Ο ακήρυχτος αλλά ενεργός πόλεμος μέσω των σύγχρονων αναθεωρητισμών. Η περίπτωση της Τουρκίας και της Κίνας σ΄εναν επικίνδυνα μεταβαλλόμενο κόσμο.
Ο ακήρυχτος αλλά ενεργός πόλεμος μέσω των σύγχρονων αναθεωρητισμών. Η περίπτωση της Τουρκίας και της Κίνας σ΄εναν επικίνδυνα μεταβαλλόμενο κόσμο.
Ο Μάικλ Ρούμπιν του Washington Examiner’s Beltway Confidential, διευθυντής ανάλυσης πολιτικής στο Middle East Forum και ανώτερος συνεργάτης στο American Enterprise Institute, έγραψε πρόσφατα για τις (γνωστές στους Έλληνες αναλυτές) αναθεωρητικές τάσεις και τελικά αναθεωρητική στάση της Τουρκίας, που φέρει τα χαρακτηριστικά μιας ιμπεριαλιστικής δύναμης και όχι απλά μιάς αναδυόμενης περιφερειακής (διαβάστε σχετικά εδώ).
Παρότι οι Έλληνες τα αναλύουμε καθημερινά και επί σειρά ετών, το να τα καταγράφει και αναδεικνύει ο Μ.Ρούμπιν, έχει ένα σημαντικό θετικό πρόσημο, ελπίζουμε δε, πως η θέση/ άποψή του, θα ληφθεί σοβαρά υπόψιν - και ως πρακτικά υλοποιήσιμη αποτροπή - από τους Έλληνες αρμοδίους, ενόψει και της συνάντησης της 13ης Μαϊου, αφού η τύχη των δικών μας ελληνικών αναλύσεων, δεν ευδοκιμεί ”εις τα ώτα των μη ακουόντων”.
Είναι γνωστό πως η Τουρκία είναι μία βαθιά αναθεωρητική χώρα με δύο προσωπεία. Του arkadaş (φίλου) και του Dayı (νταή). Ενίοτε προβάλει το ένα και ενίοτε το άλλο προσωπείο, αναλόγως της στιγμής και του καιροσκοπισμού εξυπηρέτησης των άμεσων ή μακροπρόθεσμων συμφερόντων της.
Επομένως το πρόβλημα δεν είναι της Τουρκίας, που η ιστορική φύση της είναι τέτοια, αλλά το πως οι τρίτοι και ειδικά η Ελλάδα, την βλέπει και την ερμηνεύει κάθε φορά. Προσωπικά θεωρώ πως την ερμηνεύουμε λάθος και με διαφορά φάσης, αφού πέραν της κακής ιστορικής εμπειρίας μας (ο λύκος κι άν εγέρασε κι άσπρισε το μαλλί του, μήτε την γνώμη άλλαξε, μήτε την κεφαλή του), προσπαθούμε να την ερμηνεύσουμε με εγχειρίδια δυτικής σκέψης, καλοπιστία και μέσω του δικού μας φαντασιακού, αναφορικά με το τι εμείς θα θέλαμε να είναι η Τουρκία ( πχ το Λουξεμβούργο ) και όχι με το τι πραγματικά είναι. Η Τουρκία μελετάται και ερμηνεύεται ως sui generis χώρα, μέσα από τον δικό της αξιακό κώδικα, τη γλώσσα, την ιστορική διπλωματία και πολέμους της, τους χαρακτήρες των ηγετών και πολιτικών της, κυρίως δε ερμηνεύεται ως μία ανατολίτικη μουσουλμανική χώρα, με αυτοκρατορική παράδοση και επ’ουδενί ηττοπαθής.
Ο πρόεδρος Ερντογάν, ηγείται αθροιστικά, επί σχεδόν 22 χρόνια , ως πρωθυπουργός και ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αρα, η Τουρκία φέρει ταυτοτικό ονοματεπώνυμο. Είναι η Ερντογανική Τουρκία. Στο ίδιο διάστημα η Ελλάδα έχει αλλάξει 10 πρωθυπουργούς. Εξι εκλεγμένους και τέσσερεις υπηρεσιακούς. Και ενώ κάποιος θα ανέμενε να έχει εκλείψει από τον δημόσιο διάλογο ο επιθετικός προσδιορισμός ”απρόβλεπτος Ερντογάν & Τουρκία”, αφού αφενός δεν είναι, αφετέρου μετά από 22 χρόνια υποτίθεται πως έχεις μάθει ποιόν έχεις απέναντί σου και πως χειρίζεται τα θέματα, εν τούτοις κάποιοι, στρεβλά , από αμέλεια ή βαριά αμέλεια, επιμένουν στην επίκληση του απροβλέπτου. Πιθανότατα διότι αυτός ο προσδιορισμός , τους δίνει άλλοθι για την έλλειψη πρόνοιας / προνόησης, στα όσα η Γείτονα, ιστορικά και διαχρονικά απεργάζεται.
Με την mavi vatan/ γαλάζια πατρίδα, τα σύνορα της καρδιάς, τους εξοπλισμούς και με στρατεύματα σε πολλές εμπόλεμες περιοχές της γης, η Ερντογανική Τουρκία, δεν κρύβει την επιθυμία της να αναθεωρήσει τα σύνορα, είτε ειρηνικά , είτε βιαίως. Έχει αξιώσεις σε τμήματα της Βουλγαρίας, της Ελλάδας και της κατεχόμενης παρανόμως από το 1974 Κύπρου. Τα τουρκικά στρατεύματα κατέχουν τμήματα της Συρίας και του Ιράκ, εννοείται και της κατεχόμενης Κύπρου. Οι Τουρκικές Δυνάμεις, βοηθούν τους Αζέρους στο Αρτσάχ και γενικά στα μέτωπα/ διαδρόμους της Αρμενίας. Βρίσκεται στη Λιβύη, στη Σομαλία και με πολιτιστική - οικονομική παρέμβαση και στην υποσαχάρεια Αφρική.
