Εξαπλώνονται οι αγροτικές κινητοποιήσεις στην Ευρώπη.
στην Ευρώπη.
Του Κώστα Ράπτη
Όταν ακόμα και στην εύτακτη Ελβετία κατεβαίνουν τα τρακτέρ στους δρόμους, κάτι δεν πάει καθόλου καλά. Αλλά το φαινόμενο δεν είναι ελβετικό, είναι πανευρωπαϊκό – οξύτερο δε στις χώρες οποίες βρίσκονται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
"Τα προβλήματα ουσίας" με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωπα τα αγροκτήματα των γειτονικών χωρών "δεν είναι άγνωστα στην Ελβετία", δήλωσε προχθές η Ένωση Αγροτών της Ελβετίας (USP), τονίζοντας πως "μετά τη Γερμανία, οι διαμαρτυρίες του γεωργικού τομέα έφθασαν ήδη στη Γαλλία".
Πράγματι, όταν ξέσπασαν αγροτικές κινητοποιήσεις αγροτών, πολλοί στη Γερμανία ξενίσθηκαν με αυτό το θέαμα, που το έκριναν πιο ταιριαστό με τα ταραχώδη ήθη της Γαλλίας παρά με τις παραδόσεις της δικής τους χώρας. Αλλά όταν μπήκε στον χορό και η έχουσα το... pedigree Γαλλία, ήταν σαφές ότι δεν έχουμε να κάνουμε με κάτι τοπικού ενδιαφέροντος ή παροδικό. Άλλωστε, είχαν προηγηθεί (και συνεχίζουν) οι Ολλανδοί αγρότες, ενώ καθ' οδόν προστέθηκαν οι Ρουμάνοι και οι Πολωνοί.
Μόλις τέσσερις μήνες πριν από τις ευρωκλογές, στις οποίες αναμένεται να καταγραφεί μαζική στροφή προς τα (ακρο)δεξιά, εντείνεται πανευρωπαϊκά η πόλωση πόλης και περιφέρειας, ήτοι μεταξύ των mainstream πολιτικών και των ακατάταχτων, δίχως εκπροσώπηση κατοίκων της υπαίθρου.
Τα βαθύτερα αίτια
Η αναστάτωση στον ευρωπαϊκό αγροτικό κόσμο είναι σαφές ότι σχετίζεται με την ενεργειακή κρίση, που εκτοξεύει τα κόστη της παραγωγής, σε μια συγκυρία κατά την οποία το αγροτικό εισόδημα μένει στην καλύτερη περίπτωση στάσιμο. Σχετίζεται, όμως, και με κάτι ειδικότερο: την πληθώρα των ρυθμιστικών κανονισμών στην Ε.Ε. και την υιοθέτηση σε κοινοτικό και εθνικό επίπεδο "πράσινων πολιτικών", που συχνά αποβλέπουν ρητά στη συρρίκνωση της πρωτογενούς παραγωγής, όπως ήταν η περίπτωση της Ολλανδίας, που θέλησε να περιορίσει την εκτροφή αγελάδων λόγω των αυξημένων εκπομπών αζώτου.
Όλα αυτά την ίδια στιγμή που οι Ευρωπαίοι αγρότες εκτίθεται στον ανταγωνισμό με τα φθηνότερα προϊόντα της παραγωγής τρίτων χωρών, που δεν υπακούουν στις ίδιες ρυθμιστικές προδιαγραφές, προς δόξαν της λογικής των "ανοικτών συνόρων" ή απλώς των τρεχουσών γεωπολιτικών σκοπιμοτήτων. Τέτοια είναι η περίπτωση των αγροτικών προϊόντων της Ουκρανίας, που οδήγησε σε αποκλεισμό των συνόρων τούς οδηγούς φορτηγών της Πολωνίας και της Σλοβακίας.
Όπως το διατυπώνει κωδικοποιημένα η USP, μια "μικρή σταγόνα νερού όπως η κατάργηση της μείωσης του φόρου στα αγροτικά καύσιμα" ήταν αρκετή για να "ξεχειλίσει το ποτήρι". Και αυτό ακριβώς συνέβη σε αρκετές χώρες.
Στη Γερμανία οι εξελίξεις επιταχύνθηκαν από την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου που απέρριψε τη μεταστροφή κονδυλίων από το ειδικό ταμείο αντιμετώπισης της πανδημίας, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί "τρύπα" 40 δισ., επιβάλλοντας τις αντίστοιχες περικοπές, παραμονές της σύνταξης του Προϋπολογισμού.
Εξού και χθες, σε μία ακόμα εμφάνιση μέσα στο Βερολίνο, περίπου 150 τρακτέρ από το Βρανδεμβούργο "περιόδευσαν" στα κεντρικά γραφεία των κοινοβουλευτικών κομμάτων, εν όψει της ψήφισης του Προϋπολογισμού από την Μπούντεσταγκ την ερχόμενη εβδομάδα, ζητώντας αργή και σταδιακή αποκλιμάκωση της επιδότησης του αγροτικού ντίζελ.
