Ο Κιλιτσντάρογλου “τελειώνει” τον Ερντογάν: 19,1 δισ. δολάρια ξεπούλησε μεταξύ 20 και 22 Δεκεμβρίου.
Η μεγάλη απάτη με την ισοτιμία της τουρκικής λίρας.
Οι επικίνδυνοι πειραματισμοί του Ρ. Τ. Ερντογάν επιφυλάσσουν ένα πολύ δύσκολο καινούργιο χρόνο για την μάζα των τούρκων πολιτών.
Ο Κιλιτσντάρογλου “τελειώνει” τον Ερντογάν:
19,1 δισ. δολάρια ξεπούλησε μεταξύ 20 και 22 Δεκεμβρίου
Ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Kemal Kılıçdaroğlu είπε ότι οι πωλήσεις συναλλάγματος έγιναν από την πίσω πόρτα μεταξύ 20 και 22 Δεκεμβρίου, όταν η ισοτιμία του δολαρίου έπεσε από 18 λίρες σε 11 λίρες.
Ο Kılıçdaroğlu, μάλιστα, αποκάλυψε και τα ονόματα των τραπεζών καθώς και τα ποσά που πούλησε εκείνες τις τρεις μέρες που έγινε η “επίθεση” στο δολάριο, για να ανατιμηθεί η τουρκική λίρα.
Συγκεκριμένα ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είπε: «Η Vakıfbank πούλησε 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια, η Halkbank 3,6 δισεκατομμύρια δολάρια, η Ziraat Bank 6,5 δισεκατομμύρια δολάρια και από την πίσω πόρτα της Κεντρικής Τράπεζας 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Συνολικά πουλήθηκαν 19,1 δισεκατομμύρια δολάρια, από το πρωί της 20ής μέχρι το βράδυ της 22ας Δεκεμβρίου.”
Σε συνάντηση με τους εκπροσώπους των εφημερίδων στην Άγκυρα, ο πρόεδρος του CHP Kemal Kılıçdaroğlu απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με την ημερήσια διάταξη.
Δηλώνοντας ότι η «επιθεώρηση τρομοκρατίας» κατά του Μητροπολιτικού Δήμου της Κωνσταντινούπολης (IMM) είναι «μια προσπάθεια αλλαγής της ατζέντας», ο Kılıçdaroğlu είπε, «Επιτίθενται γιατί δεν μπορούν να χωνέψουν την ήττα τους».
«Πείτε ναι στην πρόταση για σύσταση εξεταστικής επιτροπής»
Ο Kılıçdaroğlu, ο οποίος συναντήθηκε με τους εκπροσώπους των εφημερίδων στην Άγκυρα, είπε συνοπτικά:
Η απότομη άνοδος και πτώση του δολαρίου έχει κόστος για την κοινωνία. Η ληστεία των εσωτερικών δυνάμεων της χώρας έγινε από τον Ερντογάν. Οι βουλευτές της ομάδας μας υπέβαλαν πρόταση σύστασης εξεταστικής επιτροπής. Εάν η κυβέρνηση πει, «Δεν κάναμε ληστεία, το CHP δεν λέει την αλήθεια», πρέπει να πει «ναι» σε αυτήν την πρόταση. Είναι καθήκον της Κεντρικής Τράπεζας να διασφαλίζει τη σταθερότητα των τιμών. Αλλά η Επιτροπή Σταθερότητας Τιμών ιδρύθηκε στην Προεδρία και αυτό το καθήκον της ανατέθηκε. Δεν τους συνάντησε ούτε μια φορά. Δεν υπάρχει μηχανισμός στο κράτος που να διασφαλίζει τη σταθερότητα των τιμών. Το αρμόδιο ίδρυμα είναι πλέον παράλυτο. Η άνοδος του δολαρίου μέχρι τις 18 λίρες και στη συνέχεια η πτώση του δολαρίου είχε κόστος. Ήταν ληστεία. Αυτή η ληστεία έγινε από τον Ερντογάν. Ετοιμάσαμε 11 ερωτήσεις για να κάνουμε στον Ερντογάν. Εάν η κυβέρνηση πει «Δεν κάναμε ληστεία», θα πρέπει να πει ναι στην πρόταση για σύσταση εξεταστικής επιτροπής γι’ αυτό το θέμα.