Ολοι θυμόμαστε και σχολιάσαμε, την αυθάδεια / νταηλίκι / επιθετική ασέβεια που έδειξαν οι Τούρκοι, τον Αύγουστο του 2023, όταν επιτέθηκαν στις ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ στην Πύλα της Κύπρου, στην προσπάθειά τους, να δημιουργήσουν έναν διάδρομο δικού τους ελέγχου, μεταξύ της Πύλας που είναι στα νότια της Κύπρου, δίπλα στη Λάρνακα, με τα Κατεχόμενα της Β.Κύπρου, επιχειρώντας έτσι μια ακόμη de facto αρπαγή γης, που η Τουρκία ευελπιστεί και προσπαθεί να την κάνει και de jure.
O M.Ρούμπιν με ορθή κρίση επισημαίνει πως, ”οι τουρκικοί διάδρομοι είναι σήμερα, ο δούρειος ίππος , ντυμένος με τη γλώσσα της διπλωματίας και της ανάπτυξης″ .
Εν τούτοις , η μεγαλομανία και ο μεγαλοϊδεατικός αναθεωρητισμός της Τουρκίας, πέραν της προβλεπτής αστάθειας που δημιουργεί στην περιοχή, αποτελεί πλέον απειλή για πολλές χώρες και όχι μόνον για την Ελλάδα. Αν μάλιστα προχωρήσει και το πυρηνικό της πρόγραμμα, μαζί με την ανάπτυξη της προσοδοφόρας οπλικής της βιομηχανίας, τότε γίνεται μία πασίδηλα ορατή ιμπεριαλιστική δύναμη, που οι αντίπαλοί της θα είναι οι σύγχρονες μεγάλες δυνάμεις, με συνέπεια να της ανακόψουν την πορεία. Δεν θα την αφήσουν να γίνει αυτό που οραματίζεται ο Πρόεδρος της από το 2030, μέχρι το 2053 και το 2071, ως παρακαταθήκη των επιγόνων του.
Σύμφωνα με τον Μ.Ρούμπιν, αυτή η μεγαλομανία της, την κάνει απρόσεκτη, ευάλωτη και ίσως πέσει ”στον λάκκο που ανοίγει για τους άλλους” κατά μία παραλλαγή της Θουκυδίδειας παγίδας. Είναι αυτή η αχίλλειος πτέρνα της; θα μείνει στην ιστορία της ως νέος Ατά ( πατέρας ) Τούρκ-ων, ο Πρόεδρος Ερντογάν, ή ως ο Ηρόστρατος που έκαψε το ναό της Εφεσείου Αρτέμιδος; μη αντιλαμβανόμενος ότι οι αναθεωρήσεις μπορούν να λειτουργήσουν και αντίστροφα, κατά της Τουρκίας.
Περαιτέρω, στα πλαίσια του ”αλά τούρκα” αναθεωρητισμού (τα δικά μου - δικά μου και τα δικά σου, πάλι δικά μου) θέλει να ακυρώσει τη Συνθήκη της Λωζάνης, για να έρθει μετά τι; μήπως η καλύτερη για την Ελλάδα προγενέστερη Συνθήκη των Σεβρών;
Επίσης, από κοινού, η Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν, παραπονούνται πως η Αρμενία δεν τους επιτρέπει να χαράξουν έναν διάδρομο στη νότια Αρμενία για να συνδέσουν τις δύο χώρες τους με συνέπεια να απειλούν αμφότερες πως ενδέχεται να καταλάβουν τη γη αυτή με τη βία κατά της Αρμενίας (sic).
Η Τουρκία στο διάστημα 1923 - 1939, μέσω εποίκων, δημιούργησε μία de facto κατάσταση στην περιοχή της Αλεξανδρέττας, την οποία απέσπασε και ενσωμάτωσε στην Τουρκία, αναίμακτα και με τη συναίνεση των εποπτευόντων την περιοχή Γάλλων. De facto κατάσταση έχει δημιουργήσει επί 50 χρόνια και στα κατεχόμενα της Κύπρου, με πασίδηλη πρόθεση να καρπωθεί τα κατεχόμενα και de jure. Παίρνει θάρρος, για την υλοποίηση τέτοιων σχεδίων, αφού γνωρίζει πως ιστορικά τα κερδίζει, ενώ βλέπει να κάνουν τα ίδια και στη χώρα βόρεια της Μακεδονίας, που με de facto χρήση ονόματος , μέσω της συναίνεσης της Ελλάδας, κέρδισαν αυτό που ήθελαν και νομικά / de jure, με τ′ όνομα Βόρεια Μακεδονία, και ας έλεγαν οι αείμνηστοι Κ. Καραμανλής και Α.Παπανδρέου πως η εκχώρηση εθνικού ιστορικού ονόματος, είναι εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας.
Ομοίως, δημιουργούνται παγκοσμίως de facto καταστάσεις που τείνουν τελικά να νομιμοποιούνται/ de jure, γινόμενες αποδεκτές υποχωρητικά από τη διεθνή κοινότητα, για να αποφευχθούν συγκρούσεις , δίνοντας έτσι στους θρασείς, ένα δείγμα φοβίας, κατευνασμού και όχι καλοπιστίας στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου, που τελικά οι ”παγκόσμιοι τσαμπουκάδες” κερδίζουν αυτό που θέλουν, με το καλό ή με το άγριο.
Η περίπτωση της Ρωσίας, αποτελεί πρότυπο για την Τουρκία.
Συγκεκριμένα, η Ρωσία χρησιμοποίησε τα de facto κράτη του Ντονμπάς, όπου μέσα από την εγκαθίδρυσή τους, την κοινωνική αποσταθεροποίηση και την εδραιωμένη πλέον κατάσταση, η Μόσχα αναγνώρισε την ανεξαρτησία των εδαφών, του συνόλου των περιοχών του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ, χρησιμοποιώντας τα ως εφαλτήριες αφορμές στην εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου 2022, για να υπερασπιστεί τις ανεξάρτητες άοπλες περιοχές και τους ομοεθνείς της κατοίκους τους.
