Marder ή BMP-1; – Μία άτοπη σύγκριση – Τί δεν ρωτάει η αντιπολίτευση.

 

 Marder vs. BMP-1: Μια… παρανοϊκή συζήτηση 20 ετών και το ξεχασμένο ΤΟΜΑ “ΛΕΩΝΙΔΑΣ”.

Το “swap” των σοβιετικής κατασκευής ΤΟΜΑ BMP-1 με τα γερμανικά TOMA Marder 1A3, ήταν μία ακόμα ευκαιρία να διαπιστώσει κανείς το πολύ χαμηλό επίπεδο δημόσιας συζήτησης ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις σε θέματα που άπτονται της εθνικής ασφάλειας. Όλα γίνονται με κριτήριο την εντυπωσιοθηρεία. Όταν τα κόμματα αποδεικνύονται ανίκανα να συμφωνήσουν στα στοιχειώδη, πώς είναι δυνατόν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα πολύπλοκα ζητήματα εθνικής ασφάλειας;

Του Ζαχαρία Μίχα*
(Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας – ΙΑΑΑ/ISDA)

Τα όσα ακούγονται στη δημόσια σφαίρα είναι πολύ φτωχά. Για την ακρίβεια, είναι να απορεί κανείς για τη συλλογική δυνατότητα των κομμάτων να κατανοήσουν ποιο είναι το διακύβευμα. Είναι δύσκολο να γίνει πιστευτό ότι πρώην αρχηγοί στρατιωτικών επιτελείων που συμμετέχουν στη δημόσια συζήτηση, δεν έχουν τις στοιχειώδεις γνώσεις να παρουσιάσουν το επίμαχο ζήτημα στις πραγματικές του διαστάσεις.

Εισαγωγικά, σημειώνουμε την ακατανόητη αντίδραση του κυβερνητικού εκπροσώπου όταν κλήθηκε να σχολιάσει για ποιον λόγο οι Έλληνες έπρεπε να πληροφορηθούν τη συμφωνία από τον Γερμανό καγκελάριο. Προσπάθησε να πείσει ότι δεν υπήρχε η παραμικρή πρόθεση απόκρυψης διότι… η κυβέρνηση θα εξέδιδε ανακοίνωση «όταν θα έρχονταν τα καινούρια και θα έφευγαν τα παλιά»!

Η απάντηση δεν αξίζει καν σχολιασμό. Γιατί δεν το έκαναν αυτό και με τα Rafale; Όταν ερχόντουσαν θα το μαθαίναμε! Όχι μόνο είχαν σπεύσει να ανακοινώσουν τη συμφωνία, αλλά η κυβέρνηση είχε κατηγορηθεί ότι είχε επιχειρήσει να σπεκουλάρει πολιτικά με την τελετή υποδοχής. Κατά κανόνα μία κυβέρνηση αποφεύγει να αναφερθεί σε μία τέτοια συμφωνία όταν για κάποιον λόγο φοβάται ενδεχόμενη αντίδραση. Αλήθεια, όμως, πιστεύουν στην κυβέρνηση ότι ήταν δυνατό μια τέτοια συμφωνία να μείνει κρυφή;

Η προϊστορία των Marder

Δεν τίθεται θέμα για το ποιο από τα δυο ΤΟΜΑ είναι καλύτερο επιχειρησιακά. Η διαφορά είναι μεγάλη. Τα BMP-1 για τον ελληνικό Στρατό είναι περίπου στη φάση της απόσυρσης. Εάν υπήρχε πρόθεση ανάπτυξης της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας κι όχι η διάχυτη τάση για αγορές ξένων, συχνά λόγω διαφθοράς, σήμερα δεν θα υπήρχε θέμα συζήτησης.

Η Ελλάδα διαθέτει σχεδιάσεις για άρματα τα οποία η ελληνική αμυντική βιομηχανία θα μπορούσε να είχε αναπτύξει. Δεν θα ασχοληθούμε σ’ αυτό το άρθρο με το ποιοι και πως τορπίλισαν στο παρελθόν την προσπάθεια ανάπτυξης ανταγωνιστικών ελληνικών οπλικών συστημάτων. Δεν θα υπήρχαν BMP-1 εάν είχαν αναπτυχθεί τα ΤΟΜΑ “Κένταυρος”, τα οποία θα μπορούσαν να καλύπτουν τις επιχειρησιακές ανάγκες των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων αξιοπρεπέστατα, ενώ η υποστήριξή τους θα γινόταν με λελογισμένο κόστος εντός της χώρας.

Το εν λόγω ΤΟΜΑ αναπτύχθηκε με επιτυχία, έγιναν από την ΕΛΒΟ διορθώσεις με βάση τις παρατηρήσεις των επιχειρησιακών αξιωματικών του Στρατού, αλλά ο τότε υπουργός Άμυνας Σπήλιος Σπηλιωτόπουλος είχε εισηγηθεί στο ΚΥΣΕΑ ότι το πρόγραμμα δεν θα προχωρήσει και αντ’ αυτού η Ελλάδα θα αγοράσει 415 ΤΟΜΑ Marder από τα αποθέματα του γερμανικού Στρατού! Και η εισήγηση είχε γίνει δεκτή!

Ούτε αυτό όμως είχε προχωρήσει. Με υπουργό Άμυνας τον Ευάγγελο Μεϊμαράκη και επικεφαλής του τομέα Εξοπλισμών τον Ευάγγελο Βασιλάκο, η απόφαση το 2009 ακυρώθηκε με το σκεπτικό ότι τα ΤΟΜΑ Marder είναι παλιά. Έτσι ξεκίνησε η διαδικασία για αγορά των ΤΟΜΑ BMP-3 από τη Ρωσία. Μετά τις εκλογές, η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου εγκατέλειψε την προμήθεια και εξετάστηκε η αγορά του εξαιρετικού σουηδικού ΤΟΜΑ CV-90. Όταν κι αυτή η πρόταση κόλλησε, επανήλθε το σενάριο της αγοράς των Marder, τα οποία θα αναβαθμίζονταν εξ ολοκλήρου στην ΕΛΒΟ.

