ΕΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ: Μεταρρύθμιση - Βασικές παράμετροι.
Ένοπλες Δυνάμεις:
“Μάθε παιδί μου ΓΡΑΜΜΑΤΑ”
με δάσκαλο… Δένδια.
Οι ολιγωρίες θα έχουν νομοτελειακά αντίτιμο,
το οποίο θα καταβάλει η χώρα…
Σε κατάσταση αναμονή βρίσκονται οι Ένοπλες Δυνάμεις. Όχι μόνο εν όψει κρίσεων, αλλά και μέχρι να λάβουν σάρκα και οστά οι προθέσεις του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Δένδια, να τις μεταρρυθμίσει, ώστε να είναι σε θέση να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Επειδή διακηρύξεις περί μεταρρυθμιστικών προθέσεων έχουμε ζήσει και στο παρελθόν, καλό θα ήταν να δούμε κάποιες βασικές παραμέτρους που θα οδηγούσαν αυτή την πρόθεση να μετατραπεί σε προσπάθεια και εν συνεχεία να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα…
Του Ζαχαρία Μίχα
(Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας – ΙΑΑΑ/ISDA)
Βασικότερο μέρος αυτής της μεταρρύθμισης και χωρίς πρόθεση καμίας υπερβολής, θα ήταν οι Ένοπλες Δυνάμεις να θυμηθούν τον βασικό τους σκοπό: να πολεμήσουν και να νικήσουν στην περίπτωση που η χώρα υποχρεωθεί να υπερασπίσει τα όσια και τα ιερά. Εάν οι απειλές εναντίον των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας και πιο πρόσφατα εναντίον της κυριαρχίας της, επιχειρηθεί να γίνουν πράξη.
Κατά συνέπεια, ένα πρώτο ζήτημα που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε όλες του τις διαστάσεις, είναι το απαράδεκτο φαινόμενο μονάδες της παραμεθορίου να είναι υποστελεχωμένες, ενώ την ίδια στιγμή, εν Αθήναις έχει γεμίσει ο τόπος στρατηγεία και ο κόσμος μέσα στο -καταχρηστικά αποκαλούμενο ως- “Πεντάγωνο“, να μη βρίσκει χώρο να παρκάρει το αυτοκίνητό του. Πέραν του ότι τα κυλικεία στους ορόφους μοιάζουν να κάνουν χρυσές δουλειές, η κατάσταση που επικρατεί στις κεντρικές λεωφόρους νωρίς το μεσημέρι όταν οι… μέσα εξέρχονται κατά χιλιάδες, είναι πραγματικά εφιαλτική.
Ένα βασικότατο συμμάζεμα που πρέπει να γίνει επιτέλους, είναι ο περιορισμός των εκατοντάδων μικρότερων ή μεγαλύτερων στρατοπέδων ανά την επικράτεια. Είναι αμφίβολο εάν η στρατιωτική ηγεσία θα μπορούσε να δώσει αναλυτικά τα κόστη διατήρησης αυτής της θηριώδους δομής, ώστε να μπορεί να αξιολογηθεί και να προσμετρηθεί το ποσό που θα μπορούσε να εξοικονομηθεί σε περίπτωση που επιδεικνυόταν πραγματική πολιτική βούληση για συμμάζεμα. Χωρίς να υποκύψει κανείς αυτή τη φορά στις πιέσεις τοπικών παραγόντων κάθε λογής, λόγω ανησυχίας για το θρησκευτικό ή πολιτικό “ποίμνιο” και για το αν θα πληγούν… τοπικά σουβλατζίδικα και ταβέρνες.
