Η Εξασφάλιση Αμυντικής Αυτάρκειας.
Ένοπλες δυνάμεις με ακμαία εθνική συνείδηση και υψηλό εθνικό φρόνημα, οι οποίες είναι και καλά εξοπλισμένες, αποτελούν την αναγκαία προϋπόθεση για την επιβίωσή μας στο δυναμικό και ρευστό γεωπολιτικό μας περιβάλλον, αλλά και για την άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Αλλά λέγοντας εξοπλισμό τι ακριβώς εννοούμε. Εξοπλισμό που μας τον διαθέτουν οι σύμμαχοι μας ή εξοπλισμό που προέρχεται από μία εγχώρια αμυντική παραγωγή;
Μία μικρή μόνο ανάλυση των δεδομένων στον πόλεμο της Ουκρανίας είναι ικανή να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι σε συνθήκες κρίσης ή σύρραξης δεν υπάρχει η πολυτέλεια να αναμένουμε αμυντική βοήθεια από τρίτους και η όποια αμυντική ικανότητά μας πρέπει να βασίζεται σε ελληνικούς πόρους, χωρίς φυσικά να αποκλείουμε και την οποιαδήποτε εξωτερική βοήθεια. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το 1922, μεταξύ άλλων, ήταν και η έλλειψη πυρομαχικών και εξοπλισμού που περιμέναμε από τους συμμάχους μας, που μας στέρησε τη δυνατότητα επίτευξης αποφασιστικού αποτελέσματος και φτάσαμε στην απώλεια του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας.
Παράλληλα βλέπουμε χώρες της περιοχής, με υψηλούς αναθεωρητικούς στόχους, να επενδύουν σημαντικά στην ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας τους, φτάνοντας να καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος των εξοπλιστικών αναγκών τους. Το γεγονός αυτό δεν μας προβληματίζει;
Εάν η αμυντική αυτάρκεια πρέπει να αποτελεί υψηλό στόχο της Στρατηγικής μας, εμείς τι κάνουμε;
Διαβάζοντας τον Νόμο Ν.4782/2021, άρθρο 149, θα συμφωνήσουμε ότι «Για την προστασία των ουσιωδών συμφερόντων ασφάλειας της χώρας και ιδίως για την ασφάλεια εφοδιασμού και την επιχειρησιακή αυτονομία των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και για την κάλυψη των αναγκών που υπάρχουν σε περιόδους κρίσης, επιστράτευσης ή πολέμου, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για την εγκαθίδρυση και διατήρηση μίας εγχώριας τεχνολογικής- βιομηχανικής βάσης, συμπεριλαμβανομένων μέτρων που αφορούν σε έρευνα και ανάπτυξη, σε συγκεκριμένους στρατηγικούς τομείς άμυνας και ασφάλειας. Η βάση αυτή διασφαλίζει την ταχεία και απρόσκοπτη λειτουργία της αλυσίδας εφοδιασμού των ΕΔ σε υλικά, αναλώσιμα, εξαρτήματα, υπηρεσίες άμεσης συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης και την εκτέλεση των αναγκαίων έργων σε όλες τις περιπτώσεις, εγκαίρως και υπό κάθε περίσταση».
Αλλά τι συμβαίνει στην πραγματικότητα;
Αποτελεί θλιβερή διαπίστωση της πρακτικής των τελευταίων χρόνων ότι οι κυβερνητικές αποφάσεις σε θέματα στρατιωτικού εξοπλισμού, λαμβάνονται κατά κύριο λόγο για την τήρηση γεωπολιτικών ισορροπιών, κατά δεύτερο λόγο για την κάλυψη των επιχειρησιακών απαιτήσεων των Κλάδων, ενώ δεν λαμβάνεται σχεδόν καθόλου υπόψη η εγχώρια συμμετοχή στην παραγωγή των συστημάτων. Ως εκ τούτου, ακολουθείται μία διαδικασία «fast track» για την υλοποίηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων, ακυρώνοντας στην πράξη τον σχετικό για τις αμυντικές προμήθειες νόμο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη αγορά των Α/Φ Rafale, για τα οποία η Γαλλία θα εισπράξει 3,5 δισ. και δεν επιστρέψει ούτε ένα ευρώ σε παροχή τεχνογνωσίας και εκτέλεση υποκατασκευαστικού έργου από την ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Επίσης στις περισσότερες συμβάσεις δεν υπάρχει ο υπολογισμός του λεγόμενου «Κόστους Κύκλου Ζωής» (LCC-Life Cycle Cost) αλλά ούτε και η απαίτηση για συγκεκριμένο ποσοστό διαθεσιμότητας των συστημάτων, κάτι που αποτελεί βασικό κριτήριο σύναψης συμβάσεων προμήθειας ή υποστήριξης στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Ο εφοδιασμός και η υποστήριξη των νέων συστημάτων αντιμετωπίζεται με συμβάσεις «εν συνεχεία υποστήριξης» (Follow on Support) με πιθανότητα μόνο συμμετοχής κάποιων ελληνικών εταιριών. Και είναι προφανές ότι όταν αγοράσεις ένα ακριβό υλικό, θα πρέπει να πληρώσεις ότι σου ζητηθεί για τη συντήρηση του, αφού εκ των πραγμάτων υφίσταται το μονοπώλιο του κατασκευαστή.
Παράλληλα οι υπάρχουσες ελληνικές εταιρίες και υποδομές παραγωγής αμυντικού υλικού εκποιούνται ή απαξιώνονται, με κίνδυνο να μην μπορούμε στο άμεσο μέλλον να παράγουμε ούτε τα απολύτως αναγκαία για τις αμυντικές μας ανάγκες. Τελικά μήπως υπάρχει κάποια άτυπη «απαγόρευση» στο να κατασκευάζουμε κάτι μόνοι μας και όλα πρέπει να τα αγοράζουμε από τους συμμάχους μας;
Φυσικό επακόλουθο όλων αυτών είναι η Ελλάδα να βρίσκεται πολύ χαμηλά στους διεθνείς δείκτες καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας. Δηλαδή σε παράγοντες όπως, δαπάνες σε Έρευνα & Ανάπτυξη, καταθέσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, απασχόληση σε βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας, ποιότητα πανεπιστημίων και ερευνητικών ιδρυμάτων, συνεργασία πανεπιστημίων-βιομηχανίας κλπ. Έτσι φτάνει δυστυχώς η Ελλάδα να κατατάσσεται 41η στον Παγκόσμιο Δείκτη Καινοτομίας και 57η στον Παγκόσμιο Δείκτη Ανταγωνιστικότητας, από τις 129 και 140 χώρες αντίστοιχα, με μόνο την Κροατία να βρίσκεται κάτω από αυτήν σε αμφότερους τους δείκτες μεταξύ των χωρών της ΕΕ.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι υπάρχουν αξιόλογες ελληνικές εταιρείες που αναπτύσσουν πρωτοποριακά προϊόντα σε τεχνολογίες αιχμής, όπως μη επανδρωμένα αεροχήματα (Drones), ήλεκτρο-οπτικά όργανα, συστήματα επικοινωνιών, εφαρμογές κυβερνοάμυνας, αλλά και λύσεις σε θέματα ανορθόδοξου ναυτικού πολέμου με μικρό κόστος και μεγάλο επιχειρησιακό αποτέλεσμα (π.χ. μη επανδρωμένα σκάφη επιφανείας-USV). Στις εταιρίες αυτές συνεργάζονται Έλληνες ακαδημαϊκοί και ερευνητές που δραστηριοποιούνται στη Ελλάδα και το εξωτερικό, απόστρατοι αξιωματικοί με εξαίρετους τίτλους σπουδών και εμπειρία, ειδικοί επιστήμονες (ναυπηγοί, μηχανολόγοι μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι, προγραμματιστές) και με βάση τις επιχειρησιακές απαιτήσεις των Ενόπλων μας Δυνάμεων είναι σε θέση να αναπτύξουν πρωτοποριακά προϊόντα και φτηνές αμυντικές λύσεις.
Τι πρέπει όμως να γίνει στην πράξη, πέραν των κοινών διαπιστώσεων;
Πρώτον. Να συσταθεί ανεξάρτητο Υφυπουργείο Αμυντικής Βιομηχανίας, με δικό του προϋπολογισμό, το οποίο να έχει τους εξής στόχους:
α. Την εσωτερική ανάπτυξη και παραγωγή οπλικών συστημάτων για την κάλυψη των αμυντικών αναγκών της χώρας, με την εξασφάλιση κεφαλαίων για «έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία» και την υποστήριξη των υποδομών συγκεκριμένων Ελληνικών αμυντικών εταιρειών, για την μελέτη, παραγωγή, ολοκλήρωση και προώθηση στην αγορά ανταγωνιστικών προϊόντων.
β. Την προώθηση των Ελληνικών αμυντικών βιομηχανιών στην παγκόσμια αμυντική αγορά, σε συνεργασία με το Υπουργείο Άμυνας.
γ. Την έρευνα αγοράς και τις τάσεις των αναγκών τόσο των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, όσο και άλλων χωρών, για τον εξοπλισμό των Ενόπλων Δυνάμεων τους, που προκύπτουν από την μελέτη των διαπιστώσεων σύγχρονων εμπόλεμων συγκρούσεων.
δ. Την εποπτεία και συντονισμό των κρατικών και ιδιωτικών βιομηχανιών, αμυντικού εξοπλισμού, καθώς και όλο τον προγραμματισμό των προμηθειών των ΕΔ, ασκώντας ουσιαστική Στρατηγική Προμηθειών.
Δεύτερον. Να θεσμοθετηθεί η έννοια των «βιομηχανικών επιστροφών» σε κάθε προμήθεια από το εξωτερικό σε ποσοστό 30%, για την ανάληψη υποκατασκευαστικού έργου από εγχώριες αμυντικές βιομηχανίες.
Τελικός μας στόχος θα πρέπει να είναι η κάλυψη όσο το δυνατόν περισσοτέρων επιχειρησιακών αναγκών, με αξιόπιστο τρόπο, από την ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Εξάλλου η αμυντική αυτάρκεια των Ενόπλων Δυνάμεών μας, πέρα των προαναφερθέντων πλεονεκτημάτων, θα επιφέρει σε βάθος χρόνου και σημαντικά οφέλη στην Ελληνική οικονομία και στο εμπορικό ισοζύγιο συναλλαγών, με την αύξηση των αμυντικών εξαγωγών.
Ιωάννης Ιντζές,
αντιστράτηγος ε.α.,απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος ΜΑ στην «Εφαρμοσμένη Στρατηγική και τη Διεθνή Ασφάλεια» και υπεύθυνος Τομέα Εθνικής Άμυνας του Πατριωτικού Δημοκρατικού Κινήματος ''ΝΙΚΗ''.
9/8/2023
https://www.militaire.gr/
2.
Το σοκ της Αγχιάλου επαναφέρει τη συζήτηση για το αν οι υποδομές μπορούν να υποδεχθούν τους νέους εξοπλισμούς.
Τα «μανιτάρια» από την έκρηξη των βομβών αέρος-εδάφους γενικής χρήσης που βρίσκονταν αποθηκευμένες σε εξωτερικό χώρο της μονάδας διασποράς, περίπου 7 χιλιόμετρα βόρεια της 111 Πτέρυγα Μάχης στη Νέα Αγχίαλο, έφεραν στην επιφάνεια ένα ευρύτερο ερώτημα και μια συζήτηση από τα παλιά. Αυτά τα δισεκατομμύρια που δαπανώνται για την αγορά οπλικών συστημάτων αιχμής υποστηρίζονται από τις ανάλογες υποδομές; Πρόκειται για μια συζήτηση με πολλές προεκτάσεις, καθώς στην ευρύτερη κατηγορία των υποδομών εντάσσονται και εκείνες οι οποίες, υποτίθεται, υφίστανται για τη φθηνότερη και ταχύτερη υποστήριξη των οπλικών συστημάτων. Με ένα οπλικό σύστημα είναι πάντα συνδεδεμένες τρεις κατηγορίες ερωτημάτων που τίθενται την ημέρα της αγοράς του: Ποιοι θα τα χειρίζονται; Πόσο εύκολη θα είναι η υποστήριξή τους; Και βέβαια, ποιες είναι οι υποδομές που θα τα εξυπηρετούν;
Τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια, έπειτα από μακρά περίοδο αποεπένδυσης, εγκατάλειψης και απαξίωσης σημαντικών όπλων όλων των κλάδων, Στρατού Ξηράς (Σ.Ξ.), Πολεμικού Ναυτικού (Π.Ν.) και Πολεμικής Αεροπορίας (Π.Α.), ελήφθησαν αποφάσεις –υπό την πίεση μάλιστα του έντονου τουρκικού αναθεωρητισμού– για την προμήθεια κύριων και δευτερευουσών μονάδων και συστημάτων (μαχητικά αεροσκάφη, φρεγάτες, οχήματα υποστήριξης, βλήματα και συστήματα αντιμετώπισης UAV κ.ά.) συνολικής αξίας περίπου 14 δισ. ευρώ. Είναι απολύτως λογικό ότι η αγορά νέων οπλικών συστημάτων, τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις βρίσκονται τεχνολογικά μία ή και δύο γενιές μπροστά σε σύγκριση με το οπλοστάσιο που είχαν συνηθίσει να χειρίζονται τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, δημιουργεί μεγάλες ανάγκες υποστήριξης και εκπαίδευσης.
