Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ, Ο ΠΑΡΑΓΩΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΑΝ Η ΑΘΗΝΑ ΕΧΕΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ.
Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ, Ο ΠΑΡΑΓΩΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΑΝ Η ΑΘΗΝΑ ΕΧΕΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ.
Όλες οι αναλύσεις συγκλίνουν στο ότι η Δύση διέρχεται μια περίοδο παρακμής από την οποία είναι αμφίβολο αν θα ανακάμψει.
Ο επιδιωχθείς πόλεμος της Ουκρανίας ανέδειξε τις αδυναμίες της παρόλο που φαινομενικά έδειξε ενωμένη. Η ενότητα επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ σε μια αποπροσανατολισμένη Ευρώπη που παρά τα, υποτίθεται, κοινά συμφέροντά της είναι βαθιά διχασμένη.
Ο πόλεμος αποδόμησε τις ευρωπαϊκές δυνάμεις και την επισφαλή τακτική τους, κυρίως, στην οικονομία που βασιζόταν στην ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία. Το αποτέλεσμά του ήταν απολύτως προβλέψιμο, παρά τις πρώτες αποτυχίες των Ρώσων. Συνήθως τα μέτωπα που ανοίγουν οι Ρώσοι έτσι εξελίσσονται.
Η επομένη του πολέμου θα αναδείξει μια ακρωτηριασμένη Ουκρανία, μια Ευρώπη να αναζητά, χωρίς να μπορεί να τον βρει, έναν νέο προσανατολισμό, τη Ρωσία με στρατηγικό σχέδιο που δεν εξαντλείται στις σημερινές κατακτήσεις της στην Ουκρανία και μπορεί να φθάνει μέχρι και την Οδησσό το 2030, μια διαιρεμένη Ευρώπη από άποψη στρατηγικής αλλά, κυρίως, μια Ευρώπη χωρίς γεωπολιτικό έρμα.
Είναι η Ευρώπη στην οποία ανήκει και η Ελλάδα, μια Ευρώπη που συνεχίζει να ενδιαφέρεται για την οικονομική, κυρίως, ανάπτυξη η οποία θα καταστεί στόχος ανέφικτος όσο δεν αποκτά γεωπολιτική βαρύτητα.
Το «παιχνίδι» από την Ευρώπη ως την βόρειο Αφρική, τα βαλκάνια και την Κεντρική Ασία παίζεται στην κυριαρχία περιφερειακών δυνάμεων σε έναν παράλληλο αγώνα για την διαμόρφωση ενός πολυπολικού κόσμου.
Στην αναδιαμόρφωση αυτή της περιοχής η Ευρώπη μόνο στον ηπειρωτικό της χώρο μπορεί να αποτελεί την περιφερειακή δύναμη. Στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή δυνάμεις όπως η Τουρκία, το Ιράν, ακόμη και η Σαουδική Αραβία δείχνουν να επιδιώκουν να πρωταγωνιστήσουν. Γι αυτό τόσο η Τουρκία όσο και το Ιράν ανησυχούν για την επάνοδο των ΗΠΑ στην περιοχή λόγω του πολέμου στη Γάζα και της ρευστότητας που έχει προκληθεί.