Πάμε και στο άλλο θέμα ύψιστης προτεραιότητας, που αφορά τις επιχειρησιακές ικανότητες των Ενόπλων Δυνάμεων. Το “σύστημα” θα πρέπει επιτέλους να κατανοήσει ότι δεν πολεμούν οι πλατφόρμες από μίνες τους. Άρα, κορυφαία προτεραιότητα θα πρέπει να είναι τα όπλα κάθε λογής, σε επαρκείς ποσότητες. Αυτό κι αν είναι ένα από τα βασικότερα διδάγματα των πολεμικών συρράξεων που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Η φονική δυνατότητα των υφισταμένων πλατφορμών, σε συνδυασμό με το να επιτευχθούν όσο το δυνατόν μεγαλύτερες διαθεσιμότητες για τα οπλικά συστήματα που ήδη βρίσκονται στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων θα πρέπει να θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση ορθολογικής προτεραιοποίησης. Ένα σημείο στο οποίο εμφανώς πάσχουμε…
Ο αεροναυτικός τομέας εκ των πραγμάτων συγκεντρώνει εκ των πραγμάτων τη μεγαλύτερη προσοχή και απορροφά το μεγαλύτερο μέρος των εξοπλιστικών δαπανών. Μαζί πηγαίνει και η ανάγκη δραματικής αναβάθμισης των δυνατοτήτων στον τομέα της αεράμυνας, με έμφαση των τομέα του έγκαιρου εντοπισμού πολυποίκιλων σύγχρονων απειλών, από την προοπτική αντιμετώπισης σμηνών μη επανδρωμένων αεροχημάτων, μέχρι τη συνεχή ανάπτυξη του βαλλιστικού οπλοστασίου που μας απειλεί. Καλό θα ήταν να γίνει επίσης αντιληπτό, ότι και η τελειότερη αεράμυνα δεν θα μπορέσει να αποτρέψει μεγάλες καταστροφές. Αυτό συνεπάγεται η προτεραιοποίηση και επιθετικών δυνατοτήτων στον εν λόγω τομέα, με την προσδοκία εκθετικής επαύξησης της αποτρεπτικής αξιοπιστίας της χώρας, μέσω της δυνατότητας να πλήξει αξιόπιστα κρίσιμες υποδομές…
Με δεδομένη την οροφή δυνάμεων στην Πολεμική Αεροπορία, κορυφαία προτεραιότητα είναι η ταχεία προώθηση του προγράμματος αναβάθμισης των F-16 Block 50 τουλάχιστον, με σκοπό να εξασφαλιστεί η επιχειρησιακή τους καταλληλότατα για δυο δεκαετίες, με δεδομένο ότι το κόστος αντικατάστασης σε περίπτωση απαξίωσης, είναι στην καλύτερη περίπτωση τριπλάσιο. Στην πραγματικότητα και ειδικά στην περίπτωση των F-16 (αναβάθμιση vs. αγορά καινούργιων) είναι πενταπλάσιο.
Παράλληλα δε, θα πρέπει να γίνει αντιληπτό από τους θαυμαστές των υπερσύγχρονων πλατφορμών, ότι η ποσότητα έχει τη δική της ποιότητα. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για το αεροπορικό σκέλος. Σημασία έχει με πιο κόστος εκτελεί συγκεκριμένη αποστολή, πως κατανέμονται στον αεροπορικό στόλο, αλλά και πως προγραμματίζεις ορθολογικά και με βέλτιστη σχέση κόστους-οφέλους τον σταδιακό εκσυγχρονισμό του.
Στο Πολεμικό Ναυτικό η κατάσταση είναι εν πολλοίς γνωστή. Ο στόλος έχει γεράσει και η ναυπήγηση τριών φρεγατών, όσο σύγχρονες και να αποδειχθούν, δεν επιλύει το πρόβλημα. Η κατάσταση έχει περάσει το επίπεδο του επείγοντος, όμως η πολιτική ηγεσία εξακολουθεί να προβάλει -όχι βέβαια αναιτιολόγητα- τα “δημοσιονομικά περιθώρια“. Στελέχη του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος δεν έχουν κρύψει ότι εξετάζεται η απόκτηση 4-6 LCS (Littoral Combat Ships), μεταχειρισμένων αμερικανικών πολεμικών πλοίων “παρακτίων επιχειρήσεων”, για να αποσυρθεί ικανός αριθμός υπέργηρων φρεγατών που διανύουν την πέμπτη δεκαετία του επιχειρησιακού τους βίου.
