Οι επόμενες προκλήσεις για τον Μακρόν.
Οι επόμενες προκλήσεις για τον Μακρόν.
Δικαιολόγηση ψήφου στην κάλπη δεν υπάρχει. Ούτε "αστερίσκοι”. Μπορεί πολλοί από τους Γάλλους που έδωσαν την προτίμησή τους στον Εμανουέλ Μακρόν να το έκαναν, όπως παραδέχθηκε ο ίδιος κατά τη νικητήρια ομιλία του, περισσότερο από επιθυμία να κλείσουν τον δρόμο στη Μαρίν Λεπέν, παρά από συμφωνία με το πρόγραμμά του. Όμως σε κάθε περίπτωση, ο ένοικος των Ηλυσίων κέρδισε άλλη μία πενταετία στην εξουσία και αυτό εντέλει μετράει.
Είναι μάλιστα ο πρώτος πρόεδρος της Γαλλίας εδώ και είκοσι
χρόνια που εξασφαλίζει επανεκλογή: ο τελευταίος ήταν ο Ζακ Σιράκ, ο οποίος αντιμέτωπος με τον Λεπέν πατέρα στον δεύτερο γύρο των εκλογών του 2002, συγκέντρωσε θριαμβευτικό ποσοστό, αν και υπό το διόλου κολακευτικό σύνθημα που είχαν λανσάρει αρκετοί συμπατριώτες του "Τον απατεώνα και όχι τον φασίστα!”...
Τα "μοναρχικά” στοιχεία του πολιτεύματος της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας δίνουν στον αρχηγό του κράτους μεγάλο βαθμό ελευθερίας. Όμως αυτό έχει όρια, θεσμικά και ουσιαστικά, με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπος ο Μακρόν την επαύριο της εκλογικής του νίκης.
Το πρώτο μεγάλο ερώτημα είναι με ποια κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα κυβερνηθεί η Γαλλία την επόμενη πενταετία και αυτό δεν θα γίνει γνωστό πριν τις βουλευτικές εκλογές στις 12 και 19 Ιουνίου. Συνήθως στη γαλλική πολιτική ζωή η προεδρική εκλογή που έχει προηγηθεί κατά μερικές εβδομάδες προεξοφλεί και υποβαθμίζει το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών. Όμως εν προκειμένω ο κατακερματισμός που καταγράφηκε στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών και η οργανωτική ρευστότητα που ούτως ή άλλως χαρακτηρίζει την παράταξη του Εμανουέλ Μακρόν καθιστά αμφίβολη την επίτευξη μιας σταθερής φιλο-προεδρικής πλειοψηφίας τον Ιούνιο και καθιστά εκ νέου του συρμού τον όρο "συγκατοίκηση”. Μάλιστα, σύμφωνα με δύο χθεσινές δημοκοπήσεις, η πλειοψηφία των Γάλλων, που δεν παύει να σκέπτεται "τιμωρητικά”, επιθυμεί ακριβώς αυτό.
Και όλα αυτά σε ένα τοπίο ραδγαίας ανασύνταξης του κομματικού σκηνικού, με την αριστερά και την άκρα δεξιά να αναζητούν ευρύτερα ενωτικά σχήματα για τους αντίστοιχους χώρους τους, το κόμμα "Ορίζοντες” του πρώην πρωθυπουργού Εντουάρ Φιλίπ να προβάλλει ως χώρος υποδοχής της κεντροδεξιάς ψήφου προς όφελος του Μακρόν, τους δε Ρεπουμπλικανούς και τους Σοσιαλιστές να δίνουν μάχη επιβίωσης, ευελπιστώντας ότι οι ακόμη ισχυροί τοπικοί μηχανισμοί τους θα επιτρέψουν ικανοποιητική κοινοβουλευτική παρουσία, παρά τη συντριβή τους στην προεδρική εκλογή.
Ήδη ο υποψήφιος της Αριστεράς Ζαν-Λυκ Μελανσόν εκδήλωσε την πρόθεση να διεκδικήσει την πρωθυπουργία ηγούμενος ενός διευρυμένου μετώπου σε ό,τι ο ίδιος αποκαλεί "τρίτο γύρο”. Και το παράδοξο είναι ότι μολονότι σε αυτές τις εκλογές η δεξιά στροφή του εκλογικού σώματος ήταν εμφανής, με την Λεπέν να αγγίζει το 42%, ήτοι ποσοστό-ρεκόρ για την παράταξή της, η ρητορική της αριστεράς είχε σε μεγάλο βαθμό την τιμητική της καθ' οδόν προς τον δεύτερο γύρο και όροι όπως ο "οικονομικός σχεδιασμός” (αυτή τη φορά με στόχο την ενεργειακή μετάβαση), η "επαναβιομηχάνιση”, η "προστασία”, η (εθνική) "κυριαρχία” βρέθηκαν ακόμη και στο στόμα του κεντρώου προέδρου.
