Τα ιδρυτικά σύμβολα της Τουρκίας: Το ξίφος και το σαρίκι.

Τα ιδρυτικά σύμβολα της Τουρκίας:

 Το ξίφος και το σαρίκι.

«Ποιος θα τον σταματήσει;… Για τον Ατατούρκ, το μέτρο ήταν η χώρα. Για τον Ερντογάν, ολόκληρος ο κόσμος».

Μέχρι πρόσφατα, τόσο ο Μουσταφά Κεμάλ, ως το πρότυπο ενός ιακωβινικού κοσμικού τουρκικού εθνικισμού, όσο και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ως το πρότυπο ενός δημοκρατικού και λαϊκού ισλάμ, προβάλλονταν συστηματικά από τον Τύπο και τις κυβερνήσεις της Δύσης ως οι εναλλακτικές εκφράσεις ενός ειρηνευμένου τουρκισμού. Όμως το δοκιμίο του πρώην διευθυντή του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου της Γαλλίας, Jean-François Colosimo, Το ξίφος και το Σαρίκι, που εκδόθηκε στα ελληνικά από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις τον Δεκέμβριο του 2021. καταδεικνύει με ακλόνητα επιχειρήματα την εσώτερη ταυτότητα όλων των πλευρών του τουρκισμού, που χρησιμοποιεί ταυτόχρονα το ξίφος και το σαρίκι. Άλλωστε η ταύτιση του Κεμαλικού Κιλισντάρογλου με τον ισλαμιστή Ερντογάν έναντι της Ελλάδας είναι εδώ για να μας την υπενθυμίζει.

Το βιβλίο του Κολοζιμό όχι μόνο αποδομεί αυτή την ψευδή εικόνα αλλά ταυτόχρονα καταδεικνύει τη βαθύτερη ενότητα που συνδέει τον ένα με τον άλλο, τον Κεμάλ με τον Ερντογάν, με μοναδικό στόχο και επιδίωξη την κυριαρχία.

Ο Κεμάλ, επιχείρησε διά πυρός και σιδήρου να μεταβάλει την πολυεθνική αυτοκρατορία σε ένα εθνικό τουρκικό κράτος που χρησιμοποίησε τα όπλα της Δύσης, γι’ αυτό και προχώρησε στην υιοθέτηση μιας σειράς μέτρων εκδυτικισμού – εισαγωγή του λατινικού αλφαβήτου, κατάργηση της μαντίλας, κοσμικό κράτος κ.λπ.﮲ μεταρρυθμίσεις που φάνταζαν στα μάτια τόσο των φιλελεύθερων όσο και των συντηρητικών Ευρωπαίων ως μία απροϋπόθετη προσχώρηση στον διαφωτισμό και τη Δύση.

Άλλωστε, η Τουρκία αποτελούσε ήδη από τον Μεσοπόλεμο μια δύναμη ανάσχεσης της σοβιετικής επιρροής, γεγονός που ενίσχυε τον δυτικό στραβισμό. Έβλεπαν στην Τουρκία ένα κοσμικό ανεξίθρησκο κράτος ξεχνώντας πως το τουρκικό «κοσμικό» κράτος αφορούσε αποκλειστικά μουσουλμανικούς πληθυσμούς, μετά τη γενοκτονία, την εκδίωξη ή τη φίμωση των χριστιανικών πληθυσμών. Ο εθνοκρατικός τουρκισμός επιχειρούσε την ενσωμάτωση όλων των μουσουλμάνων κατοίκων της Τουρκίας – μέσω της προπαγάνδας ή και της βίας αν χρειαζόταν.

Η Τουρκία του Κεμάλ οικοδομήθηκε δια του ξίφους αλλά το υπόβαθρό του παρέμενε πάντοτε το σαρίκι: «βρίσκεται στη φύση της Τουρκίας… να είναι ένας νέος Ιανός. Αλλά όχι ένας Ιανός με δύο όψεις αλλά μοιρασμένος σε δύο μέτωπα, το ξίφος και το σαρίκι» (Κολοζιμό). Στην πραγματικότητα, η κεμαλική αντ«επανάσταση» κατόρθωσε να ακυρώσει τη μόνη εθνοτικά δίκαιη συνθήκη, εκείνη των Σεβρών και πέτυχε μέσω της Συνθήκης της Λωζάνης, την επικυριαρχία της Τουρκίας σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία, την ανατολική Θράκη και την Κωνσταντινούπολη. Διότι η Συνθήκη των Σεβρών, με τη δημιουργία κουρδικού και αρμενικού κράτους, την παραχώρηση της Ανατολικής Θράκης και της Ιωνίας στην Ελλάδα και την οριοθέτηση του τουρκικού κράτους σε ένα μέρος της Μικράς Ασίας με κέντρο την Άγκυρα, ανταποκρινόταν στην εθνοτική πραγματικότητα της εποχής.