Οι κανόνες ασφαλείας
Τι ακριβώς, όμως, σημαίνει αυτό πρακτικά. Κατ’ αρχάς, ως προς το
ζήτημα που προέκυψε με την αποθήκη πυρομαχικών στην 111 ΠΜ, είναι
απολύτως σαφές ότι οι κανόνες πυρασφάλειας είναι παρωχημένοι. Τόσο ως
προς την περίμετρο και την τοποθεσία των αποθηκών (στα 300 μέτρα
βρίσκεται οινοποιείο με εύφλεκτα υλικά) όσο και ως προς τους κανόνες
φύλαξης των πυρομαχικών. Κατά την Π.Α., τα πυρομαχικά βρίσκονταν
αποθηκευμένα σε εξωτερικούς χώρους κατά τρόπο προβλεπόμενο, μιας και ο
κατασκευαστής επιτρέπει κάτι τέτοιο («external storage»). Ωστόσο, εκ του
αποτελέσματος αποδεικνύεται ότι η συγκεκριμένη πρόβλεψη είναι
προβληματική. Ακόμη μεγαλύτερο ζήτημα είναι η έλλειψη επαρκών μέσων
πρόληψης και πυρόσβεσης (αυτοματοποιημένων και μη) σε μονάδες ύψιστης
στρατηγικής και επιχειρησιακής σημασίας όπως η 111 ΠΜ. Υπενθυμίζεται πως
η 111 ΠΜ είναι βάση περίπου 70 F-16 από τα συνολικά 153 της Π.Α.
Επιπλέον, η 111 ΠΜ διαθέτει εγκαταστάσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν
όχι μόνο για εργασίες συντήρησης αλλά και αναβάθμισης μαχητικών. Δεν
είναι τυχαίο ότι η επικείμενη αναβάθμιση των 38 F-16 Block 50 θα γίνει
στη Νέα Αγχίαλο.
Μιας και η ανάπτυξη της αεροπορικής ισχύος είθισται να περιλαμβάνει και τις μεγαλύτερες επενδύσεις, οι υποδομές που απαιτούνται κάθε φορά που η Π.Α. εντάσσει νέα μαχητικά είναι πονοκέφαλος στην εκάστοτε ηγεσία. Αυτόν τον πονοκέφαλο είχαν οι επιτελείς της Π.Α. όταν άρχισαν να παραδίδονται τα πρώτα Rafale. Τον ίδιο έχουν και σήμερα στην Π.Α. ενόψει της μελλοντικής πρόσκτησης των F-35. Στη περίπτωση των Rafale, η λύση βρέθηκε εκ των ενόντων, με προσθήκες και προσαρμογές παλαιότερων υποστέγων (shelters) της 114 ΠΜ στην Τανάγρα, τα οποία είχαν στη συντριπτική πλειονότητά τους κατασκευαστεί τις δεκαετίες του ’70 και του ’80. Οι επιτελείς γνωρίζουν ότι τα 24 Rafale που θα στεγάζονται στην 114 ΠΜ δεν μπορεί να παραμένουν επί μακρόν σε εγκαταστάσεις όπως αυτές, γι’ αυτό και ήδη γίνονται ενέργειες για την ενίσχυση και αναβάθμισή τους. Αν οι λύσεις αυτές είναι επαρκείς για τα Rafale, είναι απολύτως ακατάλληλες για το ενδεχόμενο στέγασης F-35. Τα υπόστεγα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στα αεροδρόμια της Π.Α. στο σύνολό τους είναι ακατάλληλα για να φιλοξενήσουν ένα αεροσκάφος πέμπτης γενιάς. Γι’ αυτόν το λόγο και η συζήτηση για την κατασκευή των κατάλληλων υποδομών έχει ήδη ξεκινήσει, μάλιστα με ένταση που έχει μεταφερθεί και στη δημόσια σφαίρα. Η Π.Α. αποτελεί, πάντως, ίσως τον μοναδικό κλάδο των Ενόπλων Δυνάμεων που εξακολουθεί να κρατάει την ελκυστικότητά του προς τους νέους και νέες, εξασφαλίζοντας έτσι μια σταθερή εισροή ανθρώπινου δυναμικού. Οπως προέκυψε και από τις πρόσφατες Πανελλαδικές Εξετάσεις, η βάση εισαγωγής στη Σχολή Ικάρων παρέμεινε πάνω από το 18 και συγκέντρωσε το ενδιαφέρον πολλών. Στο σκέλος της εκπαίδευσης, η δημιουργία νέου αεροπορικού κέντρου στην Καλαμάτα και η προμήθεια νέων αεριωθούμενων εκπαιδευτικών αεροσκαφών προκειμένου να αντικατασταθούν τα σχεδόν 50 ετών Τ-2 είναι, επίσης, ένα βήμα προς το καλύτερο.
Οι προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει το Π.Ν. είναι ακόμη μεγαλύτερες, καθώς αυτή τη στιγμή ναυπηγούνται στο Λοριάν της Γαλλίας τρεις φρεγάτες που θα εκτινάξουν τις εγχώριες ναυτικές δυνατότητες στην ψηφιακή εποχή. Προκειμένου να ενταχθούν στον στόλο τα τρία πλοία της κλάσης «Κίμων», όπως έχουν βαπτιστεί από το Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο (ΑΝΣ) οι σύγχρονες γαλλικές FDI, απαιτούνται παρεμβάσεις σε δύο επίπεδα: Πρώτον, να εκπαιδευθεί προσωπικό που θα μπορεί να κάνει τη μετάβαση από το αναλογικό περιβάλλον των υφιστάμενων φρεγατών του στόλου (τεχνολογίας δεκαετιών ’70 και ’80). Και δεύτερον, να δημιουργηθούν συνεργεία υποστήριξης αυτού του τύπου των πλοίων. Η ελληνογαλλική συνεργασία είναι αρκετά στενή προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος στο επίπεδο της υποστήριξης. Ωστόσο το μεγάλο πρόβλημα του Π.Ν. στην παρούσα φάση είναι η αιμορραγία σε επίπεδο στελεχών. Με βάση εκτιμήσεις αξιόπιστων πηγών, την τελευταία διετία έχει παραιτηθεί αριθμός αξιωματικών και υπαξιωματικών που ισοδυναμεί μέχρι και με το 10% του στελεχιακού δυναμικού του Π.Ν. Και τούτο παρά το γεγονός ότι αποφασίστηκε να δοθεί επίδομα για τις ημέρες που τα στελέχη του Π.Ν. βρίσκονται εν πλω. Εμπειροι παρατηρητές σημειώνουν, πάντως, ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλες οι ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου. Εν ολίγοις, δεν υπάρχουν πολλοί πρόθυμοι προκειμένου να υπηρετήσουν σε πλοίο.
Το Π.Ν. αντιμετωπίζει, επίσης, τον κίνδυνο της μελλοντικής πολυδιάσπασης του στόλου, ως εκ τούτου και της εκτίναξης των λειτουργικών εξόδων του. Ο λειτουργικός προϋπολογισμός του Π.Ν. είναι ούτως ή άλλως εξαιρετικά περιορισμένος για τις ανάγκες που πρέπει να καλύψει. Η αναγκαία και επιβεβλημένη μετάβαση ενός τμήματος του στόλου στη ναυτική βάση της Σούδας, προκειμένου να βρίσκεται πιο κοντά στην Ανατολική Μεσόγειο, προβληματίζει εδώ και χρόνια την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς μέρος των υποδομών του ναυστάθμου της Σαλαμίνας θα πρέπει να μεταφερθεί στην Κρήτη.
Η υποστήριξη συστημάτων
Το τελευταίο και ίσως σοβαρότερο πρόβλημα για το σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων αφορά την υποστήριξη των συστημάτων. Τα τελευταία χρόνια, η αβελτηρία των πάλαι ποτέ ισχυρών αμυντικών βιομηχανιών, με κύριο παράδειγμα την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ), έχει οδηγήσει στην απαξίωση συστημάτων. Το παράδειγμα του στόλου των μεταφορικών αεροπλάνων, των C-130, αλλά και των C-27, είναι ίσως το πλέον ενδεικτικό της αδυναμίας της εγχώριας βιομηχανίας να ικανοποιήσει τις ανάγκες της Π.Α. Ακόμη και οι συζητήσεις που γίνονται τους τελευταίους μήνες με τις ΗΠΑ για την προμήθεια νέων C-130 είναι υποθηκευμένες δίχως την ύπαρξη αξιόπιστης ΕΑΒ. Η ΕΑΒ υπενθυμίζεται ότι έχει, ακόμη, αναλάβει να παραδώσει επιπλέον 74 F-16 Viper έως το 2027 από το σύνολο των 84 αεροσκαφών αυτού του τύπου. Μόλις πριν από λίγες ημέρες παραδόθηκε το δέκατο.
Στο πεδίο των αμυντικών βιομηχανιών έχει προφανή σημασία και η κατάσταση των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ), που διαθέτουν εργοστάσια σε πέντε διαφορετικά σημεία. Αν και προσφάτως τα ΕΑΣ επισκέφθηκε ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Τιερί Μπρετόν, στο πλαίσιο της προσπάθειας της Ε.Ε. να αυξήσει την παραγωγική αμυντική ικανότητά της, καθώς οι αποθήκες πυρομαχικών των κρατών-μελών έχουν αδειάσει λόγω της υποστήριξης της Ουκρανίας, η εταιρεία υπολείπεται κατά πολύ προκειμένου να γίνει ανταγωνιστική ακόμη και σε τοπικό επίπεδο.
Τι έγινε στην 111 Πτέρυγα Μάχης
Το πόρισμα της Ενορκης Διοικητικής Εξέτασης (ΕΔΕ) για τα αίτια της εξάπλωσης της πυρκαγιάς στην αποθήκη πυρομαχικών της 111 Π.Μ. δεν οδήγησε σε ευρήματα που ήταν καινοφανή. Κατ’ αρχάς επιβεβαιώνεται η αρχική εκτίμηση ότι ο άνεμος οδήγησε με ταχύτητα τη φωτιά προς τον χώρο των πυρομαχικών όπου και αναπτύχθηκε υψηλό θερμικό φορτίο. Η κατάσταση που διαμορφώθηκε οδήγησε σε διαταγή εκκένωσης της περιοχής από τις δυνάμεις της Πυροσβεστικής και της Π.Α. που βρέθηκαν εκεί. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η διαταγή εκκένωσης δόθηκε μόλις 8 λεπτά πριν από την πρώτη έκρηξη, οπότε πρακτικά οι δυνάμεις προστασίας δεν έφυγαν παρά την τελευταία στιγμή. Στις επίσημες διαρροές του υπουργείου Εθνικής Αμυνας για το πόρισμα της ΕΔΕ σημειώνεται ότι «διαπιστώθηκε πλημμελής καθαρισμός στο επικλινές και δύσβατο βόρειο μέρος του, από όπου έφτασε η φωτιά και προσέγγισε στον χώρο των αποθηκών ανοικτού και κλειστού τύπου». Κρίθηκε, ακόμα, ότι η αντιπυρική ζώνη γύρω από τις αποθήκες «δεν ήταν αρκετή» να εμποδίσει την έκρηξη των βομβών των κλινών του βορείου τομέα των αποθηκών. Οπως αναφέρει το πόρισμα –και είχε αναφερθεί και πρόσφατα στην «Κ» λεπτομερώς– «οι εν λόγω κλίνες είναι σύμφωνες με τα διεθνή πρότυπα και περιείχαν αποκλειστικά Βόμβες Γενικής Χρήσης, όπως προβλέπεται από τα εγχειρίδια και τις προδιαγραφές του κατασκευαστή».
Πότε παραδίδονται νέα πλοία και αεροσκάφη
Πολεμική Αεροπορία
84 F-16 Viper
Eχουν παραδοθεί 10. Μέχρι και το 2027 πρέπει να παραδοθούν ακόμα 74.
24 Rafale
Eχουν παραδοθεί 17. Πριν από το τέλος του έτους θα παραδοθεί ένα ακόμα. Η
τελευταία εξάδα της δεύτερης παραγγελίας θα αρχίσει να παραδίδεται στην
Π.Α. εντός του 2024.
