IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Η πρόσφατη συνάντηση των προέδρων Trump και Putin στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής των G20 στο Αμβούργο, πραγματοποιήθηκε σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα, δημιουργώντας προσδοκίες στη διεθνή κοινότητα για την ύπαρξη αμερικανορωσικής συνεργασίας σε μια σειρά κρίσιμων διεθνών ζητημάτων. Παρά τη διαφαινόμενη σύγκλιση των δύο ηγετών σε θέματα όπως είναι η κυβερνοασφάλεια και η τρομοκρατία, υπάρχουν ακόμη σοβαρά εκκρεμή ζητήματα, όπως το μέλλον της Συρίας και η ουκρανική κρίση. Ένα επιπλέον, όμως, ισχυρό εμπόδιο συνεργασίας, είναι ο έντονος ανταγωνισμός των δύο χωρών στον ενεργειακό τομέα. Ο ενεργειακός κατακερματισμός της Ευρώπης Πριν τη σύνοδο των G20, ο πρόεδρος Trump στάθμευσε στην Πολωνία για να παραστεί στην «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών», στην οποία συμμετέχουν 12 χώρες απ’ την κεντρική και βορειανατολική Ευρώπη (όλες πρώην κομμουνιστικά κράτη). Σκοπός αυτής της πρωτοβουλίας είναι να αναπτυχθούν συνέργειες μεταξύ των χωρών σε μια σειρά ζητημάτων, όπως είναι οι υποδομές κ

Οι συσχετισμοί ισχύος είναι αυτοί που αναδεικνύουν τους νικητές και τους ηττημένους στη διεθνή πολιτική. Ο πολιτικός ρεαλισμός, στο σύνολο των κατευθύνσεών του, παραδέχεται πως τα κέρδη που προκύπτουν για ένα κράτος, (όταν οι συσχετισμοί ισχύος είναι επωφελείς γι' αυτό) είναι σχετικά και όχι απόλυτα. Αν προχωρήσουμε παρακάτω αυτή την παραδοχή, θα δούμε πως εκεί οφείλεται η αλλαγή των ισορροπιών στο διεθνές σύστημα. Συγκριτικά λοιπόν, ο κερδισμένος παίκτης τα τελευταία 20 έτη, είναι η Ρωσία. Γιατί όμως ο πρόεδρος Putin έχει κάθε λόγο να χαμογελάει; Πώς κατάφερε η Ρωσία να είναι η χώρα που κατάφερε να αλλάξει υπέρ της τους συσχετισμούς ισχύος; Η ορθή πρόβλεψη Στο σύνολό του, ο δυτικός κόσμος έπαψε να ασχολείται με τη σφαίρα των προβλέψεων. Η κατάρρευση της ΕΣΣΔ και το -μηδενικού αθροίσματος- παίγνιο μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων που διαμόρφωνε τους μεταξύ τους συσχετισμούς ισχύος, έλαβε τέλος. Το διεθνές σύστημα που προέκυψε μετά το τέλος της ΕΣΣΔ, ήταν ναι μεν πολυπολικό

Ακόμα και στη ζωή μιας «Κασσάνδρας», υπάρχουν στιγμές ικανοποίησης, αν και δύσκολα μπορεί η ικανοποίηση της επιβεβαίωσης να αντισταθμίσει τη συνείδηση μιας ζοφερής πραγματικότητας. Γι’ αυτό και ήταν ανάμεικτα τα αισθήματά μου, όταν, λίγο πριν πέσουν οι πύραυλοι στη Συρία, πήρα ένα μέιλ από τον Τζέιμς Γκαλμπρέιθ με τον τίτλο «Είχες δίκιο» και μια μόνο φράση μέσα «Το είδες νάρχεται. Δεν το είδα. Τζέιμς». Aναφερόταν σε μια συζήτηση που είχαμε πρόσφατα, στη ρωσική πρωτεύουσα, παρακολουθώντας και οι δύο το ετήσιο Οικονομικό Φόρουμ της Μόσχας. Τούλεγα γιατί κατά τη γνώμη μου είναι πιθανή η επανάληψη των πολέμων στη Μέση Ανατολή κι εκείνος με άκουγε, ευγενής μεν, δύσπιστος δε. Όπως και πολλοί άλλοι διεθνώς, έβλεπε τον Τραμπ να διορίζει τραπεζίτες της Goldman Sachs και στρατηγούς στην κυβέρνησή του, δεν μπορούσε όμως να πιστέψει πόσο σύντομα και πόσο μεγαλοπρεπής θα ήταν η διάψευση των προεκλογικών υποσχέσεων. Ο επικίνδυνος μηχανισμός της ψευδαίσθησης Δεν είναι η μοναδική φορ

