ΕΛΛΑΔΑ-ΤΟΥΡΚΙΑ:Ισχύς, εξοπλισμοί,αμυντική πολιτική,ασφάλεια.
.jpg)
1.
Ο “θάνατος” της πλατφόρμας μάχης
– Επιστρέφει το Πεζικό Κρούσης.
Η Γερμανική Αυτοκρατορία μπήκε στον A’ Παγκόσμιο Πόλεμο με την βεβαιότητα ότι η σύγκρουση θα κερδιζόταν με μεγάλες στρατιωτικές εκστρατείες, υποτιμώντας έτσι τα αποτελέσματα που προέκυπταν από επιμέρους συγκρούσεις. Συνεπώς, οι καλύτεροι αξιωματικοί, συγκεντρωμένοι στο Γενικό Επιτελείο, έδωσαν την προσοχή τους στον πόλεμο ελιγμών και στην ορθολογική εκμετάλλευση των σιδηροδρόμων, αντί να επικεντρωθούν στη διεξαγωγή των μαχών με Πεζικό Κρούσης.
Οι περισσότεροι στρατοί δεν είχαν εμπεδώσει τα μαθήματα από τον Ρωσο-Ιαπωνικό πόλεμο και τους Βαλκανικούς Πολέμους σχετικά με την αναδυόμενη ισχύ του Πεζικού, η οποία ευνοούσε την άμυνα. Η αρχική στάση συνέβαλε άμεσα στις νίκες της Γερμανίας σε Ρωσία, Ρουμανία. Σερβία και Ιταλία, αλλά κατέληξε σε αποτυχία στη Δύση. Έτσι οι Γερμανοί αξιωματικοί στο Δυτικό Μέτωπο βρέθηκαν στην ανάγκη να επιλύσουν τη στατική κατάσταση που προκλήθηκε από τον πόλεμο χαρακωμάτων στο πεδίο της μάχης. Τα πρωτοεισηχθέντα άρματα μάχης και αεροπλάνα δεν έδειξαν τις τεράστιες δυνατότητες που έμελλε να δείξουν στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Και τα δύο αυτά όπλα, αλλά και το αεροπλανοφόρο στον ναυτικό αγώνα, άλλαξαν τότε τα δεδομένα. Με την πάροδο του χρόνου, όμως, αυτό που ήταν σπέρμα στα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, άρχισε να αναδύεται στο πλέον βασικό όπλο σε τακτικό επίπεδο. Το κατευθυνόμενο βλήμα (καθοδηγούμενο ή όχι) άρχισε πρώτα με την κατάκτηση του αέρα.
Σταδιακά τα αεροσκάφη, τα πλοία επιφανείας και τελευταία τα χερσαία συστήματα έγιναν πλατφόρμες, έγιναν δηλαδή φορείς βλημάτων, ένα υποσύστημα σε μια σειρά συστημάτων. Η εξέλιξη αυτή έκανε τα αεροσκάφη, τα πλοία, αλλά και τα άρματα μάχης ακριβότερα για να μπορούν να έχουν συστήματα προστασίας. Αυτό πρακτικά σήμαινε ότι οι στρατοί μπορούσαν να έχουν λιγότερα και η όποια απώλεια ήταν δυσαναπλήρωτη.
Παγίδα θανάτου
Η τεχνολογική πρόοδος έχει καταστήσει πολύ φτηνή την “υπολογιστική δύναμη” για απλά όπλα και τα απλά τσιπ, σε αντίθεση με τα πλέον μοντέρνα, είναι πάμφθηνα. Η πρόωση είναι επίσης φθηνή και τα μηχανικά προβλήματα έχουν εν πολλοίς λυθεί αλματωδώς τα τελευταία χρόνια, από τις πρώτες ρουκέτες που χρησιμοποιήθηκαν στην μάχη του Kai-fung-fu στην Κίνα, το 1232 μ.Χ.
Πλέον, το επιχειρησιακό περιβάλλον καθίσταται παγίδα θανάτου και όσο μεγαλύτερη ή και ακριβότερη η πλατφόρμα τόσο πιο ευάλωτη σε επιθέσεις. Οι δυνατότητες “άρνησης περιοχής” που δίνουν πλέον τα σύγχρονα όπλα, καθοδηγούμενα ή περιπλανώμενα, με χειριστή ή αυτόνομα, καθιστούν το επιχειρησιακό πεδίο φονικότατο, εξουδετερώνοντας τα όποια πλεονεκτήματα έδιναν οι πλατφόρμες στο παρελθόν. Το δε κόστος τους καθιστά απαγορευτική την μαζική τους χρήση.
Χαρακτηριστικά ένα ΤΟΜΑ Lynx όπως επιδείχθηκε στην πρόσφατη DEFEA 2023 στοιχίζει $10.366.972 για να μεταφέρει οκτώ άντρες στο πεδίο της μάχης, όπου αφού αποβιβαστούν θα ελιχθούν υπό τα πυρά του πληρώματος (3 ανδρών) του Lynx. Ένα περιπλανώμενο πυρομαχικό Switchblade 600 σε πλήρη διαμόρφωση στοιχίζει περίπου $6.000 και αν πλήξει το Lynx αχρηστεύει το όχημα και προκαλεί απώλειες σε όσους μεταφέρει. Το κόστος σε σχέση με την απόδοση είναι ελάχιστο. Ένας αντιαρματικός κατευθυνόμενος πύραυλος Javelin στοιχίζει $78.000, προσφέροντας πολύ καλή σχέση κόστους/απόδοσης, αφού τα άρματα μάχης κοστίζουν εκατομμύρια.
Το τέλος της “πλατφόρμας”
Με το ίδιο τρόπο, ένα σύγχρονο μαχητικό μπορεί να στοιχίζει $80-120 εκατομμύρια, χωρίς να συνυπολογίζονται τα κόστη εκπαίδευσης, συντήρησης, ανταλλακτικών κλπ, εφ’ όρου ζωής του. Ένας αντιαεροπορικός πύραυλος ικανός να το καταρρίψει σε μεγάλες αποστάσεις στοιχίζει από $1.000.000 (S-300) έως $4.000.000 (Patriot), συνυπολογίζοντας τα ραντάρ, τους εκτοξευτές κλπ. Και πάλι η σχέση κόστους/απόδοσης είναι συντριπτική.
Ένα σύγχρονο αμερικανικό αεροπλανοφόρο, το Gerald Ford (CVN-78) στοίχισε άδειο $13 δισ. Αν υπολογίσουμε τα +75 αεροσκάφη και το άνω των 4.200 στελεχών πλήρωμα καταλαβαίνουμε τα τεράστια οικονομικά και στρατιωτικά μεγέθη, αλλά και το διακύβευμα. Για την επιχειρησιακή του επιβίωση υποστηρίζεται από στολίσκο βοηθητικών μονάδων που παρέχουν αντιαεροπορική κάλυψη περιοχής. Και όμως κάθε άλλο παρά άτρωτο είναι πλέον.