Παράλληλα, ωστόσο, η εξ ορισμού πολύ καθυστερημένη απόφαση αναβάθμισης των πολύ νεότερων αλλά από 26-32 ετών φρεγάτες MEKO 200HN, δεν έχει προχωρήσει ακόμα. όσον αφορά τα LCS και από την πλευρά του ΥΠΕΘΑ τονίζεται ότι τα πλοία αυτά -που έχουν κριθεί ακατάλληλα από τους ίδιους τους Αμερικανούς- θα παραληφθούν μόνο με αποκατεστημένες τις βλάβες στο σύστημα πρόωσης, αλλά και έχοντας τοποθετηθεί επάνω τους σοβαρός οπλισμός. Ξεπερνώντας, ως υπόθεση εργασίας, τις παραμέτρους της ακαταλληλότητας, πότε αλήθεια περιμένουν για να συγκεκριμενοποιηθεί το περιεχόμενο αυτού του ενισχυμένου οπλισμού (upgunned);
Προφανώς στη ζυγαριά θα μπουν οι πραγματικές επιχειρησιακές δυνατότητες των υπέργηρων φρεγατών “S” (Kortenaer), όχι οι θεωρητικές. Όμως, θα πρέπει να διευκρινιστεί το κόστος υποστήριξης, π.χ. σε βάθος πενταετίας, ώστε το ποσό που αθροίζεται να προστεθεί στον υπάρχοντα -υποτίθεται- προϋπολογισμό για τη ναυπήγηση τριών κορβετών, ώστε να “ζυγιστεί” ορθολογικά εάν με την ενίσχυση της από αέρος αντιμετώπιση ναυτικών απειλών, μπορεί να δοθεί χρόνος για την υλοποίηση ναυπηγικού προγράμματος, ώστε να ξεκινήσει -επιτέλους- η συνολική επίλυση του προβλήματος. Ας μην ξεχνούμε ότι ο θαλάσσιος χώρος που καλείται να ελέγξει το Πολεμικό Ναυτικό τριπλασιάζεται, εάν η χώρα δεν έχει αποφασίσει να παραιτηθεί από το δικαίωμα ανακήρυξης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ)…
Στον Στρατό Ξηράς, εν κατακλείδι, παρότι οι ανάγκες είναι πολλαπλές και ο προϋπολογισμός του Κλάδου απομειώθηκε σε μεγάλο βαθμό λόγω της χρηματοδότησης της νεοσυσταθείσας ΔΕΠ (Διοίκηση Ειδικού Πολέμου), η ανάγκη ενίσχυσης του Πυροβολικού που σήμερα εορτάζει, είναι ένα από τα πιο κομβικά διδάγματα των εν εξελίξει πολέμων. Λογικές του είδους ένας υπερσύγχρονος πύραυλος ισοδυναμεί με πολλούς παλιούς, δεν αντέχει σε σοβαρή συζήτηση, καθώς αφορά αποκλειστικά και μόνο τη δυνατότητα εξουδετέρωσης στόχων υψηλής αξίας του αντιπάλου.
Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αφορά τη διεξαγωγή μιας πολεμικής αναμέτρησης που θα διαψεύσει τις παραδοχές περί της παρέμβασης των ισχυρών για να τον σταματήσουν στα πρώτα του στάδια. Άπαξ και ξεκινήσει, ουδείς νομιμοποιείται να παριστάνει την Πυθία και να προλέγει είτε την αυτόματη διάθεση παρέμβασης είτε την εκδήλωσή της σε συγκεκριμένο χρονικό σημείο. Αν θέλουμε να σχεδιάζουμε την άμυνα της χώρας σοβαρά.
Ιδού λοιπόν πεδίο δόξης λαμπρόν, τόσο για το ΥΠΕΘΑ όσο και για το πρωθυπουργικό περιβάλλον που φαίνεται πως εμπλέκεται στον προβληματισμό για το είδος των απαιτούμενων παρεμβάσεων και τις προτεραιότητες. Πάντα στο πλαίσιο της εκτίμησης του κινδύνου, μακριά από ευσεβείς πόθους και ιδεοληψίες και ασφαλώς με τη βέλτιστη αξιοποίηση των διατιθέμενων πιστώσεων.
Ας ελπίσουμε, ότι η προτεραιοποίηση δεν θα αφορά μόνο τα οπλικά συστήματα, αλλά και συνολικότερα τις εξοπλιστικές δαπάνες,
εν μέσω μιας ιστορικής περιόδου που ολόκληρη η γεωπολιτική μας
περιφέρεια βρίσκεται σε αναστάτωση, εν αναμονή ανάδυσης κάποιας νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας. Οι ολιγωρίες θα έχουν νομοτελειακά αντίτιμο, το οποίο θα καταβάλει η χώρα…
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
1.
Οι εξελίξεις στα εξοπλιστικά:
Επίγνωση των πραγματικών αναγκών και πλήρης εξορθολογισμός των προγραμμάτων.
Αποτελούν κεντρικό θέμα του παρόντος χρονικού διαστήματος. Ο λόγος για την εξέλιξη και την πορεία των ελληνικών εξοπλιστικών προγραμμάτων. Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκος Δένδιας από τη πρώτη στιγμή που ανέλαβε τα ηνία του Υπουργείου ζήτησε αναλυτική ενημέρωση για το σύνολο των εξοπλιστικών προγραμμάτων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Σημειώνεται, πως θεσμικά υπεύθυνο για την ιεράρχηση και προτεραιοποίηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων είναι το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ) και η ηγεσία του. Είναι γνωστό πως το προγενέστερο χρονικό διάστημα, ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας μελετούσε και ενημερώνονταν για τα εν εξελίξει προγράμματα.