20+20 F-35
Επί της ουσίας ακόμα δεν υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα παράδοσης, καθώς
πρέπει να προηγηθεί η επιστολή αποδοχής του ελληνικού ενδιαφέροντος από
την αμερικανική πλευρά (Letter of Acceptance). Σε περίπτωση που η
επιστολή φθάσει στην Αθήνα πριν από το τέλος του έτους, τότε είναι
ρεαλιστική η άφιξη του πρώτου πέμπτης γενιάς μαχητικού το 2028.
Πολεμικό Ναυτικό
Η πρώτη γαλλικής τεχνολογίας φρεγάτα τύπου FDI, της κλάσης «Κίμων»
έχει προγραμματιστεί να παραδοθεί στο Π.Ν. το πρώτο εξάμηνο του 2025, αν
και η ταχύτητα των εργασιών καλλιεργεί αισιοδοξία ότι αυτό μπορεί να
γίνει και προς τα τέλη του 2024. Η δεύτερη φρεγάτα, ο «Νέαρχος», θα
παραδοθεί προς το τέλος του 2025 και η τρίτη («Φορμίων») το 2026.
Ενδιάμεσα θα πρέπει το Π.Ν. να αρχίσει να αποσύρει για αναβάθμιση και
κάποιες από τις 4 παλαιότερες φρεγάτες τύπου ΜΕΚΟ. Ενώ νέα δεδομένα θα
προστεθούν στην εξίσωση εάν προχωρήσει το πρόγραμμα ναυπήγησης νέων
κορβετών.
7/8/2023
Βασίλης Νέδος
https://www.kathimerini.gr/politics/562557115/zitoyntai-vaseis-gia-opla-14-dis/
3.
Αποβατικές ενέργειες τύπου Ιβοζίμα ονειρεύονται στο ΓΕΕΘΑ με την απόκτηση των AAV-7A1.
Αυτά τα αμφίβια άρματα (AAVC-7A1) για τα οποία δόθηκε έγκριση της πιθανής πώλησης στην κυβέρνηση της Ελλάδας, από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, υποστηρίζουν τους στόχους εξωτερικής πολιτικής και εθνικής ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ασφάλειας της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ. Δηλαδή οι ΕΕΔ θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν σε επιχειρήσεις ΝΑΤΟ με τις Ηνωμένες Πολιτείες (και ειδικότερα το Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ) σε αμφισβητούμενα περιβάλλοντα. Το Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ διέρχεται μια διαδικασία θεμελιώδους αναθεώρησης των τρόπων λειτουργίας του ενόψει των νέων προκλήσεων. Και υπάρχει η προσδοκία ότι οι Αμερικανοί και οι Έλληνες πεζοναύτες θα πολεμούσαν σε χωριστούς χώρους μάχης αλλά με συγχρονισμένο τρόπο. Αναμφισβήτητα, μια ελαφρύτερη αλλά πιο ευέλικτη ελληνική αμφίβια δύναμη θα μπορούσε να προσφέρει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις της συμμαχίας.
Στο πνεύμα αυτό, τις επόμενες δεκαετίες, το Σώμα Πεζοναυτών και το Πολεμικό Ναυτικό θα χρειαστεί να αποκτήσουν μια σειρά από νέες πλατφόρμες για να βελτιώσουν τις αμφίβιες ικανότητές τους για την υποστήριξη αυτών των τάσεων. Αλλά ακόμα και με την προμήθεια αυτών εκτιμάται ότι θα είναι ανίκανες να εκτελέσουν αμφίβιες επιχειρήσεις σε αμφισβητούμενα περιβάλλοντα, καθώς δεν θα διαθέτουν την αμυντική ικανότητα να προστατευτούν από τον μεγάλο αριθμό των αντίπαλων όπλων που πιθανότατα θα αντιμετώπιζαν καθώς θα πλησιάζουν στις ακτές ενός εχθρού.
Οι αμφίβιες δυνάμεις θα δυσκολευτούν επίσης να μειώσουν την τρωτότητά τους πραγματοποιώντας προσγειώσεις σε νησίδες, επειδή τα διατιθέμενα αρματαγωγά δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα και επίσης σχεδόν όλος ο θαλάσσιος εξοπλισμός είναι πολύ βαρύς για να ανυψωθεί από ελικόπτερα, αλλά και τα αεροσκάφη δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν με ασφάλεια όσες διελεύσεις θα απαιτηθούν για υποστήριξη των αμφίβιων πλοίων στο εύρος που χρειάζονται. Ωστόσο, οι καταδρομείς και πεζοναύτες θα μπορούσαν να μετακινηθούν σε μεγαλύτερες αποστάσεις με εναέρια μέσα για μικρές επιδρομές.
Δεν είναι καθόλου βέβαιο εάν οι ΕΕΔ θα συγκεντρώσουν τη στρατιωτική αλλαγή δομής που απαιτείται και θα επανεξετάσουμε εκ βάθρων πως να προσαρμόσουμε τις αμφίβιες ικανότητές μας. Πράγματι, λόγω της ουσιαστικής έλλειψης ανάπτυξης κοινών δυνατοτήτων των ΕΕΔ και του σημαντικού ρόλου της Επίγειας Δύναμης Αυτοάμυνας Νήσων στις αποφάσεις αμυντικής ικανότητας, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η ΔΔΕΠ να μην καταφέρει να αλλάξει πολύ όσον αφορά την εννοιολογική εστίαση και τη διαμόρφωση. Ωστόσο, μια προσέγγιση τεράστιου κόστους για την αμφίβια ικανότητα της Ελλάδας δεν θα ήταν ούτε έκπληξη ούτε πρωτόγνωρη, αλλά αντιλαμβανόμαστε ότι τα υπόλοιπα αμυντικά προγράμματα εκσυγχρονισμού του ΠΝ και της Αεροπορίας θα έμεναν στα χαρτιά.
Οι ΕΕΔ θα πρέπει να επικεντρωθούν στο πώς να χρησιμοποιήσουμε την
αμφίβια δύναμη ως μέρος μιας στρατηγικής για την εκμετάλλευση των
αδυναμιών των ΤΕΔ. Να αποτελέσουν τρομερές θαλάσσιες και αεροπορικές
απειλές άρνησης στις δυνάμεις της Τουρκίας, με σκοπό, να δυσκολευτούν
πολύ να αναπτύξουν παρουσία σε μικρά νησιά. Η αμφίβια δύναμη της Ελλάδας
μπορεί να είναι σε καλύτερη θέση για να λειτουργήσει ως μέρος μιας
πλήρως ολοκληρωμένης ναυτικής στρατηγικής, σχεδιασμένης να θέτει
πολλαπλές θαλάσσιες απειλές αντιπρόσβασης/ περιοχής απαγόρευσης (A2/AD)
για την Τουρκία σε όλη τη νησιωτική αλυσίδα. Η ΔΔΕΠ θα πρέπει
επίσης να μειώσει την εξάρτησή της από μεγάλα, ευάλωτα αρματαγωγά.
Ακριβώς όπως το Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ, οι ελληνικές αμφίβιες δυνάμεις
πρέπει να γίνουν πιο ανθεκτικές, ευέλικτες και διασκορπισμένες
προκειμένου να αρνηθούν τον θαλάσσιο επιχειρησιακό χώρο της Τουρκίας.
Αυτό θα περιλάμβανε μεγαλύτερη εστίαση σε μικρότερες, πιο αναλώσιμες και
λιγότερο δαπανηρές πλατφόρμες, καθώς και την εισαγωγή νέων καινοτόμων
τεχνολογιών.
Δημήτριος Τσαϊλάς, Υποναύάρχος ε.α.
22/3/ 2023
Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ,
δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της
Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη
Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι μέλος και ερευνητής του Institute
for National and International Security, και του Strategy
International.
defencereview.gr
https://www.anixneuseis.gr/
4.
ΑΓΝΟΕΙΤΑΙ η LOA των F-16 Block 50, “βιαζόμαστε” για AAV-7 και C-130J… αγωνιούν για F-35.
Η LOA για τα AAV-7 και τα C-130J είναι εδώ. Αυτή του εκσυγχρονισμού των F-16C/D Block 50 αγνοείται! Το DP έχει αρθρογραφήσει αναλυτικά, υπέρ της προοπτικής εκσυγχρονισμού του συνόλου των παλαιών εκδόσεων του F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας. Στα αφιερώματα που έχουν δημοσιευθεί, περιλαμβάνοντας στην πλειοψηφία τους τα οικονομικά, επιχειρησιακά και βιομηχανικά οφέλη που θα εξασφάλιζε η Ελλάδα μέσα από τον εκσυγχρονισμό 70 μαχητικών (32 Block 30 και 38 Block 50) στο επίπεδο Block 50M (διαμόρφωση Μ6.5), αιτιολογήθηκε με βάση τα στοιχεία που είχε στη διάθεσή του το DP, το γιατί ήταν απόλυτα αναγκαίο το να υλοποιηθεί το ταχύτερο δυνατό ένα τέτοιο πρόγραμμα. Σε συνδυασμό βέβαια με την αγορά ατρακτιδίων στοχοποίησης SNIPER, νέων όπλων αέρος – αέρος (ΑΙΜ-120D AMRAAM) και αέρος-εδάφους/επιφανείας μακρού πλήγματος .
Παράλληλα, την Πολεμική Αεροπορία απασχολεί έντονα, με βάση τις πληροφορίες του DP και το ζήτημα της αντικατάστασης του παλιού, αναλογικού πυρήνα, συστήματος αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου (Η/Π), ASPIS II, από ένα πραγματικά σύγχρονο και επιχειρησιακά αποτελεσματικό αντίστοιχο, το οποίο θα παρέχει φυσικά μεταξύ άλλων το πλεονέκτημα της πλήρους εκμετάλλευσης των δυνατοτήτων του ραντάρ AESA, ΑΝ/APG-83 SABRE των εκσυγχρονισμένων F-16 Block 72.
Αντί όλων αυτών των, κατά γενική ομολογία, κρίσιμων επιχειρησιακά “συστατικών” που θα μπορούσαν και θα έπρεπε άμεσα να εξασφαλιστούν μέσα από την υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος, η ελληνική πλευρά επιλέγει, για πολλοστή φορά κατά την τελευταία τετραετία, το παιχνίδι των καθυστερήσεων. Κάπως έτσι δε, φτάσαμε στο καλοκαίρι του 2023, όπου παρά την αποστολή LOR στις ΗΠΑ πριν από ένα ολόκληρο χρόνο, το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού των F-16C/D Block 50 και της αγοράς συστημάτων και αεροφερόμενων όπλων από τις ΗΠΑ, φαίνεται ότι έχει και πάλι περάσει σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα! Συστημάτων και όπλων που τόσο μεγάλη ανάγκη έχει η Πολεμική Αεροπορία και η ελληνική άμυνα ευρύτερα.
Στον ίδιο περίπου χρόνο και με διαδικασίες-εξπρές, είχε αποσταλεί στις ΗΠΑ και LOR για την αγορά 20+20 μαχητικών F-35A. Χρειάστηκε να παρέλθουν 12 σχεδόν μήνες μέχρι σήμερα για να διαπιστώσουμε ότι το F-35A δεν είναι άμεσα διαθέσιμο για την Ελλάδα. όχι μόνο γιατί η Αεροπορία των ΗΠΑ έχει διακόψει τις παραλαβές μαχητικών του τύπου, γνωστοποιώντας ότι δεν θα τις εκκινήσει εκ νέου ως διαδικασία αν δεν επιλυθούν τα προβλήματα της έκδοσης Block TR3, αλλά και γιατί οι ΗΠΑ προς το παρόν δεν επιθυμούν να δυσαρεστήσουν την Τουρκία!
Συμπερασματικά, όλα δείχνουν ότι η Ελλάδα όχι μόνο βιομηχανικό έργο δεν θα αποσπάσει, έστω και υπό τη μορφή υπηρεσιών υποστήριξης του τύπου, αλλά θα χρειαστεί περισσότερο από μία δεκαετία για να τον εντάξει σε υπηρεσία. όταν κι αν αυτός αποδεσμευθεί. Ένα ακόμα “επείγον” πρόγραμμα, σαν την αναβάθμιση των P-3B Orion που σέρνεται τόσα χρόνια και φαίνεται πως έχει μέλλον ακόμα.
