Το στρατηγικό πρόβλημα της Κίνας και της Ρωσίας.

  
Το στρατηγικό πρόβλημα της Κίνας και της Ρωσίας.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, που τώρα συμπληρώνει, περίπου, 6 μήνες, είναι στρατηγικά σημαντικός για διάφορους λόγους. Εάν η Ρωσία νικήσει την Ουκρανία και πάρει τον έλεγχο της χώρας, οι δυνάμεις της θα βρίσκονται στα σύνορα της Ανατολικής Ευρώπης. Μια ρωσική παρουσία στα σύνορα της Ευρώπης θα μεταμόρφωνε την ισορροπία δυνάμεων στον Ατλαντικό και, ως εκ τούτου, θα ανάγκαζε αναπόφευκτα τις ΗΠΑ να αναπτύξουν δυνάμεις για την άμυνα της Ευρώπης.

Ποιες ήταν οι προθέσεις της Ρωσίας στην αρχή της εισβολής ελάχιστη σημασία έχει. Οι προθέσεις αλλάζουν και η στρατηγική δεν πρέπει να είναι αισιόδοξη. Αυτό που διακυβεύεται λοιπόν στον πόλεμο της Ουκρανίας είναι η πιθανή αναβίωση του Ψυχρού Πολέμου, με όλους τους συνακόλουθους κινδύνους. Από την αμερικανική σκοπιά, η εμπλοκή της Ρωσίας με Ουκρανικά στρατεύματα, στην Ουκρανία είναι πολύ λιγότερο επικίνδυνη από έναν άλλο Ψυχρό Πόλεμο.

Ο Ψυχρός Πόλεμος δεν οδήγησε σε πόλεμο πλήρους κλίμακας, παρά, μόνο, στον φόβο του πολέμου. Οι δυτικοί φόβοι για τις σοβιετικές προθέσεις ξεπέρασαν τις σοβιετικές δυνατότητες. Ο φόβος τους, με τη σειρά του, κράτησε το ΝΑΤΟ ενωμένο, προς μεγάλη απογοήτευση των ηγετών στη Μόσχα. Κανένας από τους χειρότερους φόβους τους δεν έγινε πραγματικότητα, και επομένως η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης είχε να κάνει περισσότερο με εσωτερική σήψη παρά με εξωτερική απειλή. Δεν είναι σαφές ότι οποιοσδήποτε μελλοντικός Ψυχρός Πόλεμος θα εξελιχθεί όπως ο προηγούμενος, αλλά ένα πράγμα είναι πιθανό: Δεδομένης της ύπαρξης πυρηνικών όπλων, η πρώτη γραμμή ενός νέου Ψυχρού Πολέμου θα παραμείνει στατική και το status quo σε κάθε πλευρά θα παραμένει άθικτο όσο καμία από τις δύο πλευρές δεν είναι κατακερματισμένη. Θα ήταν ένα δαπανηρό και επικίνδυνο αποτέλεσμα, αφού η ιστορία δεν χρειάζεται να επαναληφθεί. Αλλά η κατάρρευση της Ουκρανίας θα αποτελούσε απειλή που θα μπορούσε να αναχαιτιστεί, όσο ακριβή και επικίνδυνη κι αν είναι. Το παγκόσμιο πρότυπο θα παρέμενε άθικτο.

Τα τρωτά σημεία της Κίνας και οι προσπάθειές της να τα ξεπεράσει είναι δυνητικά πιο επικίνδυνα. Όπως και με τη Ρωσία, το βασικό ζήτημα είναι η γεωγραφία. Για τη Ρωσία, το πρόβλημα είναι ότι τα ουκρανικά σύνορα απέχουν λιγότερο από 300 μίλια από τη Μόσχα και η Ρωσία έχει επιβιώσει από πολλαπλές εισβολές μόνο λόγω της απόστασης της Μόσχας από τους εισβολείς – μια απόσταση που περιόρισε η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Η εμμονή της Ρωσίας με την Ουκρανία έχει σκοπό να διορθώσει αυτό το πρόβλημα.

Το γεωγραφικό πρόβλημα της Κίνας είναι ότι έχει γίνει εξαγωγική δύναμη και ως εκ τούτου εξαρτάται από την πρόσβασή της στον Ειρηνικό Ωκεανό και τα παρακείμενα ύδατα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν την ελεύθερη πρόσβαση της Κίνας στον Ειρηνικό ως πιθανή απειλή για το δικό τους στρατηγικό βάθος, κάτι θεμελιώδες για τις Ηνωμένες Πολιτείες από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η πρόσβαση των Κινέζων στον Ειρηνικό εμποδίζεται από μια σειρά νησιωτικών κρατών – Ιαπωνία, Ταϊβάν, Φιλιππίνες και Ινδονησία, που υποστηρίζονται έμμεσα από κοντινές δυνάμεις όπως η Αυστραλία, η Ινδία και το Βιετνάμ. Δεν είναι όλες σύμμαχοι των Αμερικανών, αλλά όλες έχουν κοινά συμφέροντα ενάντια στην κινεζική ναυτική επέκταση. Η Κίνα θέλει να υπερασπιστεί το στρατηγικό της βάθος καταλαμβάνοντας και ελέγχοντάς το. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν να υπερασπιστούν το στρατηγικό τους βάθος υπερασπίζοντάς το.

Η γεωγραφική διάσταση συνδυάζεται με μια οικονομική διάσταση. Η οικονομία της Κίνας εξαρτάται από τις εξαγωγές και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μεγαλύτερος πελάτης της. Το Πεκίνο χρειάζεται επίσης συνεχείς επενδύσεις στις ΗΠΑ, καθώς το χρηματοπιστωτικό του σύστημα βρίσκεται υπό έντονη πίεση.