Ο ελληνικός διχασμός και ο ευρωπαϊκός κοντόφθαλμος στραβισμός θα επιτρέψουν την επέκταση των ορίων του τουρκικού κράτος πολύ πέραν των εθνοτικών ορίων του τουρκικού έθνους. Και ο Κεμάλ θα στηρίξει την οικοδόμηση του τουρκικού κράτους όχι βέβαια στην άρνηση της θρησκευτικής ταυτότητας αλλά αντίθετα στην επιβεβαίωσή της, στη θρησκευτική ομοιογένεια και ομοιογενοποίηση μέσω της εξόντωσης ή της εκδίωξης των μη μουσουλμανικών πληθυσμών.

Εντούτοις, αυτή η μουσουλμανική ομοιογενοποίηση δεν μπόρεσε τελικώς να αποφύγει έναν νέο ιδρυτικό διχασμό εξαιτίας της εθνικής ανομοιογένειας, με την παρουσία των Κούρδων, και της θρησκευτικής ανομοιογένειας, με την παρουσία των Αλεβιτών μουσουλμάνων, που αντιπροσωπεύουν από κοινού το 30-35% του πληθυσμού. Και ο παραμικρός εκδημοκρατισμός θα συνέβαλλε στην ανάδυση αυτών των ταυτοτήτων, αναιρώντας την αποκλειστικά τουρκική και σουνιτική ταυτότητα του κράτους.

Η Τουρκία δεν μπορεί παρά να κυβερνάται αυταρχικά και ταυτοχρόνως να χρησιμοποιεί τη θρησκευτική ταυτότητα, το ισλάμ, ως συγκολλητική ουσία του εθνισμού της. Η διαθήκη του ιδρυτή του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP), του Αλπαρσλάν Τουρκές είναι ξεκάθαρη: «Το σώμα της πολιτικής μας είναι ο εθνικισμός και η ψυχή της το ισλάμ». Τοποθέτηση που εξηγεί την ακλόνητη, μέχρι σήμερα, συμμαχία μεταξύ του AKP και του MHP, μεταξύ του Ερντογάν και του διαδόχου του Τουρκές, Μπαχτσελί.

Το σαρίκι ως αρωγός του ξίφους

Και επειδή το ξίφος δεν είχε αποδειχτεί ικανό να εμποδίσει την ενίσχυση του κουρδικού στοιχείου, το οποίο μάλιστα εμφανίζει τη διπλάσια γεννητικότητα έναντι των τουρκογενών πληθυσμών, ενώ και οι αλεβιτικοί πληθυσμοί, περισσότερο φιλελεύθεροι θρησκευτικά, ριζοσπαστικοποιούνται πολιτικά, αναδείχθηκε ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 η ανάγκη μιας αλλαγής των προτεραιοτήτων: το σαρίκι θα έπρεπε να έλθει αρωγός του ξίφους.

Με το πραξικόπημα του στρατηγού Εβρέν, το 1980, το «βαθύ κράτος» εγκαινιάζει τη μακρά πορεία της σουνιτικής επανισλαμοποίησης της κοινωνίας. Πολλαπλασιάζονται τα ισλαμικά σχολεία και ενισχύονται οι ισλαμικές αδελφότητες, όπως εκείνη του Φετουλάχ Γκιουλέν. Άλλωστε, αυτή η εσωτερική εξέλιξη θα πρέπει να ενταχθεί στο γενικότερο κλίμα της ενίσχυσης του ισλαμισμού σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο.

Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης μετά το 1990 θα επιταχύνει δραματικά τις γεωπολιτικές εξελίξεις καθώς η Τουρκία αποκτά έναν ζωτικό χώρο για να ασκήσει την επιρροή της, αρχικώς, και τις επεκτατικές της βλέψεις στη συνέχεια στον τουρκόφωνο μουσουλμανικό χώρο της πρώην Σοβιετικής Ένωσης: οικονομικές και πολιτιστικές σχέσεις, ισλαμικές ακαδημίες και στρατιωτική βοήθεια θα ανοίξουν ήδη το πρώτο «παράθυρο» για τη νέα επεκτατική Τουρκία, του Παντουρκισμού που επιστρέφει.

