Η γεωστρατηγική διάσταση που πρέπει να αποκτήσουν οι σχέσεις Ελλάδας - Σ. Αραβίας.



Η γεωστρατηγική διάσταση που πρέπει να αποκτήσουν οι σχέσεις Ελλάδας - Σ. Αραβίας.


Η επίσκεψη του πρίγκηπα διαδόχου του θρόνου Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν στην Αθήνα, πρώτη σε ευρωπαϊκό έδαφος μετά το 2018 και οι διαδοχικές επισκέψεις στο Ριάντ του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη και του υπουργού εξωτερικών Ν. Δένδια, οι συμφωνίες που υπεγράφησαν χθες και κυρίως οι προοπτικές που άνοιξαν στις διμερείς σχέσεις είναι αποκαλυπτικές του στρατηγικού χαρακτήρα των Ελληνο-Σαουδαραβικών σχέσεων.

Με αντίκτυπο όχι μόνο στην οικονομία και στον χώρο των επενδύσεων, καθώς διαμορφώνει διάδρομο που συνδέει τον Κόλπο με τη Μεσόγειο και την Ευρώπη με προτεραιότητα τα δίκτυα data και ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και σε έναν άξονα παροχής ασφάλειας και σταθερότητας στην ευαίσθητη αυτή περιοχή.

Η επίσκεψη του MSB είχε προγραμματισθεί πριν μερικές εβδομάδες όταν ο πρίγκηπας διάδοχος επισκέφθηκε και την Άγκυρα και τότε είχε ερμηνευτεί η πρωτοβουλία του Ριάντ να συμπεριλάβει την Αθήνα και τη Λευκωσία στην ίδια επίσκεψη ως σαφές μήνυμα προς την Άγκυρα, ότι η διαδικασία ομαλοποίησης των σχέσεων τους δεν επηρεάζει τη σχέση που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια μεταξύ του Ριάντ και της Ελλάδας και της Κύπρου. Η επίσκεψη τότε δεν έγινε λόγω υποχρεώσεων των κ. Μητσοτάκη και Αναστασιάδη στο έκτακτο συμβούλιο της ΕΕ, όμως η πρόθεση είχε καταγραφεί.

Η ίδια η σημειολογία της επίσκεψης του MSB στην Αθήνα, οι θερμές δηλώσεις του για την Ελλάδα και η δέσμευση του για υλοποίηση του κομβικού έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Σ. Αραβίας - Ελλάδας μέσω Αιγύπτου, που θα τροφοδοτείται από καθαρή ενέργεια παραγόμενη από ΑΠΕ, και η συμφωνία συνέχισης και ενίσχυσης της στρατιωτικής συνεργασίας των δυο χωρών, αναδεικνύουν και το γεωστρατηγικό βάθος της διμερούς σχέσης.

Η Ελλάδα κερδίζει την εμπιστοσύνη και των δυο ισχυρότερων Αραβικών κρατών, της Σ. Αραβίας και της Αιγύπτου από τη μια, αλλά και του Ισραήλ από την άλλη για την ηλεκτρική διασύνδεση τους με την Ευρώπη. Και αυτό σε μια στιγμή που απελπισμένη η ΕΕ αναζητά εναλλακτικές πηγές ενέργειας.

Η θερμή υποδοχή του MSB στην Αθήνα, οι επίσης γενναιόδωρες αναφορές του στην Ελλάδα δεν θύμιζαν σε τίποτα το σφιγμένο και επιφυλακτικό ύφος του ίδιου όταν επισκέφθηκε την Άγκυρα από τον επίσης πολύ «μαγκωμένο» Ερντογάν ο οποίος έκανε το βήμα να ξεχάσει την υπόθεση Κασογκι (είχε κατηγορήσει ευθέως ως «δολοφόνο» τον MSB) γιατί σε μια προεκλογική χρονιά προέχουν οι προσδοκώμενες «ζεστές» σαουδαραβικές επενδύσεις.

Όμως οι διαφορές της ΄Αγκυρας με το Ριάντ δεν περιορίζονται φυσικά στο επεισόδιο της δολοφονίας του δημοσιογράφου στο Σαουδαραβικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης.

Η ΄Αγκυρα με τον αναθεωρητισμό που έχει υιοθετήσει στην εξωτερική πολιτική της ο Ερντογάν ανταγωνίζεται ευθέως το Ριάντ στην ηγεμόνευση του μουσουλμανικού - σουνιτιικού κόσμου. Οι φαντασιώσεις για αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν αφήνουν αδιάφορο τον Αραβικό κόσμο.