Τέλος, ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους γεωπολιτικούς στοχαστές παγκοσμίως και ειδικά των ΗΠΑ, της σχολής του Πανεπιστημίου του Σικάγο, ο John Mearsheimer, υποστηρίζει ότι η Κίνα επιδιώκει να πράξει στην Ασία, το ίδιο που έχουν πράξει οι Ηνωμένες Πολιτείες στη Λατινική Αμερική ως περιφερειακή ηγεμονία.
Για την επιδίωξη αυτού του στόχου, η Κίνα προσπαθεί να καταλάβει σιγά σιγά εδάφη στην Ανατολική και Νότια Σινική Θάλασσα, ενώ βλέπουμε πως οι ΗΠΑ, δεν ξέρουν τι να κάνουν (η AUKUS δεν αρκεί) αφήνοντας το φαινόμενο να εξελίσσεται.
Η πρακτική της Κίνας, λέγεται διεθνώς ”σαλαμοποίηση” και περιλαμβάνει την αργή αλλά σταθερή αναίμακτη και εκτός συνεπειών , συσσώρευση μικρών κερδών, όπου κανένα εξ αυτών μεμονωμένα δεν ισούται, ούτε ερμηνεύεται ως casus belli, αντιθέτως με την πάροδο του χρόνου, οι Κινεζικές αυτές τεχνικές, έχουν λόγο, σε μια ουσιαστική αλλαγή στην ευρύτερη στρατηγική εικόνα.
Χρησιμοποιώντας την τακτική της ”σαλαμοποίησης” στην Ανατολική και Νότια Σινική Θάλασσα, η Κίνα, δεν χρειάζεται να διαλέξει μεταξύ του εμπορίου με τον υπόλοιπο κόσμο και της επίτευξης μιας διευρυμένης περιμέτρου ασφαλείας στον Δυτικό Ειρηνικό εις βάρος των γειτόνων της Κίνας, γιατί πετυχαίνει και τα δύο , ταυτόχρονα. (βλέπε σχετικά εδώ)
Κλείνοντας , διαβάζω και βλέπω , όλους τους καταξιωμένους διεθνείς αναλυτές να συγκλίνουν πως το πεδίο είναι ασταθές, έχει δημιουργηθεί χάος παγκοσμίως και όπως έγραψα πρόσφατα, ο ιστορικός του μέλλοντος θα χαρακτηρίσει την περίοδο 2008 - 2030 ως παγκόσμιο πόλεμο. Τα συστατικά για το παγκόσμιο χάος, που οδηγεί σε σύγκρουση και κατάρρευση, συνοπτικά είναι:
Η Τζιχαντιστική ιδεολογία,οι χρηματοδοτήσεις του Κατάρ,οι Κινεζικές πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης,τα Ρωσικά συστήματα και ο πόλεμος στην Ουκρανία,η Τουρκική μεγαλομανία, η νυν Κυβέρνηση των ΗΠΑ , οι woke καθηγητές των πανεπιστημίων διεθνώς και οι μαθητές/ ακόλουθοί τους, οι βαριεστημένοι μαθητές/ φοιτητές και φυσικά η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, που πέραν των άλλων δεινών αναγεννά τον αντισημιτισμό.
Όσο αισιόδοξος και να είμαι, όσο και να θέλω να κάνω λάθος, δεν παύω να είμαι ρεαλιστής και ο ρεαλισμός μου, μου λέει πως δεν πάμε καθόλου καλά , παγκοσμίως και σε κανένα επίπεδο.
Δημήτρης Σταθακόπουλος
Δρ. Παντείου Πανεπιστημίου - Οθωμανολόγος
Ο Δημήτρης Σταθακόπουλος είναι Δρας Παντείου Πανεπιστημίου ( Οθωμανική Κοινωνία – ιστορία και πολιτισμός ) Συνεργάτης του Εργαστηρίου Τουρκικών και Ευρασιατικών Μελετών ( ΕΤΕΜ ) του Παν.Πειραιά (ΠΑ.ΠΕΙ) Δικηγόρος παρ’Αρείω Πάγω. Διπλωματούχος Βυζαντινής Μουσικής
8/5/2024
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
1.
Η μακρά πορεία αφελληνισμού των αλησμόνητων πατρίδων η οποία επισφραγίστηκε με την άλωση της Κωνσταντινούπολης την Τρίτη 29 Μαΐου 1453, απέκτησε μια νέα δυναμική μετά την επανάσταση των Νεότουρκων (1908) μέσα σε ένα σκηνικό χάους από την διάβρωση και τελικά την κατάρρευση της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Το κίνημα των Νεότουρκων εναντίον του τυραννικού σουλτανικού καθεστώς που ξεκίνησε από την Μακεδονία, πέτυχε (Ιούλιος 1908) επειδή έδινε πλούσιες υποσχέσεις πολιτικής και κοινωνικής αναγέννησης, υποστηρίζοντας στα λόγια τα ιδανικά της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ισότητας όλων των λαών της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Λίγα χρόνια όμως αργότερα στο πρώτο ανοιχτό Συνέδριο του Κόμματος Ένωση και Πρόοδος (Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1911) επιβλήθηκαν οι πιο ακραίες, εθνικιστικές φωνές και αναγγέλθηκαν πολιτικές αφοπλισμού των Χριστιανών, απαγόρευσης αγοράς ακίνητης περιουσίας, μετεγκατάστασης Μουσουλμανικών πληθυσμών και πλήρης εξοθωμανισμός όλων των υπηκόων, διά της πειθούς ή διά της βίας.
Κάπως έτσι ξεκίνησε η συστηματική επιχείρηση εθνοκάθαρσης των Νεότουρκων για την εξόντωση των μη μουσουλμανικών πληθυσμών της οθωμανικής αυτοκρατορίας, συνεχίστηκε εντατικά τα επόμενα χρόνια με τις μαζικές σφαγές, τους εκτοπισμούς και τις διώξεις Αρμενίων, Ελλήνων του Πόντου, Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης και κορυφώθηκε το 1922 με την Μικρασιατική Καταστροφή.