Στη συνέχεια, η Δύση θα προσφέρει μια ακόμα μεγάλη ευκαιρία στην Τουρκία προχωρώντας στην αποσύνθεση του Ιράκ αρχικώς και της Λιβύης εν συνεχεία, ενώ η κρίση στη Συρία θα ολοκληρώσει την αποδυνάμωση των αραβικών καθεστώτων και μάλιστα εκείνων που συνορεύουν με την Τουρκία. Πλέον θα έχει έλθει η ώρα του νεο-οθωμανισμού και του πανισλαμισμού.

Τελικώς, σε ολόκληρο τον ιστορικό περίγυρο της Τουρκίας του Ερντογάν, ανοίγεται ένα «κενό» το οποίο σπεύδει να καλύψει.

Άλλωστε, αυτή η στρατοκρατική και επιθετική στροφή προς τα έξω, θέλει να αποτελέσει και μια απάντηση στα εσωτερικά εμπόδια της τουρκοσουνιτικής ηγεμονίας. Η επίθεση στη Συρία και το Ιράκ –με τη συνεργασία του ISIS όταν χρειάστηκε– επιχειρεί να προλάβει την αφύπνιση του κουρδικού έθνους όχι μόνο στο εσωτερικό της Τουρκίας αλλά και στις νότιες συνοριακές της περιοχές. Και ναι μεν κατόρθωσε πρόσκαιρα να ελέγξει την κουρδική παρουσία στο εσωτερικό και να κερδίσει τις πρώτες μάχες εναντίων των Κούρδων με τη συνέργεια των Ρώσων και των Αμερικανών στη Συρία και το Ιράκ, αλλά ταυτόχρονα διεύρυνε το πεδίο της αντιπαράθεσης με το κουρδικό έθνος. Και προφανώς, τα 35 εκατομμύρια των Κούρδων δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν πλέον όπως οι Αρμένιοι, οι Έλληνες της Ιωνίας ή οι Ελληνοκύπριοι στο παρελθόν.

Πάντως, με τον ένα ή άλλο τρόπο, με τη μία ή άλλη αφορμή, η επεκτατική πορεία συνεχίζεται μέχρι την κεντρική Ασία, τη Βόρεια Αφρική και την υποσαχάρια Αφρική. «Ποιος θα τον σταματήσει;… Για τον Ατατούρκ, το μέτρο ήταν η χώρα. Για τον Ερντογάν, ολόκληρος ο κόσμος» (Κολοζιμό) Ο Ερντογάν επιχειρεί να μεταβάλει την Τουρκία σε μια μεγάλη δύναμη δραστηριοποιούμενος σε τρία διαφορετικά επίπεδα, του τουρκισμού, του ισλάμ και του οθωμανισμού «προκειμένου να θεωρηθεί μια από τις μεγάλες δυνάμεις στο πλανητικό παιχνίδι».

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θέτει κρίσιμα ερωτήματα στην Τουρκία, η στάση μετεωρισμού μεταξύ του δυτικού στρατοπέδου και του ευρασιατικού σταδιακά ενοχλεί το δυτικό στρατόπεδο. Η στάση της στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ έχει ως αποτέλεσμα να πληθαίνουν οι φωνές στην δύση για έξοδο της από το ΝΑΤΟ. Το νέο κύμα τουρκικής επιθετικότητας κατά της Ελλάδας συνάντησε την, θέλοντας και μη, αντίδραση των ΗΠΑ-Γαλλίας-Γερμανίας, ενώ και η νέα επίθεση εναντίον των Κούρδων της Συρίας συναντά τις αντιδράσεις τόσο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όσο και του ρωσικού ΥΠΕΞ, μέσω της Ζαχάροβα.

Η Τουρκιά του Ερντογάν δείχνει έτοιμη για άλλη μια φορά να ξεπεράσει τα όρια, θα της επιτραπεί άλλη μια φορά να το πράξει για να την κρατήσουν και τα δύο παγκόσμια στρατόπεδα ικανοποιημένη ή έχει έρθει η στιγμή να της τεθούν ξεκάθαρα όρια; 

(...)

Γιώργος Καραμπελιάς, Αρθρογράφος
Συγγραφέας, Πολιτικός Αναλυτής
08/06/2022

https://www.huffingtonpost.gr/entry/ta-idretika-semvola-tes-toerkias-to-xifos-kai-to-sariki_gr_629f0c45e4b07aa9389d875d


                ΣΧΕTIKA KEIMENA                 

1.