«Λήστεψαν ανοικτά το έθνος»
Στις 22 Νοεμβρίου ο Ερντογάν είπε τα εξής για την αύξηση της ισοτιμίας «Δεν σεβόμαστε τις συνταγές των οικονομολόγων που είναι ενεργούμενα των ξένω». Στις 3 Δεκεμβρίου, είπε ότι βασίστηκαν στο κινεζικό μοντέλο. Στη συνέχεια είπε, «Δίνουμε έναν Οικονομικό Πόλεμο Ανεξαρτησίας». Αλλά στις 13 Δεκεμβρίου, ο υπουργός Οικονομικών και Οικονομικών Νουρεντίν Νεμπάτι είπε: «Δεν υπάρχει εξωτερική επίθεση». Υπάρχει μια πιασάρικη φράση που λέει: «Μας έκλεψαν οι εσωτερικές δυνάμεις ενώ το έθνος ήταν επικεντρωμένο σε επίθεση που υποτίθεται δεχόταν από εξωτερικές δυνάμεις». Ακριβώς. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν ξεκάθαρα κλέψει το έθνος.
«Κανείς δεν μετέτρεψε συνάλλαγμα σε λίρες, αντιθέτως, οι πολίτες μετέτρεψαν λίρες σε συνάλλαγμα»
Το βράδυ της 20ής Δεκεμβρίου, η VakıfBank ανακοίνωσε ότι είχε πουλήσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Αλλά κοιτάτε τα αρχεία της Επιτροπής Ελέγχου των Τραπεζών. Κανείς δεν αντάλλαξε συνάλλαγμα με λίρες, αντίθετα, οι πολίτες αγόραζαν συνάλλαγμα. Μέχρι το βράδυ της 22ας Δεκεμβρίου, η VakıfBank πούλησε 4,5 δισ. δολάρια, η Halkbank 3,6 δισ. δολάρια, η Ziraat Bank 6,5 δισ. δολάρια, 4,5 δισ. δολάρια πουλήθηκαν από την πίσω πόρτα της Κεντρικής Τράπεζας, συνολικά πουλήθηκαν 19,1 δισ. δολάρια. Ο Ερντογάν είπε τότε «θα κάνω ό,τι χρειαστεί», αλλά δεν το έκανε. Έδωσε την τουρκική λίρα στο αμερικανικό δολάριο. «Οι μεγάλοι χρηματοδότες ήξεραν πώς θα εξελιχθεί αυτό και δεν έχασαν τα λεφτά τους», είπε ο υπουργός Οικονομικών Νεμπάτι. Αλλά ποιοι έχασαν τα λεφτά τους; Μικροί επενδυτές. Τώρα όλοι αναρωτιούνται. Μέσα σε μια ή δύο μέρες, έγινε μια μεγάλη ληστεία, με εντολή του Ερντογάν και των φίλων του. Η άνοδος και η πτώση της συναλλαγματικής ισοτιμίας σχετίζεται με το να βγάζει χρήματα ο Ερντογάν. Τα περίχωρα του παλατιού επέτρεψαν σε ορισμένους ανθρώπους να ληστέψουν το Υπουργείο Οικονομικών με εξαιρετικά πλεονεκτήματα. Αυτός που κέρδισε ήταν ο Ερντογάν και η οικογένειά του.