Η νοοτροπία της αγοράς “Ferrari”

 Πάλι όμως δεν έγινε τίποτα. Έτσι, ακολούθησε λίγο αργότερα πρόταση της γερμανικής Rheinmetall για παραχώρηση με leasing των Marder με κόστος 164-250 ευρώ την ημέρα για κάθε άρμα, αναλόγως της διάρκειας της μίσθωσης και με επιβάρυνση της ελληνικής πλευράς για τα πυρομαχικά και τα καύσιμα που θα χρησιμοποιούσε, με εγγύηση των Γερμανών για διαθεσιμότητα 95%.

Για 164 οχήματα το ετήσιο κόστος του leasing ανερχόταν σε 9,8 εκατ. ευρώ. Μια ακόμα ευκαιρία χάθηκε και 10 χρόνια μετά συζητάμε ξανά τα Marder!

 

 Ο τρόπος διεξαγωγής του πολιτικού παιγνίου δεν αφήνει περιθώρια να ανοίξει μια συζήτηση ουσίας. Είναι διάχυτη η νοοτροπία στα επιτελεία να επιδιώκεται η αγορά “Ferrari”, ενώ μια συγκεκριμένη δουλειά μπορεί να γίνει από φτηνότερο οπλικό σύστημα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μάλιστα η οικονομικότερη και αποτελεσματική λύση μπορούσε να εξασφαλιστεί από την ελληνική αμυντική βιομηχανία.

Σύμφωνα με την κρατούσα νοοτροπία, η κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών προσεγγίζεται με όρους “μοιράσματος πίτας” ανάμεσα στα Επιτελεία. Αυτό, όμως, που έχουν ανάγκη οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι μία ολιστική προσέγγιση των αμυντικών προβλημάτων, έτσι ώστε να καλυφθούν οι επιχειρησιακές ανάγκες με τον βέλτιστο τρόπο, στο πλαίσιο ουσιαστικής διακλαδικότητας.

BMP-1 και Marder

Η σύγκριση μεταξύ των ΤΟΜΑ BMP-1 και Marder είναι συντριπτική. Υπάρχουν μεγάλες τεχνολογικές διαφορές ανάμεσα σε ένα παμπάλαιο, μη αναβαθμισμένο σοβιετικής προέλευσης ΤΟΜΑ και ένα δυτικό, το οποίο και νεότερο είναι κατά μια περίπου δεκαετία και σημαντικές αναβαθμίσεις έχει υποστεί. Στην ουσία πρόκειται για το αντίστοιχο του άρματος Leopard 1A5, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υποστήριξή του, αλλά και για την πολύ ισχυρότερη θωράκισή του σε σύγκριση με τα BMP-1.

Το σοβιετικό ΤΟΜΑ υποστήριζε ένα επιχειρησιακό δόγμα που στηριζόταν στους μεγάλους αριθμούς και σε αναλώσιμα μέσα… άρα και των επιβαινόντων. Σε κάθε περίπτωση, το να εστιάζεται η συζήτηση στο διαμέτρημα του πυροβόλου των BMP-1 και των Marder, είναι άνευ νοήματος. Το βασικότερο ζήτημα είναι εάν το σοβιετικό πυροβόλο θα λειτουργούσε.

Θα έπρεπε να είναι γνωστό στα κομματικά επιτελεία ότι το Marder 1A3 φέρει πυροβόλο τύπου Rh202 το οποίο ο ελληνικός Στρατός διαθέτει εκατοντάδες, όπως και απόθεμα χιλιάδων πυρομαχικών των 20 χλστ., που κατασκευάζονται από τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ).

Ας σημειωθεί ότι ο ελληνικός Στρατός έχει να πραγματοποιήσει βολή με το πυροβόλο 73 χλστ. των BMP-1 για διάστημα πολύ μεγαλύτερο της δεκαετίας. Επειδή είναι πυροβόλο χαμηλής πίεσης, είχε καταγραφεί πρόβλημα επηρεασμού της κίνησης του πυρομαχικού προς τον στόχο αναλόγως της έντασης των ανέμων, άρα της ευστοχίας. Η εστίαση στο διαμέτρημα αποκρύπτει επίσης τη σημαντικά υψηλότερη ταχυβολία του μικρότερου πυροβόλου του Marder. Ο απλός πολίτης όμως που θα δει απλά μια μεγάλη διαφορά στο διαμέτρημα, θα σχηματίσει στρεβλή εικόνα.

Η μέθοδος της μισής αλήθειας

Η μέθοδος της μισής αλήθειας χρησιμοποιείται είτε από άγνοια είτε για αντιπολιτευτικούς λόγους. Και καλά οι πολιτικοί δεν είναι υποχρεωμένοι να γνωρίζουν λεπτομέρειες. Όταν, όμως, τέτοιες “χοντράδες” υποστηρίζονται δημόσια από εν αποστρατεία ανώτατους αξιωματικούς εγείρεται ερώτημα εάν είναι τόσο άσχετοι ή τόσο κομματικά ιδιοτελείς. Όπως προαναφέραμε, το Marder ήταν υποψήφιο για αγορά σε τρεις διαφορετικές περιόδους την τελευταία εικοσαετία.

Αλήθεια θεωρούμε ότι η επιτυχία μιας τουρκικής αποβατικής ενέργειας σε ένα νησί σήμερα θα κριθεί από το… αναντικατάστατο πυροβόλο των BMP-1; Τα στελέχη του Πεζικού, είναι ευτυχισμένα με την προοπτική αντικατάστασης των BMP-1. Κι όποιος αμφιβάλει ας κάνει τον κόπο να ρωτήσει σχετικούς αξιωματικούς.

Ρώτησε η αντιπολίτευση εάν υπάρχουν BMP-1 παροπλισμένα που θα μπορούσαν να φύγουν χθες χωρίς το παραμικρό πρόβλημα; Όχι. Η απάντηση είναι ότι υπάρχουν και ανέρχονται σε μερικές δεκάδες. Ο μόνος λόγος που η Ελλάδα δεν αγόρασε τα γερμανικά Marder νωρίτερα, ήταν η προσδοκία πολιτικών και στρατιωτικών ότι θα προχωρούσε μια μεγάλη προμήθεια ΤΟΜΑ τελευταίας γενιάς.