Επισημαίνεται πως υπάρχουν προγράμματα αμφίβολης αναγκαιότητας όπως αυτό των αμφίβιων οχημάτων AAV-7 (είναι άραγε η πρώτη προτεραιότητα του ΕΣ;), των Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών MQ-9 SeaGuardian, των ελικοπτέρων UH-60M Blackhawk ενώ σε άλλα προγράμματα όπως του εκσυγχρονισμού των M-270 MLRS προωθήθηκε μια πανάκριβη λύση τη στιγμή που υπήρχαν άλλες οικονομικότερες οι οποίες και απορρίφθηκαν. Το ίδιο ισχύει και με φαραωνικά έργα όπως της δημιουργίας Ναυστάθμου Παγασητικού ύψους άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ τη στιγμή που από τακτικής και επιχειρησιακής πλευράς δεν υφίστανται τέτοια ανάγκη. Ακόμη και στη περίπτωση του Ναυστάθμου Κρήτης, στη Σούδα οι όποιες παρεμβάσεις πρέπει να είναι εξαιρετικά στοχευμένες και συγκεκριμένες λελογισμένου κόστους.
Την ίδια στιγμή προγράμματα εξαιρετικής αναγκαιότητας όπως το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των φρεγατών κλάσης «ΥΔΡΑ» του ΠΝ ή προγράμματα τεχνικής υποστήριξης του υφιστάμενου υλικού έμειναν πίσω. Οφείλουμε να αναρωτηθούμε πως είναι δυνατόν να προωθείται η προμήθεια νέων ελικοπτέρων τη στιγμή κατά την οποία πρέπει να δρομολογηθεί η υπογραφή της τεχνικής υποστήριξης για τα υπερσύγχρονα ελικόπτερα ΝΗ90.
Προγράμματα πρόσκτησης νέων μέσων, όπως των κορβετών επίσης καθυστέρησαν δραματικά τη στιγμή που η αναγκαιότητα είναι δεδομένη, λαμβάνοντας υπόψη τις ηλικίες των φρεγατών του ΠΝ. Ένα ακόμη πρόγραμμα το οποίο καθυστέρησε δραματικά είναι αυτό του εκσυγχρονισμού των F-16 Block 50 προκειμένου τα μαχητικά να είναι πλήρως αξιόμαχα για τα επόμενα 20 έτη. Προγράμματα απόκτησης νέων όπλων για τα F-16 πρέπει επίσης να βρίσκεται στη κορυφή της πυραμίδας των εξοπλιστικών. Την ίδια στιγμή ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων της ΠΑ είναι η απόκτηση νέων μεταγωγικών και νέων ελικοπτέρων SAR/ CSAR παράλληλα με την υποστήριξη των υφιστάμενων.
Όλα τα παραπάνω ευελπιστούμε να ληφθούν υπόψη της πολιτικής ηγεσίας και του ΥΕΘΑ.
Παράλληλα, το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν παρατηρηθεί και κάποιες εξωγενείς παρεμβάσεις στα εξοπλιστικά του ΠΝ όπως αυτές από το περιβάλλον του Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας του Πρωθυπουργού, Θάνου Ντόκου, ο οποίος διαρκώς αναφέρεται στις LCS που αποσύρει το Ναυτικό των ΗΠΑ ως μια λύση «ευκαιρία».
Από την άλλη μεριά, στην εξίσωση των εξοπλιστικών πρέπει να υπολογιστεί και το δημοσιονομικό βάρος που εγείρουν τα εξοπλιστικά προγράμματα στον κρατικό προϋπολογισμό.
Όλα τα παραπάνω δεδομένα καθιστούν σαφές πως το πρώτιστο μέλημα τόσο της πολιτικής όσο και της στρατιωτικής ηγεσίας οφείλει να είναι η σαφής προτεραιοποίηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων με γνώμονα τις πραγματικές ανάγκες. Η πραγματική επίγνωση των πραγματικών αναγκών είναι αυτή που πρέπει να αποτελεί πυξίδα για την προτεραιοποίηση των εξοπλιστικών. Συνεπώς το επόμενο διάστημα αυτό ακριβώς αναμένεται να γίνει: μια σαφής και ξεκάθαρη προτεραιοποίηση των εξοπλιστικών όπως ορίζουν οι πραγματικές ανάγκες.