Και κυρίως το Ριάντ δεν μπορεί να παραβλέψει το γεγονός ότι ο Ερντογάν ήταν αυτός που έθεσε υπό την προστασία του τους Αδελφούς Μουσουλμάνους (θανάσιμους εχθρούς των Βασιλικών Οίκων του Κόλπου αλλά και της Αιγύπτου) ούτε ότι ήταν η πρώτη μουσουλμανική χώρα που συντάχθηκε με το Κατάρ εναντίον των άλλων αραβικών κρατών του Κόλπου.

Προφανώς, μετά κυρίως τις συναντήσεις στην Αλ Ουλα και τη συμφιλίωση του Κατάρ με τις άλλες αραβικές χώρες η Τουρκία ήταν υποχρεωμένη να ακολουθήσει, καθώς το Κατάρ παραμένει ο μεγάλος χρηματοδότης του καθεστώτος Ερντογάν. Όμως η σχέση έχει βαθιά δηλητηριαστεί. Το τελευταίο διάστημα υπάρχουν πληροφορίες ότι ο Ερντογάν απομακρύνεται από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους αλλά αυτό δεν έχει πείσει ακόμη τους Άραβες για την ειλικρίνεια των προθέσεων του και έτσι παραμένουν επιφυλακτικοί.

Όπως αρκετές φορές έχουμε αναφέρει η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ αλλά και η Αίγυπτος γνωρίζουν ότι η προσπάθεια της Τουρκίας την τελευταία δεκαετία να δημιουργήσει προκεχωρημένα φυλάκια στο μεγάλο τρίγωνο Σουδάν - Σομαλία - Κατάρ - Β. Ιρακ - Β. Συρία - Κατεχόμενη Κύπρο - Λιβύη δεν ήταν τίποτε άλλο από την προσπάθεια περικύκλωσης των δυο μεγαλύτερων και ισχυρότερων Αραβικών Εθνών - της Σ. Αραβίας και της Αιγύπτου. Τώρα πλέον με την έλλειψη υποστήριξης (φανερά τουλάχιστον ) από το Κατάρ, αυτό το σχέδιο του Τ. Ερντογάν δεν μπορεί να υλοποιηθεί τουλάχιστον πλήρως.

Η Ελλάδα που αντιμετωπίζει υπαρκτή και σοβαρή απειλή από τον αναθεωρητισμό της Τουρκίας πολύ ορθά την τελευταία δεκαετία στράφηκε για συνεργασίες στους Άραβες και στο Ισραήλ. Σχέσεις οι οποίες όμως έχουν αντανάκλαση και στις περιφερειακές ισορροπίες. Και οι Σαουδάραβες δείχνουν να αντιλαμβάνονται τη γεωστρατηγική διάσταση.

Η αστάθεια στην περιοχή του Κόλπου επηρεάζει τη Μεσόγειο και ταυτόχρονα κάθε ενέργεια που αποσταθεροποιεί την ανατολική Μεσόγειο πρέπει να αντιμετωπίζεται ως απειλή για την ασφάλεια του Κόλπου.

Κοιτάζοντας τον χάρτη διαπιστώνει εύκολα κανείς τη Γεωγραφία, που συνδέει τις δύο χώρες. Η Σαουδική Αραβία στην είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας, η Ελλάδα στην έξοδο… Και η Ελλάδα, σε μία εποχή που ο πρίγκηπας διάδοχος του Θρόνου επιχειρεί να δώσει νέα πνοή στη χώρα του με βήματα εκδημοκρατισμού και εκσυγχρονισμού αλλά και ριζικής μεταμόρφωσης της με το σχέδιο VISION2030, η διασύνδεση με την Ευρώπη είναι εκ των ων ουκ άνευ.

Και η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει την πύλη για την Ευρώπη. Ένας αξιόπιστος εταίρος, χωρίς πολιτικά παιχνίδια, χωρίς ηγεμονικές αντιλήψεις ,χωρίς φαντασιώσεις για την αποκατάσταση παλιών αυτοκρατοριών.

Η αμυντική συνεργασία έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο γιατί η Ελλάδα ενδιαφέρεται για τη σταθερότητα στην περιοχή του Κόλπου και της Βόρειας Αφρικής περιοχές που αποτελούν τον μεγάλο δίαυλο για την ελληνική εμπορική ναυτιλία αλλά και γιατί η ίδια η Σαουδική Αραβία θέλει να έχει παρουσία στη Μεσόγειο.