Είναι να απορεί κανείς με την ανικανότητα άρθρωσης σοβαρού αντιπολιτευτικού λόγου σε θέματα τα οποία χρήζουν σοβαρής συζήτησης από τον πολιτικό κόσμο. Η αντιπολίτευση εστίασε σε ανοησίες και δεν έθεσε το κρίσιμο ερώτημα: η συμφωνία ανταλλαγής των BMP-1 με τα Marder είναι ad hoc, ή εντάσσεται σε ευρύτερη ελληνογερμανική συμφωνία που αφορά τον ελληνικό στόλο τεθωρακισμένων;

Να πληροφορήσουμε λοιπόν ότι εντάσσεται κι ότι αυτό θα είναι το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης ανάμεσα στα υπουργεία Άμυνας των δυο χωρών προσεχώς. Με άλλα λόγια είναι ισχυρό το ενδεχόμενο τα Marder στην πραγματικότητα να μην μας δοθούν δωρεάν, αλλά με έμμεσο τρόπο να πληρώσουμε.

Το κρίσιμο ζήτημα των Milan

Ασχολήθηκε κανείς με το αν θα παραμείνουν επί των Marder που θα παραλάβουμε τα αντιαρματικά Milan που είχαν εγκατασταθεί από τους Γερμανούς επί του οχήματος; Κανείς. Κι όμως, εάν τα Marder μας δοθούν με τα Milan η επιχειρησιακή τους αξία για τον ελληνικό Στρατό θα εκτoξευόταν.

Ασχολήθηκε η αντιπολίτευση με το ζήτημα των εκκρεμοτήτων εκατοντάδων εκατομμυρίων που υπάρχουν από εξοπλιστικά προγράμματα του παρελθόντος με τους Γερμανούς. Κι όμως, αυτές θα τεθούν στη διαπραγμάτευση για μια συμφωνία-πακέτο, η οποία θα επιχειρήσει να κλείσει όλες τις “πληγές” και να οδηγήσει σε επανεκκίνηση τις ελληνογερμανικές σχέσεις.

Όταν συζητάμε και ορθώς για αναβάθμιση των αρμάτων Leopard 1A5 τουλάχιστον στα θερμικά τους, προμηθευόμενοι ένα ΤΟΜΑ με πανομοιότυπα θερμικά, δεν αυξάνεται ο αριθμός των τεθωρακισμένων (αρμάτων μάχης και ΤΟΜΑ) που θα χρειάζονται αναβάθμιση; Ασχολήθηκε κανείς; Όχι. Προφανώς αυτό θα ωφελήσει τη γερμανική αμυντική βιομηχανία και τις εταιρίες που εμπλέκονται.

Αντί να κατηγορήσουμε τη Γερμανία που υπηρετεί τα συμφέροντα της αμυντικής της βιομηχανίας, ας ασχοληθούμε με το τι θα κάνουμε με τη δική μας. Ασχολήθηκε κανείς με την έκταση των αναβαθμίσεων που απαιτούνται στο αρματικό δυναμικό και την εφαρμογή των διδαγμάτων από την Ουκρανία για τις σύγχρονες απειλές κατά των αρμάτων μάχης; Όχι!

Στόχος μια σοβαρής αντιπολίτευσης θα ήταν η επένδυση που θα γίνει να πιάσει τόπο, δηλαδή να αυξήσει την επιβιωσιμότητα του αρματικού δυναμικού, που πολλαπλώς απειλείται, και με εμπλοκή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Κατά συνέπεια, εάν υπήρχε σοβαρότητα και σε βάθος γνώση των θεμάτων, θα φαινόταν κι από τον τρόπο χειρισμού της υπόθεσης από την κυβέρνηση κι από τον τρόπο που ασκεί κριτική η αντιπολίτευση. Δυστυχώς, ούτε το ένα ούτε το άλλο προκύπτει.

3/6/2022

https://www.defence-point.gr/news/marder-vs-bmp-1-mia-paranoiki-syzitisi-20-eton-kai-to-xechasmeno-toma-quot-leonidas-quot

       ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ       


1.
ΤΟΜΑ Marder 1A3: Τα επιχειρησιακά χαρακτηριστικά… ΤΟΜΑ BMP-1 και ο αντικαταστάτης.

Τα Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης (ΤΟΜΑ) Marder 1A3 που θα αποκτήσει το μηχανοκίνητο Πεζικό του Ελληνικού Στρατού (Ε.Σ.) στο πλαίσιο της «ανταλλαγής» με ισάριθμα ΤΟΜΑ BMP-1 που θα παραχωρηθούν στην Ουκρανία, αποτελούν μέρος των 2.100 οχημάτων που παρήχθησαν την περίοδο 1989-1998. Προέρχονται δε από εκσυγχρονισμό οχημάτων των προγενέστερων εκδόσεων 1A1 και 1A2 που είχαν παραχθεί την περίοδο 1971-1974.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Το σκάφος του οχήματος αποτελείται από συγκολλημένες χαλύβδινες πλάκες, ενώ τόσο η μετωπική όσο και οι πλευρικές επιφάνειες του σκάφους είναι υπό κλίση ώστε να παρουσιάζουν βελτιωμένη βαλλιστική συμπεριφορά. Κατά τον εκσυγχρονισμό στο επίπεδο 1A3 τοποθετήθηκε νέα θωράκιση προκειμένου να αυξηθεί το επίπεδο προστασίας ώστε να μπορεί να αντιμετωπιστούν τα διατρητικά βλήματα του διαμετρήματος 30 χλστ. πυροβόλου των σοβιετικών / ρωσικών ΤΟΜΑ BMP-2.

Στο εμπρός αριστερό μέρος του σκάφους βρίσκεται το διαμέρισμα του οδηγού, ενώ στα δεξιά του, το διαμέρισμα του συγκροτήματος ισχύος, που χωρίζεται από το διαμέρισμα προσωπικού με ερμητικό διάφραγμα. Το διαμέρισμα προσωπικού καταλαμβάνει ολόκληρο το οπίσθιο μέρος του σκάφους.