Οι Νεότουρκοι και οι Κεμαλικοί που τους διαδέχτηκαν δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένοι. Μπορεί το 1923 με την Συνθήκη της Λωζάνης να ιδρύθηκε η σημερινή Τουρκική Δημοκρατία, μπορεί να της χάρισαν (με όρους που απλά αγνοήθηκαν) τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος με 92% χριστιανικό πληθυσμό επειδή (δήθεν) αποτελούν φυσικά στρατηγικά ερείσματα στο στόμιο του Ελλησπόντου, αλλά η τουρκική νοοτροπία της αρπαγής δεν ήταν ικανοποιημένη.
Έτσι οι Κεμαλικοί στρώθηκαν στην δουλειά: Εθνοκάθαρση, επιθετικότητα, θρασύτητα και επεκτατισμός σχεδιάζονται σε μακροπρόθεσμη βάση και εκδηλώνονται την κατάλληλη στιγμή «χτυπώντας» μόνο όταν εκτιμούν ότι ο αντίπαλος βρίσκεται σε περίοδο εμφανούς αδυναμίας η οποία μπορεί να θεωρηθεί «κατάλληλη ευκαιρία». Όλα αυτά, καλυμμένα κάτω από ένα φανταχτερό περιτύλιγμα ευγένειας, υποκριτικά χαμόγελα και ένα κάλπικο προσωπείο «πολιτισμού».
Η έναρξη εφαρμογής των σχεδίων των Νεότουρκων και των Κεμαλικών έγινε μια παγωμένη νύχτα του Γενάρη του 1929 όταν τα Ταταύλα, η ιστορική συνοικία των Ρωμιών της Κωνσταντινούπολης καταστράφηκε ολοσχερώς από φωτιά που ξέσπασε ξαφνικά από “άγνωστη αιτία”, με περισσότερα από 500 ξύλινα σπίτια να μετατρέπονται σε στάχτες. Δύο μόλις μήνες μετά την καταστροφή (1/4/2029) οι Κεμαλιστές της Δημοτικής αρχής της Κωνσταντινούπολης άλλαξαν το όνομα της περιοχής από Ταταύλα σε Κουρτουλούς που σημαίνει σωτηρία.
Το 1932, οι Κεμαλιστές έβγαλαν τον Νόμο 2007/1932 που απαγόρευσε την άσκηση πλήθους επαγγελμάτων από Έλληνες υπηκόους, αναγκάζοντας τους να φύγουν από την Τουρκία.
Το 1941, ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος, η ένταξη της Ελλάδος στο πλευρό των συμμάχων, η Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα (6 Απριλίου 1941) και η “ουδετερότητα” της Τουρκίας, έδωσαν την «κατάλληλη ευκαιρία» στους Κεμαλιστές να “εφαρμόσουν” ένα Νόμο που είχαν ετοιμάσει από το 1939: Την επιστράτευση 20 ηλικιών χριστιανών που γεννήθηκαν μεταξύ 1894 και 1913 και την αποστολή τους σε καταναγκαστικά έργα στα βάθη της Ανατολής με φοβερές κακουχίες σε πολικές θερμοκρασίες των -30 βαθμών, οδηγώντας σε μαρτυρικό θάνατο πολλούς από τους επιστρατευθέντες.
Το 1942 μέσα στο χάος του Β΄Παγκόσμιου Πολέμου οι Κεμαλιστές, από την ασφάλεια της ουδέτερης θέσης, επινόησαν μια ακόμα πισώπλατη μαχαιριά: Ψήφισαν τον Νόμο 4305/1942 («Varlık Vergisi») περί εφάπαξ φορολογίας της περιουσίας επιλεκτικά των μη μουσουλμάνων. Ο Νόμος εφαρμόστηκε από τα Χριστούγεννα του 1942 στοχεύοντας στην οικονομική εξόντωση των μειονοτήτων στην Τουρκία. Όσοι δεν μπόρεσαν να πληρώσουν τον εντελώς αυθαίρετο φόρο-χαράτσι, είδαν τις περιουσίες τους να κατάσχονται και τους ίδιους να εκτοπίζονται στα βάθη της Ανατολής.
Το 1955 οι Κεμαλιστές οργάνωσαν τα Σεπτεμβριανά - ένα πραγματικό, άριστα οργανωμένο τυφώνα που σάρωσε μέσα σε λίγες μόνο ώρες τους κόπους μιας ολόκληρης ζωής του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης. Χιλιάδες σπίτια και καταστήματα, εκκλησίες, σχολεία, τυπογραφεία ακόμα και νεκροταφεία υπέστησαν την μανία του κατευθυνόμενου τουρκικού όχλου, γράφοντας μια ακόμα μαύρη σελίδα στην ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας.
Το επόμενο και τελικό κτύπημα στον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης ήταν οι μαζικές απελάσεις που ξεκίνησαν στις 16 Μαρτίου 1964.
Όλα είχαν ήδη σχεδιαστεί πολλά χρόνια νωρίτερα (1957) περιμένοντας την «κατάλληλη ευκαιρία»: Το μυστικό διάταγμα, με αριθμό 6/3801/1964, που θα εφάρμοζαν τα Τουρκικά δικαστήρια για ολόκληρες δεκαετίες απαγόρευε σε όλα τα πρόσωπα Ελληνικής ιθαγένειας την μεταβίβαση της κυριότητος των ακινήτων τους και άλλων εμπράγματων δικαιωμάτων καθώς και κάθε άλλη πράξη που θα είχε σαν συνέπεια την μεταβίβαση των παραπάνω δικαιωμάτων. Επιπλέον δέσμευε υπέρ του Τουρκικού Δημοσίου κάθε τίμημα, πρόσοδο ή εισόδημα που έφεραν τα ακίνητα αυτά καθώς και όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς των Ελλήνων υπηκόων.
Οι επίσημες κατηγορίες και τα «εγκλήματα» που θα φόρτωναν οι Τούρκοι στα θύματα τους, ήταν και αυτά έτοιμα: «Κατασκοπεία σε βάρος της Τουρκίας» και «αποστολή οικονομικής βοήθειας στην Κύπρο».