Τα υπερηχητικά όπλα μπορούν να είναι καταστροφικά για την πιο ισχυρή ομάδα αεροπλανοφόρου στον αμερικανικό στόλο, σύμφωνα με προσομοιώσεις πολεμικών παιχνιδιών που διεξήγαγε μια ομάδα στρατιωτικών αναλυτών στην Κίνα. Σε πάνω από 20 έντονες προσωμειώσεις μάχης, οι κινεζικές δυνάμεις βύθισαν τον στόλο των πλοίων USS Gerald R. Ford με μια ομοβροντία 24 υπερηχητικών αντιπλοϊκών πυραύλων. Στο σενάριο, τα αμερικανικά πλοία δέχονται επίθεση, αφού συνέχισαν να προσεγγίζουν ένα νησί που διεκδικεί η Κίνα στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Η ανάκαμψη του Πεζικού
Αν έχουν απαξιωθεί οι πλατφόρμες τι μας απομένει εκτός από τα βλήματα; Μένει το πεζικό, το οποίο και πάλι γνωρίζει αναβάθμιση. Εάν είναι διάσπαρτο αποφεύγει πολλές από τις κακοτοπιές που πλήττουν πλέον τις πλατφόρμες. Όχι μόνο το πυροβολικό, αλλά και τα πυραυλικά συστήματα (αντιαεροπορικά, αντιπλοϊκά και αντιαρματικά) που κρατάνε σε “καταστολή” τις πλατφόρμες, ή περιορίζουν σε τεράστιο βαθμό των ρόλο τους.
Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι Γερμανοί διοικητές βρήκαν τρόπο να υπερβαίνουν τις αμυντικές θέσεις του αντιπάλου. Οι (λανθασμένα) αποκαλούμενες τακτικές von Hutier απαιτούσαν την αποσύνδεση ειδικών μονάδων επίθεσης πεζικού από τις κύριες γραμμές με αποστολή τη διείσδυση στις εχθρικές γραμμές. Υποστηρίζονταν από συντομότερες και πιο έντονες (από ό,τι συνήθως για τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο) βολές πυροβολικού με στόχο τόσο το εμπρός όσο και στα μετόπισθεν του εχθρού.
Παρακάμπτοντας και αποφεύγοντας όπου μπορούσαν τα ισχυρά αντίπαλα ερείσματα, οι μονάδες πεζικού εμπλέκονταν όπου είχαν το καλύτερο δυνατό πλεονέκτημα, αφήνοντας την αποφασιστική εμπλοκή στις επερχόμενες μονάδες βαρύτερου πεζικού που ακολουθούσε. Πρωταρχικός στόχος αυτών των αποσπασμένων μονάδων ήταν να διεισδύσουν στις γραμμές του εχθρού και να σπάσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τη συνοχή τους. Αυτοί οι σχηματισμοί έγιναν γνωστοί ως Stoßtruppen, ή στρατεύματα σοκ.
Οι τακτικές που είχαν υιοθετήσει έγινε η βάση των τακτικών του πεζικού μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως ήταν η ανάπτυξη ομάδων πυρός. Αυτές οι τακτικές προϋποθέτουν την κατανόηση ότι οι απώλειες είναι αναπόφευκτες. Αλλά με τις πλατφόρμες να έχουν καταστεί ευάλωτες, οι απώλειες, ούτως ή άλλως, είναι αναπόφευκτες και στην δεύτερη περίπτωση ασύμφορες.
Πεζικό κρούσης
Πρόσφατα μιλήσαμε για τις ομάδες Αναγνώρισης και Ασφάλειας (πεζικό) που δρουν ως μικρές μονάδες θηρευτών, οι οποίες ανιχνεύουν μπροστά και στο πλάι μεγαλύτερων σχηματισμών, εξουδετερώνοντας μεμονωμένα εχθρικά οχήματα ή επισημαίνοντας εχθρικές θέσεις για πυρά πυροβολικού. Σε μια ριζικότερη αναθεώρηση, το Πεζικό πρέπει να αποκεντρωθεί, να αποκτήσει δικτυοκεντρικές διασυνδέσεις και να δρα συνολικά σε ρόλο όχι απλά θηρευτή, αλλά και διάσπασης και υπερκέρασης αμυντικών γραμμών, εκεί που τα άρματα πλέον αδυνατούν, λόγω των πολυάριθμων αντιαρματικών μέσων που ελλοχεύουν.
Αυτό σημαίνει ότι έχοντας το πεζικό ως προφυλακή, τα οχήματα μπορούν πλέον να εκμεταλλευτούν τα κενά και να ελιχθούν προς τα μετόπισθεν του εχθρού για να δώσουν το τελειωτικό πλήγμα. Πρόκειται δηλαδή για αντιστροφή του παραδοσιακού Blitzkrieg (πόλεμος αστραπή) όπου τα τεθωρακισμένα προκαλούν το ρήγμα και το Πεζικό που ακολουθεί το εκμεταλλεύεται για να ελιχθεί. Δηλαδή θα έχουμε Πεζικό Κρούσης, το οποίο θα είναι βαριά οπλισμένο με αντιαρματικά, με drones παρατήρησης ή και αυτοκτονίας (περιπλανώμενα πυρομαχικά), αλλά και με όπλα όπως το ΠΑΟ Carl Gustav. Το τελευταίο, με την ποικιλία πυρομαχικών που διατίθεται, επιλέχθηκε να εξοπλίσει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό το Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ.
Η έμφαση στο Πεζικό επιτρέπει να μειωθούν οι τιμές και στις πλατφόρμες. Εφόσον τα οχήματα που πρέπει να προωθήσουν το Πεζικό προς τα σημεία απ’ όπου θα επιτεθεί πρέπει απλά να προστατεύουν τους στρατιώτες από πυρά ατομικών όπλων και από θραύσματα πυροβολικού. Αυτό σημαίνει ότι θα επανέλθουμε σε οχήματα “ταξί μάχης” αντίστοιχα του Μ-113 και όχι τα θηριώδη και πανάκριβα Lynx.
Αύξηση θητείας – Αύξηση εκπαίδευσης
Οι αλλαγές αυτές προϋποθέτουν εντατική εκπαίδευση και άρα αύξηση του χρόνου θητείας σε επίπεδα που καταργήθηκαν πριν από δεκαετίες, ίσως και περισσότερο. Το Ισραήλ, που θέτει τις ζωές των πολιτών του πάνω απ’ όλα, θεωρεί την στρατιωτική εκπαίδευση το μέγιστο όλων των αγαθών. Αλλά με άλλες συνθήκες. Η εκπαίδευση στο Ισραήλ παρέχει σε όλους τους στρατιώτες τα εφόδια επιβίωσης και συνέχειας της επιθετικής προσπάθειας. Γι’ αυτό είναι επίπονη, αλλά οικονομικά πολύ πιο προσιτή.
Πέραν της εκπαίδευσης, το Πεζικό χρειάζεται και όπλα ικανά να του
προσδίδουν αυξημένη φονικότητα. Αυτές οι μονάδες κρούσης αν δεν είναι
εφοδιασμένες με φθηνά όπλα που μπορούν όμως, να καταστρέφουν άρματα
μάχης και άλλες πλατφόρμες που τις απειλούν, υποβαθμίζονται
επιχειρησιακά. Σε μια εποχή όπου τα drones, τα περιπλανώμενα πυρομαχικά
και οι κατευθυνόμενοι πύραυλοι είναι όπλα πανταχού παρόντα, ένα σύγχρονο
Πεζικό Κρούσης, αποτελεί τη λύση για την αποκατάσταση της κινητικότητας
στο πεδίο μάχης.