Ο τοποθετημένος στο κέντρο του σκάφους πύργος του οχήματος έχει διμελές πλήρωμα (αρχηγός πληρώματος και πυροβολητής), ενώ τα έξι μέλη της επιβαίνουσας ομάδας πεζικού κάθονται σε αναδιπλούμενα με μέτωπο προς το εξωτερικό του σκάφους καθίσματα (τρεις ανά πλευρά). Για την ταχεία επιβίβαση – αποβίβαση της εξαμελούς ομάδας διατίθεται οπίσθια θύρα.

Το συγκρότημα ισχύος περιλαμβάνει τον εξακύλινδρο, υγρόψυκτο, υπερτροφοδοτούμενο πετρελειοκινητήρα MTU MB-833 Ea 500, το υδρομηχανικό σύστημα μετάδοσης Renk HSWL-194 (τέσσερις ταχύτητες εμπροσθοπορείας και δύο οπισθοπορείας), το σύστημα πέδησης, το φίλτρο αέρος, το σύστημα προθέρμανσης, το σύστημα ψύξης και το σύστημα προειδοποίησης και κατάσβεσης πυρκαγιάς.

Όλες οι παροχές καυσίμου, ψυκτικού υγρού, υδραυλικών και ηλεκτρικής ενέργειας διαθέτουν μηχανισμούς ταχείας αποσύνδεσης καθιστώντας δυνατή την αφαίρεση ή επανατοποθέτηση του συγκροτήματος ισχύος σε χρόνο μικρότερο των 20 λεπτών. Το όχημα διαθέτει ανάρτηση τύπου ράβδων στρέψης με διπλής ενέργειας υδραυλικούς απορροφητήρες κραδασμών.

Ο κύριος οπλισμός του Marder 1A3 είναι το διαμετρήματος 20 χλστ. πυροβόλο Rh-202 Mk-20 της Rheinmetall. Μπορεί να περιστραφεί κατά 360 μοίρες (όπως ο πύργος), να καταβιβασθεί μέχρι 17 μοίρες και να ανυψωθεί μέχρι 65 μοίρες. Κατά κύριο λόγο χρησιμοποιείται κατά μη θωρακισμένων στόχων (δραστικό βεληνεκές 2.000 μέτρα), αλλά με τη χρησιμοποίηση ειδικών πυρομαχικών κινητικής ενέργειας μπορεί να προσβάλλει ελαφρά τεθωρακισμένα οχήματα σε απόσταση έως 1.000 μέτρα και σε περίπτωση ανάγκης βαρέα τεθωρακισμένα οχήματα σε απόσταση μικρότερη των 600 μέτρων.

Επίσης προστέθηκε εκτοξευτής κατευθυνόμενων αντιαρματικών βλημάτων MILAN II που κατέστησε το όχημα ικανό να εμπλέκει άρματα μάχης σε αποστάσεις μέχρι 2.000 μέτρα (όσο το δραστικό βεληνεκές του βλήματος MILAN). Προς το παρόν είναι άγνωστο αν με τα οχήματα που θα μεταβιβασθούν στον Ε.Σ. θα περιλαμβάνονται και ισάριθμοι εκτοξευτές MILAN II.

Ας σημειωθεί ότι το Marder 1A3 δεν είναι άγνωστο στον Ελληνικό Στρατό. Στις 31 Οκτωβρίου 2005, επί κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας είχε εγκριθεί η προμήθεια 415 μεταχειρισμένων ΤΟΜΑ Marder 1Α3, 20 μεταχειρισμένων αρμάτων περισυλλογής Leopard 1SΤ, 30 οχημάτων μεταφοράς καυσίμων, 30 οχημάτων μεταφοράς πυρομαχικών και λοιπών υλικών-υπηρεσιών.

Επιπλέον απαίτηση του ΓΕΣ, ήταν η παραλαβή των ΤΟΜΑ, συμπεριλαμβανομένης της εργοστασιακής αξιοποίησης τους, να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2008. Η προμήθεια έχει προβλεφθεί στο ΕΜΠΑΕ 2006-2010, με αύξοντα αριθμό 3 και τίτλο «Προμήθεια Μεταχειρισμένων ΤΟΜΑ Marder 1A3», με προϋπολογισμό 268.079.750 ευρώ και χρηματοδότηση από το έτος 2009 έως το 2011.

Το πρόγραμμα όμως δεν υλοποιήθηκε καθώς είχε προκριθεί η προμήθεια των ρωσικής προέλευσης BMP-3 (που και αυτή τελικά δεν υλοποιήθηκε). Τον Νοέμβριο του 2007 η κατασκευάστρια Rheinmetall υπέβαλε στην ελληνική κυβέρνηση επίσημη πρόταση για τη χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) 164 πλήρως επιχειρησιακών Marder 1A3.

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, τα οχήματα επρόκειτο να είναι πλήρως επιχειρησιακά, άμεσα διαθέσιμα («turn key») στον Ε.Σ. και παραχωρούμενα για χρήση εντός ή εκτός της ελληνικής επικράτειας, ή οπουδήποτε η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί, χωρίς κανένα απολύτως πολιτικό, επιχειρησιακό, λειτουργικό ή νομικό περιορισμό. Η τιμή χρηματοδοτικής μίσθωσης ανά όχημα ανερχόταν σε μόλις 164 ευρώ την ημέρα για περίοδο μίσθωσης 60 μηνών (πέντε ετών) ή 196 ευρώ την ημέρα για περίοδο μίσθωσης 48 μηνών (τεσσάρων ετών) ή 250 ευρώ την ημέρα για περίοδο 36 μηνών (τριών ετών). Όμως ούτε αυτό το πρόγραμμα υλοποιήθηκε.

Σε σχέση με τα ΤΟΜΑ BMP-1 που θα αντικαταστήσει σε υπηρεσία, το Marder 1A3 είναι τεχνολογικά πιο σύγχρονο όχημα λόγω των εργασιών αναβάθμισης. Για τον Ε.Σ. αποτελεί πλεονέκτημα η ομοιοτυπία υποσυστημάτων και συγκροτημάτων του με τα άρματα μάχης Leopard 1A5 που βρίσκονται σε υπηρεσία, ενώ και ο κύριος οπλισμός του, το πυροβόλο Rh-202 Mk-20, βρίσκεται ήδη σε υπηρεσία σε μεγάλους αριθμούς ως αντιαεροπορικό όπλο.