Οι σχέσεις που διαμορφώνονται είναι περίπλοκες και η Τουρκία, που μας ενδιαφέρει περισσότερο, δείχνει να θέλει να εμπλακεί. Μπορεί προσώρας να αντιμετωπίζει δυσκολίες αλλά έχει την υπομονή και την θέληση να επιμείνει και αναζητά τρόπους να ξεπεράσει τα προβλήματα που συναντά. Το πλεονέκτημά της σε σχέση με την Ευρώπη είναι ότι η γηραιά ήπειρος αποφεύγει οποιαδήποτε ανάμειξη σε κρίσεις και ακολουθεί μια πολιτική κατευνασμού σε αντίθεση με την Τουρκία που μπαίνει εύκολα στη φωτιά αρκεί να της αποφέρει κέρδη. Και σε μια ασταθή περιοχή όπου η ρευστότητα και οι ένοπλες διαμάχες είναι-και θα παραμείνουν για αρκετά χρόνια- το κύριο χαρακτηριστικό, το πλεονέκτημα το έχει αυτός που αναμειγνύεται, όχι αυτός που, απλώς, προσφέρει, όσο ακόμη μπορεί, χρήματα. Το διακύβευμα είναι η κυριαρχία και αυτή επιτυγχάνεται με την προβολή σκληρής ισχύος. Παράλληλα, όμως, η Τουρκία λειτουργεί και σε άλλα επίπεδα. Υπερθεματίζει υπέρ της Χαμάς αλλά στέλνει πληθώρα πλοίων στο Ισραήλ με περιεχόμενο που το διευκολύνουν στον πόλεμο που διεξάγει. Απέτυχε στην προσπάθειά της να διαδραματίσει διαμεσολαβητικό ρόλο επειδή δεν το επιθυμούσε η Χαμάς και όχι το Ισραήλ. Η οικονομία της περνά κρίση αλλά έχει τις δυνατότητες να ανακάμψει διότι έχει και βάση και προσανατολισμό. Πουλά drones στην Ουκρανία αλλά, παράλληλα, αποτελεί χώρα που διευκολύνει και τις εξαγωγές της Ρωσίας και τις εισαγωγές της. Δεν είναι τυχαίο που τόσες πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν εγκατασταθεί στην Τουρκία για να παρακάμψουν τις κυρώσεις της ΕΕ στη Ρωσία και πολλές από αυτές είναι γερμανικές. Όταν ο Ερντογάν προκαλεί το Βερολίνο δεν υπολογίζει, μόνο, το μεταναστευτικό χαρτί που κρατά.
Τόσο η Τουρκία όσο και το Ιράν δεν θέλουν την παρουσία ούτε των ΗΠΑ ούτε της Ευρώπης στην περιοχή διότι και οι δύο διεκδικούν τον έλεγχό της.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η πρώτη προϋπόθεση που θέτει ο Ερντογάν στα ελληνοτουρκικά είναι «να τα βρούμε οι δύο χώρες μεταξύ μας». Γνωρίζει πως αν αποκλείσει την ανάμιξη των ΗΠΑ και της Ε.Ε. στον ελληνοτουρκικό διάλογο που άρχισε και συνεχίζει η κυβέρνηση παρά τις αντιρρήσεις στελεχών της όπως οι πρώην πρωθυπουργοί και πρόεδροι της ΝΔ Κ. Καραμανλής και Αντώνης Σαμαράς, αργά ή γρήγορα θα πετύχει σε μεγάλο βαθμό την δορυφοροποίηση της Ελλάδας. Η ανάμιξη άλλων θα δυσχεράνει την προσπάθειά της.
Αυτή είναι η μια διάσταση του περιβάλλοντος χώρου πριν την ελληνοτουρκική συνάντηση στην Αθήνα στις 7 Δεκεμβρίου.
Η άλλη είναι η παρακμή της Δύσης που προαναφέραμε. Το συγκριτικό πλεονέκτημα της Δύσης ήταν η ανεπτυγμένη τεχνολογία της και οι αποικίες τις οποίες εκμεταλλευόταν. Η εποχή της αποικιοκρατίας παρήλθε και η τεχνολογία δεν αποτελεί προνόμιο μόνο της Δύσης. Όσο περνά ο καιρός και άλλες δυνάμεις αποκτούν την τεχνογνωσία που χρειάζεται για να καταστούν παγκόσμιοι πόλοι. Η Ευρώπη χάνει σιγά σιγά την τεχνολογική πρωτοπορία που την καθιστούσε ισχυρή οικονομικά αλλά και λόγω της εξάρτησής της από τις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν εισέλθει σε έναν φαύλο κύκλο αντιπαράθεσης με την Κίνα, αδυνατεί να διαμορφώσει δική της πολιτική προς το Πεκίνο. Το αποτέλεσμα είναι μια Ευρώπη γεωπολιτικά απούσα, οικονομικά σε κρίση και πολιτικά εξαρτημένη, απολύτως, από την Ουάσιγκτον. Μια Ευρώπη στην οποία το μεταναστευτικό αναδεικνύεται σε κυρίαρχο ζήτημα και προκαλεί την ανάδειξη δυνάμεων που και το 1919 προκάλεσαν τον Όσβαλντ Σπέγκλερ να γράψει το περίφημο βιβλίο του «η παρακμή της Δύσης».