Τσιλιόπουλος Ευθύμιος
30/05/2023
Ο Ευθύμιος Τσιλιόπουλος σπούδασε με υποτροφία (σε όλα τα στάδια)
πολιτικές επιστήμες και ιστορία με minor στην αρχαιολογία στο College of
Wooster στις ΗΠΑ. Μεταπτυχιακό σε συγκριτική πολιτική και διεθνείς
σχέσεις στο Ohio State University. Είναι δημοσιογράφος, διαπιστευμένος
στο υπουργείο Άμυνας επί 20ετία. Επίσης, είναι συγγραφέας εμπιστευτικών
πολιτικών και στρατιωτικών δοκιμίων, αλλά και μελετών πιστοποίησης (due
diligence) για επιλεγμένους εντολοδόχους στον ιδιωτικό και δημόσιο
τομέα.
https://slpress.gr/diethni/o-quot-thanatos-quot-tis-platformas-machis-epistrefei-to-peziko-kroysis/
2.
Οι Storm Shadow στα Su-24 Fencer της Ουκρανίας, κομίζουν μαθήματα για την Ελλάδα… που “κοιμάται”.
Ιδού γιατί τα όπλα μακρού πλήγματος δεν είναι “φετίχ” για την Ελλάδα αλλά αναγκαιότητα – Storm Shadow σε “αρχαία” ουκρανικά βομβαρδιστικά Su-24 Fencer, πλήττουν ρωσικούς στόχους! Δυστυχώς είναι άλλη μία εξέλιξη που δικαιώνει τις θέσεις του DP. Χρησιμοποιείται το “δυστυχώς” διότι αυτού του είδους τις εξελίξεις δεν έρχονται ως κεραυνός εν αιθρία. Η ελληνική πλευρά θα μπορούσε κάλλιστα να τις έχει προλάβει, συμπεριφερόμενη με βάση τους κανόνες της απλής λογικής. Θα μπορούσε δηλαδή να τις προβλέψει και να έχει προβεί στις απαραίτητες ενέργειες επιλογής και προμήθειας αντίστοιχων όπλων. Διότι αυτά κάνουν τη διαφορά και στο επίπεδο της αποτροπής και στο πεδίο. Στην προκειμένη περίπτωση αναφερόμαστε στα όπλα μακρού πλήγματος, οριζόντιας πλεύσης SCALP-EG και το μεγαλύτερης ακτίνας SCALP Naval που η Ελλάδα απέφυγε να αγοράσει μαζί με τις φρεγάτες FDI HN Belhara.
Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη
Πρόσφατα το DP αναδημοσίευσε αφιέρωμα του Forbes, μέσω της ιστοσελίδας Capital.gr στο οποίο αναφέρεται με αρκετά στοιχεία, ότι φορείς των όπλων οριζόντιας πλεύσης, μακρού πλήγματος Storm Shadow (βρετανική έκδοση του SCALP-EG) που παραχωρήθηκαν από τη Βρετανία στην Ουκρανία, είναι οκτώ (σε πρώτη φάση…) από τα 46 παλιά δικινητήρια, πτερύγων μεταβλητής γεωμετρίας, βομβαρδιστικά Su-24 Fencer (ονομασία NATO) που παραμένουν σε υπηρεσία! Πάντα με βάση το δημοσίευμα του Forbes, πρόκειται για 21 Su-24M και άλλα 25 Su-24MR με δυνατότητα φωτογραφικής αναγνώρισης. Πρόκειται δηλαδή για αεροσκάφη της δεκαετίας του ’70.
Σε ρωσική υπηρεσία τα Su-24M υπέστησαν εκσυγχρονισμό (-Μ2), αποκτώντας δέκτες δορυφορικής ναυτιλίας GLONASS-NAVstar, οθόνες απεικόνισης στοιχείων πολλαπλών λειτουργιών (MFDs) στο πιλοτήριο, υπολογιστή παραγωγής εικόνας κινούμενου χάρτη, καθώς και συστήματα στοχοποίησης επί κάσκας τύπου Shchel. Τέτοια αεροπλάνα αξιοποιήθηκαν εκτενώς στη Συρία μετά το 2015, επιχειρώντας προσβολές επίγειων στόχων με τη χρήση συμβατικών και καθοδηγούμενων βομβών από μέσα και μεγάλα ύψη. Τα αεροσκάφη του τύπου που διαθέτει η Ουκρανία, αφενός μεν δεν εκσυγχρονίστηκαν με βάση το ρωσικό πρότυπο και αφετέρου δεν αξιοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό επιχειρησιακά από τον Φεβρουάριο του 2022, δεδομένης της εξαιρετικά περιορισμένης επιβιωσιμότητας στο συγκεκριμένο θέατρο επιχειρήσεων.
Ενώ δηλαδή για τα Su-24M2 της Ρωσικής Αεροπορίας ο πραγματικός κίνδυνος στη Συρία ήταν τα φορητά αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα (MANPADS – MAN Portable Air Defence Systems), δεδομένου ότι υπήρχαν εκεί ελάχιστα αντίστοιχα συστήματα μέσης και καθόλου συστήματα μεγάλης ακτίνας, στο θέατρο επιχειρήσεων της Ουκρανίας τα δεδομένα είναι εντελώς διαφορετικά. Γιατί εδώ υπάρχουν πυραυλικά αντιαεροπορικά συστήματα μικρής, μέσης και μεγάλης ακτίνας που καθιστούν ουσιαστικά απαγορευτική την αξιοποίηση αεροπλάνων και ελικοπτέρων στην πρώτη γραμμή των επιχειρήσεων.
Το ίδιο δημοσίευμα του Forbes αναφέρει ότι από την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία, έχουν καταρριφθεί από ρωσικά πυραυλικά αντιαεροπορικά, 17 συνολικά Su-24 της Αεροπορίας της Ουκρανίας. Οι Βρετανοί λοιπόν σε συνεργασία με την τελευταία επανέφεραν στην ενέργεια αεροσκάφη Su-24 που βρίσκονταν σε κατάσταση αποθήκευσης, ή ήταν απλά απενεργοποιημένα και ενσωμάτωσαν σε κάποια από αυτά τους Storm Shadow. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το δημοσίευμα του Forbes, ο Oυκρανός ΥΠΑΜ, Oleksii Resnikov δήλωσε ότι κανένα από τα όπλα αυτά δεν έχει αποτύχει να πλήξει το στόχο του. Το αρχικό αφιέρωμα του DP επομένως στον SCALP-EG που αντέκρουσε με επιχειρήματα και δεδομένα το “σκεπτικό” ότι αυτού του είδους τα όπλα είναι φετίχ για την Ελλάδα, πρέπει να επανεξεταστεί από τους σκεπτικιστές…
Ακριβώς όπως το Storm Shadow ενσωματώθηκε ως όπλο Fire & Forget σε ένα πολύ παλιό βομβαρδιστικό όπως το Su-24M, έτσι θα μπορούσε να ενσωματωθεί ακόμα και στα ελληνικά F-16C/D Block 30, όπως και στις νεότερες εκδόσεις του F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας. Κάτι τέτοιο όμως θα απαιτούσε αμερικανική αδειοδότηση, η οποία πιθανότατα δεν θα δινόταν ποτέ για ευνόητους λόγους. Πρώτος και σημαντικότερος το ότι από τη στιγμή που υπάρχει το αντίστοιχο AGM-158 JASSM, οι ΗΠΑ δεν θα επέτρεπαν ποτέ την ενσωμάτωση ενός μη αμερικανικού, ανταγωνιστικού προϊόντος, σε μαχητικά δικής τους κατασκευής.
