018. Αλλά, οι απαιτήσεις εξωτερικής χρηματοδότησης είναι χαμηλές σε σχέση με τα συναλλαγματικά αποθέματα ή έχουν τουλάχιστον βελτιωθεί στις περισσότερες αναδυόμενες αγορές πλέον.

Επιπλέον, οι άμεσες οικονομικές σχέσεις είναι γενικά μικρές και έχουν συρρικνωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Οι μη κάτοικοι έχουν μειώσει τις συμμετοχές τους σε τουρκικές μετοχές και εγχώριους κρατικούς τίτλους σε σχεδόν ασήμαντα επίπεδα, φθάνοντας συνολικά σε 30 δισ. δολάρια. Έτσι, εάν υπήρχε μια κατάρρευση στις τουρκικές αγορές μετοχών και ομολόγων, υπάρχουν περιορισμένα περιθώρια για τους ξένους επενδυτές να πληγούν. Όσον αφορά τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ξένοι οφειλέτες, οι τουρκικές τράπεζες έχουν μόνο 10 δισεκατομμύρια δολάρια ξένων δανείων στα βιβλία τους, επομένως οι τραπεζικές πιέσεις δεν θα έχουν σχεδόν καθόλου αντίκτυπο στον δανεισμό στο εξωτερικό, όπως επισημαίνει η Capital Economics.

 
Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι ξένες τράπεζες είναι επίσης χαμηλοί, σύμφωνα με τον οίκο. Οι απαιτήσεις τους από τις τουρκικές τράπεζες είναι μικρές σε γενικές γραμμές, και τα δάνεια προς τον μη τραπεζικό ιδιωτικό τομέα της Τουρκίας ισοδυναμούν επίσης με ένα μικρό μερίδιο του κεφαλαίου των ξένων τραπεζών. Η κύρια εξαίρεση είναι η Ισπανία, όπου η BBVA έχει έκθεση στην Τουρκία μέσω της θυγατρικής της Garanti. Όμως, με τα περισσότερα από τα προϋπολογιζόμενα κέρδη της να φέρονται να αντισταθμίζονται από τις κινήσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών, και η ίδια η BBVA να μην αναλαμβάνει όλες τις υποχρεώσεις της Garanti, οι επενδυτές δεν φαίνονται ανήσυχοι, όπως και η BBVA – μόλις ανακοίνωσε τα σχέδιά της να αναλάβει τον πλήρη έλεγχο της Garanti. Έτσι, η επίπτωση για τις ισπανικές και ορισμένες άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες μπορεί απλώς να είναι ότι οι μετοχές τους θα συνεχίσουν να υποαποδίδουν κατά τη διάρκεια της κρίσης, όπως έκαναν το 2018.
 

Βέβαια, όπως προσθέτει η Capital Economics, η χρηματοπιστωτική αναταραχή στην Τουρκία και το χτύπημα στην αγοραστική δύναμη από την υποτίμηση του νομίσματος και τον υψηλότερο πληθωρισμό,
θα μπορούσαν να θέσουν την εγχώρια οικονομική ανάκαμψη εκτός πορείας, χτυπώντας τη ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες σε άλλες χώρες.

Όμως, η μετάδοση μέσω αυτού του εμπορικού καναλιού θα είναι επίσης περιορισμένη, όπως τονίζει. Όσον αφορά το άνοιγμά της στο εμπόριο και τις διασυνοριακές επενδύσεις, η Τουρκία δεν είναι μια ιδιαίτερα παγκοσμιοποιημένη οικονομία. Κατά συνέπεια, οι διακυμάνσεις στην εγχώρια δραστηριότητα δεν σχετίζονται στενά με αυτό που συμβαίνει αλλού στον κόσμο. Ωστόσο, δεδομένων των στενότερων εμπορικών τους δεσμών, ορισμένες οικονομίες στην αναδυόμενη Ευρώπη θα μπορούσαν να υποστούν ένα μικρό πλήγμα. Μεταξύ των προηγμένων οικονομιών, η Ελλάδα είναι η μόνη με σημαντικούς εμπορικούς δεσμούς, όπως δείχνει και το παρακάτω διάγραμμα.

  Συνολικά, όπως καταλήγει η Capital Economics, φαίνεται ότι οι παγκόσμιες επιπτώσεις από τη νομισματική κρίση της Τουρκίας θα είναι περιορισμένες. Τα πράγματα θα μπορούσαν να επιδεινωθούν για τον υπόλοιπο κόσμο εάν ο Ερντογάν διατηρήσει την τρέχουσα στάση του για πολύ καιρό και η λίρα υποχωρήσει αρκετά ώστε να θέσει σε κίνδυνο τις τράπεζες της Τουρκίας. Αυτό θα μπορούσε να επιδεινώσει την όρεξη για ρίσκο αρκετά ώστε να προκαλέσει πτώση νομισμάτων σε άλλες αναδυόμενες αγορές και να προκαλέσει τις κεντρικές τράπεζες, με τη σειρά τους, να σφίξουν περαιτέρω τις νομισματικές συνθήκες.