Η συμμετοχή της Σαουδαραβικής Βασιλικής Αεροπορίας σε ασκήσεις στον ελληνικό εναέριο χώρο, η στάθμευση μαχητικών αεροσκαφών της Σαουδικής Αεροπορίας στην Κρήτη, η παρουσία των ελληνικών Patriot στη Σαουδική Αραβία ενάντια στην πυραυλική απειλή από την Υεμένη αποτελούν καλή βάση για αυτή τη συνεργασία.

Οι εποχές που οι σχέσεις της Σ.Αραβίας με την Ελλάδα πέρναγαν μέσα από τις προσωπικές σχέσεις του Αρ. Ωνάση και του Γ. Λάτση έχουν περάσει και αποτελούν παρελθόν. Το υπόβαθρο υπάρχει για να διαμορφωθεί ένα ισχυρό όραμα για το μέλλον των σχέσεων αυτών που θα έχει ακόμη ισχυρότερο γεωστρατηγικό αποτύπωμα.

Και μετά οι επενδύσεις, η επιχειρηματική συνεργασία, τα μεγάλα πρότζεκτ θα είναι πολύ πιο εύκολα και πολύ πιο σταθερά στο χρόνο και πιο ανθεκτικά στις εξωτερικές επιρροές.

Νίκος Μελέτης

https://www.liberal.gr/diplomacy/i-geostratigiki-diastasi-pou-prepei-na-apoktisoun-oi-scheseis-elladas-s-arabias/463062

27 Ιουλίου 2022 


       ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ         


 
1.
Ενεργός γεωστρατηγικός ρεφενές

Ορισμένες κρίσιμες παρατηρήσεις με αφορμή την επίσκεψη του ηγέτη της Σαουδικής Αραβίας στην Αθήνα…

 Tου Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

 Ενδιαφέροντα από την σκοπιά της δρομολογούμενης γεωστρατηγικής ανασύνταξης αλλά και των σύγχρονων προκλήσεων που σχετίζονται με την Γεωοικονομία, θεωρούνται τα διμερή σχήματα στα οποία συμμετέχει η χώρα. Και είναι ενδιαφέροντα, πρωτίστως διότι η Ελλάδα οφείλει να έχει ενεργή και γιατί όχι πρωταγωνιστική παρουσία και ρόλοστο νέο μοντέλο περιφερειακής ασφάλειας και ανάπτυξης που διαμορφώνεται… Το πρόβλημα όμως δεν περιορίζεται στην θεωρητική προσέγγιση μιας επικαιροποιημένης πρόκλησης που εμφανίζεται να έχει έναν ιδιαίτερο δυναμισμό…

Τα κρίσιμα ερωτήματα, σχετίζονται με το εάν και κατά πόσον η πολιτική ηγεσία του τόπου μας, συνειδητοποιεί επαρκώς ότι:

Πρώτον: Οι χώρες της Μ. Ανατολής, είτε κατά μόνας είτε στο πλαίσιο περιφερειακών συνεργασιών και συνευρέσεων, δεν ανακάλυψαν σήμερα και αιφνίδια την ύπαρξη της πατρίδας μας σε αυτήν την γωνιά του χάρτη. Αυτό που κάνουν, είναι να σπεύδουν να αξιοποιήσουν (βλέπε να οικειοποιηθούν) ένα σημαντικό γεωπολιτικό μέρισμα από τα στρατηγικής σημασίας συγκριτικά πλεονεκτήματα τα οποία διαθέτει η χώρα μας στο νέο δυναμικό περιβάλλον. Και…

Δεύτερον: Καλά τα χαμόγελα, οι φωτογραφίες και οι πανηγυρισμοί, αλλά το κρίσιμο ζήτημα είναι η ατζέντα των απαιτήσεων, το ύψος στο οποίο τοποθετείται ο πήχης των προσδοκιών και φυσικά ο τρόπος με τον οποίο συνδυάζονται όλα τα παραπάνω, με ένα φιλόδοξο γεωστρατηγικό όραμα που θα τροποποιήσει ουσιαστικά την φυσιογνωμία και τον ρόλο της αυριανής Ελλάδας, στο νέο διεθνές σύστημα ισορροπιών – ανταγωνισμών, αλλά και στην νέα Αρχιτεκτονική ασφαλείας που τελεί υπό διαμόρφωση.