Η κυριαρχία των νησιών
παραμένει στο στόχαστρο της Άγκυρας.

Του Κώστα Ράπτη

Υπάρχουν οι επίσημες τοποθετήσεις, υπάρχει και η ανεπίσημη φιλολογία. Στο επίσημο επίπεδο, η Άγκυρα επιμένει να στοχοποιεί τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, όπως προκύπτει και από τις νέες δηλώσεις του Μεβλούτ Τσαβούσογλου την Τρίτη.

"Οι διεθνείς συνθήκες είναι σαφείς, αλλά η Ελλάδα τις παραβιάζει. Εξοπλίζει τα νησιά. Αν η Ελλάδα δεν σταματήσει αυτή την παραβίαση, η κυριαρχία των νησιών θα τεθεί υπό συζήτηση" δήλωσε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης τύπου με τον ομόλογό του από τη Βόρεια Μακεδονία.

Μάλιστα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών απέδωσε σε "σύμπλεγμα κατωτερότητας" τις ελληνικές κατηγορίες περί τουρκικού επεκτατισμού, τις οποίες και αντέστρεψε, ισχυριζόμενος ότι η Αθήνα γίνεται επιθετική "επειδή δεν μπορεί να απαντήσεις στις δύο επιστολές της Τουρκίας" προς τον ΟΗΕ, με τις οποίες πέρσι τέθηκε για πρώτη φορά επί τάπητος το ιδεολόγημα της "υπό όρους" απόδοσης των νησιών του ανατολικού Αιγαίου στην ελληνική κυριαρχία με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923.

Όμως οι δύο αυτές επιστολές έχουν απαντηθεί με δύο αντίστοιχες της μόνιμης αντιπροσώπου της Ελλάδας στον ΟΗΕ, όπου υπογραμμίζεται ότι οι μονομερείς αιτιάσεις της τουρκικής πλευράς δεν στέκουν νομικά, έχουν καθαρά αναθεωρητικά κίνητρα και τροφοδοτούν έτι περαιτέρω την αστάθεια.

Όπως και αν έχει η "διασύνδεση" της κυριαρχίας των νησιών με την αποστρατιωτικοποίησή τους έχει πλέον βρεθεί στο επίκεντρο της τουρκικής επιχειρηματολογίας. Και η Τουρκία δεν συνηθίζεται να μην υποστηρίζει τα λόγια της με έργα.

Ήδη η προγραμματισμένη έξοδος του τέταρτου τουρκικού πλωτού γεωτρύπανου "Αλπαρσλάν", με πλήρωμα 200 ατόμων, για έρευνες σε βάθος 12.200 μέτρων, προοιωνίζεται εντάσεις για το καλοκαίρι. Και με τη ναυτική οδηγία Α1781/22, η Ελλάδα δεσμεύει σε απάντηση πέντε περιοχές από τις 21 Ιουνίου έως τις 7 Σεπτεμβρίου για ασκήσεις του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας.

Αναθεωρητικά οράματα

Αυτά στο επίσημο επίπεδο. Διότι ευρύτερα στην τουρκική δημόσια συζήτηση η φαντασία οργιάζει.

Σε εκπομπή του CNN Türk το βράδυ της Τετάρτης ο πρώην υπουργός Επικρατείας Μασούμ Τουρκέρ μεταξύ άλλων ισχυρίσθηκε ότι "στην Κρήτη, σύμφωνα με τις συμφωνίες, δεν επιτρέπεται η ίδρυση βάσεων" και ότι η τουρκική πλευρά ανέχθηκε στο παρελθόν το γεγονός αυτό, διότι επρόκειτο για αμερικανικές βάσεις. Πρόκειται για τον ίδιο πρώην υπουργό, ο οποίος σε άλλη πρόσφατη τηλεοπτική του εμφάνιση υποστήριξε πως "το Ναυτικό μας πρέπει να κάνει μια ενέργεια σε εκείνα τα νησιά του Αιγαίου για να σταματήσει την κατάσταση που διαμορφώθηκε εκεί".