Η προμήθεια των οχημάτων θα αποφέρει έργο στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) που ήδη έχουν τη δυνατότητα παραγωγής πυρομαχικών διαμετρήματος 20 × 139 χλστ. Από την άλλη πλευρά, πρόκειται για εισαγωγή σε υπηρεσία ενός νέου οπλικού συστήματος και είναι εύκολα αντιληπτό ότι θα απαιτηθεί η δημιουργία υποδομής για τη συντήρηση, επισκευή, υποστήριξη και εκπαίδευση του προσωπικού.

Σήμερα Marder 1A3 προερχόμενα από τα αποθέματα του Στρατού της Γερμανίας βρίσκονται σε υπηρεσία (σε παρένθεση ο αριθμός των οχημάτων) σε Γερμανία (περί τα 250 Marder 1A3 και περί τα 70 Marder 1A5, που αποτελεί και τη νεότερη έκδοση του οχήματος), Ινδονησία (50), Ιορδανία (75) και Χιλή (280).









2.
Ελληνικός Στρατός: Tεκμηριώνοντας τους λόγους για τους οποίους η απόκτηση των Marder και η ανταλλαγή τους με τα BMP-1 είναι μια πολύ θετική εξέλιξη.

Αποτελεί κυρίαρχο θέμα της χθεσινής και της σημερινής ειδησεογραφικής επικαιρότητας. Ο λόγος για την αποστολή στην Ουκρανία των ελληνικών ΒΜP-1 και την ταυτόχρονη και ισάριθμη αντικατάσταση τους από Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης (ΤΟΜΑ) του Γερμανικού Στρατού των Marder 1 A3. Από τη πρώτη στιγμή δημιουργίας του DefenceReview.gr τον Οκτώβριο του 2017 καταθέτουμε την άποψη μας ελεύθερα και ανεξάρτητα από κομματικά ή συντεχνιακά συμφέροντα. Σεβόμενοι τους αναγνώστες μας θα καταθέσουμε για μια ακόμη άποψη μας. Πάντα με ευπρέπεια και τεκμηριωμένα.

Η ανταλλαγή των ΒΜP-1 του Στρατού Ξηράς που υπηρετούσαν στη περιοχή ευθύνης της ΑΣΔΕΝ είναι κατά την άποψη μας μια πολύ θετική εξέλιξη για τον Ελληνικό Στρατό. Και τούτο διότι τα Marder 1 A3 αποτελούν ένα αξιόλογο ΤΟΜΑ το οποίο εάν μάλιστα αναβαθμιστεί και σε επίπεδο Α5 μπορεί να ανταπεξέλθει εξαιρετικά στο πεδίο των επιχειρήσεων. Σύμφωνα πάντα με τα όσα έχουν αναφερθεί επισήμως από το ΥΠΕΘΑ πρώτα θα έρθουν τα Marder πλήρως λειτουργικά και αξιόμαχα και έπειτα θα παραχωρηθούν τα ελληνικά BMP-1 στη Γερμανία και ακολούθως θα καταλήξουν στον Ουκρανικό Στρατό.

Το ΥΠΕΘΑ διευκρίνησε πως ισσάριθμα ΤΟΜΑ τύπου Marder θα αντικαταστήσουν ισσάριθμα ελληνικά BMP-1 ενώ τα γερμανικά Marder θα έρθουν σε πρώτο χρόνο. Η επίσημη ανακοίνωση αναφέρει:

Από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας γίνεται γνωστό ότι κατόπιν προηγουμένων συζητήσεων και μετά τη σημερινή συνάντηση του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Καγκελάριο της Γερμανίας κ. Όλαφ Σολτς (Olaf Scholz) συμφωνήθηκε η παραχώρηση Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης ανατολικογερμανικής προελεύσεως τύπου ΒΜΡ-1(παραλαβής 1994), προκειμένου να σταλούν στην Ουκρανία και η ταυτόχρονη αντικατάστασή τους με ίσο αριθμό Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης γερμανικής κατασκευής τύπου Marder. Οι λεπτομέρειες θα διευθετηθούν στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα ανάμεσα στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Άμυνας της Γερμανίας, προκειμένου η συμφωνία να τεθεί το ταχύτερο δυνατό σε εφαρμογή.

Ο σχεδιασμός του ΕΣ προβλέπει την αντικατάσταση των ΒΜP-1 των μηχανοκίνητων ταγμάτων των σχηματισμών στη περιοχή ευθύνης της ΑΣΔΕΝ με Μ-113 που μέχρι πρότινος υπηρετούσαν στο Δ Σώμα Στρατού στη Θράκη και ακολούθως στη θέση των Μ-113 την επιχειρησιακή αξιοποίηση των Marder 1 A3 ασυγκρίτως καλύτερων έναντι τόσο των Μ-113 όσο και των BMP-1.

Κύριοι τομείς στους οποίους διακρίνονται τα Marder 1 A3 είναι η υψηλή ευκινησία και η ικανοποιητική θωράκιση – προστασία της μεταφερόμενης ομάδας μηχανοκίνητου πεζικού. Για να το γράψουμε όσο πιο απλά και κατανοητά γίνεται, το μηχανοκίνητο πεζικό αποκτά ένα σχετικά σύγχρονο ΤΟΜΑ όπως είναι το Marder 1 A3. Επαναλαμβάνουμε πως είναι ευχής έργο τα Marder 1 A3 που προσεχώς θα έρθουν να εκσυγχρονιστούν στο επίπεδο Marder 1 A5 με νέα οπτικά, σκοπευτικά ενώ κάλλιστα μπορούν να αναβαθμιστούν και σε επίπεδο θωράκισης καθώς και συστημάτων διοίκησης ελέγχου όπως ο ΗΝΙΟΧΟΣ ΙΙ ώστε να είναι πλήρως διαλειτουργικά με τα Leo 2 HEL.

Σταδιακά το Δ Σώμα Στρατού θα αποκτήσει περί τα 200 Marder 1 A3 εκ των οποίων τα πρώτα 100 άμεσα σε πολύ άμεσο χρονικό διάστημα από σήμερα. Επιπροσθέτως το Marder 1 A3 είναι μια πλατφόρμα που διακρίνεται για τη θωράκιση της και για την υψηλή της ευκινησία ικανή να επιχειρεί με σύγχρονα άρματα μάχης τρίτης γενιάς όπως τα Leo 2 HEL και τα Leo 2 A4 των τεθωρακισμένων ταξιαρχιών του Δ Σώματος Στρατού.