 Ελευθερία  Κούρταλη

https://www.capital.gr/diethni/3596939/capital-economics-se-pliri-kai-apoluti-nomismatiki-krisi-i-tourkia-poso-ektetheimenes-einai-i-ellada-kai-alles-xores-stin-tourkiki-metadosi

23/11/2021


               ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ             

 

 
Συναγερμός σε διεθνείς επενδυτές για την έκταση 
και τον κίνδυνο μετάδοσης της τουρκικής κρίσης.

Έκτακτες τηλεδιασκέψεις πραγματοποίησαν χθες βράδυ μεγάλοι επενδυτικοί οίκοι με σκοπό να αξιολογήσουν την κατάσταση στην Τουρκία, μετά την ιστορικών διαστάσεων ημερήσια πτώση της τουρκικής λίρας και την επιμονή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε ένα οικονομικό πείραμα που εκτινάσσει την αβεβαιότητα.

Το τουρκικό νόμισμα έφτασε να υποχωρεί έως και 15% έναντι του δολαρίου, σημειώνοντας τη δεύτερη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση που έχει καταγραφεί ποτέ, μετά το 15,9% της 10ης Αυγούστου 2018. Όπως είναι αναμενόμενο, η τουρκική λίρα με πτώση της τάξης του 40% το 2021, είναι το εθνικό νόμισμα με τη χειρότερη επίδοση στον κόσμο, ενώ είναι και η χειρότερη επίδοση από τότε που ανήλθε ο Ερντογάν  στην εξουσία.

Αιτία για τη χθεσινή κατρακύλα ήταν οι δηλώσεις του Ερντογάν, μετά τη λήξη του υπουργικού συμβουλίου, για πιστή τήρηση του οικονομικού του πλάνου, το οποίο προβλέπει τη διατήρηση των επιτοκίων σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο από τον πληθωρισμό. Όλοι ανεξαιρέτως οι επενδυτικοί οίκοι κατακρίνουν τον Τούρκο πρόεδρο για τις επιλογές του όμως ο ίδιος τους αγνοεί.

Ξέρουμε πολύ καλά τι κάνουμε με την πολιτική των χαμηλών επιτοκίων, πως το κάνουμε, ποιους κινδύνους αντιμετωπίζουμε και τι θα πετύχουμε στο τέλος, είπε ο Ερντογάν, χαρακτηρίζοντας τα όσα συμβαίνουν ως «οικονομικό απελευθερωτικό πόλεμο». Ο Τούρκος πρόεδρος συναντήθηκε εσπευσμένα με τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας, Σαχάπ Καβτζιόγλου, για να εκτιμήσουν την κατάσταση αφού τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας έχουν μειωθεί σημαντικά και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως άμυνα στις πιέσεις που δέχεται το νόμισμα.

Αμέσως μετά το κλείσιμο του χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, η κεντρική τράπεζα εξέδωσε ανακοίνωση, με την οποία προειδοποιεί νοικοκυριά και επιχειρήσεις για τις «μη ρεαλιστικές» συναλλαγματικές διακυμάνσεις και τις απώλειες που ενδέχεται να υποστούν, υποστηρίζοντας στην ουσία ότι η χώρα δέχεται οικονομική επίθεση.

Τέτοιες ημερήσιες πτώσεις δεν συμβαίνουν συχνά στην αγορά συναλλάγματος και όταν συμβαίνουν πυροδοτούν ραγδαίες εξελίξεις. Στην πραγματική οικονομία η επιδείνωση των συνθηκών είναι δραματική. Πάνω από 9.000 αγγελίες για πώληση αυτοκινήτων «κατέβηκαν» σε δύο ημέρες και πολλές αγοραπωλησίες ακινήτων πάγωσαν γιατί όλοι περιμένουν να πουλήσουν ακριβότερα, ενώ όσοι αγοράζουν σε δολάρια και πωλούν σε λίρες βρίσκονται σε απελπισία.

Ολόκληρη η τουρκική αγορά αρχίζει να στρέφεται σε μετρητά ή ξένο νόμισμα, καθώς η άτακτη υποχώρηση της λίρας δεν επιτρέπει πληρωμές με πίστωση ούτε δύο μηνών. Σε μία σημαντική αγορά για την Τουρκία, αυτή του χρυσού, η τιμή του γραμμαρίου εκτινάχθηκε μέσα σε μία ημέρα κατά 100 λίρες, στις 770 λίρες, έχοντας ενισχυθεί από την αρχή του έτους κατά 70%.

Εξαιτίας της υποτίμησης πολλές επιχειρήσεις σταμάτησαν τις πωλήσεις των προϊόντων τους γιατί δεν μπορούν να ξέρουν το κόστος των πρώτων υλών, επομένως και το αν θα μπορούν να τα αντικαταστήσουν. Αν π.χ. ο παραγωγός αγοράζει την πρώτη ύλη για 5 λίρες και πουλάει το προϊόν του για 5,5 λίρες, στοχεύοντας σε κέρδος 10%, αλλά πουλάει με 3μηνη πίστωση είναι πολύ πιθανό μέχρι τότε η πρώτη ύλη να κοστίζει 7 λίρες, καθιστώντας ασύμφορη την παραγωγή. Κάπως έτσι λειτουργεί σήμερα η τουρκική οικονομία, με την ανασφάλεια και το φόβο της καθημερινής υποτίμησης.