«Ποιοι πούλησαν συνάλλαγμα εκείνο το βράδυ;»
Κατά τη συνάντησή του με εκπροσώπους των ΜΜΕ στην Άγκυρα, ο Πρόεδρος του CHP μοιράστηκε επίσης την κοινοβουλευτική ερώτηση που επεξεργάζεται η Κοινοβουλευτική Ομάδα του CHP και την οποία θα υποβάλει στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση με αίτημα να απαντηθεί από τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Πρόκειται για ένδεκα ερωτήσεις, που πρέπει να απαντηθούν:
1- Στις 22 Νοεμβρίου, ο Ερντογάν είπε ότι η πτώση του δολαρίου από τις 18 στις 11,05 λίρες, οφειλόταν στην «ανταγωνιστικότητα στη συναλλαγματική ισοτιμία». Η ισοτιμία του δολαρίου ήταν 11 λίρες και 5 κουρούς. Ο Ερντογάν, όταν ανέβαινε το δολάριο από τις 12 στις 18 λίρες δεν άκουσε τους οικονομολόγους που του είπαν «να πάρει προφυλάξεις»; Γιατί περίμενε να ανεβεί το δολάριο στις 18, 33 λίρες για να κάνει την παρέμβαση που έκανε; Γιατί εγκαταλείφθηκε αυτή η πολιτική της ελεύθερης πτώσεης εν μία νυκτί και έγινε η παρέμβαση στις αγορές τησ υγκεκριμένη στιγμή;
2- Στις 3 Δεκεμβρίου, η Hürriyet έκανε πρωτοσέλιδο το «κινεζικό μοντέλο» που ανακοίνωσε ο Ερντογάν. Εκείνη την ημέρα που έγινε η δήλωση για το «κινεζικό μοντέλο», η ισοτιμία του δολαρίου ήταν 13,43 λίρες. Αυτή η δήλωση έπαιξε ρόλο στην ελεύθερη πτώση της λίρας τις επόμενες μέρς. Γιατί εγκαταλείφθηκε εκείνο το μοντέλο, που στοχεύει στην υποτίμηση της λίρας, τη φτωχοποίηση του έθνους και τη μετατροπή του σε φτηνό εργατικό δυναμικό;
3- Ο Ερντογάν πάντα απέδιδε την υποτίμηση της λίρας σε επιθέσεις που γίνονται από ξένες δυνάμεις. Ο νέος υπουργός Οικονομικών Νουρεντίν Νεμπάτι είπε ότι η πτώση της τιμής της λίρας δεν οφείλεται σε “εξωτερικές δυνάμεις!”. Εκείνη την ημέρα, η ισοτιμία του δολαρίου ήταν 13,86 λίρες. Γιατί ο Ερντογάν έμεινε σιωπηλός απέναντι στις δυνάμεις που έφεραν το δολάριο από 8,31 λίρες σε 18,33 λίρες; Το έθνος ληστεύτηκε εν μία νυκτί από εσωτερικές δυνάμεις και όχι από τους ξένους.
4- Τη νύχτα της 20ής Δεκεμβρίουτων, που έγιναν οι δηλώσεις του Ερντογάν για το νέο μοντέλο, ο Γενικός Διευθυντής της Τράπεζας Ziraat είπε ότι «ανταλλάχθηκε ποσό περίπου 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων». Τα στοιχεία της Επιτροπής Ελέγχου Τραπεζών, αντιθέτως, δείχνουν ότι οι πολίτες εκείνη την ημέρα αγόρασαν 218 εκατομμύρια δολάρια σε συνάλλαγμα. Σε αυτήν την περίπτωση, ποιος πούλησε αυτά τα νομίσματα εκείνο το βράδυ;
5- Πώς θα μπορούσε η γνωστή αμερικανική χρηματοοικονομική εταιρεία J.P Morgan να συμβουλεύσει τους πελάτες της στις 18 Δεκεμβρίου ότι “δεν θα λάβει νέες παραγγελίες αλγορίθμου για τουρκικές λίρες και οι παλιές παραγγελίες θα πρέπει να ακυρωθούν το συντομότερο δυνατό”; Πώς έχει ενημερωθεί αυτή η οικονομική εταιρεία για το τι θα συμβεί το βράδυ της 20ης Δεκεμβρίου; Γιατί επετράπη στην εταιρεία να γίνει «σύμβουλος της Τουρκίας»;
“Γιατί αύξησε το επιτόκιο της λίρας, μέσω του δολαρίου;”
6- Από το πρωί της 21ης Δεκεμβρίου έως το βράδυ της 22ας, πουλήθηκαν από την πίσω πόρτα της Κεντρικής Τράπεζας 4,5 δισ. δολάρια, συνολικά από όλες τις τράπεζες 19,1 δισ. δολάρια. Εάν ο Ερντογάν πρόκειται να πει ότι αυτοί οι αριθμοί δεν είναι σωστοί, να ψηφίσει υπέρ της πρότασής για σύσταση εξεταστικής επιτροπής.