Έλα όμως που απουσιάζει από το ελληνικό οπλοστάσιο… Ακόμη όμως και αν η ελληνική πλευρά δεν επιθυμούσε και δεν επιθυμεί να πάει σε ένα τέτοιο σενάριο, έχει πάντα τη δυνατότητα παραγγελίας περισσότερων SCALP EG σε συνδυασμό με πρόσθετους φορείς για τα Mirage 2000-5Mk.2 και Rafale F.3R. Έχει επίσης ακόμα τη δυνατότητα ενσωμάτωσης εκτοξευτών SYLVER A70 στις φρεγάτες FDI Belharra προς απόδοση ικανότητας αξιοποίησης του μεγαλύτερης ακτίνας SCALP Naval. Τέλος, έχει ακόμα τη δυνατότητα να ζητήσει από τις ΗΠΑ τον AGM-158 JASSM και τον JSM (Joint Stand Off Missile), στο πλαίσιο της αγοράς των F-35A και του εκσυγχρονισμού των F-16C/D Block 50. Η ελληνική πλευρά παρά το ότι οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουν θέσει παραγγελίες για περισσότερα από 400 όπλα οριζόντιας πλεύσης, μακρού πλήγματος της οικογένειας SOM, επιμένει να μην κάνει τίποτα από όλα τα παραπάνω!
Η ελληνική πλευρά επίσης, παρά τα διδάγματα της Ουκρανίας με την προσβολή στόχων (κυρίως κρίσιμων υποδομών) εντός ρωσικού εδάφους, αρνείται πεισματικά και ανεξήγητα να κάνει έστω και σε πολύ μικρότερο βαθμό, αυτό που κάνει η Τουρκία. Δηλαδή να χρησιμοποιήσει τα εξοπλιστικά της προγράμματα ως διαπραγματευτικό χαρτί για να εξασφαλίσει μεταξύ άλλων και νέα αεροφερόμενα όπλα. Δεν υποστηρίζει κανείς ότι πρέπει να… ασκήσει βέτο στη διαδικασία ένταξης χωρών στο ΝΑΤΟ, εκβιάζοντας έτσι την απόσπαση ανταλλαγμάτων, αλλά στα απολύτως αυτονόητα… Δεν είναι δυνατόν να “αναμένουμε διακαώς” όπως υποστηρίζεται σε πολλά δημοσιεύματα, την αμερικανική LOA για τα F-35A και να μην έχουμε συμπεριλάβει στη συμφωνία όπλα όπως το AGM-158 JASSM και ο JSM.
Ζητούμενο για την Ελλάδα και τις Ένοπλες Δυνάμεις της δεν είναι η αγορά άλλης μίας πλατφόρμας, έστω και με τη μορφή του πανάκριβου στην υποστήριξη και την εκμετάλλευση, μαχητικού 5ης γενιάς, F-35A. Πραγματικό ζητούμενο είναι αυτή η πανάκριβη πλατφόρμα να αποκτηθεί μαζί με τα κατάλληλα όπλα εναντίον στόχων εδάφους και επιφανείας (JASSM και JSM) που έχουμε απόλυτη ανάγκη να αξιοποιήσουμε, αρχικά, ως μέσα αποτροπής έναντι της επεκτατικής Τουρκίας. Ακόμη και αν τα F-35A αποκτηθούν με πυραύλους αέρος – αέρος μεγάλης ακτίνας, νέας γενιάς ΑΙΜ-120D, το οπλοστάσιο και οι δυνατότητες κρούσης της ΠΑ δεν αναβαθμίζονται…
Όσο και αν κάποιοι προσπαθούν στην Ελλάδα να αποδομήσουν την επιχειρησιακή αξία των όπλων μακρού πλήγματος (SCALP EG, SCALP Naval, JSM, AGM-158 JASSM), τα γεγονότα στην Ουκρανία θα έρχονται καθημερινά να καταρρίπτουν τους μύθους που καλλιεργούνται επιμελώς. Στόχος του DP δεν είναι να κάνει πολιτική. Στόχος είναι να αναδείξει με στοιχεία και επιχειρήματα, ότι η προσκόλληση στις ίδιες πολιτικές και στις ίδιες και απαράλλακτες επιλογές, υπονομεύουν το περιθώριο επιβίωσης της Ελλάδας στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο…
3.
F-35A και Πολεμική Αεροπορία:
Οι… ξεχασμένες,βολικά, παράμετροι
της νέας προμήθειας.
Η υπόθεση των F-35 απασχολεί σταθερά τη δημοσιότητα, εξαιτίας των εξελίξεων στο πρόγραμμα και του αντίκτυπου που αυτό έχει στην Τουρκία. Τη χώρα δηλαδή που εκπροσωπεί την απειλή για την Ελλάδα, άρα τον βασικό λόγο για τον οποίο εξοπλίζεται. Παρότι στη δημόσια ρητορική θέση έχει και η “συμμαχική διάσταση” των ελληνικών εξοπλισμών. Είναι σαφέστατα υπαρκτή και μόνο λόγω του ότι η αποφυγή ενός αντιπάλου όπως η Τουρκία, εξοπλισμένου με 100+ αεροσκάφη του τύπου, σχετίζεται με την εν γένει “αντισυμμαχική” συμπεριφορά του. Κατά συνέπεια, μια θεμελιακή παρατήρηση δεν μπορεί να είναι παρά το ότι υπό τη συγκεκριμένη οπτική γωνία, η κίνηση της Ελλάδας είναι ορθή.
Του Ζαχαρία Μίχα*
(Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας – ΙΑΑΑ/ISDA)
Ωστόσο, υπάρχουν πολλές οπτικές γωνίες εξέτασης του ιδίου θέματος, χωρίς να συνεπάγεται ότι η ελληνική απόφαση για την προμήθεια των F-35 είναι αυτόματα σωστή ή λάθος. Τα πάντα είναι σχετικά. Αυτό σημαίνει ότι όπου βλέπει κανείς κατηγορηματική προσυπογραφή ή απόρριψη, είναι εξ ορισμού λανθασμένη. Ασφαλώς βέβαια, κάθε άποψη είναι σεβαστή και υπό την προϋπόθεση ότι τηρεί κάποια στάνταρ ευπρέπειας, θα πρέπει να τυγχάνει της δέουσας μελέτης και επεξεργασίας θεσμικά, αλλά και από όσους έχουν πραγματική ανησυχία για την ελληνική άμυνας, μακριά από οπαδικές νοοτροπίες και τη στρεβλή πεποίθηση ότι οποιοσδήποτε είναι κάτοχος κάποιας απόλυτης αλήθειας…
Αναπόφευκτα, όταν κάποιος εμπλέκεται στη μελέτη περί της καταλληλότητας ενός οπλικού συστήματος για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη το πλαίσιο στο οποίο αυτό θα αγοραστεί και θα κληθεί να επιχειρήσει. Με απλά λόγια, πέραν του εκτιμώμενου αντίκτυπου στην αποτρεπτική προσπάθεια, ποια είναι η απειλή που αντιμετωπίζεται και ποιο είναι το πορτοφόλι που θα τα αγοράσει. Δηλαδή, εάν υπάρχει συναίσθηση του συνολικού κόστους υποστήριξης του συστήματος, στο σύνολο του επιχειρησιακού του βίου, καθότι έτσι μόνον μπορεί να προϋπολογιστεί στοιχειωδών το ποσό που θα προστεθεί στην ετήσια δαπάνη για την άμυνα.