Το ‘χουμε;;; Απασχολεί – στοιχειωδώς έστω – αυτό το στοίχημα την κατά τα λοιπά λαλίστατη πολιτική ηγεσία του τόπου;;; Κατανοούμε ότι το γεωπολιτικό μέρισμα που διεκδικούν οι επισπεύδοντες, είναι η Εθνική προστιθέμενη αξία μας στο χρηματιστήριο της ισχύος η οποία επαναπροσδιορίζει όλες τις κρίσιμες παραμέτρους που την διέπουν;;; Αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο της χώρας μας ως κρίσιμη και πρωταγωνιστική παράμετρο, καθοριστική για τις συντελούμενες διεργασίες άρα και με ισχυρά δικαιώματα σε αυτόν τον γεωστρατηγικό ρεφενέ ή μήπως δηλώσαμε προκαταβολικά πρόθυμοι να συμβιβαστούμε με τα ελάχιστα στο πλαίσιο ενός συμπληρωματικού ρόλου που θα μετατρέψει σταδιακά την πατρίδα μας σε πεδίο ανεξέλεγκτου γεωπολιτικού πλιάτσικου με τις γνωστές καταστροφικές συνέπειες;;;

Επιδιώκουμε με την συμμετοχή μας σε αυτά τα σχήματα και κυρίως με την υπογραφή μας κάτω από διμερείς και πολυμερείς συμφωνίες, να θεμελιώσουμε και να ισχυροποιήσουμε περαιτέρω την δυνατότητα της πατρίδας μας να κεφαλαιοποιήσει τα παραπάνω συγκριτικά πλεονεκτήματα στο πλαίσιο ενός πολυδιάστατου διεθνούς ρόλου ή μήπως σπεύδουμε για μια ακόμη φορά να εγκλωβιστούμε σε μονομερείς προσεγγίσεις με ετεροβαρείς υπέρ τρίτων διαχειριστικές συμπράξεις – στο πλαίσιο ενός περιφερειακού υποσυστήματος – που θα στραγγαλίσουν και την τελευταία δυνατότητα για έναν σοβαρό περιφερειακό ρόλο σε μια εποχή μεγάλων ευκαιριών και εξαιρετικά κρίσιμων προκλήσεων;;; Όπερ έδει δείξαι…

Από Militaire News - 27/07/2022
https://www.militaire.gr/energos-geostratigikos-refenes/


2.

Στα 4 δισ. οι συμφωνίες που υπεγράφησαν μεταξύ Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας.

Συμφωνίες σχεδόν 4 δισ. ευρώ για την ενέργεια και την ανάπτυξη υποθαλάσσιου καλωδιακού συστήματος μεταφοράς δεδομένων υπεγράφησαν κατά την επίσκεψη στη χώρα μας του πρίγκιπα διαδόχου του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σάλμαν μπιν Αμπντουλαζίζ Αλ Σαούντ.

Επίσης υπεγράφησαν συνεργασίες στους τομείς των αερομεταφορών, των θαλάσσιων μεταφορών, της υδατοκαλλιέργειας, της διαχείρισης απορριμμάτων, του πολιτισμού, των τροφίμων και των γεωργικών προϊόντων, των κατασκευών και της αμυντικής τεχνολογίας ενώ στο φόρουμ που πραγματοποιήθηκε σήμερα η επιχειρηματική αντιπροσωπεία της Σαουδικής Αραβίας που περιελάμβανε ανώτερα στελέχη από 59 εταιρείες τα οποία δραστηριοποιούνται σε βασικούς τομείς της οικονομίας, όπως: ενέργεια, κατασκευές, τουρισμός και logistics πραγματοποίησε 234 συναντήσεις business-to-business (B2B) με ελληνικές εταιρείες.

Πιο αναλυτικά όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Ελληνικής Εταιρείας Eπενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου (Enterprise Greece), κατά την επίσημη επίσκεψή του στην Αθήνα, ο διάδοχος Σάλμαν μπιν Αμπντουλαζίζ Αλ Σαούντ, συνοδευόταν από αντιπροσωπεία ανώτατων αξιωματούχων και υψηλόβαθμων στελεχών. Κορυφαίες ελληνικές και σαουδαραβικές επιχειρήσεις υπέγραψαν σειρά διμερών συμφωνιών στους κλάδους των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας, των τροφίμων και των μεταφορών.

Όπως σημειώνεται, η διήμερη επίσκεψη του πρίγκιπα διαδόχου αποδεικνύει την ολοένα στενότερη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών, στην οποία συμπεριλαμβάνονται και κοινές πρωτοβουλίες στους τομείς των επενδύσεων, της άμυνας και του πολιτισμού και πραγματοποιήθηκε μετά από την επίσημη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας πέρυσι και τη συνάντηση της 5ης Μικτής Διυπουργικής Επιτροπής Ελλάδας - Σαουδικής Αραβίας που έλαβε χώρα στην Αθήνα, στα τέλη Μαΐου 2022.