Εν αναμονή της “πολυπόθητης” LOA για τα F-35A λοιπόν, η χώρα μας έχει λάβει επίσημες απαντήσεις-προσφορές (LOA) από τις ΗΠΑ μόνο… για τα AAV-7 (298 εκατ. δολ. δυνητικό κόστος και όχι 270) και για νέας κατασκευής C-130J (175 εκατομμύρια δολάρια Fly Away τιμή). Ανοίγουμε μία παρένθεση εδώ σχετικά με το ζήτημα της βιομηχανικής συμμετοχής που αφορά τα μεταφορικά αυτά αεροπλάνα, αλλά και το F-35A…
Γράφτηκε πρόσφατα ότι η ΕΑΒ είναι μοναδικός προμηθευτής σε παγκόσμιο επίπεδο, κατασκευάζοντας τμήματα του 30% της ατράκτου του C-130J. Διατηρούμε επιφυλάξεις για το ποσοστό, καθώς μοιάζει υπερβολικό. Θα αναζητήσουμε επίσημη – δεσμευτική απάντηση για το θέμα. Ωστόσο, το ζήτημα στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι αυτό. Είναι το πως θα διασφαλιστεί έργο για την ΕΑΒ, μέσω του προγράμματος F-35A, εφόσον το κατασκευαστικό έργο για το μαχητικό πέμπτης γενιάς έχει ήδη αποδοθεί, όπως υποστηρίζουν οι Αμερικανοί.
Αντ’ αυτού, η Ελλάδα δείχνει να επιθυμεί να πάει σε απευθείας ανάθεση για τα νέα της μεταφορικά. Κι εδώ όμως επιχείρημα είναι η δουλειά που έχει αναλάβει η ΕΑΒ για την κατασκευή τμημάτων του C-130J! Πόσα δισ. απευθείας αναθέσεων δηλαδή είναι λογικό να δικαιολογήσουμε με αυτό το έργο; Εάν εμείς “καταπίνουμε” πρόθυμα τα επιχειρήματα των προμηθευτών αδιαφορώντας για τη διαπραγματευτική ισχύ του πελάτη, πώς περιμένουμε άλλοι να μας διασφαλίσουν συμφέροντα που “ξεχνάμε” να διεκδικήσουμε;
Επιπρόσθετα, για την εμπλοκή στην ΕΑΒ της κατασκευάστριας του C-130J και του F-35A, την Lockheed Martin, με την απόκτηση ποσοστού 49% συν την ανάληψη του μάνατζμεντ, πολλά έχουν γραφτεί στο πρόσφατο παρελθόν. Τι έχει γίνει με το ζήτημα αυτό; Το ξεχάσαμε; Δεδομένου ότι η Ελλάδα παραμένει ο μεγαλύτερος χρήστης μαχητικών F-16 στην Ευρώπη και ένας από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως, το βιομηχανικό έργο που έχει αποσπάσει μέσα από τμηματικές αγορές 170 συνολικά μαχητικών του τύπου, είναι πραγματικά αμελητέο. Κοινώς μας χρωστούν, όχι το αντίστροφο.
Κι επειδή πρέπει να διδασκόμαστε από τα λάθη του παρελθόντος, η εξαγορά της ΕΑΒ με συγκεκριμένους όρους που θα λειτουργήσουν ως προστιθέμενη αξία για την ελληνική αμυντική βιομηχανία και την αγορά ευρύτερα, θα πρέπει να συνδεθεί τόσο με το πρόγραμμα C-130J, όσο και με αυτό του F-35A και μάλιστα σε βάθος εικοσαετίας τουλάχιστον. Απλούστατα, η Ελλάδα θα πρέπει να καταθέσει στο τραπέζι μία συνολική ανάγκη σε αυτούς τους τύπους αεροσκαφών, όσο και για τη μελλοντική υποστήριξη των F-16. Με βάση αυτή την απαίτηση θα πρέπει να διεκδικήσει βιομηχανικό έργο.
Παράλληλα όμως θα πρέπει να είναι -και να το αποδεικνύει- έτοιμη να υιοθετήσει άλλες επιλογές. Ακολουθώντας για άλλη μία φορά την πολιτική του… “20 τώρα κι άλλα 20 μετά από πέντε χρόνια και βλέπουμε”, το αποτέλεσμα που θα παραχθεί θα είναι πανομοιότυπο με το παρελθόν. Πραγματικά βιομηχανικά ανταλλάγματα δεν πρόκειται να εξασφαλιστούν. Έστω και υπό τη μορφή της αύξησης του αριθμού των τμημάτων που κατασκευάζονται για το F-16 και το C-130J… Για να μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας. Οτιδήποτε άλλο είναι ανούσια και παραπλανητική συζήτηση.
Ουδείς νοήμων μπορεί να… ανακαλύψει λόγους που θα αιτιολογούν πειστικά, για ποιον λόγο το βιομηχανικό έργο που αποδόθηκε σε Φιλανδία και Γερμανία, δεν θα πρέπει να αποδοθεί και στην Ελλάδα. Κι αν υποτεθεί ότι η Φινλανδία είναι “εκτός συναγωνισμού”, καθώς προτίθεται να αγοράσει 64 μαχητικά του τύπου, η Γερμανία θα αγοράσει 35, αλλά μέσα σε λίγους μήνες η Rheinmetall θεμελίωσε εργοστάσιο παραγωγής τμημάτων του μαχητικού. Επενδύοντας όμως η γερμανική πλευρά. Για να επωφεληθεί στη συνέχεια. Εδώ νομίζουν ότι σου τα κάνουν δώρο…
Άρα, πόσο πιο βολική για την Lockheed Martin η “περήφανη’ στάση της στρατιωτικής ηγεσίας εναντίον των προγραμμάτων SSI με τα οποία χρηματοδοτούνται οι σχετικές επενδύσεις και το κίβδηλο επιχείρημα ότι και καλά- γλίτωσαν χρήματα που θα επενδυθούν αλλού; Η πολιτική ηγεσία όμως τα ανέχεται και σιωπά.
Κλείνουμε εδώ την παρένθεση και επανερχόμαστε στον εκσυγχρονισμό των 38 F-16C/D Block 50. H Πολεμική Αεροπορία φαίνεται ότι εδώ και αρκετό καιρό προσανατολίζεται στην αναβάθμιση αυτών των μαχητικών σε επίπεδο “V” (Viper) και όχι στο υποδεέστερο Βlock 50M με το ραντάρ μηχανικής σάρωσης AN/APG-68(V)9.
Στην αδειοδότηση του State Department για τον εκσυγχρονισμό του στόλου των ελληνικών F-16 στο επίπεδο Viper, όπως αυτή περιγράφεται με κάθε λεπτομέρεια από την αμερικανική Υπηρεσία Συνεργασίας σε θέματα Άμυνας και Ασφάλειας (DSCA), αποκαλύπτεται ότι το κόστος θα είναι τουλάχιστον διπλάσιο. Από την άλλη πλευρά όμως η σύμβαση FMS που έχει υπογραφεί, μπορεί να επεκταθεί ώστε να περιλάβει και τον εκσυγχρονισμό των 38 F-16C/D Block 50 στο επίπεδο Viper, ενώ επιχειρησιακά και σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου, τα οφέλη θα είναι σαφώς περισσότερα.
Το AN/APG-68(V)9 δηλαδή, παρά το γεγονός ότι παραμένει αποτελεσματικό ως σύστημα και αξιοποιείται επιχειρησιακά από εννέα συνολικά χώρες, έχει ήδη αρχίσει να δείχνει τα χρόνια του, ενώ δεν έχει αγοραστεί από το μεγαλύτερο χρήστη F-16 παγκοσμίως. Την Αεροπορία των ΗΠΑ (USAF). Η Πολεμική Αεροπορία λοιπόν φέρεται να στρέφεται στην πιο ακριβή, αλλά επιχειρησιακά αποτελεσματικότερη και μακροβιότερη λύση. Εν κατακλείδι, φέρεται να στρέφεται στη δημιουργία ενός ομοιογενούς στόλου 121 μαχητικών Viper.
Επειδή όμως έχει αισίως παρέλθει μία ολόκληρη πενταετία από τότε που έχει υπογραφεί η σύμβαση εκσυγχρονισμού των νεότερων εκδόσεων του F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας στο επίπεδο Viper και οι παλιότερες έχουν αφεθεί στην τύχη τους, μήπως κάποιοι λησμόνησαν την άμεση προτεραιότητα που έχει αυτό το πρόγραμμα; Τους λόγους τους έχει εξηγήσει το DP σε πλειάδα δημοσιευμάτων.
Μαζί με τα νέα όπλα που θα
πρέπει επιτέλους να αποκτηθούν, συμπεριλαμβανομένων των ισραηλινών
Rampage (Elbit) και των συλλογών κατευθυνομένων βομβών SPICE (Rafael) η
τύχη των οποίων επίσης παραμένει άγνωστη, αν και πληροφορίες των
τελευταίων ημερών αναφέρουν ότι έχουν μπει στην τελική ευθεία. Κυριολεκτικά αυτή τη φορά…
9/8/2023
https://www.defence-point.gr/news/agnoeitai-i-loa-ton-f-16-block-50-quot-viazomaste-quot-gia-aav-7-kai-c-130j-agonioyn-gia-f-35
5.1
Ασφαλείς πληροφορίες που έχουν περιέλθει σε γνώση του DP, αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά έχει ενημερωθεί για το κόστος της πρόθεσής της να προμηθευτεί έξι καινούργια μεταφορικά αεροσκάφη C-130J της αμερικανικής Lockheed Martin με τη διαδικασία της διακρατικής σύμβασης (FMS: Foreign Military Sales), αλλά και την προμήθεια δύο μεταχειρισμένων C-130 (χωρίς να έχει διευκρινιστεί εάν είναι -B -H). Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν, ότι τελεί σε σοβαρό ΣΟΚ από το κόστος…
Παρότι καταβλήθηκαν μεγάλες προσπάθειες να πληροφορηθούμε ακριβή στοιχεία, συναντήσαμε στόματα κλειστά, όπως άλλωστε αναμενόταν. Όμως, το DP κατόρθωσε να διασταυρώσει τις βασικές πληροφορίες για το κόστος και μπορεί να αποκαλύψει με πολύ υψηλό βαθμό βεβαιότητας. Τα δε νούμερα που ακολουθούν, δεν θα μας προκαλέσουν οποιαδήποτε έκπληξη εάν αποδειχθούν προσαυξημένα κατά 10-15%, λαμβάνοντας υπόψη και τα πρόσφατα στοιχεία που αντλεί κανείς από τη συμφωνία με την Αυστραλία για 20 αεροσκάφη του τύπου…
Σε πολύ γενικές γραμμές λοιπόν, το κόστος σε διαμόρφωση «fly away» των C-130J ζαλίζει, καθώς φέρεται στην αμερικανική πρόταση να υπερβαίνει τα 150 εκατ. δολάρια το καθένα! Δηλαδή, ένα κόστος που υπερβαίνει απλά κατά πολύ, αν δεν διπλασιάζει επί της ουσίας αυτό της προμήθειας μαχητικών πέμπτης γενιάς F-35A Lightning II και των υφιστάμενων στο ελληνικό οπλοστάσιο γαλλικά Rafale. Kαι φυσικά ισχύουν όσα προαναφέρθηκαν για την πιθανότητα να ισχύει προσαύξηση της τάξης του 10-15%.
Το δε συνολικό ύψος της σύμβασης, όπως αυτή διαμορφώθηκε στα έξι… μετά την αύξηση της φερόμενης ως αρχικής πρόθεσης για την προμήθεια 2-3 αεροσκαφών του τύπου, συν την δωρεάν παραχώρηση -εάν πιστέψουμε τις αναφορές του πρωθυπουργού για τις αμερικανικές προθέσεις αμυντικής ενίσχυσης της Ελλάδας- άλλων δύο C-130 παλαιότερου τύπου, φέρεται να ξεπερνά το 1,5 δισ. δολάρια!
Εάν οι ανωτέρω αναφορές επαληθευτούν, πολλά από αυτά που έχει υποστηρίξει διαχρονικά το DP θα θεωρηθούν ως επιπρόσθετη απόδειξη. Καμία διερεύνηση, καμία αξιολόγηση, καμία διαπραγμάτευση, κανείς ανταγωνισμός… μόνο «γεωπολιτικός παράγοντας»! Έπρεπε να φτάσουμε στο «και πέντε» με το αδιέξοδο στον μεταφορικό στόλο, για να γίνει γνωστή ως διαρροή μέσω του Τύπου(!), η πρόθεση αγοράς έξι νέας κατασκευής C-130J και δύο μεταχειρισμένων C-130 άγνωστης έκδοσης! Και τώρα έρχεται ο λογαριασμός…
Τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους και αν μη τι άλλο αποκαλύπτουν μία γενικότερη προβληματική νοοτροπία, καθώς επίσης και το ότι στη χώρα δεν αλλάζει κάτι ουσιαστικά. Το «σύστημα» αρνείται να διδαχθεί από τη διεθνή πρακτική, αρνείται να σταθμίσει σωστά τα κριτήρια. Αν μη τι άλλο να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις είτε για να αρνηθεί εύσχημα μια πώληση είτε για να μειώσει το κόστος της.