Το Τουρκικό σχέδιο περιελάβανε ακόμα την υπ΄ αριθμόν 35/1964 μυστική απόφαση της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας με την οποία καθορίστηκαν οι λεπτομέρειες του eritme programi (πρόγραμμα τήξης). Πρόκειται για ένα πρόγραμμα εξόντωσης του Ελληνικού πληθυσμού των νησιών Ίμβρος και Τένεδος, ο οποίος από 92% του συνολικού πληθυσμού που ήταν το 1923 με 12 σχολεία και 1.935 μαθητές, σήμερα μειώθηκε σε 1% περίπου, με 1 σχολείο και 10 μαθητές, σαν συνέπεια της εφαρμογής του eritme programi!
Προηγήθηκαν, σύμφωνα με τον τουρκικό σχεδιασμό κατευθυνόμενα, εμπρηστικά δημοσιεύματα για την δημιουργία ενός εκρηκτικού, ανθελληνικού κλίματος στις Τουρκικές λαϊκές μάζες. Οι δρόμοι της Κωνσταντινούπολης γέμισαν με συνθήματα «Vatandas Turkce Konus», δηλαδή «Πολίτη μίλα Τουρκικά», ώστε να αποτελεί εύκολη υπόθεση η εφαρμογή του δρακοντειου νόμου περί «εξύβρισης του Τουρκισμού» που ίσχυε στην Τουρκία από την δεκαετία του 1930. Όποιος τολμούσε να μιλήσει Ελληνικά σε δημόσιους χώρους, κινδύνευε να κατηγορηθεί ότι έβριζε την Τουρκία! Έξω από μειονοτικά καταστήματα υπήρχαν ανάλογα συνθήματα που πρόδιδαν την κρατική οργάνωση πίσω από αυτά: «Οι Ρωμιοί είναι τα μικρόβια που κυκλοφορούν ανάμεσα μας», «Μην τρέφεις κοράκια που θα σου βγάλουν τα μάτια» ή «Κάθε γρόσι στον Ρωμιό γίνεται σφαίρα στους Τούρκους της Κύπρου».
Την 16η Μαρτίου 1964, όταν πλέον το κλίμα είχε προετοιμαστεί κατάλληλα, η Τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε, αιφνιδιαστικά και μονομερώς, την καταγγελία της Σύμβασης περί Εγκατάστασης, Εμπορίου και Ναυτιλίας που είχαν υπογράψει οι Μουσταφά Κεμάλ και Ελευθέριος Βενιζέλος το 1930.
Η «καταγγελία» βέβαια ήταν η αφορμή, το «φύλλο συκής» που χρειαζόταν η Τουρκία για να εκδιώξει με απάνθρωπες και συνοπτικές διαδικασίες περισσότερους από 40.000 Έλληνες χριστιανούς της Κωνσταντινούπολης, οι οποίοι προστατευόταν απόλυτα από το άρθρο 2 της Σύμβασης «Περί της Ανταλλαγής των Ελληνικών και Μουσουλμανικών Πληθυσμών», η οποία αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος της Συνθήκης της Λωζάνης!
Μετά την «καταγγελία» άρχισε η πρακτική εφαρμογή όσων είχαν σχολαστικά σχεδιαστεί :
Άρχισε η λειτουργία του τέταρτου ειδικού γραφείου της Τουρκικής Ασφάλειας για να «αναλάβει» όσους Έλληνες υπηκόους ζούσαν στην Τουρκία. Άλλωστε είχε ήδη αποκτηθεί κάποια εμπειρία, με την σποραδική απέλαση 50 περίπου προσωπικοτήτων της Ελληνικής μειονότητας της Κωνσταντινούπολης, αμέσως μετά το πογκρόμ του 1955 και μέχρι το 1962.
Οι Τουρκικές εφημερίδες καθώς και οι εφημερίδες της μειονότητας άρχισαν να δημοσιεύουν καταλόγους με ονόματα Κωνσταντινουπολιτών που «αποτελούσαν εθνικό κίνδυνο για την Τουρκία» και έπρεπε να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και την χώρα μέσα σε 24 ώρες. Αργότερα, επειδή ήταν πρακτικά αδύνατη η εφαρμογή του σχεδίου εντός 24 ωρών, η προθεσμία επεκτάθηκε πρώτα σε δύο και μετά σε επτά ημέρες.
Κάθε Έλληνας που έπρεπε να εγκαταλείψει την Τουρκία, έπαιρνε μια ειδοποίηση να εμφανιστεί αμέσως στο τέταρτο ειδικό γραφείο της Τουρκικής Ασφάλειας. Σε πολλές περιπτώσεις η σύλληψη και η μεταφορά στην Τουρκική Ασφάλεια γινόταν επί τόπου. Εκεί κάθε φάκελος «κατηγορουμένου» ενημερωνόταν με νέες φωτογραφίες, μετρήσεις ύψους και βάρους, καταγραφή χρωμάτων ματιών και μαλλιών, αποτυπώματα και άλλες λεπτομέρειες προσωπικών δεδομένων. Ταυτόχρονα, κάθε «κατηγορούμενος» έπρεπε απαραίτητα να υπογράψει και ένα έγγραφο με το οποίο «ομολογούσε» όλες ανεξαιρέτως τις κατηγορίες που του απέδιδαν οι Τουρκικές αρχές.
Όσοι αρνήθηκαν να υπογράψουν φυλακιζόταν μέχρι να αλλάξουν γνώμη. Αυτά που υπέστησαν όμως, έκαναν όλους τους άλλους να μην τολμούν να ζητήσουν ούτε καν να διαβάσουν τι θα υπογράψουν και πολύ περισσότερο, να ζητήσουν κάποιο αντίγραφο αυτών που υπέγραφαν.
Αρκούσε μέσα σε μια ολόκληρη οικογένεια ένα μόνο πρόσωπο να έχει Ελληνική υπηκοότητα, για να υποχρεωθούν όλοι να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές εστίες. Οι απελαθέντες ήταν 10.250 περίπου άτομα επισήμως, αλλά οι πραγματικοί απελαθέντες ήταν περισσότεροι από 40.000!