Γεωργοί και κτηνοτρόφοι προτιμούν τις εξαγωγές για να πληρωθούν σε ξένο νόμισμα και εκφράζονται φόβοι ότι σύντομα θα υπάρξουν μεγάλες ελλείψεις στην αγορά, όπως συνέβη τα τελευταία χρόνια με τις πατάτες και τα κρεμμύδια. Οι τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ και των καταστημάτων δεν αλλάζουν κάθε μήνα πλέον αλλά κάθε εβδομάδα, ενώ στις εκθέσεις αυτοκινήτων αλλάζουν κάθε μέρα.

Η δίχως τέλος βύθιση της τουρκικής λίρας υποχρεώνει τους αναλυτές να απαντήσουν σε σειρά κρίσιμων ερωτημάτων: Πόσο θα επηρεάσει τη δημοτικότητα του Ερντογάν και το αποτέλεσμα των εκλογών του 2023, η υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου στην Τουρκία; Κατά πόσο η νομισματική κρίση που βιώνει η Τουρκία μπορεί αφενός να γενικευθεί και αφετέρου να επηρεάσει άλλες οικονομίες αλλά και τις αγορές;

Η Capital Economics εκτιμά ότι ο κίνδυνος μετάδοσης για τις αγορές είναι περιορισμένος, αλλά το παγκόσμιο σκηνικό επιδεινώνεται για τις αναδυόμενες οικονομίες και γι’ αυτό η τουρκική κρίση πρέπει να παρακολουθείται στενά. Σύμφωνα με τον βρετανικό οίκο, τα κανάλια μετάδοσης της τουρκικής κρίσης στον υπόλοιπο κόσμο είναι τρία:

Το πρώτο είναι το εμπόριο. Οι εισαγωγές της Τουρκίας πιθανότατα θα μειωθούν δραματικά τους επόμενους μήνες καθώς το κόστος αγοράς αγαθών και υπηρεσιών από το εξωτερικό εκτινάσσεται. Η εξέλιξη αυτή θα επηρεάσει κυρίως την Ευρώπη που είναι ο βασικός εμπορικός εταίρος της Τουρκίας καθώς περίπου το 3,5% των ευρωπαϊκών εξαγωγών πηγαίνουν στην Τουρκία. Το πλήγμα για την ευρωπαϊκή οικονομία δεν θα είναι μεγάλο σε σύγκριση με το μέγεθός της, ενώ από τη στιγμή που η παγκόσμια ζήτηση ανακάμπτει μπορεί να μην γίνει καν αισθητό.

Το δεύτερο κανάλι είναι οι τράπεζες και οι αγορές. Οι επενδυτές που έχουν έκθεση στην Τουρκία βρίσκονται αντιμέτωποι με σοβαρές απώλειες και ενδέχεται να χρειαστεί να πουλήσουν assets. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να γίνει απειλητική ειδικά αν τα προβλήματα φτάσουν στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα. Σημειώνεται ότι αρκετές ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν παρουσία στην Τουρκία με κορυφαία την ισπανική BBVA. Πάντως, οι ξένες επενδύσεις στην Τουρκία έχουν μειωθεί πολύ τα τελευταία χρόνια και σήμερα αποτελούν ένα μικρό μέρος του γενικότερου χαρτοφυλακίου των αναδυόμενων αγορών.

Το τρίτο κανάλι είναι η έμμεση μετάδοση της κρίσης. Αν οι επενδυτές δουν ότι τα πράγματα χειροτερεύουν πολύ στην Τουρκία ίσως φοβηθούν ότι και άλλες αναδυόμενες οικονομίες θα αντιμετωπίσουν παρόμοια προβλήματα με αποτέλεσμα να αποσυρθούν από αυτές. Ανάλογες κινήσεις έχουν σημειωθεί σε προηγούμενες κρίσεις αναδυόμενων αγορών αλλά και κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης. Όμως οι αδυναμίες της Τουρκίας είναι πολύ μεγαλύτερες από άλλες σημαντικές αναδυόμενες οικονομίες και πουθενά αλλού δεν εφαρμόζεται τόσο ανορθόδοξη νομισματική πολιτική. Επομένως, και αυτό το κανάλι δεν είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό.

Τέλος, η CE προειδοποιεί ότι ενώ η πιθανότητα μετάδοσης της κρίσης είναι περιορισμένη, η επικείμενη αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ, η ενίσχυση του δολαρίου και η επιδείνωση των παγκόσμιων χρηματοδοτικών συνθηκών αποτελούν παράγοντες που θα πλήξουν περαιτέρω την Τουρκία αλλά και το σύνολο των αναδυόμενων οικονομιών.

Κωνσταντίνος Μαριόλης

https://www.liberal.gr/economy/sunagermos-se-diethneis-ependutes-gia-tin-ektasi-kai-ton-kinduno-metadosis-tis-tourkikis-krisis/416023

24 Νοεμβρίου 2021


 
 
  ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