Από την άλλη πλευρά, ο Μακρόν αποτελεί, σύμφωνα με τον Μελανσόν, τον "χειρότερα εκλεγμένο πρόεδρο της Πέμπτης Δημοκρατίας”. Και τα ποιοτικά στοιχεία της κάλπης πράγματι υπογραμμίζουν το μέγεθος των προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο ένοικος των Ηλυσίων, προκειμένου να επιτύχει στο εξής ουσιαστική νομιμοποίηση και ευρύτερες συναινέσεις στις επιλογές του. Το 28,2% του εκλογικού σώματος προτίμησε την αποχή, αδιαφορώντας για το δίλημμα "Μακρόν ή Λεπέν”, ενώ το 6,53% των ψηφισάντων έριξε λευκή ψήφο (που δεν προσμετράται στην τελική καταμέτρηση) και το 2,25% ακύρωσε το ψηφοδέλτιο.
Η επικράτηση της Λεπέν στα "υπερπόντια διαμερίσματα” (των εγχρώμων ή και μουσουλμανικών, στην περίπτωση της Μαγιότ, πληθυσμών) δείχνει την σταδιακή εξάντληση της δυναμικής της "αντιρατσιστικής συσπείρωσης” μπροστά στη δυσφορία με το πολιτικό mainstream.
Και το κυριότερο: η νίκη του Μακρόν οφείλεται στην στήριξη των ψηφοφόρων άνω των 50 ετών. Ο νυν πρόεδρος επικράτησε μάλλον οριακά στους πενηντάρηδες (που αποτελούν και την ηλικιακή κατηγορία την οποία αφορά αμεσότερα η σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού) και πολύ άνετα στους γηραιότερους. Όμως η Λεπέν είχε, βοηθούσης και της αποχής, την πρωτιά στις νεώτερες ηλικιακές κατηγορίες. Ως πρόεδρος των "οικονομικά μη ενεργών” ο Μακρόν βρίσκεται σε θέση επισφαλή απέναντι στην κοινωνία που καλείται να κυβερνήσει.
Του Κώστα Ράπτη
https://www.capital.gr/diethni
25/4/2022
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Οι γαλλικές εκλογές
Οι γαλλικές εκλογές το δείχνουν για πολλοστή φορά. Η ευκλεής παγκοσμιοποίηση όχι μόνο δεν κατόρθωσε να ενοποιήσει τον πλανήτη αλλά κατακερμάτισε, διαμέλισε τις χώρες της ίδιας της Δύσης.
Ο Μακρόν νίκησε, αλλά θα χρειαστεί πολλή τύχη και τιτάνιο αγώνα για να μην σπάσει τα μούτρα του στα τείχη που αυτός και οι όμοιοί του ύψωσαν τόσες δεκαετίες τώρα.
Στην πράξη, ήδη η Γαλλία, όπως και οι ΗΠΑ στην άλλη ακτή του Ατλαντικού, είναι ακυβέρνητη. Οι φυγόκεντρες δυνάμεις τέραστιες και κεντρομόλος δεν φαίνεται πουθενά. Ο Μακρόν εκπροσωπεί ένα 40% του πληθυσμού και έχει απέναντί του ένα 60% που τον απεχθάνεται. Σε σχέση με το 2017 έχασε 2.000.000 ψήφους και 8% σε ποσοστό, η δε Λε Πεν κέρδισε όσα έχασε ο Μακρόν, και ακόμη περισσότερα.
Η επιστροφή του τραμπισμού στις ΗΠΑ αυτό το φθινόπωρο θα δείξει ξανά πόσο απογυμνωμένα και αδύναμα είναι πια τα συστημικά κόμματα. Και θα οδηγήσει το καθεστώς της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στα έσχατα όριά του.
Ας μην το ξεχνάμε, με το κράτος προνοίας σε διαρκή αποδρομή είναι το υπερπλειοψηφικό σύστημα που συγκρατεί στοιχειωδώς εκλογικά το κοινωνικό σκορποχώρι που λέγεται Γαλλία, ΗΠΑ, Βρετανία.
Ο χειρότερος οιωνός πάντως είναι ότι ιθύνουσες τάξεις δεν φαίνεται να είναι σε θέση να κατανοήσουν καν την κατάσταση. Αντί να ανακρούσουν πρύμναν και να κοιτάξουν να ανακαλέσουν τις συνέπειες της τυφλής πολιτικής τους, αναζητούν διαρκώς αποδιοπομπαίους τράγους.
Όμως ούτε ο εθνολαϊκισμός, ούτε οι ψεκασμένοι, ούτε ο ρωσσικός δάχτυλος είναι πια φύλλο συκής επαρκές για να κρυφτούν.
Κώστας Κουτσουρέλης,25/4/2022