Όσοι έφευγαν, μπορούσαν να πάρουν μαζί τους μόνο προσωπικό ρουχισμό σε δύο βαλίτσες μέχρι 20 κιλά και το ισόποσο των 20 περίπου δολαρίων της εποχής εκείνης.
Και μια σφραγίδα στο διαβατήριο τους με κόκκινα γράμματα:
«Ο κάτοχος του παρόντος απελαύνεται υπό των Τουρκικών αρχών».
Μεταξύ των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης που κατηγορήθηκαν από τις Τουρκικές αρχές για «κατασκοπεία σε βάρος της Τουρκίας» και για «αποστολή οικονομικής βοήθειας στην Κύπρο», όπως εμφανιζόταν ανά δεκαήμερο στις λίστες των 150 έως 500 ονομάτων που δημοσίευαν οι Τουρκικές και μειονοτικές εφημερίδες, περιλαμβανόταν γέροντες και γερόντισσες μεγάλης ηλικίας οι οποίοι σέρνονταν από τα γηροκομεία και τα σπίτια τους για να απελαθούν, τυφλοί που έπρεπε απαραίτητα να συνοδεύονται για να κινηθούν, ανάπηροι πάνω σε αναπηρικά καροτσάκια, άρρωστοι που τους έβγαζαν από τα νοσοκομεία, ακόμα και πεθαμένοι!
Συμπεράσματα:
Η Τουρκία υπέγραψε την συνθήκη της Λωζάνης χωρίς να έχει την παραμικρή πρόθεση να εφαρμόσει τις υποχρεώσεις που ανέλαβε απέναντι στην μειονότητα των Ελλήνων που παρέμεινε στην Κωνσταντινούπολη, στην Ίμβρο και στην Τενεδο, όπως αποδείχθηκε πλήρως από τα πεπραγμένα της κατά την διάρκεια ενός αιώνα από την υπογραφή της συνθήκης.
Αυτό βέβαια δεν εμπόδισε καθόλου την Τουρκία να αξιοποιήσει απόλυτα την Συνθήκη της Λωζάνης για την αύξηση του πληθυσμού των Ελλήνων πολιτών, μουσουλμάνων το θρήσκευμα που έμειναν στην Ελληνική Θράκη το 1923 και να χύνει συστηματικά κροκοδείλια δάκρυα για δήθεν καταπίεση τους.
Οι απελάσεις του 1964**, υπήρξαν ένα ακόμα καίριο πλήγμα της Τουρκίας στον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης. Οι Τούρκοι περίμεναν υπομονετικά την εσωτερική αστάθεια της ταραγμένης Ελλάδος του 1964, όπως άλλωστε κάνουν πάντα, σε όλα ανεξαιρέτως τα αποφασιστικά τους χτυπήματα εναντίον του Ελληνισμού.
Η διαχρονική έλλειψη μιας κοινής, σαφέστατης, σταθερής και μακροπρόθεσμης στρατηγικής απέναντι στον κίνδυνο εξ ανατολών, έχει πλέον δημιουργήσει μια άμεση απειλή τόσο για την ακεραιότητα της Ελλάδος όσο και της Κύπρου.
Ας ευχηθούμε να το συνειδητοποιήσουν οι πολιτικές ελίτ σε Ελλάδα και Κύπρο, ώστε να χαράξουν επιτέλους μια κοινή, μακροπρόθεσμη στρατηγική αντιμετώπισης του διαχρονικού, Τουρκικού κινδύνου ο οποίος διαρκώς αποθρασύνεται.
Φτάνει
πια, δεν είναι δυνατόν Ελληνικές και Κυπριακές πολιτικές ελίτ να
συνεχίσουν να κλείνουν μάτια και αυτιά στα συνεχή και επαναλαμβανόμενα
«πεπραγμένα» της Τουρκίας όχι μόνο γιατί βρίσκονται έτη φωτός μακριά από
το κοινό λαϊκό αίσθημα, αλλά και γιατί η στάση αυτή αποτελεί εύγλωττη
συναίνεση για την συνέχιση τους!
Λεωνίδας Κουμάκης *
16/03/2024
_____________________________________________________
* Λεωνίδας Κουμάκης: Νομικός, Συγγραφέας, Αρθρογράφος-Αναλυτής, μέλος του International Hellenic Association. Το αυτοβιογραφικό, διαχρονικό βιβλίο του «Το Θαύμα-Μια πραγματική ιστορία», το οποίο αναφέρεται στην μεθοδική εξολόθρευση του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης από το τουρκικό κράτος, υπάρχει εντελώς δωρεάν στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ΙΗΑ, τόσο στην Ελληνική όσο και στην Αγγλική γλώσσα. Σις 29/1/2024 στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ΙΗΑ προστέθηκε και το βιβλίο «ΕΡΝΤΟΓΑΝΙΣΤΑΝ» το οποίο βοηθάει στην καλύτερη κατανόηση της σημερινής Τουρκίας και το οποίο είναι επίσης διαθέσιμο εντελώς δωρεάν.
** Μπορείτε να παρακολουθήσετε το εικοσάλεπτο ντοκιμαντέρ “50 χρόνια από τις απελάσεις των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης”, παραγωγή έτους 2014 του ”Σωματείου Ελλήνων Υπηκόων Απελαθέντων εκ Τουρκίας”, με την εθελοντική προσφορά της δημοσιογράφου Μάνιας Ζούση, του συγγραφέα και αρθρογράφου Λεωνίδα Κουμάκη, του σκηνοθέτη Γιώργου Κουρμούζα, σε μουσική (επίσης προσφορά) Ευανθίας Ρεμπούτσικα και Νότη Μαυρουδή, κάνοντας κλικ εδώ.
