Πόσο κοστίζουν οι πυρκαγιές; Ανυπολόγιστο το κόστος...

 Πόσο κοστίζουν οι πυρκαγιές.

Ανυπολόγιστο το κόστος.
Άμεση η ανάγκη ανασχεδιασμού
της αντιμετώπισης των πυρκαγιών.

Οι τελευταίες ημέρες μάς έδειξαν με τον πλέον οδυνηρό τρόπο το μέγιστο κόστος που προκαλούν οι πυρκαγιές στα δάση. Αυτό της απώλειας ανθρώπων και ζώων. Έχει εκκινήσει όμως η συζήτηση για την ποσοτικοποίηση του οικονομικού κόστους, με συμβατικούς όρους, που προκαλείται από τις φωτιές της θερινής περιόδου.

Προσπαθώντας να φωτίσουμε σημεία αυτής της διάστασης, πρώτα από όλα πρέπει να δούμε τί μπορεί να περιλαμβάνεται σε αυτά τα κόστη:

 1) Καταρχήν υπάρχει το περιβαλλοντικό κόστος της απώλειας της βιοποικιλότητας καθώς και της απώλειας υπηρεσιών που προσφέρουν τα οικοσυστήματα.

 2) Κατόπιν, έχουμε τα κόστη για αποκατάσταση των καμένων δασών και δασικών εκτάσεων

 3) τα κόστη από την απώλεια αγροτικής γης και καλλιεργειών.

 4) Σε όλα αυτά πρέπει βέβαια να προστεθούν και οι χρηματικές δαπάνες για την καταστολή των πυρκαγιών.

 5) Επιπλέον, πρέπει να προστεθεί και το μεγάλο πολλές φόρες κόστος από τις υποδομές —δίκτυα νερού και ηλεκτρισμού, δρόμοι και επικοινωνιακός εξοπλισμός— και τις κατοικίες που πλήττονται συχνά από τις δασικές πυρκαγιές.

 6) Πολλές φορές επίσης, αυτές οι πυρκαγιές καταστρέφουν βιομηχανίες, βιοτεχνίες και ξενοδοχειακές μονάδες στις τουριστικές περιοχές, οπότε πρέπει να προστεθεί και ένα ακόμα σημαντικό κόστος από την απώλεια οικονομικής δραστηριότητας για ένα βραχύ ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

 “Στην Ελλάδα έχουν καεί μέχρι στιγμής, στη διάρκεια του 2023, περίπου 400.000 στρέμματα. Αυτό μας δίνει ένα κόστος περίπου 250 εκ. Ευρώ...Το συνολικό κόστος για την Ελλάδα από την ανθρωπογενή κλιματική κρίση, όσον αφορά στην παραγωγικότητα, την υγεία, τη γεωργία, είχε εκτιμηθεί ότι θα ξεπεράσει το ποσό των 700 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα.”

Σε μια προσπάθεια να ποσοτικοποιήσουμε αυτές τις οικονομικές απώλειες, ανατρέχουμε σε εκθέσεις ευρωπαϊκών οργανισμών. Σύμφωνα με αυτές, την περίοδο 2000-2017 κάηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση 85 εκ. στρέμματα και οι ζημιές υπολογίστηκαν στα 54 δισ. Ευρώ. Αυτοί οι υπολογισμοί συνεπάγονται ένα μέσο κόστος λόγω πυρκαγιών περίπου 650 Ευρώ ανά στρέμμα.

Στη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC), το κόστος των δασικών πυρκαγιών στη Γερμανία για το 2021 αποτυπώνεται περίπου στα 450 Ευρώ ανά στρέμμα. Σε αυτά τα κόστη δεν έχει συμπεριληφθεί το κόστος από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα λόγω των πυρκαγιών. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει σε λειτουργία των σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, και σύμφωνα με αυτό το κόστος για έναν τόνο είναι περίπου 90 Ευρώ. Αυτό σημαίνει άλλα 1.000 Ευρώ κόστος ανά στρέμμα λόγω του διοξειδίου του άνθρακα που εκλύεται από τις πυρκαγιές.

•  Στην Ελλάδα έχουν καεί μέχρι στιγμής, στη διάρκεια του 2023, περίπου 400.000 στρέμματα. Αυτό μας δίνει ένα κόστος περίπου 250 εκ. Ευρώ, χωρίς να υπολογίσουμε το κόστος εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα.

Μάλιστα, το συνολικό κόστος για την Ελλάδα από την ανθρωπογενή κλιματική κρίση, όσον αφορά στην παραγωγικότητα, την υγεία, τη γεωργία, είχε εκτιμηθεί ότι θα ξεπεράσει το ποσό των 700 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα, σύμφωνα με μελέτη της Ακαδημίας Αθηνών, µε την υποστήριξη της Τράπεζας της Ελλάδος. Σε όλον τον πλανήτη, το αντίστοιχο κόστος έχει εκτιμηθεί άνω των 130 τρισ δολάρια.

Αλλά και αυτά τα νούμερα ίσως να είναι υποεκτιμημένα.

Συνεπώς, το κόστος είναι ανυπολόγιστο, ακόμα και με συμβατικούς όρους

Θα μπορούσαμε, άραγε, να μειώσουμε τις οικονομικές ζημιές από τις δασικές πυρκαγιές; Η απάντηση είναι καταφατική, υπό όρους.

•  “Ανάγκη να μεταβληθεί ο συσχετισμός των δαπανών ανάμεσα στην πρόληψη και την κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών... O αρμόδιος Επίτροπος της ΕΕ για τη διαχείριση κρίσεων προτρέπει προς αυτή την κατεύθυνση λέγοντας ότι κάθε 1 Ευρώ που επενδύεται στην πρόληψη αποτρέπει 2 Ευρώ οικονομικής ζημίας από τις πυρκαγιές.”

Συγκεκριμένα, θα πρέπει στην Ελλάδα αλλά και στις άλλες μεσογειακές χώρες όπως είναι η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία, να μεταβληθεί ο συσχετισμός των δαπανών ανάμεσα στην πρόληψη και την κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών. Τώρα είναι 80%-20% υπέρ της κατάσβεσης. O αρμόδιος Επίτροπος της ΕΕ για τη διαχείριση κρίσεων, ο Σλοβένος Γιάνες Λέναρσιτς, προτρέπει προς αυτή την κατεύθυνση λέγοντας ότι κάθε 1 Ευρώ που επενδύεται στην πρόληψη αποτρέπει 2 Ευρώ οικονομικής ζημίας από τις πυρκαγιές. Και αυτή η αναλογία είναι μάλλον υποτιμημένη.

Καιρός λοιπόν να αλλάξουμε το μοντέλο αντιμετώπισης των πυρκαγιών στην Ελλάδα και να λειτουργήσουμε περισσότερο ως Προμηθείς και όχι ως Επιμηθείς.

 Δρ. Χάρης Δούκας, Αρθρογράφος
 Ο Χάρης Δούκας είναι Καθηγητής στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ. Η επιστημονική και ερευνητική του δραστηριότητα σχετίζεται με την υποστήριξη αποφάσεων χάραξης ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής.

29/07/2023

https://www.huffingtonpost.gr/entry/poso-mas-kostizoen-oi-perkayies_gr_64c3bd06e4b044bf98f4b833