Τα εξοπλιστικά προγράμματα αξιοποιούνται από την εκάστοτε κυβέρνηση πρωτίστως υπό την ψευδαίσθηση ότι θα λειτουργήσουν ως μέσο εξασφάλισης επιρροής στον ξένο παράγοντα. Είτε αυτό αφορούν τον αμερικανικό, είτε οποιονδήποτε άλλο. Όλοι, σχεδόν, ιδίως όσοι έχουν περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες, φροντίζουν να πραγματοποιούν τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πιστώσεων.
Στην ελληνική πραγματικότητα, για άλλη μία φορά επιλέγεται η μη υλοποίηση κάποιας διαδικασίας αξιολόγησης και επιλογής, επιβαρύνοντας τον Έλληνα φορολογούμενο. Το DP έχει αναφερθεί στην ανάγκη αξιολόγησης και εναλλακτικών λύσεων. Ακόμη κι αν η προμήθεια των C-130J μέσω προγράμματος FMF (Foreign Military Funding), δηλαδή με χρηματοδότηση από αμερικανικής πλευράς, πράγμα απίθανο, ενώ τα FMS προβλέπουν δανειοδότηση με επιτόκιο που δεν έχει προσδιοριστεί, θα πρέπει αν εξεταστεί το συνολικό κόστος κύκλου ζωής, όχι απλά το κόστος αγοράς του συστήματος.
Τούτων λεχθέντων κι επειδή έχει αναφερθεί στο παρελθόν ότι τα C-130J θα κοστίσουν σε βάθος χρόνου αρκετά περισσότερο από όσο θα κόστιζε ανάλογος αριθμός του βραζιλιάνικου C-390M της Embraer στους Ολλανδούς που το επέλεξαν, παρόλο που αξιοποιούσαν μέχρι στιγμής τα αμερικανικά αεροσκάφη. Θα επανέλθουμε αναλυτικά, εξετάζοντας αυτή την απόφαση των Ολλανδών, με βάση όσα υποστηρίζει στην έκθεσή του, επίσημα, το ολλανδικό Κοινοβούλιο.
Διότι όπως έχει αναφερθεί κατ’ επανάληψη, καλός ο γεωπολιτικός παράγοντας, αλλά ακόμα πιο σημαντικό είναι η κάθε δαπάνη να αντιστοιχεί στην οικονομική δυνατότητα της χώρας, ώστε να παραχθεί το ζητούμενο επιχειρησιακό αποτέλεσμα. Πέραν όσων αναφέρθηκαν για την ανάγκη διαπραγμάτευσης σοβαρής, με μοχλούς πίεσης. Κυρίως όμως, να μην σε θεωρεί κανείς δεδομένο, διότι διαφορετικά εκτρέπεται…
Το «πελάτες μου» είναι συνταγή καταστροφής. Θα έρθει η ώρα που θα αναφερθούμε με λεπτομέρειες που ενδεχομένως και να σοκάρουν. Αυτή η κατάσταση δεν δημιουργείται σε σύντομο χρονικό διάστημα. Χτίζεται συστηματικά, επί μακρόν και στην πορεία βρίσκει και «στρατεύει» πρόθυμους ως συνεργάτες. Από κάποια στιγμή και μετά, καταγράφονται τα αποτελέσματα, στη χώρα των δεδομένων και πρόθυμων.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο υφιστάμενος στόλος των C-130, επί δεκαετία, συστηματικά απαξιωνόταν. Οι φορολογούμενοι έχουν ήδη καταβάλλει περί τα 80 εκατ. ευρώ για την εργοστασιακή του συντήρηση. Το δε C-130B με αριθμό “296” κείτεται εγκαταλειμμένο πλησίον του πύργου ελέγχου του αεροδρομίου Ελευσίνας ενώ έχουν καταβληθεί, από το 2016, περί τα 8 εκατ. ευρώ για να συντηρηθεί εργοστασιακά. Και δεν ανοίγει μύτη.\
https://www.defence-point.gr/news/quot-prosfora-quot-sok-ipa-gia-6-a-fi-lm-c-130j-ki-alla-dyo-metacheirismena31/7/2023
5.2
Τα C-130J και οι “χάντρες” αντί του χρήματος για τον “δεδομένο” τους ΝΑΤΟϊκό σύμμαχο.
Μουδιασμένα αντέδρασε το ελληνικό στρατιωτικό επιτελείο μετά την αποκάλυψη του DP για το συνολικό κόστος της προσφοράς για έξι καινούργια C-130J και άλλα δυο μεταχειρισμένα C-130 (B ή H). Νεότερες πληροφορίες επιβεβαίωσαν την εκτίμηση ότι το ύψος της προσφοράς ανέρχεται σε 1,7 δισ. δολ. και η τιμή μονάδας των C-130J σε διαμόρφωση “fly away” διαμορφώνεται στα 175 εκατ. δολ. Η διευκρίνιση κρίνεται απαραίτητη τόσο για την ορθή ενημέρωση των αναγνωστών, όσο και διότι στις διαρροές που υπήρξαν υιοθετήθηκε βολικά το “περίπου 1,5 δισ.” ως συνολικό ύψος του ερωτήματος της Αθήνας που ζητούσε να πληροφορηθεί “διαθεσιμότητα και τιμή” του αεροσκάφους (P&A: Price and Availability). Εάν αποδεσμεύεται δηλαδή προς πώληση και πόσο κοστίζει.
Όπως αναφέρεται στο ενδιαφέρον ρεπορτάζ του συναδέλφου Σταύρου Ιωαννίδη για την έγκυρη “Καθημερινή”, μετά το καλοκαίρι θα έρθει στην Αθήνα αντιπροσωπεία αξιωματούχων τόσο της αμερικανικής κυβέρνησης -αφού η προμήθεια θα γίνει διακρατικά- και της κατασκευάστριας εταιρίας (Lockheed Martin) για επαφές με Έλληνες “πολιτικούς και στρατιωτικούς” παράγοντες. Εκεί θα διευκρινιστεί η ακριβής διαμόρφωση που θα ζητήσει από τις ΗΠΑ η ελληνική πλευρά. με βάση αυτή θα συνταχθεί ελληνικό αίτημα με τη μορφή Επιστολής Διατύπωσης Αιτήματος (LoR: Letter of Request), εν αναμονή της αμερικανικής απαντητικής Επιστολής προσφοράς προς Αποδοχή (LOA: Letter of Offer and Acceptance).
Σε μια προσπάθεια να μετριαστεί ο αντίκτυπος από το ιλιγγιώδες κόστος -που είναι τελικά υψηλότερο όπως αναφέρθηκε στην εισαγωγική παράγραφο- στο ρεπορτάζ αναφέρεται, ότι “η απάντηση που έφτασε πριν από λίγες ημέρες στη ΓΔΑΕΕ περιέχει εκτός από την τιμή των αεροπλάνων, το κόστος αγοράς εξομοιωτών, την εκπαίδευση χειριστών και τεχνικών και στους δύο τύπους αεροσκαφών, τη μεταφορά των C-130 στην Ελλάδα με όλους τους δυνατούς τρόπους, την κατασκευή νέων υποδομών και υπόστεγων στην 112 Πτέρυγα Μάχης, την υποστήριξη του στόλου και τη γραμμή ανταλλακτικών αλλά και όλες τις πιθανές τροποποιήσεις για τα νεότερα C-130J αλλά και τα C-130H”.
Δεν μπορεί κανείς να μην μπει στον πειρασμό να αναρωτηθεί για το σημείο που αναφέρει “κατασκευή νέων υποδομών και υπόστεγων στην 112 Πτέρυγα Μάχης“! Επειδή γίνεται λόγος και για μείωση του κόστους, προφανώς θα υπάρξει κάποια νέα “περήφανη” τοποθέτηση του είδους “θα τα φτιάξουμε μόνοι μας“. Εδώ τουλάχιστον δεν υφίσταται το θέμα των ειδικών προδιαγραφών όπως στην περίπτωση των F-35. Κι αν θέλουμε να τα πάρουμε και να τα παρατήσουμε έρμαια των στοιχείων της φύσης, δεν θα είναι πρώτη φορά! Υπάρχει σχετική φωτογραφία από τις πίστες της ΕΑΒ, στην Τανάγρας…
Εάν κάποιοι -πολιτικοί και στρατιωτικοί- ήταν νοικοκύρηδες και σέβονταν τα χρήματα των φορολογουμένων, δεν θα είχαμε φτάσει στο σημερινό απελπιστικό σημείο. Θα πετούσαν πολλά περισσότερα μεταφορικά αεροσκάφη και η προτεραιοποίηση της αντικατάστασης του μεταφορικού στόλου θα γινόταν όχι με το μαχαίρι στο λαιμό. Σάμπως οι Αμερικανοί της LM δεν γνωρίζουν ότι το φαινόμενο μπορεί εύκολα να επαναληφθεί στην Ελλάδα;
Αυτοί είναι οι μόνοι κερδισμένοι, έχοντας τη λύση, με κατοχυρωμένη μάλιστα την ιδιότητα του… μοναδικού προμηθευτή, αφού “αυτούς ξέρουμε, αυτούς εμπιστευόμαστε“! Στην αγκαλιά τους θα καταλήξουμε πάλι. Και τι έγινε που κάτι γραφικοί επιμένουν ότι έστω για λόγους διαπραγματευτικούς θα έπρεπε να καθοριστεί ο προϋπολογισμός του προγράμματος και να προκηρυχθεί διαγωνισμός όπου θα ζητηθούν προσφορές και από εναλλακτικούς προμηθευτές;
Ωχ αδερφέ μου… τι κι αν Συμμαχικές χώρες όπως η Ολλανδία και η Ουγγαρία (σ.σ. πιθανότατα προσεχώς και η Σουηδία) έχουν επιλέξει το το C-390 της βραζιλιάνικης Embraer το οποίο μάλιστα, εκτός από σημαντικά φθηνότερο το θεωρούν και επιχειρησιακά καλύτερο; Η αναφορά αυτή δεν σκοπεύει στην απαξίωση της υποψηφιότητας του C-130J για την Πολεμική Αεροπορία, αλλά στην ανάδειξη μιας επικίνδυνης παθογένειας που δεν δείχνει αν ενοχλεί απολύτως κανέναν, διαχρονικά, εκ των κρατούντων.
Το τελικό συμβόλαιο που θα υπογραφτεί εάν η Ελλάδα προχωρήσει με τους Αμερικανούς για το C-130J, προφανώς θα είναι σημαντικά φθηνότερο. Το αεροσκάφος δεν είναι άγνωστο και όσο να ‘ναι δεν θα ήταν και πολύ… συμμαχικό το να σου χρεώσουν “τον κούκο αηδόνι“, δήθεν για να μάθουν οι Έλληνες πιλότοι να το πετούν! Τα υπόλοιπα μπορούν να συζητηθούν. Άρα, περιθώριο υπάρχει.
Επίσης, είναι συνήθης πρακτική το να ζητείται το μέγιστο που θα μπορούσε να μας απασχολήσει, ώστε να είναι καλυμμένη ως γραφειοκρατική διαδικασία ακόμα και η μεγαλύτερη πιθανή απαίτηση. Προφανώς, εάν έρθει το Κογκρέσο και σου πει “αν πάρει έξι σου χρηματοδοτώ αγαπητέ σύμμαχε τόσα” ο υπολογισμός αλλάζει. Money talks… όμως, προς το παρόν, μένουμε μόνο να το υπενθυμίζουμε.
Την ίδια στιγμή, η απάντηση στην υπενθύμιση της ετήσιας δωρεάν στρατιωτικής βοήθειας σε Ισραήλ και Αίγυπτο, είναι ότι… αυτά δεν ισχύουν για τις χώρες του ΝΑΤΟ! Δηλαδή ίσως συμφέρει οικονομικά το να είσαι εκτός! Αφού εντός από τη βασική απειλή ασφαλείας δεν σε καλύπτουν! Με τη συμπεριφορά της Τουρκίας έχουν ανάγκη τον ελληνικό χώρο, οπότε θα υπήρχε εκτός του ΝΑΤΟ περιθώριο διαπραγμάτευσης σοβαρών ανταλλαγμάτων! Για να μην ξεχνιόμαστε και παρόλο που πολλοί ανώτατοι αξιωματικοί αισθάνονται στο ΝΑΤΟ… καλύτερα κι από το σπίτι τους.