στην πολιτιστική διπλωματία;
Ένας από τους βασικούς παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε κάθε γεωπολιτική “ανάγνωση” του συμπλόκου, τόσο της Χερσονήσου του Αίμου όσο και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, είναι η επίδραση που έχει ο πολιτισμικός πυλώνας στην διαμόρφωση όχι μόνο της ταυτότητας και του αυτοπροσδιορισμού των λαών αυτών των περιοχών, αλλά και η ικανότητα άσκησης πολιτικής (πολιτιστική διπλωματία) εκ μέρους των ισχυρών πόλων ισχύος.
Διαφεύγει της προσοχής πολλών, πως ο πολιτισμός δεν αποτελεί απλώς ένα άυλο προϊόν προς μαζική κατανάλωση, το οποίο αξιοποιείται κυρίως για εισροή εσόδων και για να αναπτερωθεί το εθνικό αίσθημα ενός συγκεκριμένου κρατικού δρώντα. Ο πολιτισμός χαλυβδώνει το αίσθημα ταυτοτικής συνείδησης με ένα συγκεκριμένο πνευματικό, ιδεολογικό και πολιτιστικό πλαίσιο, αξιοποιείται για την άσκηση επιρροής απέναντι σε πληθυσμούς και επιτρέπει την οικειοποίηση τους από τον εκάστοτε κρατικό δρώντα.
Στην περίπτωση της Ελλάδος, ο αντίπαλος που ακούει στο όνομα Τουρκία έχει προχωρήσει στην ουσιαστική οπλοποίηση του Πολιτισμικού Πυλώνα τόσο σε επίπεδο θεσμών, όσο και ουσιαστικής ασκήσεως επιρροής. Για να γίνει αντιληπτό το πόσο οργανωμένα έχει προχωρήσει η Τουρκία στον ζήτημα αυτό, αξίζει να αναφερθούν οι βασικοί θεσμοί που έχουν αναπτυχθεί από το τουρκικό κράτος προκειμένου να προωθήσουν τον τουρκικό πολιτισμό.
Τι κάνει η Τουρκία
Καταρχάς η Τουρκία έχει φροντίσει να αξιοποιήσει πλήρως το υπουργείο
Πολιτισμού της, το οποίο σε αντίθεση με αυτό της Ελλάδας, εντάσσει στους
κόλπους του και τα ζητήματα Τουρισμού, την στιγμή που η Ελλάδα έχει
επιλέξει τον Αθλητισμό. Ο τουρκικός πολιτισμικός μηχανισμός εμπεριέχει
τρεις βασικές διευθύνσεις οι οποίες αλληλοσυμπληρώνουν την πολιτισμική
στρατηγική της Τουρκίας και έχουν κυρίως εξωτερικό προσανατολισμό.
Οι
διευθύνσεις αυτές είναι το Ίδρυμα Γλώσσας και Ιστορίας του Ατατούρκ
(AKDTYK), η Διεύθυνση Τούρκων Εξωτερικού και Συγγενικών Κοινοτήτων
(YTATB) και ο Τουρκικός Οργανισμός Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΤΙΚΑ).
Και οι τρεις αυτοί θεσμοί έχουν ως βασικό στόχο την προώθηση του τουρκικού πολιτισμικού πλαισίου μέσω της προβολής της τουρκικής γλώσσας, της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής διείσδυσης σε ξένες χώρες, ειδικά σε αυτές της Χερσονήσου του Αίμου και της Κεντρικής Ασίας και Μέσης Ανατολής, καθώς και την στρατολόγηση φοιτητών που φοιτούν σε τουρκικά πανεπιστήμια.
Βασικός στόχος της Τουρκίας επομένως δεν είναι απλώς η προβολή του παρελθόντος και η διαπολιτισμική αλληλεκτίμηση, αλλά η δημιουργία φιλικά προσκείμενων προς την Τουρκία ατόμων και σε δεύτερο επίπεδο η οικειοποίηση τους από το τουρκικό κράτος. Η προσπάθεια αυτή ειδικά σε χώρες πλησίον της Ελλάδας, όπως η Αλβανία και τα Σκόπια, επιδιώκει την δημιουργία θυλάκων τουρκικής συνείδησης και εξάρτησης από την Τουρκία μέσω κυρίως της εργαλειοποίησης του Ισλάμ και των αλυτρωτικών διεκδικήσεων εις βάρος ελληνικών εδαφών.
Μένουμε πίσω στην πολιτιστική διπλωματία
Η Ελλάδα από την άλλη στο οργανόγραμμα του υπουργείου Πολιτισμού διαθέτει τρεις υπηρεσίες που ασχολούνται με το πολιτισμικό προφίλ της χώρας, όπως το τμήμα Επικοινωνίας και Προβολής, το τμήμα Δημοσίων Σχέσεων και Εθιμοτυπίας και την Διεύθυνση Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η υπηρεσίες αυτές αποτελούν κυρίως τυπικά όργανα διεκπεραίωσης διαφόρων δράσεων του υπουργείου, με αρκετά γενικό περιεχόμενο και σίγουρα χωρίς σαφή στόχευση στο να προωθηθεί με ενεργητικό τρόπο ο Ελληνικός Πολιτισμός.
Μάλιστα μια συγκριτική παράθεση των καθηκόντων που αναλαμβάνουν τα υπουργεία των δύο χωρών δίνει στον καθένα να καταλάβει πως η Τουρκία αξιοποιεί το πολιτιστικό της κεφάλαιο σε παράλληλη ταύτιση με την εξωτερική της πολιτική, την στιγμή που η Ελλάδα έχει περιορίσει το δικό της υπουργείο σε έναν εθιμοτυπικό ρόλο.
Κάτι τέτοιο προσλαμβάνεται ως εξωφρενικό, εάν αναλογιστεί κανείς πως η Ελλάδα ήταν ανέκαθεν ένας γεωπολιτισμικός δρών που αξιοποιούσε το πολιτιστικό του κεφάλαιο κυρίως για να ομογενοποιεί τις περιοχές δράσης του, αλλά και για τον προσεταιρισμό των αλλόφυλων που συναντούσε κατά την διάρκεια της διασπορικής του ιστορικής διαδρομής. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου πως οι δύο αυτοκρατορίες του Ελληνισμού (Αλεξανδρινή και Ελληνοβυζαντινή) στηρίχτηκαν σε μεγάλο βαθμό στην πολιτισμική ακτινοβολία του Ελληνικού πνεύματος προκειμένου να κυριαρχήσουν και να ενοποιήσουν την περιοχή δράσης τους.