7- Τα καθαρά συναλλαγματικά αποθέματα της Κεντρικής Τράπεζας στις 17 Δεκεμβρίου ήταν μείον 46,7 δισ. δολάρια. Αυτό σημαίνει ότι στο ταμείο δεν υπάρχει ούτε ένα σεντ. Με βάση ποιον νόμο και ποιον κανόνα πούλησε από την πίσω πόρτα τα αποθεματικά που δεν υπάρχουν στην τράπεζα που του εμπιστεύτηκε το έθνος;
8- Ο Ερντογάν είπε μια μέρα πριν από τις 20 Δεκεμβρίου, «Θα συνεχίσω να μειώνω τα επιτόκια, είμαι μουσουλμάνος, θα συνεχίσω να κάνω ό,τι απαιτείται». Αν είσαι μουσουλμάνος, γιατί αύξησες το επιτόκιο της τουρκικής λίρας δια της κρατικής προστασίας των καταθέσεων έναντι του δολαρίου;
9- Ακόμη και οι τόκοι που πρέπει να πληρώσουν οι ιδιωτικές τράπεζες θα επιβαρύνουν πλέον το Υπουργείο Οικονομικών. Άραγε, σε ποιο ιερό βιβλίο ποιας θρησκείας είναι γραμμένο αυτό; Σε ποια θρησκεία επιτρέπεται να γίνονται 84 εκατομμύρια εγγυητές και να πληρώνουν με τους φόρους τους τόκους άλλων;
10- Το επιτόκιο της Κεντρικής Τράπεζας από τον Σεπτέμβριο μειώθηκε από 19 σε 14% . Το επιτόκιο δανεισμού του Υπουργείου Οικονομικών αυξήθηκε από 17 σε 23%. Αυτό έγινε κατ’ απαίτηση των λόμπι συμφερόντων;
11- Ο Ερντογάν, με την επέμβασή του, που έγινε υποτίθεται για να στηρίξει τη λίρα, πήρε από τους φτωχούς και έδωσε στους πλούσιους . Γιατί χτύπησες αυτούς τους μικροεπενδυτές Ερντογάν; Γιατί πήρατε τον αφρό, τον ιδρώτα και τον κόπο του έθνους και τον ρουφήξατε από τη μια μέρα στην άλλη;
Haberler.com
https://infognomonpolitics.gr/2021/12/o-kilitsntaroglou-teleionei-ton-erntogan-191-dis-dolaria-xepoulise-metaxy-20-kai-22-dekemvriou/
29/12/2021
Οι επικίνδυνοι πειραματισμοί του Ρ. Τ. Ερντογάν
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Τον Ιανουάριο του 2021, η ισοτιμία ενός δολαρίου αντιστοιχούσε σε 7,3 τουρκικές λίρες. Την 1 Δεκεμβρίου 2021, η ισοτιμία ενός δολαρίου αντιστοιχούσε σε 12,8 τουρκικές λίρες. Στις 20 Δεκεμβρίου 2021 η ισοτιμία ενός δολαρίου έφθασε στις 18 τουρκικές λίρες και στο τέλος Δεκεμβρίου κυμαίνεται μεταξύ 11,5 και 12 τουρκικές λίρες.