Αυτός ο υπολογισμός δεν αφορά μόνο τα F-35, αλλά καθένα από τα οπλικά συστήματα που αγοράζονται. Τα Rafale, τα άλλα αεροσκάφη που απαιτούνται σε πλειάδα ρόλων, τα ελικόπτερα που θέλουμε να αγοράσουμε, γενικής χρήσης ή επιθετικά, τα πλοία που ναυπηγούνται, τα συστήματα πυροβολικού κ.λπ. Διακινδυνεύοντας να σοκαριστούν όσοι αντιμετωπίζουν τα θέματα των εξοπλισμών με μια νοοτροπία ευκταίου και όχι εφικτού, ωσάν και η “εθνική συζήτηση” γίνεται… στο Άμπου Ντάμπι / Ντουμπάι ή στην Ντόχα και όχι στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα κ.λπ.
Ας επανέλθουμε λοιπόν στο F-35 και να αναλυθεί σε μεγαλύτερο βάθος το ζήτημα του αντίκτυπου στην Τουρκία από την προοπτική ένταξης και αυτών των υπερσύγχρονων μαχητικών, μετά τα Rafale F3R στο ελληνικό οπλοστάσιο. Να υπενθυμιστεί στο σημείο αυτό ότι δεν αρκεί μόνο η κατοχή, αλλά και η πολιτική βούληση χρήσης τους εάν και εφόσον. Διότι ο αντίπαλος είναι θέμα χρόνου να προβεί σε ενέργειες απαξίωσης της αποτρεπτικής αξιοπιστίας σου. Γι’ αυτό έχει τεράστια σημασία η ευκρινής χάραξη κόκκινων γραμμών, κάτι το οποίο αποτυπώνεται και στα θεσμικά κείμενα που προηγούνται της χάραξης αμυντικής και εξοπλιστικής στρατηγικής. Και σε αυτό τον τομέα η Ελλάδα δεν παίρνει ιδιαίτερα υψηλό βαθμό.
Ίσως διότι μας απασχολεί περισσότερο από όσο θα έπρεπε η διεθνής πολιτική ορθότητα, δηλαδή το να μην εκπέμπουν οι ελληνικές αναφορές “επιθετικότητα”. Ξεχνώντας ότι η τελική ευθύνη διαφύλαξης της εδαφικής ακεραιότητας βρίσκεται αποκλειστικά εντός της χώρας, αλλά και ότι οι αναφορές αυτές αφορούν την ελληνική άμυνα απέναντι σε υπαρκτές και διακηρυγμένες απειλές, όχι κάποια επιθυμία αλλαγής του status quo. Κατά συνέπεια, όποιος εμφανιστεί να ενοχλείται, αφενός εξετάζει την κατάσταση από την οπτική γωνία των δικών του εθνικών συμφερόντων, στην οποία έχει προσαρμόσει τα αντίστοιχα “συμμαχικά”, ξεχνώντας τι θα έπραττε ο ίδιος εάν αντιμετώπιζε το είδος της απειλής που αντιμετωπίζει η Ελλάδα.
Αφετέρου, ο τρόπος ανταπόκρισης ενός συμμάχου σε τέτοιες προκλήσεις, πέραν της αποτρεπτικής αξιοπιστίας ευεργετεί και την αντίστοιχη συμμαχική. Και διότι η Ελλάδα εκπέμπει εικόνα ενός αποφασισμένου και επιχειρησιακά ικανού συμμάχου που όπως όλοι οι υπόλοιποι ορθολογικοί διεθνείς δρώντες, θέτει ως προϋπόθεση συμμαχικής εμπλοκής την εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος. Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς… συμμάχους εν προκειμένω. Ταυτόχρονα, θέτει και την ίδια τη Συμμαχία προ των ευθυνών της, εάν υποτεθεί ότι θεωρεί αδιανόητο ενδεχόμενο το ξέσπασμα σύγκρουσης ανάμεσα σε δυο συμμαχικές χώρες, παρότι στα ελληνοτουρκικά, η Τουρκία είναι πλέον τύποις σύμμαχος, με υποσημειώσεις και αστερίσκους.
Τούτων λεχθέντων, γίνεται αντιληπτό ότι για να έχει η προμήθεια το αποτέλεσμα που επιδιώκεται, θα πρέπει να πείθει ότι όντως θα έχει υψηλές διαθεσιμότητες και θα υποστηρίζεται σωστά και αδιάλειπτα. Εξ ου και η ανάγκη σωστών οικονομικών υπολογισμών. Επιπρόσθετα, επειδή όλες οι εξοπλιστικές προμήθειες έχουν από μικρό ως μεγάλο “γεωπολιτικό αποτύπωμα“, ενώ εξυπηρετεί και άλλους σκοπούς (υποστήριξη αμυντικής βιομηχανίας του προμηθευτή, γεωπολιτική σύνδεση κ.λπ.), θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ένα αξιόλογο διαπραγματευτικό χαρτί. Κι αν η Τουρκία προσπαθούσε μέσω των εξοπλιστικών συμβολαίων δισεκατομμυρίων, αρχικά να νομιμοποιήσει και εν συνεχεία να προωθήσει αποφασιστικά τα αναθεωρητικά της σχέδια, η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει αποτελεσματικά, χωρίς να παραβιάζει τα όρια αυτού που έχει ορίσει ως αποδεκτή – ευπρεπή διεθνή συμπεριφορά.
Η προμήθεια των F-35 θα έπρεπε να έχει ευθέως συνδεθεί με την αποδέσμευση των κατάλληλων όπλων (π.χ. AGM-158 JASSM, SDB II, JSM), καθότι αυτά δίνουν υπόσταση στις αεροπορικές πλατφόρμες και αποτελούν πολλαπλασιαστή αποτρεπτικής και μαχητικής ισχύος. Επειδή όμως ορθώς υποστηρίζεται ότι τα F-35 είναι κάτι περισσότερο από ένα παραδοσιακό μαχητικό αεροσκάφος και ότι λόγω των υπερσύγχρονων αισθητήρων και δυνατοτήτων “σύντηξης” (fusion) και διανομής πληροφοριών σε μια αεροπορική δύναμη, θα μπορούσε να γίνει και ο ακόλουθος “υπολογισμός”.
