Η αφωνία της τουρκικής αντιπολίτευσης για το μεγάλο "ταμπού".


 Η αφωνία της τουρκικής αντιπολίτευσης 
για το μεγάλο "ταμπού".
 

Του Κώστα Ράπτη


Περισσότερες από 2.300 προεκλογικές δεσμεύσεις επί 75 διαφορετικών πεδίων πολιτικής συγκεντρωμένες σε ένα μανιφέστο 240 σελίδων. Και όμως, απουσιάζει η κρισιμότερη για το μέλλον της Τουρκίας λέξη. Το εξακομματικό μέτωπο της τουρκικής αντιπολίτευσης κατάφερε να αποσιωπήσει οτιδήποτε αφορά τους Κούρδους και το Κουρδικό Ζήτημα.

Ενόψει των εκλογών της 14ης Μαΐου το κεντροαριστερό-κεμαλιστικό Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CΗΡ) του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, το εθνικιστικό "Καλό Κόμμα” (ΙΡ) της Μεράλ Άκσενερ, το Δημοκρατικό Κόμμα του Γκιουλτεκίν Ουισάλ, το Κόμμα Ευτυχίας (Saadet) του Τεμέλ Καραμολάογλου, το Κόμμα του Μέλλοντος (Gelecek) του Αχμέτ Νταβούτογλου και το Κόμμα Δημοκρατίας και Προόδου (DEVA) του Αλί Μπαμπατζάν (τα τρία τελευταία προερχόμενα από τον ισλαμιστικό χώρο) εξέδωσαν το κοινό πρόγραμμα, με το οποίο φιλοδοξούν να εκθρονίσουν τον Ταγίπ Ερντογάν. Επίσης, στις 13 Φεβρουαρίου θα ανακοινώσουν τον κοινό υποψήφιό τους για την προεδρία της Δημοκρατίας – με τον ήκιστα χαρισματικό Κιλιτσντάρογλου να έχει, ως αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος, το προβάδισμα, αν και η επιλογή του συναντά προσκόμματα.

Ήδη ο αντιπρόεδρος του ΙΡ Τζιχάν Πατσατζί υπέβαλε την παραίτησή του, μετά από δηλώσεις του (που αποτελούσαν παραβίαση των οδηγιών της Άκσενερ προς τα κομματικά στελέχη να μην επικρίνουν δημοσίως τις διαβουλεύσεις κορυφής στο "Τραπέζι των Έξι”) ότι χρειάζεται ένας υποψήφιος που να μπορεί να νικήσει και εφόσον το εκλογικό κοινό έχει αντιρρήσεις ως προς τον Κιλιτσντάρογλου το κόμμα του θα πρέπει να τις λάβει υπόψη και ίσως να προτείνει δικό του υποψήφιο, αν ο ηγέτης του CHP επιμείνει μέχρι τέλους.

Αποτελούσε κοινό μυστικό ότι η Άκσενερ προτιμούσε ως κοινό προεδρικό υποψήφιο τον (προερχόμενο από το CHP) δυναμικό δήμαρχο Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου. Δείχνει, ωστόσο, το τελευταίο διάστημα να υποχωρεί από την προτίμησή της αυτή. Ένας λόγος ασφαλώς είναι η ανάγκη διατήρησης της ενότητας του αντιπολιτευτικού μετώπου. Ένας άλλος, όμως, θα μπορούσε να είναι οι δικοί της σχεδιασμοί να αναλάβει την πρωθυπουργία, μόλις το πολίτευμα μεταβληθεί εκ νέου σε προεδρευόμενο, υπό έναν πρόεδρο λιγότερο δημοφιλή.

Την ίδια στιγμή, ο Ιμάμογλου συνεχίζει τις ηγετικές χειρονομίες, επισκεπτόμενος λ.χ. στην Προύσα την οικογένεια του Σινάν Ατές, άλλοτε αρχηγού της νεολαίας των "Γκρίζων Λύκων”, ο οποίος έπεσε θύμα ανεξιχνίαστης δολοφονικής επίθεσης στις 30 Δεκεμβρίου, γεγονός που αποδίδεται σε ξεκαθαρίσματα λογαριασμών στον εθνικιστικό χώρο.

Ο Ιμάμογλου (Πόντιος και θρησκευόμενος, όπως ο Ερντογάν) αποδεικνύει ότι διατηρεί την πολυσυλλεκτικότητα και θελκτικότητα που του επιτρέπει να συνομιλεί με διαφγορετικές κατηγορίες του εκλογικού ακροατηρίου, κάτι το οποίο ο Κιλιντζάρογλου εξ ορισμού δεν διαθέτει, ως Αλεβίτης και Ζάζα Κούρδος την καταγωγή.

Αλλά αυτό που επέτρεψε το 2019 στον Ιμάμογλου να κατακτήσει (και μάλιστα σε διπλή κάλπη) την δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, ήτοι η εκλογική στήριξη του κουρδικού στοιχείου, δύσκολα μπορεί να επιτευχθεί, όταν η εξακομματική αντιπολίτευση αντιμετωπίζει το Κουρδικό Ζήτημα ως απόλυτο ταμπού, όπως αποδεικνύει το προεκλογικό της μανιφέστο. Η κεμαλιστική δυσκαμψία του CHP και κυρίως οι εθνικιστικές αντιδράσεις της Άκσενερ το καθιστούν αυτό αναπόφευκτο.

Το φιλοκουρδικό HDP, τρίτο σε δύναμη κοινοβουλευτικό κόμμα και αντικειμενικά "κριτής” των εκλογών”, δεν άφησε βέβαια τις εξελίξεις ασχολίαστες. Ο συμπρόεδρός του, Σεζάι Τεμελλί δήλωσε χαρακτηριστικά: "Γράφετε 240 σελίδες, χωρίς καμία αναφορά της λέξης "κουρδικός”. Και μετά μιλάτε για εκδημοκρατισμό της χώρας. Όχι, δεν μπορείτε να την εκδημοκρατίσετε. Εμείς διατυπώνουμε το πώς θα εκδημοκρατιστεί η χώρα”. Και πρόσθεσε: "Ο καθένας που αγωνίζεται και ασκεί πολιτική ενάντια στον φασισμό είναι για εμάς σημαντικός. Αλλά το κείμενο που έγραψαν είναι ο δείκτης όσων δεν είναι δυνατό να συμβούν χωρίς την παρουσία μας. Αν δεν προτείνει κανείς μια λύση στα δομικά προβλήματα της χώρας, δεν μπορεί να μιλά για εκδημοκρατισμό. Και το σημαντικότερο δομικό πρόβλημα αυτής της χώρας είναι το Κουρδικό”.

Ο δε εμβληματικός συνιδρυτής του HDP, Σελαχατίν Ντεμίρτας, έγκλειστος στις φυλακές του Ερντογάν από το 2016, με το πρώτο από τρία ειδικά άρθρα που έγραψε για την Gazete Duvar καλεί τα έξι εκατομμύρια των νέων που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά (και αποτελούν τους κατεξοχήν αναποφάσιστους ψηφοφόρους), να μην βυθιστούν στην αποθάρρυνση, αλλά να συμμετάσχουν στις εκλογές.

https://www.capital.gr/diethni/3696053/i-afonia-tis-tourkikis-antipoliteusis-gia-to-megalo-tampou

1/2/2023