Σε μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα αναμένεται να καταφτάσουν και τα ελληνικά LYNX KF-41 αυξάνοντας δραματικά και καίρια το αξιόμαχο του ελληνικού μηχανοκίνητου πεζικού που μέχρι σήμερα βασίζονταν στα ανεπαρκή από πλευράς ευκινησίας και θωράκισης Μ-113. Ακόμη και τα BMP-1 τα οποία αξιοποιούσε η ΑΣΔΕΝ ήταν πλήρως ανεπαρκή και το κυριότερο αντιμετώπιζαν πολύ χαμηλές διαθεσιμότητες απόρροια της παλαιότητας τους.

Η ΑΣΔΕΝ ταλαιπωρούνταν από χρόνιες ελλείψεις κρίσιμων ανταλλακτικών ενώ η υποστήριξη των BMP-1 ήταν στη καλύτερη περίπτωση οριακή. Τα Marder 1 A3 διαθέτουν επίσης και αξιοσημείωτη ισχύ πυρός με κύριες δυνατότητες το πυροβόλο των 20mm καθώς και τους αντιαρματικούς εκτοξευτές τύπου MILAN.

Παρά το επιχείρημα που προβάλλεται πως τα ελληνικά BMP-1 διακρίνονταν για την ισχύ πυρός λόγω του πυροβόλου των 73mm τα Marder 1 A3 υπερτερούν λόγω σκοπευτικών ημέρας και κυρίως νύχτας και φυσικά λόγω του αντιαρματικού εκτοξευτή MILAN που επιτρέπει αντιαρματικές βολές με μεγάλη ακρίβεια ημέρα και φυσικά νύχτα με τα κατάλληλα σκοπευτικά. Όμως όπως είχε παρατηρηθεί και σε πολλές ασκήσεις τη περιοχή ευθύνης της ΑΣΔΕΝ τα ελληνικά BMP-1 χρησιμοποιούσαν κυρίως το πολυβόλο διαμετρήματος των 12.7mm και όχι το πυροβόλου των 73mm.

Συνεπώς και σε επίπεδο ισχύος πυρός τα Marder 1 A3 διαθέτουν πολύ καλές και αξιόλογες δυνατότητες.

Επαναλαμβάνουμε πως κατά τη δική μας εκτίμηση τα Marder 1 A3 πρέπει να εκσυγχρονιστούν στο επίπεδο Marder 1 A5, τη πλέον σύγχρονη έκδοση του οχήματος με όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες σε επίπεδο σκοπευτικών βοηθημάτων, επικοινωνιών, θωράκιση και μέσων διοίκησης και ελέγχου.

Η περίπτωση της Ιορδανίας

Η Ιορδανία ενδιαφέρεται να αναβαθμίσει τα Marder-1A3 με το πακέτο CCV (Close Combat Vehicle), το οποίο αναπτύχθηκε το 2012.

Υπενθυμίζουμε, ότι τον Δεκέμβριο του 2017 η Γερμανική Κυβέρνηση ανάθεσε συμβόλαιο ύψους € 17 εκατομμυρίων στην Rheinmetall για την αναβάθμιση 25 τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης Marder-1A3 από τα αποθέματα της Bundeswehr, τα οποία προορίζονται για την Ιορδανία και αναμένεται να παραδοθούν εντός του 2018. Πρόκειται για την τελευταία παρτίδα οχημάτων που θα παραλάβει η Ιορδανία. Το σχετικό πρόγραμμα αποφασίστηκε το 2016 και το ίδιο έτος η Ιορδανία παρέλαβε 16 οχήματα, ενώ στις αρχές του 2017 παρέλαβε άλλα εννέα. Με τα 25 που θα παραλάβει το 2018 θα ολοκληρωθεί το πρόγραμμα. Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας η Rheinmetall θα πρέπει να παραδώσει στην Ιορδανία 50 πλήρως επιχειρησιακά Marder-1A3 (ένα Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού) με βαφή στα χρώματα της ερήμου. Εκτός των Marder-1A3 η Ιορδανία θα παραλάβει και ποσότητα ανταλλακτικών, πυρομαχικών, εγχειριδίων χρήσης, εργαλεία τεχνικής υποστήριξης και υπηρεσίες εκπαίδευσης.

Απ ότι φαίνεται η χρήση των οχημάτων έχει αφήσει στην Ιορδανία θετικές εντυπώσεις με αποτέλεσμα να υπάρχουν σκέψεις αναβάθμισης τους στο επίπεδο CCV και διατήρησης τους σε υπηρεσία, προς αντικατάσταση των 35 μη αναβαθμισμένων και παλαιών BMP-2, τα οποία διατηρεί σε υπηρεσία η Ιορδανία. Η πρόταση αναβάθμισης CCV εκσυγχρονίζει και αναβαθμίζει το Marder-1 στο κοντινότερο δυνατό επίπεδο, σε σχέση με τα τεθωρακισμένα οχήματα μάχης Puma και Lynx. Μάλιστα είναι μια από τις προτάσεις που εξετάζει και η Γερμανία για το δικό της πρόγραμμα αναβάθμισης 222 Marder-1A3.

Στη διαμόρφωση CCV το Marder ενσωματώνει επιπλέον θωράκιση APAM, στο σασί και τον πύργο, κάτι που του προφέρει απόλυτη προστασία από διατρητικά φυσίγγια διαμετρήματος 14,5 χιλιοστών και αυξημένο ποσοστό επιβίωσης από πλήγμα αντιαρματικών όπλων RPG. Το δάπεδο του οχήματος έχει ενισχυθεί, και αυτό, με αντιναρκική προστασία, η οποία το προστατεύει από νάρκες με εκρηκτική ισχύ ίση με 8 κιλά TNT. Το όχημα ενσωματώνει και ένα νέο ολοκληρωμένο σύστημα προστασίας από πυρηνικές, βιολογικές και χημικές απειλές. Τα καθίσματα των στρατιωτών είναι ενισχυμένης προστασίας, ποιο εργονομικά και σταθεροποιημένα στην οροφή της καμπίνας, όχι στο δάπεδο, δημιουργώντας έτσι επιπλέον αποθηκευτικό χώρο, κάτω από τα καθίσματα, για επιπλέον πυρομαχικά ή άλλα εφόδια.