Πέραν του ότι τα σύγχρονα αεροφερόμενα όπλα δεν αφορούν μόνο τα F-35 αλλά και τη ραχοκοκαλιά του ελληνικού αεροπορικού στόλου, τα F-16, εάν τα πέμπτης γενιάς μαχητικά τα προορίζουμε για πιο… “συντονιστικό” ρόλο, τότε δεν θα πρέπει να τίθεται η προοπτική αγοράς 40 αεροσκαφών αλλά να παραμείνουμε στα 20, άντε και με ένα μικρό δικαίωμα προαίρεσης (option) για την προμήθεια μερικών ακόμα στην ίδια τιμή και με την ίδια διαμόρφωση. Άλλο είναι η δαπάνη 3,5-4 δισ. ευρώ και άλλο 7+. Τα δε χρήματα που θα εξοικονομηθούν θα μπορούσαν να επενδυθούν σε δεύτερη Μοίρα Rafale στην διαμόρφωση F4. Αυτό θα δημιουργούσε οικονομίες κλίμακος, καθώς και στην περίπτωση του εξαιρετικού γαλλικού αεροσκάφους, τα κόστη είναι δυσθεώρητα.
Εναλλακτικά, τα χρήματα αυτά θα έπρεπε να επενδυθούν στη βελτιστοποίηση του στόλου των F-16 όπου το αναλογικό και απαρχαιωμένο σύστημα αυτοπροστασίας, μοιάζει σαν την μύγα μέσα στο γάλα και τα προβλήματα που οδηγούν σε απαράδεκτους επιχειρησιακούς συμβιβασμούς δεν είναι λίγα… Ή/και σε ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA) για όλα. Εν ολίγοις, το πορτοφόλι είναι το σημείο αναφοράς. Εφόσον τα κονδύλια δεν είναι απεριόριστα, οδηγούμαστε στην ανάγκη προσεκτικής προτεραιοποίησης των αναγκών, στο πλαίσιο της οποίας ο γεωπολιτικός παράγοντας πρέπει να είναι ένας από όλους όσοι πρέπει να σταθμιστούν.
Καλό θα ήταν η πολιτική ηγεσία να ακούει πιο προσεκτικά τη στρατιωτική, όχι να ζητά γενικώς και αορίστως εάν ένα οπλικό σύστημα θα ήταν χρήσιμο. Διότι σε αυτό το ερώτημα η απάντηση είναι “ναι”. Το ζητούμενο είναι η στρατιωτική ηγεσία να καταστήσει κοινωνό την πολιτική στα ζητήματα προσεκτικής ιεράρχησης της κάλυψης των αναγκών. Όσον αφορά δε τον ρόλο των αναλυτών και της δημοσιογραφίας, η εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος προϋποθέτει την άσκηση καλόπιστης κριτικής απέναντι σε όλους. Από
χειροκροτητές αλλά και έλλειψη πολιτικής σκέψης που να “κουμπώνει”
αρμονικά με τις στρατιωτικές ανάγκες, η χώρα έχει χορτάσει…
2/6/2023
https://www.defence-point.gr/news/f-35a-kai-polemiki-aeroporia-oi-xechasmenes-volika-parametroi-tis-neas-promitheias
4.
F-35 με ελληνικό εθνόσημο: Πού βρίσκεται η διαδικασία, τι θα δώσουν στην Πολεμική Αεροπορία.
Τι δυνατότητες θα αποκτήσει η ΠΑ
με το μαχητικό 5ης γενεάς.
Ανοιχτός φαίνεται να είναι ο δρόμος για την τελική έγκριση της πώλησης του μαχητικού 5ης γενεάς F-35 από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα, μετά και την τέταρτη απαιτούμενη υπογραφή, από τον αντιπρόεδρο της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, Τζίμι Ρις, σε συνέχεια των υπογραφών του προέδρου της Επιτροπής, Ρόμπερτ Μενέντεζ, του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, Μάικλ ΜακΚολ, και του αντιπροέδρου Γκρέγκορι Μικς.
Ο γερουσιαστής Μενέντεζ έχει πει πως οι σχετικές εγκρίσεις είναι δεδομένες, ενώ αναμένεται η επίσημη ενημέρωση του Κογκρέσου από την αμερικανική κυβέρνηση.
Υπενθυμίζεται πως η προμήθεια των F-35, εφόσον προχωρήσει, θα αποτελεί άλλο ένα μεγάλο βήμα για την ελληνική Πολεμική Αεροπορία, η οποία έχει εντάξει ήδη στο οπλοστάσιό της το προηγμένο γαλλικό μαχητικό Rafale και την πλέον εξελιγμένη έκδοση του μαχητικού F-16 (το οποίο αποτελεί τη «ραχοκοκαλιά» της ΠΑ), F-16V, τη στιγμή που στην άλλη πλευρά του Αιγαίου η Άγκυρα έχει εκδιωχθεί από το πρόγραμμα του F-35 λόγω της προμήθειας των ρωσικών πυραύλων S-400, ενώ δεν φαίνονται να προχωρούν οι διαδικασίες για την αναβάθμιση υπαρχόντων μαχητικών F-16 της τουρκικής αεροπορίας και την αγορά νέων. Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία αναπτύσσει το δικό της, εγχώριο μαχητικό αεροσκάφος, εστιάζοντας παράλληλα και στον τομέα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Τι φέρνει το F-35
Το F-35 Lightning II έχει 5 βασικές αποστολές: Αεροπορική υπεροχή, ιδίως BVR (Beyond Visual Range- χωρίς να υπάρχει οπτική επαφή, με πυραύλους μακράς εμβέλειας), καταστολή εχθρικής αεράμυνας (SEAD- εξουδετέρωση εχθρικών συστημάτων αεράμυνας, όπως οι S-400), υποστρατηγική κρούση εναντίον καλά προστατευμένων στόχων, εγγύς υποστήριξη και αναγνώριση- γενικότερα, ένα αεροσκάφος «πολυεργαλείο».Τα κύρια πλεονεκτήματά του είναι το κορυφαίο «situational awareness» (αντίληψη κατάστασης/ περιβάλλοντος) παγκοσμίως, χάρη στους εξαιρετικά προηγμένους αισθητήρες του, η δυνατότητα να «μοιράζει» στόχους σε άλλα φιλικά αεροσκάφη, ώστε να τους πλήττουν αυτά (ή και άλλες μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων), η τεχνολογία stealth, η δυνατότητα supercruise με ταχύτητα 1,2 Μαχ στα 30.000 πόδια και το ότι δεν απαιτείται να κατεβαίνει πολύ χαμηλά για τις αποστολές του, όπου η κατανάλωση καυσίμου αυξάνεται πολύ.
Ακόμη, όσον αφορά στις επιδόσεις του σε εικονικές αερομαχίες, έχει να επιδείξει απέναντι σε προηγούμενης γενιάς μαχητικά μια σχέση καταρρίψεων- καταρριφθέντων 20 προς 1. Παράλληλα, όταν δεν υπάρχει ανάγκη να διατηρεί τα stealth χαρακτηριστικά του, μπορεί να υιοθετηθεί το αποκαλούμενο «beast mode», όπου το αεροσκάφος φορτώνεται με πολύ μεγάλο οπλικό φορτίο.
Στο πλαίσιο σχετικής online διάλεξής του στα τέλη του 2022, ο Βασίλης Σιταράς, στρατηγικός αναλυτής και συγγραφέας του “Comparative Analysis of F-111 and F-35 Programs: Lessons learnt from developing “common” combat aircraft for the US” , είχε αναφερθεί ιδιαίτερα στις αποστολές SEAD (καταστολή αεράμυνας), με έμφαση στους S-400 που έχει προμηθευτεί η Τουρκία, τονίζοντας πως το F-35 φαίνεται εξαιρετικά αποτελεσματικό- ακόμη και κατά των S-400. Συνοψίζοντας, ο κ. Σιταράς σημείωσε πως το F-35 θα αποτελούσε ένα πολύ σημαντικό «asset» για την ΠΑ, βάζοντάς την στο «κλαμπ» της 5ης γενιάς, όπου θα βρίσκονται περίπου 20 χώρες της Δύσης στις αρχές της δεκαετίας του 2030.