Από μια τέτοια Ευρώπη με εσωτερικούς πολιτικούς κλυδωνισμούς και έντονες διαιρέσεις η Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένει σοβαρές και αποτελεσματικές παρεμβάσεις σε ζητήματα που την απασχολούν και από αυτής της πλευράς είναι χαρακτηριστική η περίπτωση Μπελέρη όπου δοκιμάζεται η πολιτική της Αθήνας προς την Αλβανία. Είναι ασαφές αν και πότε θα χρησιμοποιήσει η ελληνική κυβέρνηση το δικαίωμα που έχει για να πιέσει τα Τίρανα αλλά προς το παρόν, η Ελλάδα συμφώνησε στην έναρξη διαπραγματεύσεων 5 κεφαλαίων για την ένταξη της Αλβανίας στην ΕΕ. Συμφώνησε στην αποστολή σχετικής επιστολής της ΕΕ στα Τίρανα που συζητήθηκε την Τετάρτη στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων, στέλνοντας, έτσι, λάθος μηνύματα. Εκτός και αν ακολουθήσει η απελευθέρωση Μπελέρη, μια στημένη υπόθεση από τον Ράμα για να αποφύγει την απώλεια ελέγχου της Χιμάρας, μιας περιοχής όπου υπάρχουν πολλοί σκελετοί στην δημοτική ντουλάπα.
Όταν την Αλβανία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει η Αθήνα με το πλεονέκτημα της συμμετοχής στην Ε.Ε. πόσο μάλλον θα μπορέσει να το διαχειριστεί απέναντι σε μια Τουρκία που δεν διστάζει να αντιπαρατεθεί στις Βρυξέλλες με την αίσθηση ίσου προς ίσον.
Σε αυτήν την συγκυρία ο πρωθυπουργός πήγε στο Λονδίνο και είχε την γνωστή διένεξη με τον βρετανό ομόλογό του συσπειρώνοντας τον ελληνικό λαό. Τα Γλυπτά πήραν μεγαλύτερη δημοσιότητα από τα προβλήματα της χώρας με την Τουρκία. Είναι και αυτά ένα εργαλείο πολιτικής. Αλλά το ερώτημα που αναδύεται είναι: Έχει η Αθήνα πολιτική; Γιατί δεν φαίνεται στις κινήσεις της.
Παντελής Σαββίδης - 3/12/2023
https://www.anixneuseis.gr/%ce%b7-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%ce%ba%ce%bc%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%83-%ce%b4%cf%85%cf%83%ce%b7%cf%83-%ce%bf-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%ce%b3%cf%89%ce%bd-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%ba%ce%b9%ce%b1-%ce%ba/
Ο επιδιωχθείς πόλεμος της Ουκρανίας ανέδειξε τις αδυναμίες της παρόλο που φαινομενικά έδειξε ενωμένη. Η ενότητα επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ σε μια αποπροσανατολισμένη Ευρώπη που παρά τα, υποτίθεται, κοινά συμφέροντά της είναι βαθιά διχασμένη.
Ο πόλεμος αποδόμησε τις ευρωπαϊκές δυνάμεις και την επισφαλή τακτική τους, κυρίως, στην οικονομία που βασιζόταν στην ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία. Το αποτέλεσμά του ήταν απολύτως προβλέψιμο, παρά τις πρώτες αποτυχίες των Ρώσων. Συνήθως τα μέτωπα που ανοίγουν οι Ρώσοι έτσι εξελίσσονται.
Η επομένη του πολέμου θα αναδείξει μια ακρωτηριασμένη Ουκρανία, μια Ευρώπη να αναζητά, χωρίς να μπορεί να τον βρει, έναν νέο προσανατολισμό, τη Ρωσία με στρατηγικό σχέδιο που δεν εξαντλείται στις σημερινές κατακτήσεις της στην Ουκρανία και μπορεί να φθάνει μέχρι και την Οδησσό το 2030, μια διαιρεμένη Ευρώπη από άποψη στρατηγικής αλλά, κυρίως, μια Ευρώπη χωρίς γεωπολιτικό έρμα.
Είναι η Ευρώπη στην οποία ανήκει και η Ελλάδα, μια Ευρώπη που συνεχίζει να ενδιαφέρεται για την οικονομική, κυρίως, ανάπτυξη η οποία θα καταστεί στόχος ανέφικτος όσο δεν αποκτά γεωπολιτική βαρύτητα.
Το «παιχνίδι» από την Ευρώπη ως την βόρειο Αφρική, τα βαλκάνια και την Κεντρική Ασία παίζεται στην κυριαρχία περιφερειακών δυνάμεων σε έναν παράλληλο αγώνα για την διαμόρφωση ενός πολυπολικού κόσμου.