Γιάννης Νικήτας - 4 Δεκεμβρίου 2023
https://defencereview.gr/oi-exelixeis-sta-exoplistika-epignos/
Το είπαν και το έκαναν οι Τούρκοι και έριξαν το πλέον αόρατο, ταχύτερο και ιδιαίτερα καλά οπλικά εξοπλισμένο θαλάσσιο σκάφος. Πρόκειται για το ένοπλο μη επανδρωμένο ναυτικό όχημα SANCAR που ανήκει στο πολεμικό ναυτικό της Τουρκίας και πολύ σύντομα θα περιπολεί τα θαλάσσια σύνορα της Τουρκιάς με την Ελλάδα. Είναι από το ναυπηγείο Yonca Onuk JV και αποτελεί μια κρίσιμη στιγμή για την εταιρεία και την άμυνα της Τουρκίας. Ετσι τουλάχιστον αναφέρεται από τα τουρκικά ΜΜΕ.
ΠΗΓΗ newsauto.gr
Το SANCAR αναπτύχθηκε με τη συνεργασία της Havelsan και διαθέτει το σύστημα διοίκησης μάχης ADVENT της HAVELSAN, σχεδιασμένο για δικτυοκεντρικές επιχειρήσεις. Αυτό το σύστημα επιτρέπει τον ενσωματωμένο έλεγχο και συντονισμό πολλαπλών μονάδων, ενισχύοντας την ευελιξία και την αποτελεσματικότητα των αποστολών τους. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του SANCAR είναι εντυπωσιακά: με μήκος 12,7 μέτρα, μετατόπιση 9 τόνων, και μέγιστη ταχύτητα 40 κόμβων, προσφέρει εξαιρετικές δυνατότητες. Η εμβέλειά του υπερβαίνει τα 400 ναυτικά μίλια και έχει αυτονομία 40 ωρών, κάτι που το καθιστά ιδανικό για μακροχρόνιες αποστολές.
Αναλυτικά τα κύρια τεχνικά χαρακτηριστικά του SANCAR περιλαμβάνουν:
Μήκος: 12,7 μέτρα
Μετατόπιση: 9 τόνοι
Μέγιστη Ταχύτητα: 40 κόμβοι
Εμβέλεια: Πάνω από 400 ναυτικά μίλια
Θαλασσοπορία: Θάλασσα Κατάσταση 4
Αυτονομία: 40 ώρες
Εξοπλισμός Όπλων: Σταθμός Τηλεχειριζόμενων Όπλων 12,7 mm (RWS), 2×2 πυραύλοι UMTAS ή L-UMTAS
Αισθητήρες: Ραντάρ πλοήγησης, ηλεκτρο-οπτικοί αισθητήρες και σύστημα αποφυγής συγκρούσεων σε τηλεσκοπικό κατάρτι με την ονομασία MILMAST
Επιπλέον, το SANCAR είναι εξοπλισμένο με σύγχρονα όπλα και αισθητήρες, περιλαμβανομένου ενός τηλεχειριζόμενου όπλου 12,7 mm, πυραύλων UMTAS ή L-UMTAS, ραντάρ πλοήγησης, ηλεκτρο-οπτικών αισθητήρων και συστήματος αποφυγής συγκρούσεων. Το MILMAST, ένα τηλεσκοπικό κατάρτι που φιλοξενεί αυτούς τους αισθητήρες, προσφέρει προηγμένες δυνατότητες επιτήρησης και αναγνώρισης.
Η ανάπτυξη του SANCAR από τον Yonca Onuk JV αντανακλά τη δέσμευση της Τουρκίας στην προώθηση των τεχνολογιών ακατούθητων οχημάτων και ενισχύει τη θέση της χώρας ως πρωτοπόρος στον τομέα αυτό. Με το SANCAR, η Τουρκία δείχνει τη δυνατότητά της να αναπτύσσει προηγμένα συστήματα που μπορούν να υποστηρίξουν την εθνική της άμυνα και να ενισχύσουν τις στρατιωτικές της δυνατότητες στο μέλλον. Σημειώστε πως με τις εκδόσεις που πρόκειται να αναπτυχθούν, το SANCAR θα μπορεί να εκτελεί αποστολές αναγνώρισης-παρακολούθησης, επιφανειακού πολέμου και ναρκών, αυξάνοντας έτσι την επιχειρησιακή του ποικιλομορφία.