Κώστας Μαυραγάνης
02/06/2023
https://www. huffingtonpost.gr/
Τα σμήνη drones σε αποβατικές επιχειρήσεις
Οι Αμερικανοί αναλυτές ξοδεύουν πολύ φαιά ουσία για το τι μπορεί να γίνει εάν ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ για την Ταϊβάν. Σε έναν τέτοιο πόλεμο οι αμφίβιες επιχειρήσεις θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο. Πρόσφατα ασκήσεις επί χάρτου της RAND υποδηλώνουν ότι τα σμήνη drones θα μπορούσαν να αποβούν αποφασιστικά. Οι σκέψεις τους αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε συμπεράσματα για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Εάν η Κίνα επιδιώξει να προσαρτήσει την Ταϊβάν, θα πρέπει να μετακινήσει χερσαίες δυνάμεις μέσω του στενού της Ταϊβάν. Ομοίως, εάν οι ΗΠΑ επιθυμούν να παράσχουν χερσαίες ενισχύσεις, αυτές οι δυνάμεις πρέπει να διασχίσουν το μεγαλύτερο μέρος του Ειρηνικού και να αποβιβαστούν σε δυνητικά εχθρικές παραλίες, ανάλογα με το εύρος του κινεζικού ελέγχου.
Τα μελλοντικά σμήνη drones μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διεξαγωγή και την άμυνα έναντι αμφίβιων επιχειρήσεων. Τα σμήνη drones είναι καλά εξοπλισμένα για να πραγματοποιούν επιθέσεις σε ευρέως απλωμένα, ελαφρά θωρακισμένα μέσα μεταφοράς. Επιπλέον, θα μπορούσαν να είναι αρκετά χρήσιμα για το την καταστολή της αντιπυραυλικής άμυνας και την υποστήριξη ή καταπολέμηση των αποβατικών δυνάμεων. Καθώς η τεχνολογία είναι ακόμη υπό ανάπτυξη, βραχυπρόθεσμα η αναγνώριση, η ασφάλεια και οι ελαφρές επιθετικές δυνατότητες είναι οι πιο πιθανές εφαρμογές.
Τα σμήνη drones
Η στρατιωτική αξία των σμηνών drones προέρχεται από την ικανότητα μαζικής διασποράς σε μεγάλες περιοχές και την πολυπλοκότητα με σημαντικά χαμηλότερο κόστος από τα επανδρωμένα αεροσκάφη. Τα drones είναι φθηνά, επομένως ένα σμήνος drone μπορεί να αριθμεί χιλιάδες. Η επικοινωνία μεταξύ τους επιτρέπει να εξαπλωθούν για να αναζητήσουν στόχους, ενώ μπορεί να είναι εξοπλισμένα με διαφορετικά φορτία που ενσωματώνονται σε ένα ενιαίο σύστημα.
Το χαμηλό κόστος σημαίνει ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι σχετικά αναλώσιμα και έτσι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μαζικές επιθέσεις και εξουδετέρωση στόχων. Τα χαρακτηριστικά τους τα καθιστούν αρκετά αποτελεσματικά για αμφίβιες επιθέσεις. Μια μεγάλης κλίμακας αμφίβια επίθεση εναντίον ή προς υποστήριξη ενός νησιού απαιτεί μεγάλους αριθμούς μεταφορικών και αποβατικών σκαφών που από τη φύση τους έχουν περιορισμένη θωράκιση και άμυνα.
Αυτό τα κάνει εύκολο στόχο για σμήνος drones. Ένα επιτυχημένο χτύπημα εναντίον αμφίβιων οχημάτων επίθεσης που είναι γεμάτα στρατιώτες θα προκαλούσε σημαντική ζημιά, ακόμη και με ένα μικρό εκρηκτικό φορτίο. Αν και τα μεταφορικά πλοία θα συνοδεύονταν από πολεμικά με αντιαεροπορικά μέσα, η μεγάλη αξία των σμηνών drones είναι η ικανότητά τους να προκαλούν κορεσμό στις άμυνες. Ακόμα κι αν οι αεράμυνες καταφέρουν να καταρρίψουν τα μισά drones, τα υπόλοιπο μπορούν να προκαλέσουν όλεθρο.
Υποστήριξη αποβατικών ενεργειών
Τα σμήνη drones μπορούν επίσης να υποστηρίξουν αποβατικές δυνάμεις. Οι αποβατικές δυνάμεις είναι ιδιαίτερα ευάλωτες καθώς αποβιβάζονται σε ακτή. Ένα σμήνος φθηνών μιας χρήσης drones είναι χρήσιμο για να αποσπάσει την προσοχή, να καταστείλει και να εξουδετερώσει αμυντικές δυνάμεις. Μη επανδρωμένα οχήματα επιφανείας μεγάλης εμβέλειας που συνοδεύουν τα αποβατικά μπορούν να εκτοξεύουν σμήνη περιπλανώμενων πυρομαχικών που αναζητούν εχθρικούς στόχους. Για την Κίνα, λόγω απόστασης μεταξύ ηπειρωτικής χώρας και Ταϊβάν, αυτό είναι μια λύση και γι’ αυτό έχει προχωρήσει σε τέτοιες λύσεις.
Τα drones μπορούν να περιλαμβάνουν και άμυνα έναντι εναέριων απειλών: τα ρωσικά πυρομαχικά Lancet-3 δημιουργούν εναέρια ναρκοπέδια και μια παρόμοια ιδέα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παροχή προσωρινής αεράμυνας σε αποβατικές δυνάμεις. Τα drones μπορούν να εξοπλιστούν με πομπούς για να αυξήσουν την ηλεκτρονική τους υπογραφή, δίνοντας την εnt;ypvsh πολύ μεγαλύτερης δύναμης. Ένα τέτοιο σμήνος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε επιχειρήσεις εξαπάτησης για να τραβήξει την προσοχή του αντιπάλου μακριά από πιο κρίσιμες επιχειρήσεις, να εξαντλήσει τα αποθέματα πυρομαχικών της αντιαεροπορικής άμυνας, ή να βοηθήσει στην αύξηση της επιβίωσης για πιο πολύτιμα επανδρωμένα αεροσκάφη.
Δολώματα BriteCloud
Η ιταλική Leonardo επέδειξε πρόσφατα ένα αυτόνομο σμήνος drones εξοπλισμένο με ενεργά δολώματα BriteCloud. Τα δολώματα ανιχνεύουν τα εισερχόμενα σήματα ραντάρ του εχθρού και, στη συνέχεια, μιμούνται το σήμα για να μοιάζουν με ψεύτικο στόχο. Τέτοια δολώματα θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σε μια μελλοντική σύγκρουση όπου η εκ μέρους ελληνικών δυνάμεων άρνηση πρόσβασης περιοχής σε τουρκικές δυνάμεις θα είναι κρίσιμο στοιχείο.