Υπενθυμίζεται, ότι η ανακοίνωση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στον κήπο του Λευκού Οίκου για το πρόγραμμα αναβάθμισης ελληνικών F-16 σε “V”, έχοντας δίπλα του τον Αλέξη Τσίπρα, ανέφερε την αναβάθμιση 123 αεροσκαφών και το κόστος 2,4 δισ. δολάρια. Μέχρι στιγμή υπάρχει απόφαση για την αναβάθμιση 83 έναντι ενός ποσού κοντά στα 1,2 δισ. ευρώ. Άρα, τα έξι C-130J για τα οποία ζητήσαμε τις πρώτες πληροφορίες τις ΗΠΑ, θα μπορούσαν να μειωθούν π.χ. στο μισό, το οποίο θα μειώσει και το ύψος της τελικής σύμβασης.
Με την ευκαιρία αυτής της συζήτησης, θα πρέπει να επισημανθεί ότι στο Μέγαρο Μαξίμου, δείχνουν να έχουν εγκλωβιστεί στο αφήγημα ότι οι ΗΠΑ θα μας δώσουν “πολύ πράγμα” δωρεάν, επειδή προς το φθινόπωρο πιστεύουν ότι θα βρεθεί λύσει να πάρουν οι Τούρκοι τα F-16. Πέραν του ότι προτρέχουν, είναι εξαιρετικά ενοχλητική τόση μοιρολατρία τη στιγμή που ξέρουν ότι αυτά τα F-16 θα στραφούν σε βάρος της Ελλάδας.
Οι ίδιοι εμφανίζονται πρόθυμοι έτοιμοι να αποδεχθούν ό,τι συστήματα αποσύρουν οι Αμερικανοί, απαλλάσσοντάς τους και από το κόστος απόσυρσης, το οποίο θα φορτωθούν τα επιτελεία, παρόλο που ξέρουν ότι η υποστήριξή τους και μόνο απαιτεί τον πολλαπλασιασμό των προβλεπόμενων δαπανών για τη συντήρηση! Ας ελπίσουμε –ρητορική η αναφορά– ότι τα πράγματα θα αλλάξουν.
Κυρίως όμως ότι δεν θα θυσιαστούν ζωτικά εθνικά συμφέροντα στο βωμό της ιδεοληψίας πολλών εν Ελλάδι, διακομματικά, ότι θα λύσουν τα προβλήματα με την Τουρκία. Δεν καταλαβαίνουν πως δεν θα τα έλυναν, ούτε παραδίδοντας γη και ύδωρ (σ.σ. απεμπολώντας το λιγότερο κυριαρχικά δικαιώματα). Με τόση αγάπη στη γεωπολιτική από πολιτικούς και στρατιωτικούς, θα έπρεπε να αντιλαμβάνονται καλύτερα τις παραμέτρους της υπόθεσης. Κυρίως όμως την αποτυχία όλων των προηγούμενων Ελλήνων ηγετών.
Ας τους το ξαναπούμε λοιπόν:
Μόνο με την πειστική και σε βάθος χρόνου άρνηση των στόχων της Τουρκίας
επί του πεδίου, υπάρχει μια αμυδρή ελπίδα να αναζητήσει η Άγκυρα έναν
έντιμο, δηλαδή στοιχειωδώς λογικό, συμβιβασμό με την Αθήνα. Ας μη γράψει
άλλη μια φορά η Ιστορία για άλλη μια ελληνική ηγεσία που επέδειξε
μνημειώδη αφέλεια. Τουλάχιστον…
3/8/2023
https://www.defence-point.gr/
Οι Αμερικανοί ναύαρχοι προειδοποιούν – Τα LCS κλάσης Freedom είναι η καταστροφή Πολεμικού Ναυτικού. Δεν πρόκειται για υπερβολή και φυσικά ούτε για τίτλο με στόχο την πρόκληση εντυπώσεων. Είναι η απόδοση στην ελληνική γλώσσα δηλώσεων που έχουν γίνει σχετικά με τα σκάφη LCS και των δύο κλάσεων από τον ίδιο τον πρώην αρχηγό του USN, ναύαρχο Gilday, καθώς και πλειάδα Αμερικανών αξιωματούχων.
To Κογκρέσο των ΗΠΑ έχει “φρενάρει” τη διαδικασία απόσυρσης των πλοίων αυτών από τις τάξεις του USN, όχι μόνο για πολιτικούς λόγους αλλά και για να εμποδίσει τον περιορισμό των ενεργών μονάδων επιφανείας του απέναντι στη γεωμετρική αύξηση του στόλου του Ναυτικού της Κίνας. Η ηγεσία του Ναυτικού των ΗΠΑ όμως επιμένει σταθερά στην απόφασή της. Ακόμη κι αν αναβληθεί για το 2024 ή για το 2025, τελικά θα υλοποιηθεί. Τα περισσότερα LCS θα αποσυρθούν και ελάχιστα θα παραμείνουν σε υπηρεσία. Αν τελικά παραμείνουν…
Μέχρι και o ρόλος τους ως φορέων drone έχει εξεταστεί για αυτά τα πλοία, αν και όλα δείχνουν ότι το USN θα επιμείνει στην απόφασή του να αποσύρει τα περισσότερα. Η τεράστια δαπάνη κονδυλίων για τα LCS χωρίς κανένα ουσιαστικό επιχειρησιακό αντίκρισμα και η ανακατεύθυνσή τους στην κλάση Constellation, είναι όντως η νέα προτεραιότητα των επιτελών του USN. Αυτό διαμηνύουν σε όλους τους τόνους και με κάθε ευκαιρία οι Αμερικανοί ναύαρχοι.
To ερώτημα που εγείρεται είναι για ποιον λόγο αυτή την “τεράστια δαπάνη χωρίς ουσιαστικό επιχειρησιακό αντίκρισμα” πρέπει ξαφνικά να φορτωθεί το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό; Η δικαιολογία που αξιοποιείται είναι η ανάγκη άμεσης ενίσχυσης του Στόλου με νέες μονάδες επιφανείας. Στην πραγματικότητα πρόκειται για πρόταση που θα ολοκληρώσει τη σειρά ενεργειών απομείωσης της ελληνικής θαλάσσιας ισχύος.
Η συγκεκριμένη διαδικασία που οδήγησε στο σημερινό αδιέξοδο, ξεκίνησε το 2015. Τότε καταγράφεται το πρώτο και ουσιαστικό, όπως αποδεικνύεται σήμερα, πλήγμα στη μαχητική ικανότητα του Στόλου επιφανείας του Πολεμικού Ναυτικού, μέσω της απόφασης εκσυγχρονισμού των παροπλισμένων ήδη από το 2008-2009 ΑΦΝΣ τύπου P-3B Orion, αντί των φρεγατών ΜΕΚΟ 200ΗΝ.
Το DP παλαιότερα είχε τα πλεονεκτήματα της επιχειρησιακής αξιοποίησης των εκσυγχρονισμένων P-3H, υπό την προϋπόθεση ότι θα εξοπλιστούν με αεροφερόμενα όπλα αέρος – επιφανείας AGM-84 HARPOON και SLAM-ER. Καμία από τις δύο αυτές προϋποθέσεις βέβαια δεν ισχύει. Ενώ θα έχουν τη δυνατότητα να εξαπολύουν κάποια όπλα, υπάρχει μια γενικότερη τάση στις Ένοπλες Δυνάμεις να επικρατεί ο φετιχισμός με τις πλατφόρμες, χωρίς όμως να συνοδεύονται από τα όπλα τους…
Ούτε όπλα έχουν αγοραστεί για τα αεροσκάφη αυτά, αλλά και για το στόλο των F-16V, ένας τύπος μαχητικού στον οποίο τόσο ο Harpoon όσο και ο SLAM-ER είναι πιστοποιημένοι, αλλά ούτε και έστω ένα εκσυγχρονισμένο P-3H έχει παραδοθεί. Αν και είχε το χαρακτήρα του κατεπείγοντος, το εν λόγω πρόγραμμα αναμένεται να ολοκληρωθεί, αν όλα πάνε καλά, μέχρι το τέλος του 2025! Επαναλαμβάνουμε: ΕΠΕΙΟΓΝ ΑΝΤΙ ΤΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΩΝ MEKO 200HN.
Φυσικά οι πλώρες δεν απασχολούσαν κανέναν το 2015, όπως φαίνεται ότι δεν απασχόλησαν κανέναν και τρία χρόνια αργότερα, το 2018, όταν ανακοινώνονταν η απόφαση προμήθειας τεσσάρων αρχικά και σε δεύτερο χρόνο τριών ακόμα (εφτά στο σύνολο…) νέων ανθυποβρυχιακών ελικοπτέρων τύπου MH-60R. Κάπως έτσι φτάσαμε στο 2023 (!) να συζητάμε – ακόμα – για την απόδοση άμεσης προτεραιότητας… στον εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ 200ΗΝ. Δεν ήταν δηλαδή άμεσης προτεραιότητας ο ΕΜΖ των φρεγατών αυτών πριν από οκτώ ή πριν από πέντε χρόνια;
Επειδή λοιπόν τα “λάθη” που επαναλαμβάνονται ασφαλώς παύουν να -νομιμοποιούνται να- θεωρούνται λάθη, σήμερα, πάλι με την ταμπέλα του κατεπείγοντος μελετάται (;) η αγορά τεσσάρων πλοίων LCS της κλάσης Freedom, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού σε πλώρες. Ανάγκες που, επαναλαμβάνεται, δεν απασχολούσαν κανέναν πριν από πέντε μόλις χρόνια!
Χρονικό διάστημα δηλαδή υπερεπαρκές για την ολοκλήρωση ενός προγράμματος εκσυγχρονισμού των τεσσάρων MEKO 200HN. Φτάσαμε στο σημείο λοιπόν, μέσω της σπατάλης κονδυλίων σε προγράμματα χωρίς ουσιαστικό επιχειρησιακό αντίκρυσμα για το Πολεμικό Ναυτικό, να θεωρούμε λύση τον εκσυγχρονισμό φρεγατών ηλικίας 30 ετών κατά μέσο όρο και –ακόμα χειρότερα– να συζητάμε –έστω– την αγορά (!) LCS κλάσης Freedom και τα προσεγγίζοντα τα 40 έτη ζωής καταδρομικά Ticonderoga…
Πρόκειται για πραγματικά αδιανόητες επιλογές που τείνουν να εξελιχθούν σε παγιωμένες καταστάσεις. Κι αυτό δεν υποστηρίζεται αυθαίρετα εδώ. To έχει δηλώσει ξεκάθαρα ο προηγούμενος Αρχηγός του Ναυτικού των ΗΠΑ (Chief of Naval Operations), ναύαρχος Gilday, ο οποίος το Μάιο του 2022 είχε υπεραμυνθεί της απόφασης του USN να ζητήσει από την Επιτροπή Ενόπλων Δυνάμεων του Κογκρέσου (House of Armed Services Committee), έγκριση για την άμεση απόσυρση άλλων οκτώ LCS κλάσης Freedom για το οικονομικό έτος 2023.
Στην αναφορά του προς τους γερουσιαστές της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων, ο ναύαρχος Gilday δήλωσε ότι “ αρνούμαι να διαθέσω έστω και ένα δολάριο σε ένα σύστημα που δεν θα έχει τη δυνατότητα να εντοπίσει σύγχρονα υποβρύχια στο σημερινό περιβάλλον επιχειρήσεων”.
Από την άλλη πλευρά και στο ίδιο δημοσίευμα του CNN που αξιοποιούμε ως πηγή, περιλαμβάνονται και δηλώσεις γερουσιαστών – μελών της επιτροπής HASC. Ο δημοκρατικός γερουσιαστής της Ουάσιγκτον, Adam Smith δήλωσε χαρακτηριστικά: “Δεν μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε πρώτα από όλα γιατί δεν είναι έτοιμα (τα LCS). Δεύτερον, ακόμα και όταν είναι, παρουσιάζουν ζημιές…”
Ο ρεπουμπλικανός γερουσιαστής της Οκλαχόμα, Jim Inhole με τη σειρά τους δήλωσε σχετικά: “Με το Ναυτικό της Κίνας να συγκροτεί σταθερά δύναμη 460 σκαφών μέχρι το 2030, τα επιπόλαια λάθη στις ναυπηγήσεις όπως αυτό των Littoral Combat Ships, πρέπει να σταματήσουν. Προγράμματα που έχουν προοπτικές ανάπτυξης και μελλοντικής εξέλιξης, πρέπει να λάβουν απόλυτη προτεραιότητα”.
Πέρα από τη δήλωση του ναυάρχου Gilday, που επιβεβαιώνει πέραν όλων των άλλων, ότι η αξιοποίηση ανθυποβρυχιακών ελικοπτέρων, MH-60R εν προκειμένω, δεν διασφαλίζει ανθυποβρυχιακή ικανότητα παρά μόνο για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα και προϋποθέσεις, καθίσταται ολοφάνερο και από τις δηλώσεις των γερουσιαστών ότι το πρόγραμμα LCS συνολικά έχει προκαλέσει τεράστιο προβληματισμό όχι μόνο στις τάξεις του USN, αλλά και στις κυβερνήσεις των ΗΠΑ.