Η τεράστια αστάθεια του τουρκικού νομίσματος μέσα στο 2021, σύμφωνα με Έλληνες και ξένους οικονομικούς αναλυτές, οφείλεται σε σειρά αιτίων μεταξύ των οποίων κυρίαρχη θέση καταλαμβάνει η πλήρης εξάρτηση των (υποτίθεται ανεξάρτητων) αποφάσεων της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας από τον Τούρκο πρόεδρο.
Για την αντιμετώπιση της συνήθειας και της πρακτικής ενός εύπορου Τούρκου να μετατρέπει τις όποιες αποταμιεύσεις του σε δολάρια ή χρυσό ώστε να μην εξανεμιστούν από την αστάθεια του τουρκικού νομίσματος, υπήρχε ένα σχέδιο που εφαρμόστηκε την δεκαετία του 1970 με καταστροφικά αποτελέσματα και συζητήθηκε ξανά κατά την νομισματική κρίση του 2018. Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, οι προθεσμιακές καταθέσεις τουρκικής λίρας θα προστατευόταν από το τουρκικό κράτος για τις πιθανές διακυμάνσεις της συναλλαγματικής ισοτιμίας της τουρκικής λίρας. Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι του σχεδίου ήταν η πιθανή αποχή ξένων επενδυτών εξ αιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης προς το τουρκικό καθεστώς και η περιορισμένη ανταπόκριση των τούρκων αποταμιευτών. Οι σοβαροί αυτοί κίνδυνοι θα οδηγούσαν αναπόφευκτα την τουρκική λίρα σε νέα πορεία υποτίμησης με αποτέλεσμα την αλόγιστη εκτύπωση χρήματος για την ικανοποίηση των καταθετών με φυσιολογικό επακόλουθο την εκτίναξη του πληθωρισμού σε δυσθεώρητα ύψη, την εξαέρωση των όποιων συναλλαγματικών αποθεμάτων απέμειναν και τελικά, την κατάρρευση της τουρκικής οικονομίας.
Το σχέδιο αυτό δεν εγκρίθηκε τελικά το 2018 όχι μόνο γιατί στην ουσία αποτελεί μια καλυμμένη αύξηση επιτοκίων με βάση το δολάριο αλλά και γιατί αναλαμβάνει μεγάλο ρίσκο για το σύνολο της οικονομίας.
Δεν συνέβη όμως το ίδιο και τον Δεκέμβριο του 2021. Μπροστά στην αφόρητη πίεση της παραπαίουσας τουρκικής οικονομίας, ο Ρ. Τ. Ερντογάν αποφάσισε να αναλάβει το ρίσκο, υιοθετώντας το σχέδιο του 2018, χωρίς βέβαια να παραλείψει να συνδυάσει «το τερπνόν μετά του ωφελίμου».
Σύσσωμη η αυλή του «σουλτάνου» άδικα περίμενε αστρονομικά κέρδη από το αμαρτωλό «Νέο Κανάλι της Κωνσταντινούπολης» και παρουσιαζόταν η ευκαιρία να ικανοποιηθεί τώρα.
Έτσι ο Ερντογάν έθεσε με τους συμβούλους του τον στόχο των 18 τουρκικών λιρών για ένα δολάριο πριν αρχίσει να εφαρμόζει το ριψοκίνδυνο σχέδιο. Άρχισε όμως να ενισχύει τον στόχο αυτό με καθημερινές δηλώσεις και να προσπαθεί να δημιουργήσει συνθήκες πολιτικής αξιοποίησης του ριψοκίνδυνου σχεδίου που θα εφάρμοζε.
Έτσι πρώτα ανακοινώθηκε ένας συμπληρωματικός προϋπολογισμός προς αντιστάθμιση της πτώσης της λίρας (16/12/2021) και την επομένη ανακοινώθηκε νέα μείωση επιτοκίων και αύξηση του κατώτατου μισθού. Ο Ρ. Τ. Ερντογάν άρχισε να κομπάζει πως «Όπως μείωσα τον πληθωρισμό στο παρελθόν, έτσι θα τον μειώσω και τώρα» την ώρα που η πανίσχυρη Ένωση Επιχειρηματιών και Βιομηχάνων της Τουρκίας (TUSIAD) έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για την τουρκική οικονομία.