Ομοίως το βράδυ της Τετάρτης, στο κανάλι Haber Türk, ο καθηγητής πανεπιστημίου Ναΐμ Μπαμπούρογλου, δήλωσε ότι, εφόσον παραβιάζονται οι όροι της Συνθήκης της Λωζάνης περί αποστρατιωτικοποίησης, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου πρέπει να επιστραφούν στον πρότερο ιδιοκτήτη τους, ήτοι την Τουρκική Δημοκρατία ως διάδοχο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Με άλλα λόγια, η τουρκική κοινή γνώμη εθίζεται σε αντιλήψεις απροκάλυπτου αναθεωρητισμού και οράματα αυτοκρατορικού μεγαλείου, επενδεδυμένα με ρητορική αυτοπροστασίας απέναντι σε σενάρια περικύκλωσης.

Η στάση της αντιπολίτευσης

Ωστόσο, το πρόβλημα δεν έγκειται μόνο στους κυβερνώντες – οι οποίοι, είναι η αλήθεια, βρίσκονται αντιμέτωποι με το ερώτημα της διατήρησής τους στην εξουσία, εν ανάγκη μέσω ανώμαλων καταστάσεων, καθώς έναν χρόνο πριν από τις προγραμματισμένες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές η δημοτικότητά τους κατακρημνίζεται κατά τρόπο ευθέως ανάλογο προς την αγοραστική δύναμη του μέσου τουρκικού νοικοκυριού. Εξίσου ή και περισσότερο προβληματική είναι και η στάση της αντιπολίτευσης, γεγονός που καταδεικνύει ότι ο τουρκικός αναθεωρητισμός αποτελεί πρόβλημα δομικό και όχι διαρθρωτικό.

Υπενθυμίζεται ότι ήταν το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα το οποίο εγκαινίασε την φιλολογία περί "16 νησιών που έχουν καταληφθεί από την Ελλάδα", ενώ ο ηγέτης του Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου έχει επιλέξει να ασκεί επί του θέματος αντιπολίτευση από θέσεις περισσότερο αδιάλλακτες, κατηγορώντας την κυβέρνηση για "μειοδοσία".

Με το βλέμμα πέραν του Ατλαντικού

"Οι ΗΠΑ γέμισαν την Ελλάδα με βάσεις. Οι στόχοι τους είναι καθαροί. Ας έρθει στο κοινοβούλιο πρόταση να κλείσουν οι αμερικανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Τουρκία και θα την υποστηρίξουμε" δήλωσε πρόσφατα ο Κιλιτσντάρογλου, ενώ σε γραπτή του τοποθέτηση υποστήριξε ούτε λίγο ούτε πολύ τα εξής: "Η θέση μας είναι σαφής. Είναι επιτακτική ανάγκη να αυξήσουμε την πίεση στη Μεσόγειο και το Αιγαίο. Η μέθοδος "βγάζω ένα καράβι, το αποσύρω, ελπίζω να μου τηλεφωνήσει ο Μπάιντεν” δεν είναι κατάλληλη. Αν έχετε καρδιά, κάντε το βήμα στα κατειλημμένα και εξοπλισμένα νησιά. Θα το υποστηρίξουμε!".

Μολονότι ο Κιλιτσντάρογλου δεν χρειάζεται... ερμηνευτή, μερικά πράγματα γίνονται σαφέστερα από τις ανεπίσημες συζητήσεις. Έτσι σε συζήτηση στο CNN Türk ο πολιτικός αναλυτής Χακάν Μπαϊράκτσι παρότρυνε: "Ας πάρουμε μερικά νησιά στο Αιγαίο, να καταρρεύσει η πολιτική της Ελλάδας και των ΗΠΑ". Αντίστοιχα, ο διευθυντής της εφημερίδας "Hürriyet", Αχμέτ Χακάν, διερωτήθηκε αν "η Ελλάδα γίνεται πολιτεία των ΗΠΑ". Επιπλέον υποστήριξε πως "υπάρχει σχέδιο των ΗΠΑ που εκτελείται μέσω της Ελλάδας" και παρέπεμψε στο ερώτημα του Ερντογάν "ποιον θέλουν να απειλήσουν με τόσες βάσεις που χτίζουν".

Το στοιχείο, συνεπώς, που λειτουργεί ως τομή στην ιστορία των ελληνο-τουρκικών και θέτει σε συναγερμό την Άγκυρα είναι ακριβώς η ελληνο-αμερικανική στρατιωτική σύμπραξη, η οποία, ενώ εντεύθεν του Αιγαίου θεωρείται ως στοιχείο σταθεροποίησης της περιοχής και θωράκισης της χώρας, στην απέναντι ακτή ερμηνεύεται ως κατάλυση του status quo και προπαρασκευή δημιουργίας "κλοιού" εις βάρος της Τουρκίας.