Βασικός λόγος που η Ελλάδα έχει μείνει πίσω στην άσκηση πολιτισμικής επιρροής και έχει υπερφαλαγγιστεί από την Τουρκία, αποτελεί σαφώς η μάστιγα του ετεροπροσδιορισμού που έχει επικρατήσει στις ελληνικές ελίτ από την μεταπολίτευση και μετά. Το ευρωπαϊκό όραμα, καθώς και η μετάθεση της εξωτερικής πολιτικής ως ένα βαθμό στους γραφειοκρατικούς θεσμούς της Ευρώπης, έχουν δημιουργήσει ένα κενό ισχύος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Χερσονήσου του Αίμου, το οποίο σε πολιτιστικό επίπεδο επέτρεψε την άνοδο της νέο-οθωμανικής επιρροής.
Πολιτιστική διπλωματία και Ελλάδα
Για να αποτραπεί η περαιτέρω τουρκοποίηση, κυρίως των κρατών στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας, το ελληνικό κράτος θα πρέπει να υιοθετήσει ένα σχέδιο ολιστικής προσέγγισης στην εξάπλωση του ελληνικού πολιτισμικού κεφαλαίου. Αρχικά, θα πρέπει το υπουργείο Πολιτισμού να ξεφύγει από την περιορισμένη ακτίνα δράσης του και να πάψει να αποτελεί μονάχα φορέας διαχείρισης πολιτισμικής κληρονομιάς.
Κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία διεύθυνσης Ιστορικών Υποθέσεων, η οποία θα αναλάβει σε πρώτο στάδιο την αποδελτίωση των ιστορικών αναφορών που έχουν ως στόχο την αμφισβήτηση της ελληνικής ιστορίας, την παραχάραξη της και την εργαλειοποίηση της προς όφελος ξένων συμφερόντων. Επίσης θα συντάσσει δελτία επίσημων απαντήσεων τα οποία θα διανέμονται στα προξενεία των χωρών, οι οποίες συμμετέχουν σε τέτοιου είδους επιθετικές ενέργειες εναντίον του ελληνικού πολιτισμού.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο, η διεύθυνση αυτή θα οργανώνει και θα προωθεί εκδηλώσεις για την προώθηση της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού με βάση καθορισμένες γεωγραφικές περιφέρειες, δηλαδή:
- Χερσόνησος του Αίμου και κυρίως σε χώρες με αδύναμη εθνική ταυτότητα.
- Νότιο Ιταλία και Σικελία.
- Μέση Ανατολή σε χώρες όπως η Συρία, ο Λίβανος, η Αίγυπτος και το Ιράκ.
- Τέλος, σε χώρες όπου γίνεται δεκτός ο ελληνικός πολιτισμός.
Επίσης η διεύθυνση Απόδημου Ελληνισμού θα πρέπει να ενταχθεί στο υπουργείο Πολιτισμού ως ξεχωριστός τομέας δράσης, προκειμένου να προωθηθεί μέσω του Ελληνισμού της Διασποράς η εκμάθηση των ελληνικών πρωτίστως στα παιδιά των Ελλήνων μεταναστών και σε δεύτερο επίπεδο η ελληνογλωσσία σε ανθρώπους που θέλουν να εντρυφήσουν στο πνεύμα και στην κληρονομιά της κλασσικής και μεσαιωνικής Ελλάδας.
Ο στόχος για “πνευματικές μειονότητες”
Όσον αφορά δε την εκμάθηση των ελληνικών, αυτό θα πρέπει να τεθεί ως ο απώτατος στόχος από το αναβαθμισμένο υπουργείο Πολιτισμού, μέσω της δημιουργίας και χρηματοδότησης ινστιτούτων, ιδρυμάτων και πανεπιστημιακών τμημάτων στα οποία θα διδάσκεται η ελληνική γλώσσα. Κάτι τέτοιο έχει πραγματοποιήσει και η Κίνα μέσω δημιουργίας ιδρυμάτων του Κομφούκιου, όπου μέσω αυτών προωθεί το πολιτισμικό της κεφάλαιο και δημιουργεί “πνευματικές μειονότητες” στα διάφορα κράτη. Ακριβώς τις ίδιες “πνευματικές μειονότητες” πρέπει να δημιουργήσει και η Ελλάδα ειδικά στην περιοχή της προκειμένου να ανασχέσει την τουρκική επιρροή.
Παράλληλα, το υπουργείο Πολιτισμού θα πρέπει να χορηγεί υποτροφίες ειδικά στοχευμένες για τα κράτη της άμεσης περιφέρειας της, ώστε να διαπλάσει τους νεαρούς φοιτητές των κρατών αυτών υπό την σκέπη της ελληνικής παιδείας και κουλτούρας και να αμβλύνει με τον τρόπο τα εθνικιστικά αντανακλαστικά των κρατών, τα οποία επιδιώκουν να οικειοποιηθούν την ελληνική ιστορία.
Εν κατακλείδι, η Ελλάδα δεν θα πρέπει να απωλέσει σε καμία των περιπτώσεων το ιστορικό της βάθος και να επιτρέψει στην Τουρκία να κυριαρχήσει πνευματικά και πολιτιστικά σε μια περιοχή που διαχρονικά ο Ελληνισμός είχε το πάνω χέρι. Για να γίνει αυτό επιβάλλεται η ένταξη του πολιτισμικού κεφαλαίου στην γενικότερη στρατηγική ανάσχεσης και στρατηγική εξωτερικής πολιτικής του ελληνικού κράτους, ειδικά από την στιγμή που ο βασικός αντίπαλος έχει επιλέξει να το πράξει εδώ και αρκετό καιρό.
Αλέξανδρος Ιτιμούδης – 21/03/2023 – SLPRESShttps://cognoscoteam.gr/archives/43323