Ο Ρ. Τ. Ερντογάν στις 20/12/2021 δήλωσε πως «Με το θέλημα του Θεού ο πληθωρισμός θα μειωθεί» την ώρα που η τουρκική λίρα σημείωνε νέο ρεκόρ υποτίμησης. Την ίδια όμως μέρα, μετά την ανακοίνωση του σχεδίου του 2018 η τουρκική λίρα άρχισε να κερδίζει έδαφος με την βοήθεια συντονισμένης επιχείρησης παρεμβάσεων της κεντρικής τράπεζας, μαζικής πώλησης δολαρίων από σημαίνοντες προσωπικότητες της «αυλής» και της μεταφοράς φορτίων με δολάρια από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. (Ο Τούρκος δημοσιογράφος Erk Acarer στις 21/12/2021 ανέβασε στο Twitter μια φωτογραφία από το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, όπου σεκιούριτι ιδιωτικής εταιρείας παραλάμβαναν σε σακούλες 1,5 τόνο δολάρια από τα ΗΑΕ προς την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας).
Το πρωί της 21/12/2021 η γνωστή μας Halkbank, ελεγχόμενη από τους ισλαμιστές, άρχισε μια σαρωτική διαφήμιση: «Εμπιστευόμαστε τη δύναμη των χρημάτων μας! Το πιο θεμελιώδες καθήκον μας είναι να μετατρέψουμε κάθε δεκάρα της τουρκικής λίρας που επενδύουν οι άνθρωποι μας στην τράπεζά μας …… Με την τουρκική λίρα, σύμβολο της ανεξαρτησίας και της κυριαρχίας μας, ο λαός μας κερδίζει, η χώρα μας μεγαλώνει!».
Μάταια η τουρκική κοινή γνώμη αναρωτήθηκε πως είναι δυνατόν μέσα σε ένα βράδυ να ετοιμαστεί και να δοθεί στη δημοσιότητα μια τέτοια μαζική διαφήμιση – εκτός εάν είχε προετοιμαστεί πολλές μέρες νωρίτερα.
Μάταια η αντιπολίτευση ζήτησε την σύσταση επιτροπής στη Βουλή για να εξετάσει όλους όσους πραγματοποίησαν μεγάλες αγορές και πωλήσεις κατά την ραγδαία άνοδο και πτώση των συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Μάταια κατήγγειλε πως με το σχέδιο αυτό η τουρκική κυβέρνηση ενισχύει αυτούς που έχουν δολάρια, δηλαδή τους οικονομικά ισχυρούς.
Οι ισλαμιστές άρχισαν να πανηγυρίζουν με τον κυβερνητικό τύπο να θριαμβολογεί πως «Γύρισε ο άνεμος, κατέρρευσαν οι τιμές του δολαρίου, του ευρώ και του χρυσού μετά τις κινήσεις του προέδρου Ερντογάν» (Sabah),«Ξεκίνησε ο πόλεμος της οικονομικής ανεξαρτησίας» (Yeni Safak) κ.α.π., ενώ στην πόλη Μαλάτια της ανατολικής Τουρκίας φανατικοί οπαδοί του Ερντογάν βγήκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν χορεύοντας και φωνάζοντας συνθήματα.
«Η κυβέρνηση θα αναπληρώσει τις απώλειες που υπέστησαν οι κάτοχοι καταθέσεων σε λίρες, εάν οι μειώσεις του εθνικού νομίσματος έναντι των «σκληρών» νομισμάτων υπερβούν τα επιτόκια που υπόσχονται οι τράπεζες», δήλωσε περιχαρής ο Ρ. Τ. Ερντογάν συμπληρώνοντας πως «χρειάστηκε μόλις μια μέρα για να σταθεροποιήσουμε τη λίρα».