Στην έκδοση μεταφοράς προσωπικού το Marder CCV είναι εφοδιασμένο με έναν τηλεχειριζόμενο πύργο με πολυβόλο των 12,7 χιλιοστών, ενώ στην έκδοση μάχης το όχημα ενσωματώνει τον πύργο Lance, ο οποίος είναι εφοδιασμένος με ένα πυροβόλο των 30 χιλιοστών, με σύστημα σταθεροποίησης για βολές στην κίνηση, και με ένα συζυγές πολυβόλο των 7,62 χιλιοστών. Επικουρικά, εφόσον το επιθυμεί ο πελάτης, ο πύργος μπορεί να εφοδιαστεί και με έναν δίδυμο εκτοξευτή κατευθυνόμενων αντιαρματικών βλημάτων (για τα Puma, που φέρουν τον πύργο Lance, η Γερμανία έχει επιλέγει τα ισραηλινά Spike-LR μέγιστου βεληνεκούς 4,5 χιλιομέτρων).

Φυσικά το όχημα ενσωματώνει νέους αισθητήρες και σύστημα ελέγχου πυρός. Η μεταφορική του ικανότητα είναι της τάξεως των 10 ατόμων (οδηγός, πολυβολητής και μια Ομάδα Πεζικού των οκτώ ατόμων). Οι διαστάσεις του είναι (μήκος x πλάτος x ύψος) 6,9 μέτρα x 3,6 μέτρα x 3 μέτρα, ενώ το βάρος μάχης ανέρχεται στους 38 τόνους. Ενσωματώνει τον πετρελαιοκινητήρα MB 883 της MTU μέγιστης ισχύος 600-680 ίππων, ανάλογα με την έκδοση και αυτόματο σύστημα μετάδοσης της κίνησης. Επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 70 χιλιόμετρα την ώρα και μέγιστη εμβέλεια 500 χιλιόμετρα. Μπορεί να κινηθεί σε επιφάνεια με πλευρική κλίση 30%, με κάθετη κλίση 60%, ενώ μπορεί να περάσει κάθετο εμπόδιο ενός μέτρου, χαράκωμα μήκους 2,5 μέτρων και υδάτινο κάλυμμα βάθος 1,5 μέτρου.

Ανακεφαλαιώνοντας η παραχώρηση των BMP-1 και η έλευση των γερμανικών Marder 1 A3 για τον ΕΣ είναι μια πολύ θετική εξέλιξη που κινείται στο άξονα αναβάθμιση του Όπλου του Πεζικού του ΕΣ που τόσο πολύ έχει ανάγκη εδώ και 20 χρόνια τουλάχιστον. Πρόκειται για την απαρχή καθολικής και ριζικής αναβάθμισης του ελληνικού μηχανοκίνητου πεζικού με πρώτο βήματα τα Marder 1 A3 και επόμενο τα υπερσύγχρονα και τεχνολογίας αιχμής LYNX.

Θα ακολουθήσει λεπτομερές άρθρο για τα Marder.

Γιάννης Νικήτας

https://defencereview.gr/ellinikos-stratos-tekmirionontas-toy/?fbclid=IwAR0vLzsoXGMo8NqJjNA1n0vmf-mETr6soXvk2FH_Er2hpnGcIYIz5ANSAxU


 1 Ιουνίου 2022




3.
ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ.

Κρίσιμα και αποκαλυπτικά ερωτήματα...


Η απόφαση για την αποστολή των σοβιετικής προέλευσης Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης (ΤΟΜΑ) BMP-1 στην Ουκρανία αποτέλεσε την κορύφωση στην ταχύτατα αναβαθμιζόμενη, εξαιρετικά επικίνδυνη εμπλοκή της χώρας μας στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο ΝΑΤΟ - Ρωσίας. Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν για τον ελληνικό λαό εξαιτίας αυτής της εμπλοκής είναι δυνητικά ανυπολόγιστοι.

Η κυβέρνηση έχει πλήρη συναίσθηση των καταστροφικών συνεπειών για τον λαό από την εγκληματική πρόσδεση της Ελλάδας στο άρμα των ληστρικών επιδιώξεων του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και της ΕΕ. Αυτό ακριβώς είναι ένα βασικό στοιχείο που αιτιολογεί απόλυτα το ότι μια ιδιαίτερα σοβαρή συμφωνία αποφασίστηκε «εν κρυπτώ και παραβύστω».

Αναμφισβήτητα, η κυρίαρχη συνέπεια υλοποίησης και αυτής της συμφωνίας είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση, με εντολή του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και της ΕΕ, μετατρέπει τη χώρα σε εμπόλεμο, επί της ουσίας, εταίρο της κυβέρνησης Ζελένσκι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον λαό είτε σε οικονομικό επίπεδο είτε σε επίπεδο στρατιωτικής στοχοποίησής του, αν ο πόλεμος - και αυτό δεν είναι καθόλου απίθανο - λάβει ευρύτερες διαστάσεις.

Δεν υπολείπεται όμως σημασίας η ανάλυση των παραμέτρων που επηρεάζονται από την αποστολή σημαντικότατου πολεμικού υλικού από την Ελλάδα προς την Ουκρανία. Σε πρόσφατη δήλωσή του ο υπουργός Εθνικής Αμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, δήλωνε: «Η Ελλάδα, όπως όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, βοηθά την Ουκρανία με αμυντικό υλικό, προκειμένου να αμυνθεί στην επίθεση που δέχεται από τη Ρωσία. Το αμυντικό υλικό χορηγείται από τα αποθέματα που διαθέτει η χώρα και δεν αποδυναμώνει ούτε κατ' ελάχιστο την αμυντική δυνατότητά της. Η Ελλάδα δεν μπορεί να αποτελεί εξαίρεση από τα υπόλοιπα κράτη - μέλη της ΕΕ που πράττουν το ίδιο».