Πλησιάζοντας το Παρίσι
Από την άλλη πλευρά του Ρήνου, τα πράγματα γίνονται με... γαλλικό στυλ. Γάλλοι αγρότες έστησαν 77 μπλόκα, διασκόρπισαν ντομάτες, λάχανα και κουνουπίδια κατά μήκος εθνικών οδών και πέταξαν κιβώτια με εισαγόμενα προϊόντα την Πέμπτη, αξιώνοντας την ανάληψη επείγουσας δράσης για τις χαμηλές τιμές παραγωγού, τους κανονισμούς για την πράσινη μετάβαση και τις πολιτικές του ελεύθερου εμπορίου, καθώς οι κινητοποιήσεις, που ολοένα και διογκώνονται, μετατοπίζονται κοντύτερα στο Παρίσι.
Οι αγρότες λένε πως οι διαμαρτυρίες, που διανύουν τώρα τη δεύτερη εβδομάδα τους αφότου ξεκίνησαν στα νοτιοδυτικά, θα συνεχιστούν για όσο διάστημα τα αιτήματά τους δεν ικανοποιούνται, θέτοντας την πρώτη μεγάλη πρόκληση για τον νέο πρωθυπουργό, Γκαμπριέλ Ατάλ.
Η πανίσχυρη αγροτική ένωση FNSEA παρέδωσε στην κυβέρνηση έναν κατάλογο αιτημάτων: συνέχιση των φοροαπαλλαγών στο ντίζελ για τα αγροτικά οχήματα, άμεση καταβολή των γεωργικών επιδοτήσεων από την Ε.Ε., εγγυήσεις στις αποζημιώσεις ασφάλισης που σχετίζονται με την υγεία και το κλίμα και άμεση βοήθεια στους οινοπαραγωγούς και τα αγροκτήματα βιολογικών προϊόντων. Ήδη τα γεγονότα πήραν τραγική τροπή, με τον θάνατο μιας 35χρονης αγρότισσας και της 12χρονης κόρης της όταν ιδιωτικό αυτοκίνητο που οδηγούσαν Αρμένιοι μετανάστες έπεσε πάνω σε αγροτικό μπλόκο.
Στις Βρυξέλλες αναζητούν αγροτική στρατηγική. Και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εγκαινίασε την Πέμπτη τον κεκλεισμένων των θυρών "στρατηγικό διάλογο" που η ίδια είχε δεσμευτεί κατά την ομιλία της για την Κατάσταση της Ένωσης να πραγματοποιήσει, για το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα στην Ε.Ε. Ο στρατηγικός διάλογος θα φέρει σε επαφή τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη από ολόκληρη την αγροδιατροφική αλυσίδα, συμπεριλαμβανομένων των γεωργών, των συνεταιρισμών, των επιχειρήσεων γεωργικών προϊόντων διατροφής και των αγροτικών κοινοτήτων, καθώς και μη κυβερνητικές οργανώσεις και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και πανεπιστήμια. Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συμμετάσχουν επίσης στη διαδικασία.
Εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024 θα διοργανωθούν σειρά θεματικών συνεδριάσεων, στις οποίες θα εξεταστούν οι προκλήσεις που έθεσαν οι συμμετέχοντες. Για παράδειγμα, θα εξεταστεί το δίκαιο βιοτικό επίπεδο για τους γεωργούς και τις αγροτικές κοινότητες, η στήριξη της γεωργίας εντός των ορίων του οικοσυστήματος, η αξιοποίηση των τεράστιων ευκαιριών που προσφέρουν η γνώση και η τεχνολογική καινοτομία και η προώθηση ενός ακμάζοντος μέλλοντος για το σύστημα τροφίμων της Ε.Ε. σε έναν ανταγωνιστικό κόσμο. Τα συμπεράσματα που αναμένονται μέχρι το τέλος του καλοκαιριού θα προετοιμάσουν το έδαφος για την επόμενη Επιτροπή και την ανάπτυξη της επόμενης Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, που ξεκινά το 2028.
"Είναι καιρός", τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν, "να επιτευχθεί νέα συναίνεση σχετικά με τα τρόφιμα και τη γεωργία μεταξύ των γεωργών, των αγροτικών κοινοτήτων και όλων των άλλων παραγόντων της αγροδιατροφικής αλυσίδας της Ε.Ε. Οι γεωργοί και η βιομηχανία τροφίμων της Ε.Ε. παρέχουν στους πολίτες μας υγιεινά και υψηλής ποιότητας τρόφιμα και συμβάλλουν καθοριστικά στην οικονομία μας, ιδίως στις αγροτικές περιοχές. Καταβάλλουν επίσης τεράστιες προσπάθειες για να συμβάλουν στη συλλογική μας πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Ταυτόχρονα, όμως, αντιμετωπίζουν ευρύ φάσμα προκλήσεων, από την κλιματική αλλαγή έως τον πληθωρισμό, έως τις ασταθείς επιπτώσεις στην αγορά".
Ο προεδρεύων των συζητήσεων αυτών, Γερμανός ακαδημαϊκός Πέτερ Στροχσνέιντερ, ο οποίος ηγήθηκε μιας παρόμοιας επιτροπής στη χώρα του, τόνισε ότι ο διάλογος θα πρέπει να επικεντρωθεί στο να βρεθεί μια ισορροπία ανάμεσα σε οικονομικά οικολογικά και κοινωνικά συμφέροντα και όχι σε σημεία έντασης.
27/1/2024
https://www.capital.gr/diethni/3765890/exaplonontai-oi-agrotikes-kinitopoiiseis-stin-europi/