Πολλοί όμως οικονομολόγοι και αναλυτές προειδοποιούν για τους μεγάλους κινδύνους που ελλοχεύουν: Μεταξύ τους, ο οικονομολόγος Μπαρίς Σοϊντάν(«Η κυβέρνηση προσπαθεί και τώρα να βγάλει ένα …κουνέλι από το καπέλο, αλλά τελικά θα οδηγήσει την τουρκική οικονομία να πιει ένα δηλητηριώδες φάρμακο με πολύ σοβαρές παρενέργειες»), ο δημοσιογράφος και πρώην διευθυντής της αγγλόφωνης Hurriyet Μουράτ Γετκίν(«Ο Ερντογάν κατεβάζει από τα σκονισμένα ράφια μια πολιτική «Μετατρέψιμου Καταθετικού Λογαριασμού», που είχε χρησιμοποιηθεί στη δεκαετία του `70 και τελικά ήταν από τους βασικούς λόγους για την οικονομική κατάρρευση που οδήγησε στις πολιτικές λιτότητας του 1980, οι οποίες εφαρμόστηκαν με το στρατιωτικό πραξικόπημα της 12ης Σεπτεμβρίου 1980» ο σχολιαστής Εμρέ Κονγκάρ στην αντιπολιτευόμενη Cumhurriyet («Ληστεύουν τους πολίτες με τον πληθωρισμό, η κυβέρνηση αρπάζει τα λεφτά από τις τσέπες του λαού και επικαλείται διάφορες δικαιολογίες»), οEmre Akçakmak, Γενικός Διευθυντής της Greenwest Consultancy Dubai στον Economist («Παίρνετε το τρέχον επιτόκιο καταθέσεων και μπορείτε να πάρετε μια διαφορά σε αυτό, η οποία ενθαρρύνει τους κατόχους ξένων νομισμάτων να τα μετατρέψουν σε λίρες. Όσο συμβαίνει αυτό, η επιβάρυνση του ταμείου θα αυξάνεται ακόμη περισσότερο»).
Ο πρώην υποδιοικητής της τουρκικής κεντρικής τράπεζας Ιμπραήμ Τουρχάν (ανήκει στην τουρκική αντιπολίτευση) δήλωσε πως «Μπορούμε να πούμε ότι ο προϋπολογισμός, το τελευταίο στοιχείο που έχει απομείνει, θυσιάστηκε για να ισχυριστεί ότι αποφεύχθηκε η αύξηση των επιτοκίων. Με αυτόν τον τρόπο, το κόστος της υποτίμησης της λίρας θα επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο».
Ο επενδυτικός Σύμβουλος Atilla Yeşilada, εκτίμησε ότι «Αυτό το σύστημα θα πυροδοτήσει πληθωρισμό και υποτίμηση ακόμη κι αν οι πολίτες στραφούν σε αυτό».
Ο Φαίκ Όστρακ, εκπρόσωπος της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης, δήλωσε με μια δόση χλευασμού πως «Κάποιοι που αντάλλαξαν 1 εκατομμύριο δολάρια με 18 λίρες και 33 σεντς εκείνο το βράδυ και αγόρασαν 11 λίρες και 16 γρόσια το επόμενο πρωί, κέρδισαν 642.743 δολάρια μέσα σε λίγες ώρες χωρίς να κουραστούν πετώντας πέτρες».
Ο πρώην συμπρόεδρος του φιλοκουρδικού κόμματος HDP χαρισματικός Σελαχετίν Ντεμιρτάς, μέσα από τις κλειστές φυλακές υψίστης ασφαλείας της Αδριανούπολης, έκανε μια πολύ δεικτική πολιτική δήλωση τονίζοντας -μεταξύ άλλων- πως «Κάποιοι με αυτές τις δόλιες κομπίνες νομίζουν πως θα εξαπατήσουν τον λαό και θα κερδίσουν εκλογές».
Η ρυθμιστική αρχή των τουρκικών τραπεζών, προκειμένου να φιμώσει το διογκούμενο κύμα των επικρίσεων, στις 28/12/2021 άσκησε ποινική δίωξη σε πάνω από 20 άτομα για «προσπάθειες χειραγώγησης της συναλλαγματικής ισοτιμίας της χώρας μέσα από τις αναρτήσεις τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα ΜΜΕ». Μεταξύ τους, όλοι από τους παραπάνω που διαμένουν στην Τουρκία.