* * *

Η κυβέρνηση, προκειμένου να καλύψει την επιλογή της να «ανταποκριθεί» στις απαιτήσεις του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ αλλά και της ΕΕ, παραπλανά συνειδητά και μεθοδευμένα τον ελληνικό λαό, απαξιώνοντας το επιχειρησιακό - και όχι αποθηκευμένο - όπλο, πυρομαχικό ή οπλικό σύστημα που μέχρι χτες κρατούσαν στο χέρι τους στρατευμένοι και στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, με αποστολή... να υπερασπιστούν τα σύνορα και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.

Η θέση αυτή της κυβέρνησης συνιστά προσβολή για όλους αυτούς, αλλά και για τους εργαζόμενους που πληρώνουν πανάκριβα την προμήθεια αυτού και άλλου εξοπλισμού, υποτίθεται για την άμυνα της χώρας, ενώ τελικά αφορούν τη συμμετοχή της σε ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.

Τα ερωτήματα είναι κρίσιμα και αποκαλυπτικά:

  • Ας απαντήσει η κυβέρνηση, ήταν άχρηστες και προερχόμενες από το - σύμφωνα με την ίδια - άχρηστο για την άμυνα της χώρας απόθεμα οι 2.100 ρουκέτες RM-70 που στάλθηκαν στον στρατό του Ζελένσκι, τουλάχιστον μέχρι τις 27 Απρίλη, αδειάζοντας ακόμα και αποθήκες κρίσιμων νησιών του Βόρειου Αιγαίου;
  • Ηταν «άχρηστα» τα 3.200.000 φυσίγγια 7,62 χιλιοστών, οι τουλάχιστον 60 δυσεύρετοι και πανάκριβοι αντιαεροπορικοί πύραυλοι «Stiger», τα 17.000 πολύτιμα βλήματα πυροβολικού 155 χιλιοστών, οι 1.100 φορητοί αντιαρματικοί πύραυλοι RPG; Με τον ανατριχιαστικό κατάλογο να συνεχίζεται... Μόνο το κόστος των διατιθέμενων πυρομαχικών προσεγγίζει τα 30.000.000 ευρώ, και είναι όλα, μα όλα, επιχειρησιακά.
  • Ας απαντήσει η κυβέρνηση, είναι από το «άχρηστο» απόθεμα τα 100 έως 130 ΤΟΜΑ BMP-1, με το αποτελεσματικότατο πυροβόλο των 73 χιλιοστών, που αποσύρονται από τις ακτές των νησιών του Αιγαίου για να συνδράμουν τα Τάγματα του Αζόφ και τον «Δεξιό Τομέα», πυλώνες του στρατού του Ζελένσκι και δεκανίκια στην υλοποίηση της πολιτικής του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στη διαπάλη τους με τη Ρωσία; 'Η μήπως θα αντικατασταθούν από τα γερμανικά «Marder 1A3/5», με το αδύναμο πυροβόλο των 20 χιλιοστών, που στην κυριολεξία σαπίζουν εδώ και χρόνια, πεταμένα στους γερμανικούς αγρούς;
* * *

Προφανώς η γερμανική πολεμική βιομηχανία τρίβει τα χέρια της, γιατί από τα τεθωρακισμένα «σαπάκια» πλέον, προκειμένου να τα επαναφέρουν στην κατάσταση των παραχωρούμενων επιχειρησιακών BMP-1 και να τα παραδώσουν στην Ελλάδα, θα «κονομήσουν» τόσα όσα θα έβγαζαν αν τα πουλούσαν καινούργια, και φυσικά δεν είναι, λόγω τεχνικών χαρακτηριστικών, κατάλληλα για τα νησιά μας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, για τη μεταφορά όλων αυτών στήθηκε από το ΝΑΤΟ μια εναέρια επιχείρηση 21 εναέριων αποστολών, αποτελούμενη από 6 ελληνικά μεταγωγικά αεροσκάφη C-130, 10 καναδέζικα και 5 Νέας Ζηλανδίας.

Για όλα τα παραπάνω η κυβέρνηση σιωπά ένοχα, ύπουλα και παραπλανητικά. Συνειρμικά, κανείς δεν μπορεί να μην τα συνδέει με τις επίκαιρες έννοιες «αποστρατιωτικοποίηση» και «συνδιαχείριση» με την Τουρκία, των πλουτοπαραγωγικών πόρων του Αιγαίου. Οπως και δεν ξεχνά τις αντίστοιχες «λαμπρές» ιστορικές στιγμές του παρελθόντος, π.χ. την απόσυρση, από τη χούντα του 1967, της ελληνικής μεραρχίας από την Κύπρο (Δεκέμβρης του 1967), που άφησε το μαρτυρικό νησί στο έλεος της Αγκυρας, αποδεικνύοντας τη σκοπιμότητα και σημαντικότητα εκείνης της εγκληματικής πράξης επτά χρόνια μετά, το 1974.

Ο λαός μας πρέπει να επαγρυπνά και να μη δείχνει καμία εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, στην αστική τάξη και στα κόμματά της. Με πυξίδα τα δικά του συμφέροντα, με όλους τους τρόπους, σε συμπόρευση με το ΚΚΕ, να βρεθεί απέναντι στην πολιτική της εμπλοκής.

4,5 Ιουνίου 2022

https://www.rizospastis.gr/page.do?publDate=4/6/22&id=18601&pageNo=4


   ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ-ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ   

Hellenic Army: BMP1

Τελικά το Marder, έστω ως παλαιό TOMA μας φάνηκε χρήσιμο πριν καν έρθει (αν έρθει) στην Ελλάδα. Καθώς αποκάλυψε πολλούς στην άγνοια τους, στην αφέλεια τους, στην αμέλεια τους, αλλά και στην κακοτροπιά τους. Αλλά αποκάλυψε και την προβληματική μας πολιτική σκηνή, με αντιπολίτευση «ελαφρών βαρών» που βιάζεται να υιοθετήσει κάθε φημολογία και παραδοξολογία, αλλά και μια αμήχανη κυβέρνηση, που πράττει βεβιασμένα σε ένα ασταθές διεθνές περιβάλλον. Και όλα αυτά πριν καν το άρμα «πατήσει» Ελλάδα!