Οι προβληματισμοί αυτοί περιγράφονται αναλυτικά στην αναφορά GAO-23-106440, προς το Κογκρέσο
των ΗΠΑ και αναφέρονται και από το USNI.. Τα επίσημα αυτά στοιχεία
οδηγούν ευθέως και ασφαλώς στο συμπέρασμα ότι τυχών αγορά σκαφών της
κλάσης Freedom από την Ελλάδα, ή ακόμα και παραχώρησή τους δωρεάν στην
Ελλάδα από τις ΗΠΑ, θα στερήσει πολύτιμα κονδύλια από τους ισχνούς αμυντικούς προϋπολογισμούς, οδηγώντας αναπόφευκτα όχι μόνο στη ματαίωση της αγοράς και ναυπήγησης νέων κορβετών, αλλά και κάθε σχεδιασμού σταδιακού και σε βάθος χρόνου εκσυγχρονισμού του Στόλου του ΠΝ…
Super Vita - GREECE
7.
Οι 7 κύριες και ανελαστικές εξοπλιστικές προτεραιότητες για το Πολεμικό Ναυτικό.
Εν μέσω θέρους θεωρούμε πως είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να συγκεντρώσουμε και να καταγράψουμε απλά και περιεκτικά τις βασικές εξοπλιστικές προτεραιότητες για το Πολεμικό Ναυτικό. Με κριτήριο τον ρεαλισμό και τις πραγματικές ανάγκες και επιδιώξεις του Πολεμικού Ναυτικού. Μολονότι πολλά γράφονται και λέγονται για διάφορα προγράμματα όπως των αμερικανικών φρεγατών της κλάσης Constellation, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.
Το Πολεμικό Ναυτικό ασφαλώς και πρέπει να σκέπτεται για τα μελλοντικά του ναυπηγικά σχέδια και προγράμματα αλλά το βασικό είναι το παρόν και ο σχεδιασμός σε βραχυπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Ως εκ τούτων, οι επτά κύριες και ανελαστικές εξοπλιστικές προτεραιότητες περιλαμβάνουν το ελάχιστο που πρέπει να γίνει ώστε το ΠΝ να είναι αξιόμαχο.
Εκσυγχρονισμός Μέσης Ζωής (ΕΜΖ) φρεγατών ΜΕΚΟ 200 ΗΝ
Η διασφάλιση πως οι τέσσερις φρεγάτες κλάσης «ΥΔΡΑ» θα παραμείνουν αξιόμαχες για τα επόμενα 15 έτη αποτελεί θεμελιώδες ζήτημα για την ελληνική ναυτική αποτροπή. Τα πλοία με το πρόγραμμα αναβάθμισης ύψους 605 εκατομμυρίων ευρώ που αναμένεται να υπογραφεί ως τα τέλη του έτους, θα συνεχίσουν να διατηρούν σύγχρονες ικανότητες διεξαγωγής όλου του φάσματος των ναυτικών επιχειρήσεων.
Μπορεί τα πλοία να μην εκσυγχρονίζονται ριζικά σε επίπεδο μαχητικής ισχύος (ενδεικτικά αναφέρεται η εγκατάσταση περισσότερων βλημάτων μέσης ακτίνας και ενός σύγχρονου αντιπυραυλικού συστήματος όπως το RAM) αλλά τα πλοία με τις επιλεχθείσες ενέργειες εκσυγχρονισμού διατηρούνται αξιόμαχα και με συστήματα πλήρως λειτουργικά (μηχανολογικά, ηλεκτρολογικά, ηλεκτρονικά). Συνεπώς, το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού είναι απαραίτητο ώστε το ΠΝ να μην απωλέσει πρόωρα τέσσερις φρεγάτες των οποίων το υπόλοιπο ζωής είναι αρκούντος ικανοποιητικό και συνάμα απαραίτητο για την ελληνική ναυτική αποτροπή.
Πρόγραμμα πρόσκτησης νέων κορβετών
Παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών κλάσης «ΥΔΡΑ», αδήριτη είναι η ανάγκη για νέες ναυπηγήσεις πλοίων. Και τονίζουμε τη φράση «νέες ναυπηγήσεις» γιατί θέλουμε να επικεντρωθούμε στη ναυπήγηση νέων πλοίων και όχι σε μεταχειρισμένες επιλογές είτε πλοίων υψηλού κόστους και κύκλου ζωής με βραχύβιο ορίζοντα επιχειρησιακής εκμετάλλευσης (Ticonderoga) είτε επικίνδυνων επιλογών (πλοία LCS της κλάσης “FREEDOM”).
Η ναυπήγηση τεσσάρων σύγχρονων κορβετών (είτε είναι GOWIND 2800 HN είτε DOHA/ FcX-30HN) προσδίδει τέσσερα υπερσύγχρονα πλοία ικανά να ανταποκρίνονται σε όλο το φάσμα των ναυτικών επιχειρήσεων. Κυρίως όμως παρέχει στο ΠΝ πλοία με μακρύ ορίζοντα επιχειρησιακής αξιοποίησης και συγκρατημένου κόστους κύκλου ζωής.
Επιπροσθέτως, η ναυπήγηση τεσσάρων σύγχρονων κορβετών σε συνδυασμό με τα προγράμματα ΕΜΖ των φρεγατών κλάσης «ΥΔΡΑ» και του προγράμματος ναυπήγησης των γαλλικών φρεγατών FDI HN, διασφαλίζει πως το ΠΝ θα διαθέτει 12 σύγχρονες και αξιόμαχες μονάδες κρούσης εάν ασκηθεί και η option για τη 4η FDI.
Το ΠΝ πετυχαίνει την ελάχιστη αναλογία ποσότητας/ ποιότητας με μονάδες αξιόμαχες και σύγχρονες.
Ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης για τη 4η FDI HN
Ήταν ένα αδιαμφισβήτητο λάθος της ελληνικής κυβέρνησης η υπογραφή σύμβασης για τρείς αντί τέσσερις φρεγάτες FDI HN. Ο αριθμός των τεσσάρων νέων φρεγατών που επεδίωκε να προμηθευτεί το ΠΝ στόχευε στην απόκτηση του ελάχιστου δυνατού αριθμού νέων μονάδων κρούσης (η αρχική απαίτηση προ ετών ήταν για έξι). Αυτός ο ελάχιστος αριθμός περικόπηκε με αποτέλεσμα πραγματικά διαθέσιμες να είναι δυο φρεγάτες δεδομένου πως ένα πλοίο εκτελεί εργασίες συντήρησης και δεξαμενισμού. Μεγιστοποιεί επίσης την επένδυση στον συγκεκριμένο τύπο και κλάση πλοίων πετυχαίνοντας καλύτερες οικονομίες κλίμακας.
Εκσυγχρονισμός Μέσης Ζωής (ΕΜΖ) υποβρυχίων κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» τύπου «214»
Με γνώμονα την ηλικία των υποβρυχίων κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» τύπου «214», το πρόγραμμα ΕΜΖ προβάλει ως η βέλτιστη επιλογή προκειμένου τα υποβρύχια να είναι σύγχρονα, αξιόμαχα, να επιχειρούν με ασφάλεια και με πλήρως λειτουργικά συστήματα. Δεδομένου πως ως χώρα διανύουμε μια περίοδο οικονομικής και δημοσιονομικής σταθερότητας, δικαιολογίες με πρόσχημα δυσμενείς οικονομικές συνθήκες σε επίπεδο εύρεσης κονδυλίων για τον ΕΜΖ των υποβρυχίων κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» δεν πρέπει να υπάρξουν. Το αργότερο ως το 2025 το πρόγραμμα επιβάλλεται να έχει υπογραφεί και το πρώτο υποβρύχιο, ο «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» θα πρέπει να εισέρχεται στη δεξαμενή για εργασίες ΕΜΖ. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως η βέλτιστη ηλικία ενός οπλικού συστήματος για εκσυγχρονισμό μέσης ζωής είναι τα 15 με 20 έτη.
Εκσυγχρονισμός Μέσης Ζωής (ΕΜΖ) ΤΠΚ κλάσης «ΡΟΥΣΣΕΝ» τύπου «SUPER VITA»
Για να μην μακρηγορούμε ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τις πυραυλακάτους κλάσης «ΡΟΥΣΣΕΝ» τύπου «SUPER VITA». Δεδομένου πως η μαχητική ισχύς των «SUPER VITA» είναι αξιοσημείωτη, οι όποιες τεχνικές παρεμβάσεις θα αφορούν κυρίως τα ηλεκτρονικά των σκαφών και τις μηχανολογικές εργασίες με το κόστος να διατηρείται πολύ συγκρατημένο.
Ναυπήγηση νέων υποβρυχίων
Άποψη μας είναι πως η ναυπήγηση κατ’ ελάχιστο δύο νέων υποβρυχίων με option για άλλα δυο είναι το ελάχιστο δυνατό. Ιδανικός αριθμός θα ήταν η ναυπήγηση τεσσάρων υπερσύγχρονων υποβρυχίων τα οποία θα επέτρεπαν τις αποσύρσεις των παρωχημένων και πολύ παλαιών υποβρυχίων τύπου «209» των οποίων η ηλικία ξεπερνά τα 50 έτη. Αξίζει να επισημάνουμε πως με βάση τη δομή δυνάμεων του ΠΝ ο ελάχιστος αποδεκτός αριθμός υποβρυχίων με βάση τις εθνικές αποστολές είναι τα 8 υποβρύχια. Το πρόγραμμα ΕΜΖ των τεσσάρων υποβρυχίων κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» τύπου «214» παράλληλα με το πρόγραμμα πρόσκτησης 2+2 νέων υποβρυχίων, πετυχαίνει ακριβώς τον ελάχιστο αποδεκτό αριθμό υποβρυχίων με βάση τη δομή δυνάμεων.
Εκτίμηση μας είναι πως το ΠΝ δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να διαθέτει λιγότερο από 10 υποβρύχια δεδομένης της αξίας των υποβρυχίων σε Αιγαίο και Μεσόγειο.
Ναυπήγηση νέων πυραυλακάτων
Ταυτοχρόνως με τις ναυπηγήσεις νέων υποβρυχίων, κρίνεται επιτακτικό να ανανεωθεί ο στόλος των ταχέων σκαφών κατευθυνόμενων βλημάτων του ΠΝ. Ένα σενάριο το οποίο θα μπορούσε να ευοδωθεί θα ήταν η συνέχιση των ναυπηγήσεων των πυραυλακάτων «SUPER VITA» με στόχο να ναυπηγηθούν άλλες τρεις μονάδες με αναβαθμισμένες ικανότητες συγκριτικώς με τις υπάρχοντες και να συμπληρωθεί ένας αριθμός 10 σύγχρονων πυραυλακάτων με πλήρη ομοιοτυπία.
Συμπερασματικά:
Ανακεφαλαιώνοντας, οφείλουμε να δούμε τις ανάγκες του ΠΝ ρεαλιστικά με βάση τις πραγματικές ανάγκες. Τα παραπάνω επτά προγράμματα με ορίζοντα υλοποίησης ως τα τέλη του 2030 είναι το ελάχιστο για ένα κράτος που επιθυμεί να διατηρεί υψηλό βαθμό ναυτικής αποτροπής.
Ας αφήσουμε λοιπόν τις ονειρώξεις για πλοία αμφιβίων επιχειρήσεων ή θηριώδη καταδρομικά με 122 κελιά που θα έρθουν «δωρεάν» και κόστος κύκλου ζωής δυσανάλογο με τον ετήσιο λειτουργικό προϋπολογισμό του ΠΝ και ας προσγειωθούμε στη πραγματικότητα. Για τα πλοία LCS της κλάσης “FREEDOM” και των προοπτικών τους για το ΠΝ η θέση μας είναι γνωστή δίχως αστερίσκους εδώ και χρόνια. Δεν έχουν καμία θέση στο ΠΝ ούτε ως MMSC ούτε ως upgunned δαπανώντας αρκετά χρήματα για πλοία τα οποία δεν προορίζονται για ναυτικές επιχειρήσεις υψηλής έντασης.
Είναι επίσης τραγελαφικό και γελοίο το επιχείρημα περί έλλειψης οικονομικών πόρων που συχνά πυκνά διακινείται από γνωστούς κύκλους εντός και εκτός ΕΔ που προωθούν «δούρειους ίππους» για το ΠΝ με πρόσχημα το επιχείρημα «χρειαζόμαστε πλώρες». Είναι ντροπή για το ελληνικό κράτος να μην μπορεί να βρει αυτά τα κονδύλια όταν σπαταλά ένα σωρό δισεκατομμύρια σε άλλα ζητήματα των οποίων δεν είναι της παρούσης να θίξουμε. Και συνάμα σχεδιάζονται και προωθούνται προς υλοποίηση άλλα εξοπλιστικά προγράμματα αμφίβολης επιχειρησιακής αξίας.