Στην αναδιαμόρφωση αυτή της περιοχής η Ευρώπη μόνο στον ηπειρωτικό της χώρο μπορεί να αποτελεί την περιφερειακή δύναμη. Στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή δυνάμεις όπως η Τουρκία, το Ιράν, ακόμη και η Σαουδική Αραβία δείχνουν να επιδιώκουν να πρωταγωνιστήσουν. Γι αυτό τόσο η Τουρκία όσο και το Ιράν ανησυχούν για την επάνοδο των ΗΠΑ στην περιοχή λόγω του πολέμου στη Γάζα και της ρευστότητας που έχει προκληθεί.
Οι σχέσεις που διαμορφώνονται είναι περίπλοκες και η Τουρκία, που μας ενδιαφέρει περισσότερο, δείχνει να θέλει να εμπλακεί. Μπορεί προσώρας να αντιμετωπίζει δυσκολίες αλλά έχει την υπομονή και την θέληση να επιμείνει και αναζητά τρόπους να ξεπεράσει τα προβλήματα που συναντά. Το πλεονέκτημά της σε σχέση με την Ευρώπη είναι ότι η γηραιά ήπειρος αποφεύγει οποιαδήποτε ανάμειξη σε κρίσεις και ακολουθεί μια πολιτική κατευνασμού σε αντίθεση με την Τουρκία που μπαίνει εύκολα στη φωτιά αρκεί να της αποφέρει κέρδη. Και σε μια ασταθή περιοχή όπου η ρευστότητα και οι ένοπλες διαμάχες είναι-και θα παραμείνουν για αρκετά χρόνια- το κύριο χαρακτηριστικό, το πλεονέκτημα το έχει αυτός που αναμειγνύεται, όχι αυτός που, απλώς, προσφέρει, όσο ακόμη μπορεί, χρήματα. Το διακύβευμα είναι η κυριαρχία και αυτή επιτυγχάνεται με την προβολή σκληρής ισχύος. Παράλληλα, όμως, η Τουρκία λειτουργεί και σε άλλα επίπεδα. Υπερθεματίζει υπέρ της Χαμάς αλλά στέλνει πληθώρα πλοίων στο Ισραήλ με περιεχόμενο που το διευκολύνουν στον πόλεμο που διεξάγει. Απέτυχε στην προσπάθειά της να διαδραματίσει διαμεσολαβητικό ρόλο επειδή δεν το επιθυμούσε η Χαμάς και όχι το Ισραήλ. Η οικονομία της περνά κρίση αλλά έχει τις δυνατότητες να ανακάμψει διότι έχει και βάση και προσανατολισμό. Πουλά drones στην Ουκρανία αλλά, παράλληλα, αποτελεί χώρα που διευκολύνει και τις εξαγωγές της Ρωσίας και τις εισαγωγές της. Δεν είναι τυχαίο που τόσες πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν εγκατασταθεί στην Τουρκία για να παρακάμψουν τις κυρώσεις της ΕΕ στη Ρωσία και πολλές από αυτές είναι γερμανικές. Όταν ο Ερντογάν προκαλεί το Βερολίνο δεν υπολογίζει, μόνο, το μεταναστευτικό χαρτί που κρατά.
Τόσο η Τουρκία όσο και το Ιράν δεν θέλουν την παρουσία ούτε των ΗΠΑ ούτε της Ευρώπης στην περιοχή διότι και οι δύο διεκδικούν τον έλεγχό της.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η πρώτη προϋπόθεση που θέτει ο Ερντογάν στα ελληνοτουρκικά είναι «να τα βρούμε οι δύο χώρες μεταξύ μας». Γνωρίζει πως αν αποκλείσει την ανάμιξη των ΗΠΑ και της Ε.Ε. στον ελληνοτουρκικό διάλογο που άρχισε και συνεχίζει η κυβέρνηση παρά τις αντιρρήσεις στελεχών της όπως οι πρώην πρωθυπουργοί και πρόεδροι της ΝΔ Κ. Καραμανλής και Αντώνης Σαμαράς, αργά ή γρήγορα θα πετύχει σε μεγάλο βαθμό την δορυφοροποίηση της Ελλάδας. Η ανάμιξη άλλων θα δυσχεράνει την προσπάθειά της.