Εκβιάσιμη η Δύση

Εν ολίγοις, οι νέες εντάσεις στα ελληνο-τουρκικά δεν μπορούν να ερμηνευθούν σε αποκλειστικά διμερές πλαίσιο, αλλά θα πρέπει να ενταχθούν στα περίπλοκα συμφραζόμενα των σχέσεων Τουρκίας και Δύσης, σε μία συγκυρία κατά την οποία το καθεστώς Ερντογάν παζαρεύει το βέτο στην εισδοχή Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, απειλεί με νέα στρατιωτική εισβολή στη βόρεια Συρία για να πλήξει την κουρδική ζώνη που έχει δημιουργηθεί με αμερικανική προστασία νοτίως των τουρκικών συνόρων, διατηρεί σχέση εργασίας με τη Μόσχα (όπως έδειξε και η προχθεσινή συνάντηση Τσαβούσογλου-Λαβρόφ) και κλείνει προηγούμενα "μέτωπα" με τα αραβικά κράτη.

Πρόκειται για μία στάση η οποία εδράζεται στην αντίληψη ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία απενοχοποιεί τις αναθεωρητικές κινήσεις συνολικά, καθιστά τη Δύση εκβιάσιμη και μακροπρόθεσμα λιγότερο συνεκτική. Το τελευταίο γίνεται σαφές στο πεδίο των ευρω-τουρκικών σχέσεων, όπου η ουσιαστική ακύρωση της ενταξιακής προοπτικής της γείτονος συνοδεύεται από την οικοδόμηση προνομιακών διμερών σχέσεων με επιμέρους κράτη-μέλη, όπως λ.χ. η Ιταλία, και την προσπάθεια να "στεγανοποιηθούν" Αθήνα και Λευκωσία από τα κεκτημένα της δικής τους ευρωπαϊκής ένταξης.  

11/6/2022

https://www.capital.gr/politiki/3640171/i-kuriarxia-ton-nision-paramenei-sto-stoxastro-tis-agkuras



 
 2.

Οι κινήσεις της κατοχικής δύναμης σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο έχουν εξαγγελθεί, μένει η υλοποίηση: Τελεσίγραφα Ερντογάν με… δόντια.

Του ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, Φιλελεύθερος

Ο Ερντογάν στέλνει συνεχώς τελεσίγραφα σε Αθήνα και Λευκωσία με προειδοποιητικές βολές, που στοχεύουν να πυροδοτήσουν το ήδη «εύφλεκτο κλίμα».

Για πρώτη φορά στην ελληνική πρωτεύουσα, ακόμη και εκείνοι που συνήθως υποβάθμιζαν τις τουρκικές κινήσεις και μεθοδεύσεις, θεωρούν πως δεν αποκλείεται να σημειωθεί «θερμό επεισόδιο» στο Αιγαίο ή μια νέα ενέργεια επιβολής νέων τετελεσμένων στην Κύπρο, εντός του καλοκαιριού. Τούτο, βεβαίως, θα εξαρτηθεί και από τις αποτρεπτικές κινήσεις, που θα υπάρξουν από ελληνικής πλευράς.

Είναι σαφές πως πλέον ο Ερντογάν καθόρισε το πλαίσιο των κινήσεων και τώρα μένει το μέχρι πού θέλει και μέχρι πού μπορεί να φθάσει. Από τη Σμύρνη και απευθυνόμενος πρωτίστως στην Ελλάδα είπε πως «δεν αστειεύομαι, μιλάω σοβαρά. Αυτό το έθνος είναι αποφασισμένο και όταν λέει κάτι το εννοεί». Με αυτή την προειδοποίηση θέλησε να κάνει ένα άλλο βήμα προς την κατεύθυνση υλοποίησης των απειλών του, οι οποίες τον τελευταίο καιρό έχουν αναβαθμιστεί ποιοτικά. Θέλησε να πείσει πως δεν μπλοφάρει.

Είναι σαφές, πλέον, από τα όσα παρακολουθούμε τόσο στη δημόσια σφαίρα όσο και παρασκηνιακά, πως οι προθέσεις της κατοχικής Τουρκίας είναι πλέον ξεκάθαρες. Έχει διαμορφώσει τα επόμενα βήματα και προχωρά.