Συμπεράσματα: Όπως είναι γνωστό, την περίοδο 2019-2020 η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας υποστήριξε, μέσω ανταλλαγών, την πώληση 128 (περίπου) δισεκατομμυρίων δολαρίων των κρατικών τραπεζών για την σταθεροποίηση της λίρας, εξαντλώντας τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας και δημιουργώντας το πετυχημένο σύνθημα της αντιπολίτευσης «Που πήγαν τα 128 δισ;».
Σύμφωνα με την Washington Post, στο επίκεντρο του τουρκικού προβλήματος βρίσκεται η προσπάθεια του Ερντογάν να πάρει μια προηγμένη παγκόσμια οικονομία και να διαχειριστεί κρατικούς θεσμούς όπως ένα εμιράτο αντικαθιστώντας τους με εξατομικευμένη διαχείριση. Η αμερικανική εφημερίδα συμπεραίνει πως όλες αυτές οι κινήσεις είναι πολιτικά και οικονομικά μη βιώσιμες (27/12/2021).
Αν λάβουμε ακόμα υπ΄ όψη πως διάφοροι γνωστοί αναλυτές έκαναν αξιολογήσεις στο περιοδικό Economist (27/12/2021) τονίζοντας πως αναμένουν ο πληθωρισμός στην Τουρκία να φτάσει το 50% στο πρώτο εξάμηνο του 2022, ειδικά μετά την έναρξη ισχύος της αύξησης του κατώτατου μισθού (καθορίστηκε στις αρχές του επόμενου έτους), αντιλαμβάνεται κανείς καλύτερα γιατί οι επικίνδυνοι πειραματισμοί του Ρ. Τ. Ερντογάν επιφυλάσσουν ένα πολύ δύσκολο καινούργιο χρόνο για την μάζα των τούρκων πολιτών…
Λεωνίδας Κουμάκης *
*
Ο Λεωνίδας Κουμάκης αναλυτής, συγγραφέας και νομικός, μέλος του
International Hellenic Association (IHA) γεννήθηκε στην
Κωνσταντινούπολη. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο των Αγίων Κωνσταντίνου
και Ελένης του Πέρα και στην συνέχεια φοίτησε για δυο χρόνια στο
Ζωγράφειο Γυμνάσιο, πριν εξαναγκαστεί να εγκαταλείψει την
Κωνσταντινούπολη, λόγω της απέλασης του πατέρα του, το 1964. Στην Ελλάδα
τέλειωσε το Γυμνάσιο Παγκρατίου στην Αθήνα και την Νομική Σχολή του
Πανεπιστημίου Αθηνών. Παράλληλα, από το 1967, άρχισε να εργάζεται σε
ελληνική βιομηχανία (κλάδος ποτών) στην οποία παρέμεινε επί 30 συνεχή
χρόνια και της οποίας διετέλεσε Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής και
Διευθυντής Εξαγωγών. Την δεκαετία 2003 – 2013 ασχολήθηκε με έντυπες και
ηλεκτρονικές εκδόσεις. Είναι συγγραφέας των βιβλίων «Το Θαύμα – Μια
πραγματική ιστορία» (αυτοβιογραφία, 1992- ολόκληρη η τελευταία έκδοση
του 2020, όπως και η Αγγλική έκδοση του 2019, είναι διαθέσιμες εντελώς δωρεάν
στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ΙΗΑ), «Ματιές στις ρίζες του
Ελληνισμού» (1997), «Αποχαιρετισμός» (1996) και «Τουρκία στις φλόγες»
(2017).
https://www.huffingtonpost.gr/entry/e-meyale-apate-me-ten-isotimia-tes-toerkikes-liras_gr_61cc0f5de4b0d637ae91bf8a
29/12/2021