Αυτή είναι η μια διάσταση του περιβάλλοντος χώρου πριν την ελληνοτουρκική συνάντηση στην Αθήνα στις 7 Δεκεμβρίου.
Η άλλη είναι η παρακμή της Δύσης που προαναφέραμε. Το συγκριτικό πλεονέκτημα της Δύσης ήταν η ανεπτυγμένη τεχνολογία της και οι αποικίες τις οποίες εκμεταλλευόταν. Η εποχή της αποικιοκρατίας παρήλθε και η τεχνολογία δεν αποτελεί προνόμιο μόνο της Δύσης. Όσο περνά ο καιρός και άλλες δυνάμεις αποκτούν την τεχνογνωσία που χρειάζεται για να καταστούν παγκόσμιοι πόλοι. Η Ευρώπη χάνει σιγά σιγά την τεχνολογική πρωτοπορία που την καθιστούσε ισχυρή οικονομικά αλλά και λόγω της εξάρτησής της από τις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν εισέλθει σε έναν φαύλο κύκλο αντιπαράθεσης με την Κίνα, αδυνατεί να διαμορφώσει δική της πολιτική προς το Πεκίνο. Το αποτέλεσμα είναι μια Ευρώπη γεωπολιτικά απούσα, οικονομικά σε κρίση και πολιτικά εξαρτημένη, απολύτως, από την Ουάσιγκτον. Μια Ευρώπη στην οποία το μεταναστευτικό αναδεικνύεται σε κυρίαρχο ζήτημα και προκαλεί την ανάδειξη δυνάμεων που και το 1919 προκάλεσαν τον Όσβαλντ Σπέγκλερ να γράψει το περίφημο βιβλίο του «η παρακμή της Δύσης».
Από μια τέτοια Ευρώπη με εσωτερικούς πολιτικούς κλυδωνισμούς και έντονες διαιρέσεις η Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένει σοβαρές και αποτελεσματικές παρεμβάσεις σε ζητήματα που την απασχολούν και από αυτής της πλευράς είναι χαρακτηριστική η περίπτωση Μπελέρη όπου δοκιμάζεται η πολιτική της Αθήνας προς την Αλβανία. Είναι ασαφές αν και πότε θα χρησιμοποιήσει η ελληνική κυβέρνηση το δικαίωμα που έχει για να πιέσει τα Τίρανα αλλά προς το παρόν, η Ελλάδα συμφώνησε στην έναρξη διαπραγματεύσεων 5 κεφαλαίων για την ένταξη της Αλβανίας στην ΕΕ. Συμφώνησε στην αποστολή σχετικής επιστολής της ΕΕ στα Τίρανα που συζητήθηκε την Τετάρτη στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων, στέλνοντας, έτσι, λάθος μηνύματα. Εκτός και αν ακολουθήσει η απελευθέρωση Μπελέρη, μια στημένη υπόθεση από τον Ράμα για να αποφύγει την απώλεια ελέγχου της Χιμάρας, μιας περιοχής όπου υπάρχουν πολλοί σκελετοί στην δημοτική ντουλάπα.
Όταν την Αλβανία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει η Αθήνα με το πλεονέκτημα της συμμετοχής στην Ε.Ε. πόσο μάλλον θα μπορέσει να το διαχειριστεί απέναντι σε μια Τουρκία που δεν διστάζει να αντιπαρατεθεί στις Βρυξέλλες με την αίσθηση ίσου προς ίσον.
Σε αυτήν την συγκυρία ο πρωθυπουργός πήγε στο Λονδίνο και είχε την γνωστή διένεξη με τον βρετανό ομόλογό του συσπειρώνοντας τον ελληνικό λαό. Τα Γλυπτά πήραν μεγαλύτερη δημοσιότητα από τα προβλήματα της χώρας με την Τουρκία. Είναι και αυτά ένα εργαλείο πολιτικής. Αλλά το ερώτημα που αναδύεται είναι: Έχει η Αθήνα πολιτική; Γιατί δεν φαίνεται στις κινήσεις της.
Παντελής Σαββίδης - 3/12/2023
https://www.anixneuseis.gr/%ce%b7-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%ce%ba%ce%bc%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%83-%ce%b4%cf%85%cf%83%ce%b7%cf%83-%ce%bf-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%ce%b3%cf%89%ce%bd-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%ba%ce%b9%ce%b1-%ce%ba/