Οι συμφωνίες


Μεταξύ των συμφωνιών είναι η ίδρυση κοινής επιχείρησης 1 δισεκατομμυρίου ευρώ (3,75 δισεκατομμύρια SAR) για την ανάπτυξη ενός υποθαλάσσιου καλωδιακού συστήματος μεταφοράς δεδομένων που θα συνδέει την Ευρώπη με την Ασία μέσω Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας, το λεγόμενο East to Med data Corridor (έργο EMC). Το έργο θα εδραιώσει τη θέση της Ελλάδας ως τηλεπικοινωνιακής πύλης προς την Ευρώπη, ενώ παράλληλα θα ενισχύσει τις προσπάθειες της Σαουδικής Αραβίας να οικοδομήσει την ψηφιακή της οικονομία. Μια άλλη πολύ σημαντική συμφωνία, ύψους 2,6 δισεκατομμυρίων ευρώ (10 δισεκατομμύρια SAR), αφορά τον κλάδο της ενέργειας και καλύπτει τόσο τις συμβατικές όσο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η συμφωνία θα συσχετίσει την τεχνογνωσία της Σαουδικής Αραβίας στον ενεργειακό τομέα με το ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου για την ευρύτερη περιοχή.

Οι υπόλοιπες συμφωνίες, οι οποίες υπεγράφησαν στις 27 Ιουλίου 2022 στο Greece - Saudi Business Meeting που συνδιοργάνωσε το υπουργείο Εξωτερικών και η Ελληνική Εταιρεία Eπενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου (Enterprise Greece), περιλαμβάνουν διμερείς επιχειρηματικές συνεργασίες στους τομείς των αερομεταφορών, των θαλάσσιων μεταφορών, της υδατοκαλλιέργειας, της διαχείρισης απορριμμάτων, του πολιτισμού, των τροφίμων και των γεωργικών προϊόντων, των κατασκευών και της αμυντικής τεχνολογίας. Οι συμφωνίες έπονται του ελληνοσαουδικού επιχειρηματικού φόρουμ υψηλού επιπέδου που πραγματοποιήθηκε από τις 29 έως τις 31 Μαΐου στην Αθήνα. Η επιχειρηματική αντιπροσωπεία της Σαουδικής Αραβίας στο φόρουμ περιελάμβανε ανώτερα στελέχη από 59 εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε βασικούς τομείς της οικονομίας, όπως: ενέργεια, κατασκευές, τουρισμός και logistics και οποίοι πραγματοποίησαν 234 συναντήσεις business-to-business (B2B) με ελληνικές εταιρείες.

Ο υφυπουργός Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια, Κώστας Φραγκογιάννης, τόνισε ότι η χώρα μας διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με την περιοχή του Κόλπου και συγκεκριμένα με την Σαουδική Αραβία, με την οποία μοιραζόμαστε τις ίδιες γεωπολιτικές προκλήσεις. Ο κ. Φραγκογιάννης συνέχισε λέγοντας: «Οι διαδοχικές επισκέψεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Σαουδική Αραβία και η ανάπτυξη επαφών με τον διάδοχο πρίγκηπα, οδήγησαν στην εδραίωση των ισχυρών δεσμών μας όπως πιστοποιείται και από τη στρατηγική εταιρική σχέση που εγκαινιάζεται μεταξύ των δύο χωρών με την υπογραφή εξαιρετικά σημαντικών διακρατικών αλλά και επιχειρηματικών συμφωνιών».

Ο γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του υπουργείου Εξωτερικών και Πρόεδρος της Enterprise Greece, Ιωάννης Σμυρλής, επικεντρώθηκε στην εντυπωσιακή πρόοδο που έχει επιτευχθεί στην συνεργασία μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και της Ελλάδας και επεσήμανε ότι «Από την ενεργειακή έως την επισιτιστική ασφάλεια, από τις θαλάσσιες μεταφορές έως την τεχνολογία, υπάρχουν πολλοί τομείς όπου οι ελληνικές και οι σαουδαραβικές επιχειρήσεις μπορούν να συνεργασθούν. Το 75% των ξένων επενδυτών πιστεύει ότι οι επενδυτικές προοπτικές της Ελλάδας θα συνεχίσουν να βελτιώνονται τα επόμενα τρία χρόνια, άποψη που τοποθετεί την Ελλάδα πρώτη μεταξύ των ευρωπαϊκών επενδυτικών προορισμών».
 
https://www.liberal.gr/economy/sta-4-dis-oi-sumfonies-pou-upegrafisan-metaxu-elladas-kai-saoudikis-arabias/463185

  27 Ιουλίου 2022