Τα σμήνη drones προσφέρουν επίσης διάσπαρτη επίγνωση της κατάστασης που θα μπορούσε να είναι χρήσιμη για την αντιμετώπιση κρίσεων, την απόσυρση αμφίβιων δυνάμεων και τη διεξαγωγή αμφίβιων επιδρομών. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μπορούν να εξαπλωθούν και να συντονίσουν την επόπτευση και έρευνα γύρω από τις τοποθεσίες από όπου μπορούν να εκκινήσουν τουρκικές αποβατικές δυνάμεις και να προειδοποιήσουν τις ελληνικές δυνάμεις στα νησιά για επικείμενες επιθέσεις.
Ο βρετανικός στρατός, για παράδειγμα, έχει διεξάγει δοκιμές με μικρές ομάδες drones για περιμετρική άμυνα. Τα ίδια drones μπορούν να διασκορπιστούν σε μια περιοχή για εκτίμηση ζημιών, αναζήτηση επιζώντων ή ακόμα και παροχή ιατρικής βοήθειας. Πρόσφατο βίντεο στο South China Morning Post δείχνει σμήνος drones να ψάχνει σε πυκνή ζούγκλα για να προσφέρει εικόνα πριν από μια αποβατική κρούση.
Οι προκλήσεις των σμηνών drones
Φυσικά, τα σμήνη drones δεν είναι χωρίς περιορισμούς. Πιθανώς το μεγαλύτερο είναι απλώς το εφοδιαστικό κομμάτι: τα drones απαιτούν πόρους. Για μια αποβατική δύναμη που πρέπει να διανύσει μεγάλες αποστάσεις ένα σμήνος drones που απαρτίζεται από χιλιάδες οχήματα απαιτεί αντίστοιχα πολλά σκάφη μεταφοράς. Στην περίπτωση του Αιγαίου, όμως, ο εχθρός μπορεί να τα εκτοξεύει από τις μικρασιατικές ακτές προς τα ελληνικά νησιά.
Πρόβλημα μπορεί να είναι ο καιρός. Όπως συνέβη με τις καθυστερήσεις λόγω καιρικών συνθηκών που ανέβαλαν την απόβαση στην Νορμανδία, έτσι και οι καιρικές συνθήκες ενδέχεται να επηρεάσουν τη χρήση σμήνους drones. Οι ισχυροί άνεμοι ή η βροχή μπορεί να περιορίσουν ή να ακυρώσουν την επίδραση των drones. Βέβαια ακόμη και τα μικρά drones μπορούν να κατασκευαστούν έτσι ώστε να αντέχουν σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, αλλά το κόστος αυξάνεται και τα αποθέματα μειώνονται. Γενικά οτιδήποτε αυξάνει το κόστος μειώνει το απόθεμα.
Η παραγωγή και η διατήρηση εγείρουν επίσης προκλήσεις. Η φθηνή, αναλώσιμη μάζα που προσφέρουν τα σμήνη drones υπάρχει γιατί αυτά θα καταρριφθούν ή θα καταστραφούν εύκολα, απαιτώντας συνεχή παραγωγή και συντήρηση για την παροχή μακροπρόθεσμης υποστήριξης. Για παράδειγμα, η RUSI εκτιμά ότι η Ουκρανία χάνει περίπου 10.000 drones το μήνα! Η διατήρηση αποθεμάτων είναι πιθανότατα μια ιδιαίτερα οξεία πρόκληση για τη χρήση σμήνων drones σε αμφίβιες επιχειρήσεις. Ειδικά αν οι αμφίβιες δυνάμεις επιτίθενται σε πόλη, όπως ανέφερε πρόσφατη μελέτη του στρατού της Αυστραλίας.
Οι αμφίβιες δυνάμεις μπορεί να μην έχουν καταλάβει αεροδρόμια για να φέρουν ανταλλακτικά ή νέα drones σε ικανές ποσότητες και ο ανεφοδιασμός από τη θάλασσα μπορεί να είναι αργός ή απλά αδύνατος. Επιπλέον, τα drones μπορεί να χρειαστεί να επισκευαστούν, να συντηρηθούν και να τροφοδοτηθούν. Όσον αφορά τα drones επιτήρησης-ανίχνευσης, αυτά θα χρειάζονται αναπλήρωση μπαταριών, κάτι επίσης δύσκολο σε συνθήκες αποβατικής επιχείρησης.
Πρέπει να αναπτυχθούν δυνατότητες
Καθώς τα drones γίνονται ένα ολοένα και πιο καθοριστικό χαρακτηριστικό του πολέμου, όσοι εμπλέκονται στον σχεδιασμό, την εκτέλεση, την αξιολόγηση, την ανάλυση και την άμυνα έναντι των αμφίβιων επιχειρήσεων πρέπει να κατανοήσουν τις επιπτώσεις της τεχνολογίας, καθώς αυτή εξελίσσεται. Τα σμήνη drones μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε κάθε αμφίβια αποστολή και λειτουργούν τόσο στην επίθεση όσο και στην άμυνα.
Διάφορες χώρες αναπτύσσουν αντίμετρα για μη επανδρωμένα αεροσκάφη και μέτρα κατά αντιμέτρων, των οποίων η δυνατότητα εφαρμογής ποικίλλει. Οι ασκήσεις, η μοντελοποίηση και η προσομοίωση θα βοηθήσουν να καταλάβουμε που τα σμήνη drones αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή και προσφέρουν τις περισσότερες ευκαιρίες στις αμφίβιες επιχειρήσεις και αντιστρόφως στην άμυνα έναντι αμφίβιων επιχειρήσεων. Η επόμενη σύρραξη μπορεί να κριθεί με βάση το ποιος θα βρει την καλύτερη απάντηση.
Η μεγάλη πρόοδος την οποία έχει κάνει η Τουρκία στον τομέα κατασκευής drones απαιτεί ανάλογες προσπάθειες
αλλά και προσπάθειες εξεύρεσης αντιμέτρων από την ελληνική πλευρά, η
οποία δυστυχώς ολιγωρεί επικίνδυνα. Ήδη οι Ρώσοι έχουν βρει αντίμετρα
για τα μεγαλύτερα τουρκικά drones, όπως τα Bayraktar,
τα οποία οι Ουκρανοί ουσιαστικά έχουν αποσύρει από την χρήση στην πρώτη
γραμμή. Ας σημειωθεί ότι οι Ρώσοι υποστηρίζουν ότι έχουν καταστρέψει
περίπου εκατό από αυτά.
Ευθύμιος Τσιλιόπουλος
Ο Ευθύμιος Τσιλιόπουλος σπούδασε με υποτροφία (σε όλα τα στάδια) πολιτικές επιστήμες και ιστορία με minor στην αρχαιολογία στο College of Wooster στις ΗΠΑ. Μεταπτυχιακό σε συγκριτική πολιτική και διεθνείς σχέσεις στο Ohio State University. Είναι δημοσιογράφος, διαπιστευμένος στο υπουργείο Άμυνας επί 20ετία. Επίσης, είναι συγγραφέας εμπιστευτικών πολιτικών και στρατιωτικών δοκιμίων, αλλά και μελετών πιστοποίησης (due diligence) για επιλεγμένους εντολοδόχους στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
https://slpress.gr/
3/6/2023