Πρώτο, έκλεισε κάθε δίαυλο επικοινωνίας με την Αθήνα. Τερμάτισε τις επαφές σε διάφορα επίπεδα ενώ ο Ερντογάν είπε πως δεν θα ξαναμιλήσει με τον Έλληνα Πρωθυπουργό! Η έλλειψη επικοινωνίας περιπλέκει την κατάσταση ενώ είναι προφανές πως ακόμη και σε περίπτωση «ατυχήματος», δεν θα υπάρχει δυνατότητα συνεννόησης. Το τηλέφωνο θα είναι… σπασμένο.

Δεύτερον, από τη διαχρονική αμφισβήτηση της υφαλοκρηπίδας των ελληνικών νησιών, πλέον αμφισβητεί τα κυριαρχικά τους δικαιώματα στο έδαφος. Αμφισβητεί πως είναι ελληνικά νησιά. Υπενθυμίζεται και η προτροπή του αρχηγού της τουρκικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, να προχωρήσει και να καταλάβει νησιά, λέγοντας του ότι θα τον στηρίξει.

Τρίτον, συντηρεί και το θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας. Αναφέρεται πλέον στην «καταπίεση της τουρκικής μειονότητας σε Θράκη, Κω και Ρόδο». Αναζητεί αφορμή για να παρέμβει. Όπως το έπραξε και στην Κύπρο το 1974, αλλά και πρόσφατα η Ρωσία στην Ουκρανία.

Σε σχέση με την Κύπρο, παρόλο που η Άγκυρα αντιμετωπίζει τον ελληνισμό ενιαία, ο Ερντογάν εξήγγειλε μια κίνηση και επανέλαβε μια πολιτική. Αμφότερα τα περιέγραψε μετά την άσκηση στη Σμύρνη

Πρώτο, θα συνεχίσει τις παράνομες δραστηριότητες της στην κυπριακή ΑΟΖ. Αναμένεται πως τον Ιούλιο θα σταλεί το νέο γεωτρύπανο, που πρόσφατα αποκτήθηκε από την κατοχική δύναμη, για γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι εργασίες θα γίνονται παράλληλα με εκείνες των αδειοδοτημένων από την Κυπριακή Δημοκρατία εταιρειών.

Δεύτερο, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό επιμένει σε λύση δύο κρατών, επειδή «δεν του αφήνει άλλη επιλογή η ελληνοκυπριακή πλευρά». Αυτή η γραμμή προτάσσεται για να μην προχωρήσει οποιαδήποτε νέα προσπάθεια.

• Είναι σαφές πως ο Ερντογάν, με όραμα τη νέο-οθωμανική Τουρκία κινείται στη θεωρία του «ζωτικού χώρου», των επεκτατικών πολέμων. Αυτή η θεώρηση των πραγμάτων παραπέμπει στους Ναζί, στον Χίτλερ («Lebensraum»). Μια θεωρία, την οποία επικαιροποιήθηκε από τον πάλαι ποτέ συνεργάτη του Ερντογάν, τον οποίο εκπαραθύρωσε, Αχμέτ Νταβούτογλου. Η Άγκυρα επιμένει πως «ασφυκτιά» και πως Ελλάδα και Κύπρος έχουν περισσότερο χώρο από ό,τι αναλογεί σε αυτές.

Ο Ερντογάν είπε τι θα κάνει. Συνήθως αυτά που λέγει τα πράττει. Το ζητούμενο είναι να διαμορφωθούν από Αθήνα και Λευκωσία μηχανισμοί και πολιτικές αποτροπής. Είναι, όπως σημειώνουν πολιτικοί παρατηρητές, ο μόνος τρόπος για να μην υλοποιήσει τις απειλές του ο ηγέτης της κατοχικής δύναμης.

Εάν η Τουρκία αντιληφθεί πως αντιμετωπίζονται οι κινήσεις της με φόβο, τότε θα προχωρήσει. Εάν αντιληφθεί πως υπάρχει αποφασιστικότητα αντιμετώπισης τους, τότε προφανώς και δεν θα προχωρήσει. Πέραν των στρατηγικών σχεδιασμών, ο Τούρκος Πρόεδρος θέτει στην εξίσωση και τις εκλογές του 2023.

Ένα επεισόδιο, που θα του προκαλέσει κόστος, δεν θα τον εξυπηρετήσει. Εκτός κι εάν απειλώντας την Ελλάδα, κινηθεί προς τον αδύνατο κρίκο, την Κύπρο. Και στην Κύπρο αυτό που μπορεί να κάνει είναι τετελεσμένα σε έδαφος και θάλασσα. Είναι δε προφανές πως κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει και μια κίνηση προσάρτησης των κατεχομένων στην Τουρκία.

• ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΚΑΣΟΥΛΙΔΗ ΣΤΟΥΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΕΣ: «Η πρότασή μας παραμένει ανοικτή…»

Η Λευκωσία ενώ αναφέρει πως η τουρκική πλευρά απέρριψε ακαριαία τα ΜΟΕ και τα αποδόμησε, την ίδια ώρα σπεύδει να επισημάνει πως «η πρόταση μας παραμένει ανοικτή».

Σε ενημερωτικό σημείωμα του υπουργού Εξωτερικών, Γιαννάκη Κασουλίδη, προς το διπλωματικό προσωπικό (Κεντρική Υπηρεσία και στις Διπλωματικές Αποστολές), ημερομηνίας 6 Ιουνίου 2022, ο επικεφαλής της κυπριακής διπλωματίας αναγνωρίζει πως στην Αμμόχωστο το κατοχικό καθεστώς  «ενεργεί προς την κατεύθυνση επιβολής και εμπέδωσης νέων τετελεσμένων, η αναστροφή των οποίων καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη με την πάροδο του χρόνου».

Ο ΥΠΕΞ αναφέρεται στην απόρριψη της πρότασης της Λευκωσίας για ΜΟΕ από την τουρκική πλευρά. Σημειώνοντας ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έστειλε επιστολή προς τον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, στις 20 Μαΐου, αναφέρει πως «δυστυχώς, οι ειλικρινείς προσπάθειες και καλή τη πίστη προτάσεις του ΠτΔ προσέκρουσαν ακαριαία και δίχως συζήτηση απόρριψη τους από πλευράς ΤΚ, οι οποίοι με δημόσιες τοποθετήσεις αποδόμησαν το περιεχόμενο της επιστολής, τονίζοντας την ίδια ώρα ότι επεξεργάζονται νέες προτάσεις συνεργασίας μεταξύ των δυο κρατών(sic)».

Στο ενημερωτικό σημείωμα, ο Γιαννάκης Κασουλίδης αναφέρει πως η απόρριψη των ΜΟΕ συνοδεύτηκε και με το άνοιγμα μέρους του παραλιακού μετώπου της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου. Την ίδια ώρα, ο κ. Κασουλίδης τονίζει πωςQ

«Παρά την έντονη απογοήτευση μας για την απόρριψη των ΜΟΕ από πλευράς ΤΚ, η δική μας πλευρά θα συνεχίσει να καταβάλλει ειλικρινείς προσπάθειες για δημιουργία κινητικότητας και προϋποθέσεων επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, κάτι το οποίο θα πρέπει να καταστεί σαφές προς τους άμεσους συνομιλητές μας. Η ειλικρίνεια των προθέσεών μας ήταν και παραμένει αμετάβλητη και δεν επιδέχεται παρερμηνειών ή άλλων κακόβουλων συμπερασμάτων ή/και πολιτικών σκοπιμοτήτων. Η πρότασή μας παραμένει ανοικτή…»

Στο σημείωμα γίνεται αναφορά στην πρόσφατη στρατιωτική άσκηση, «Αγαπήνωρ», που πραγματοποιήθηκε την περίοδο  29 Μαίου-2 Ιουνίου, στα πλαίσια της συνεργασίας Κύπρου και Ισραήλ.

Όπως πληροφορούμαστε η Λευκωσία έγινε δέκτης διαβημάτων από γειτονική χώρα για τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας και είχαν διαρρεύσει από ισραηλινής πλευράς για το σενάριο της άσκησης.

Για αυτό και σπεύδει να αναφέρει πως «παρά τους ξεκάθαρους αμυντικούς σκοπούς της άσκησης, αφέθηκε ατυχώς να νοηθεί στον διεθνή Τύπο ότι επικεντρωνόταν σε προσομοίωση ενεργειών κατά του Ιράν και της Χεζμπολλάχ, κάτι που σε καμιά περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στον πραγματικό σκοπό της άσκησης».

12/6/2022

https://hellasjournal.com/2022/06/i-kinisis-tis-katochikis-dinamis-se-egeo-ke-anatoliki-mesogio-echoun-exangelthi-meni-i-ilopiisi-telesigrafa-erntogan-me-dontia/


    ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ-ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ    

Ζαν-Φρανσουά Κολοζιμό,
Το ξίφος και το σαρίκι – Μέχρι που θα φτάσει η Τουρκία;