Στα τέλη του 2030 το ΠΝ θα πρέπει να αποφασίσει σχετικά με τη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής κορβέτας (European Patrol Corvette) καθώς και την απόκτηση νέων μονάδων. Τότε που θα έχουν ξεκαθαρίσει με ασφάλεια όλα τα δεδομένα για το κόστος των αμερικανικών φρεγατών της κλάσης Constellation καθώς και της τελικής τους διαμόρφωσης.
Κάλλιστα επίσης μπορούμε να δούμε μια εθνική οικογένεια πλοίων, ξεκινώντας τις εθνικές μας προσπάθειες από πλοία χαμηλού ρίσκου και μικρού εκτοπίσματος όπως περιπολικά ανοικτής θαλάσσης και πυραυλακάτους.
Γιάννης Νικήτας
2/8/2023
https://defencereview.gr/oi-7-kyries-kai-anelastikes-exoplistik/?fbclid=IwAR1XnBvaFiBQYc1xWnA-yeU5V1IDkaf5IDJM0-618JanNIEJZ92m6SHwlfM
8.
Η ισχυρή άμυνα των ελληνικών νησιών
ανάχωμα στα τουρκικά σχέδια
Ο Θουκυδίδης, με το έργο του «Πελοποννησιακός Πόλεμος» έτυχε ευρείας παγκόσμιας αναγνώρισης. Οι συνεισφορά του διατηρεί τη σύγχρονη συνάφεια, όπως φαίνεται από τη ροή των σημερινών σχολίων που αναφέρονται στη θεωρία του ρεαλισμού. Ο Θουκυδίδης επικεντρώθηκε στη στρατηγική και όχι στην τακτική, καθιστώντας την συνεισφορά του σχετική στο σήμερα παρά τις τεχνολογικές εξελίξεις που αλλάζουν τη φύση των ναυτικών εμπλοκών σε τακτικό επίπεδο.
Η κυρίαρχη φιλοσοφία του είναι η αλληλεξάρτηση του ναυτικού ελέγχου των θαλάσσιων οδών και πώς αυτός ο έλεγχος μπορεί να καθορίσει τις συγκρούσεις. Για να διασφαλιστεί ο έλεγχος των θαλάσσιων οδών που βρίσκονται μακριά από την πόλη κράτος των Αθηνών, ο Θουκυδίδης υποστηρίζει ένα δίκτυο συμμαχιών που συνδέει την Αθήνα με περιοχές στρατηγικής σημασίας, είτε για εμπορικούς, πολιτικούς ή στρατιωτικούς λόγους. Αυτό σήμερα μπορούμε να το θεωρήσουμε ως δημιουργία βάσεων, ή ακόμα και αμυντικών συνεργασιών με ένοπλες δυνάμεις άλλων κρατών.
Η θεωρία του Θουκυδίδη έχει επηρεάσει την ανάπτυξη του Ναυτικού της Τουρκίας;
Είναι εύκολο να υπερεκτιμηθεί ο βαθμός στον οποίο οι τουρκικές αποφάσεις δίνουν προτεραιότητα στη στρατηγική και τη ναυτική ανάπτυξη. Εκτιμώ ότι η τουρκική ναυτική θεωρία υβριδοποιεί το δόγμα του Θουκυδίδη. Υποθέτει ότι η επιχειρησιακή σχεδίαση προσεγγίζει κάθε εμπλοκή με ασθενέστερη αντίπαλη δύναμη, απαιτώντας έτσι έμφαση σε επιλεκτικές τακτικές εμπλοκές και υποστήριξη από χερσαίες και αεροπορικές δυνάμεις για να επικρατήσουν σε μια ναυτική σύγκρουση, με αποκορύφωμα τη ζώνη «αντιπρόσβασης» που θα προστατεύει τις τουρκικές παραθαλάσσιες περιοχές. Υποστηρίζω ότι οι Τούρκοι διατηρούν μια ναυτική φιλοσοφία του Θουκυδίδη, όπου η θαλάσσια ισχύς έχει τρεις σκοπούς κατά σειρά προτεραιότητας: τη διασφάλιση της, στρατιωτικής, πολιτικής και εμπορικής πρόσβασης σε περιοχές ενδιαφέροντος.
Το Αιγαίο είναι ένα δύσκολο επιχειρησιακό περιβάλλον για τις αντίπαλες τουρκικές δυνάμεις λόγω των περιορισμένων γεωγραφικών χαρακτηριστικών του και της πολυνησίας σε συνδυασμό με τη καθιερωμένη αμυντική κυριαρχία της Ελλάδος στην περιοχή. Μια ανάλυση της ιστορικής εξέλιξης του Πολεμικού Ναυτικού προσφέρει μια εικόνα για το πώς μια ναυτική δύναμη μπορεί να ακυρώσει έναν επιθετικό αντίπαλο αρνούμενη την πρόσβαση στα παράλια των νησιών και τα σημεία ελέγχου, κατορθώνοντας να κυριαρχήσει σε ολόκληρο το θαλάσσιο περιβάλλον με εξασφάλιση των θαλασσίων γραμμών επικοινωνίας (SLOC).
Η επιχειρησιακή ανάγκη της Ελλάδας απαιτούσε εξαιρετικά βιώσιμα δίκτυα ακριβείας, κατά μήκος της αλυσίδας των νησιών απέναντι από τις τουρκικές ακτές, με αυξημένες δυνατότητες επίγειων όπλων. Αυτά τα δίκτυα είναι λειτουργικά αποκεντρωμένα και γεωγραφικά κατανεμημένα κατά μήκος του αρχιπελάγους του Ανατολικού Αιγαίου επιτρέποντας στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΕΔ) να αποτρέψουν και να υπερασπιστούν την εθνική κυριαρχία αντιστρέφοντας τις δυνατότητες αντι-πρόσβασης και εναέριας άρνησης (A2/AD) του αντιπάλου που θα προσπαθήσει να περιορίσει την ελευθερία δράσης της Ελλάδας ή τη πρόσβαση σε ζωτικές πλωτές οδούς και εναέριο χώρο. Έτσι η Ελλάδα ανέπτυξε τις πρώτες θαλάσσιες δυνατότητές της σε περιορισμένα υδάτινα θέατρα επιχειρήσεων, όπως το Αιγαίο, και το πιο σημαντικό, από μια θέση σχετικής αδυναμίας σε αριθμό πλοίων, σε σύγκριση με τους Τούρκους αντιπάλους.
Το Πολεμικό Ναυτικό εξέτασε τα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν εξ’ αιτίας του ανταγωνισμού ισχύος στη θάλασσα και τους τουρκικούς ναυτικούς στρατηγικούς σχεδιασμούς περί γαλάζιας πατρίδας, με το φακό των περιορισμών της γεωγραφίας και της γεωπολιτικής που αναδύθηκαν, προκειμένου να προσαρμόσει μια αποτελεσματική αποτρεπτική δύναμη.
Εξετάζοντας την άμυνα τον τουρκικών δυνάμεων στις ακτές της Μικράς Ασίας, διακρίνουμε μια γραμμική προσέγγιση στο συγκεκριμένο θέατρο των επιχειρήσεων. Όπως στη γεωμετρία γνωρίζουμε ότι μια γραμμή είναι ένα σύνολο σημείων, έτσι και μια αμυντική περίμετρος είναι μια γραμμή αποτελούμενη από άπειρα σημεία σε συνεχή σειρά. Οι επιχειρήσεις εκτελούνται σε συγκεκριμένο τόπο για συγκεκριμένο χρόνο. Είναι δύσκολο έως ακατόρθωτο να είσαι ισχυρότερος από έναν εχθρό στα άπειρα σημεία της γραμμής του χάρτη, όλη την ώρα. Ένας αντίπαλος που σκοπεύει να κάνει μια σημαντική διάσπαση απλώς θα συγκεντρώσει τις δυνάμεις του σε κάποια σημεία ή σημείο κατά μήκος της γραμμής και θα το επιτύχει.
Αυτός είναι ο λόγος που ο διανοητής του πολέμου Κλάουζεβιτς δεν πιστεύει στις μακριές αμυντικές γραμμές ή τον κλοιό. «Οι γραμμές», υποστηρίζει, «αποτελούν την πιο καταστροφική μορφή πολέμου. Δεν μπορεί να εμποδίσει τον επιτιθέμενο χωρίς ισχυρά πυρά για να τις υποστηρίξει. Οι αμυντικές γραμμές θα πρέπει να είναι πολύ σύντομες και επομένως να καλύπτουν πολύ μικρό μέρος της χώρας, διαφορετικά ο στρατός δεν θα είναι σε θέση να υπερασπιστεί αποτελεσματικά όλα τα σημεία». Για να αποκρούσουν μια καταδρομική απόπειρα, οι τούρκοι διοικητές πρέπει να είναι σε θέση να συμπληρώσουν τις επίγειες δυνάμεις που κρατούν τη γραμμή με δύναμη πυρός που παρέχεται από απόσταση, σε οποιοδήποτε σημείο κατά μήκος των επάλξεων. Το πόσο καλά μπορούν να κρατήσουν οι υπερασπιστές της περιμέτρου, είναι συνάρτηση της γεωγραφικής απόστασης, του εδάφους και της εμβέλειας και του όγκου της υποστήριξης πυρών ακριβείας κατά των εισβολέων πεζοναυτών, το στόλο του ναυτικού και τις αεροπορικές δυνάμεις υποστήριξης.
Οι Τούρκοι ανησυχούν ότι οι ΕΕΔ αν θα εκμεταλλευτούν αυτό το πλεονέκτημα, ενδέχεται να επιτύχουν τους επιχειρησιακούς και στρατηγικούς τους στόχους. Σε αντίθεση με τη γραμμική, στατική προσέγγιση, οι ημέτερες δυνάμεις δίνουν έμφαση στην κινητικότητα και στην άμυνα σε βάθος. Εν τω μεταξύ, υποβρύχια, πολεμικά πλοία επιφανείας και αεροσκάφη θα εκτελούν συντονισμένες επιχειρήσεις. Επειδή το γνωρίζουν ότι θα αποτελέσουν στόχους από τις βαρύτερες, οπλισμένες με πυραύλους δυνάμεις μάχης των νησιών, έχουν ξεχυθεί αναζητώντας την αποστρατικοποίηση των νήσων.
Συμπέρασμα
Οι καθοριστικοί παράγοντες υποδηλώνουν ότι η Τουρκία προσπαθεί να αναδειχθεί ως σημαντική θαλάσσια δύναμη τον 21ο αιώνα, κάτι που δεν είναι πλέον αμφιλεγόμενος ισχυρισμός. Ωστόσο, η μακροπρόθεσμη, στρατηγική και βασισμένη σε μελέτη περίπτωσης προοπτική για τη ναυτική ισχύ εκθέτει ορισμένες περιοριστικές μεταβλητές, όπως η γεωγραφική θέση, που περιορίζουν την τουρκική θαλάσσια ισχύ.
Παρά την ανερχόμενη θέση της ως θαλάσσιας δύναμης, η ισχύς της Τουρκίας είναι εγγενώς ηπειρωτική. Τα χερσαία σύνορα θα αποσπάσουν την προσοχή της Τουρκίας από ένα ολόψυχο ναυτικό όραμα. Επιπλέον, οι πλησίον θάλασσες της Τουρκίας παρουσιάζουν ένα κλειστοφοβικό περιβάλλον για το ναυτικό της. Παρά τον εντυπωσιακό αριθμό πλοίων, την ανάπτυξη του προϋπολογισμού και τη δημιουργία ικανοτήτων, οι θάλασσες του τουρκικού ναυτικού είναι περιφραγμένες από πολλές αλυσίδες νησιών. Η άνοδος της Τουρκίας είναι αναμφισβήτητη. Δεν είναι αδιανόητο ότι η Τουρκία ισχυροποιεί τη ναυτική της δύναμη. Αλλά υπάρχει σημαντικός λόγος, σύμφωνα με τη θεωρία του Θουκυδίδη, να συμπεράνουμε ότι η τουρκική θαλάσσια δύναμη δεν θα επιτύχει τους σκοπούς της όσο η άμυνα των νησιών είναι αδιαμφισβήτητη.
Δημήτριος Τσαϊλάς,
απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security(INIS), και του Strategy International (SI).
''ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ''
1/8/2023
https://www.anixneuseis.gr/
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
''Ουραγός η Ελλάδα στην αμυντική καινοτομία'' - Αναστασάκης Ιωάννης (https://slpress.gr,1/8/2023)