Η Ρωσία επιχειρεί να διεκδικήσει ξανά στρατηγικό βάθος και μπήκε σε αυτή τη λογική γνωρίζοντας πολύ καλά τις οικονομικές συνέπειες που θα δημιουργούσε. Με άλλα λόγια, ανέχτηκε οικονομική ζημιά με αντάλλαγμα τη στρατηγική ασφάλεια. Μέχρι στιγμής, δεν έχει κερδίσει στρατηγική ασφάλεια και έχει απορροφήσει σημαντικές οικονομικές ζημιές, ενώ έχει μεταφέρει κάποιες δικές της στην Ευρώπη.

Η Κίνα αναζητά μια στρατηγική λύση αποφεύγοντας την οικονομική ζημιά που πιθανότατα θα προκαλούσε η περαιτέρω επέκταση. Ο πρωταρχικός της αντίπαλος και στα δύο μέτωπα θα ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Έτσι, η Κίνα διερευνά τις ΗΠΑ, προσπαθώντας να κατανοήσει τις πιθανές απαντήσεις τους. Η απάντηση στην επίσκεψη της προέδρου της Βουλής Νάνσι Πελόζι πίεσε τα όρια μιας εισβολής στην Ταϊβάν. Το τι έμαθε η Κίνα για τον στρατό των ΗΠΑ είναι ασαφές, αλλά έμαθε ότι το έναυσμα για αμερικανικές οικονομικές ενέργειες βρίσκεται πέρα ​​από την κινεζική επίδειξη.

Ο στόχος της Αμερικής στην Ουκρανία, λοιπόν, είναι να αρνηθεί στη Ρωσία το στρατηγικό βάθος που θέλει για να περιορίσει τη ρωσική απειλή στην Ευρώπη. Με την Κίνα, στόχος της είναι να διατηρήσει το αμερικανικό στρατηγικό βάθος προκειμένου να αποτρέψει την Κίνα από το να απειλήσει τις ΗΠΑ ή να αποκτήσει παγκόσμια εμβέλεια.

Τα ζητήματα είναι παρόμοια κατ’ αρχήν, αλλά το διακύβευμα για τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι. Για την Ουάσιγκτον, το ζήτημα της Κίνας είναι πολύ πιο σημαντικό από το ζήτημα της Ρωσίας. Μια ρωσική νίκη στην Ουκρανία θα επαναφέρει τα ανεπίσημα όρια και θα αύξανε τους κινδύνους. Μια επιτυχία της Κίνας θα δημιουργούσε μια παγκόσμια δύναμη που θα προκαλεί τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους σε όλο τον κόσμο.

Οι συνέπειες του πολέμου είναι πάντα σημαντικές. Η εμπλοκή των ΗΠΑ προσθέτει οικονομικό κόστος στην εξίσωση. Μέχρι στιγμής, η Ρωσία έχει απορροφήσει το κόστος. Η Κίνα μπορεί να μην είναι σε θέση να το κάνει, δεδομένου ότι η οικονομία της είναι επί του παρόντος ευάλωτη. Αλλά τα έθνη ζουν με την οικονομία και επιβιώνουν με ασφάλεια. Υπό αυτή την έννοια, φαίνεται ότι η Ρωσία ενδιαφέρεται λιγότερο για τις διαπραγματεύσεις από ό,τι η Κίνα.

Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έχουν προγραμματίσει να συναντηθούν στα μέσα Νοεμβρίου, σε διάσκεψη στην Ινδονησία ή στην Ταϊλάνδη. Εάν πραγματοποιηθεί η συνάντηση, θα είναι η πρώτη μετά την τηλεδιάσκεψή τους τον Μάιο. Μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας γίνονται μόνο ανεπίσημες συνομιλίες και συνομιλίες από πίσω.

Η Κίνα έχει μια σταθερή οικονομία τώρα περισσότερο από όσο χρειάζεται για να κυβερνά τις θάλασσες. Η Ρωσία φαίνεται ικανή να επιβιώσει οικονομικά, αλλά δεν έχει σπάσει την πλάτη των ουκρανικών δυνάμεων. Η Κίνα βρίσκεται πιο κοντά σε οικονομική κρίση από τη Ρωσία, και ως εκ τούτου δεν είναι διατεθειμένη να διακινδυνεύσει πόλεμο με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Θα μιλήσει, αν δεν τακτοποιηθεί. Η οικονομική και στρατιωτική κατάσταση της Ρωσίας είναι θολή μακροπρόθεσμα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν την Κίνα και τη Ρωσία σε αρκετά χαμηλό κόστος και μπορούν να χειριστούν και τις δύο αυτήν τη στιγμή. Η Ρωσία και η Κίνα πρέπει να προσπαθήσουν να αυξήσουν το κόστος για τις ΗΠΑ, αλλά δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να αυξήσουν το δικό τους.

Είναι μια ιλιγγιώδης εξίσωση αλλά όχι ασυνήθιστη. Η Κίνα πρέπει να καταλήξει σε συνεννόηση με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ρωσία δεν έχει αυτή την ανάγκη. Οι ΗΠΑ είναι ευέλικτες.

Τζορτζ Φρίντμαν
https://geopoliticalfutures.com/author/gfriedman/

Ο George Friedman είναι ένας διεθνώς αναγνωρισμένος γεωπολιτικός αναλυτής και στρατηγικός διεθνών υποθέσεων και ο ιδρυτής και πρόεδρος της Geopolitical Futures.

geopoliticalfutures.com

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ:
https://www.anixneuseis.gr/%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%84%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%b7%ce%b3%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%80%cf%81%cf%8c%ce%b2%ce%bb%ce%b7%ce%bc%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%ba%ce%af%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84/

17/8/2022