A handout photo made available by Syrian Arab News Agency (SANA) showing gunmen and their families evacuating al-Waer neighborhood, Homs, Syria. According to SANA, 400 gunmen and some of their families were evacuated from al-Waer neighborhood in Homs under the supervision of the Syrian Arab Red Crescent (SARC), the Syrian internal security forces, and the Russian military police. EPA, SANA HANDOUT, EDITORIAL USE ONLY   Μπορεί να αναφέρονται χίλιοι και ένας λόγοι ως προς το γιατί ο Ντόναλντ Τράμπ βομβάρδισε τη Συρία. Ισχύει όμως ένας. Και αυτός είναι η αξιοπιστία του Αμερικανού προέδρου (και των ΗΠΑ) στο εσωτερικό του ακρωατήριο και ως ηγέτη της Δύσης, ο οποίος, αντίθετα με τον Μπάρακ Ομπάμα λαμβάνει γενναίες αποφάσεις σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας. Είναι προφανές πως οι σύμβουλοί του νεόκοπου προέδρου τον συμβούλεψαν πως αν δεν επιτεθεί και τιμωρήσει τον Άσσαντ, που κατηγορήθηκε πως χρησιμοποίησε διεθνώς απαγορευμένα χημικά όπλα “εναντίον του λαού του”, θα “καταντούσε” κ

Το 1999, ο τότε πρωθυπουργός της Ρωσίας Yevgeny Primakoν, τρόπον τινά προάγγελος και μέντορας του σημερινού προέδρου Vladimir Putin, βρισκόταν εν πτήσει προς τις ΗΠΑ, όταν πληροφορήθηκε την έναρξη των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας. Ο Primakov δεν δίστασε, σε μία χειρονομία που ορίζει ως σήμερα το πλαίσιο των ρωσο-αμερικανικών σχέσεων, να διατάξει αναστροφή του αεροσκάφος του προς Μόσχα. Η επίθεση με πυραύλους Tomahawk που εξαπέλυσαν την Παρασκευή οι αμερικανικές δυνάμεις εναντίον αεροπορικής βάσης των συριακών ενόπλων δυνάμεων δεν προκάλεσε εξίσου θεαματικές διπλωματικές αντιδράσεις. Ίσως γιατί κάποιοι επικριτές της πρωτοβουλίας του Trump δεν είχαν πια τον χρόνο να αντιδράσουν: λ.χ. ο Κινέζος ηγέτης Xi Jinping πληροφορήθηκε τα νέα στο περιθώριο του δείπνου που του παρέθετε ο Αμερικανός πρόεδρος στο Mar-a-Lago. Είναι δε πολύ πιθανό η χρονική σύμπτωση, που ασφαλώς προκάλεσε αμηχανία στην κινεζική αντιπροσωπεία, να ήταν απολύτως ηθελημένη. Οι ρωσικές αν

Ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η συνάντηση της Αστάνας (Καζακστάν) για το μέλλον της Συρίας, οι τρεις γεωπολιτικές περιοχές (Βαλκάνια, Μέση Ανατολή, Ανατολική Μεσόγειος) που ενδιαφέρουν άμεσα την Ελλάδα βρίσκονται σε μεγάλη ρευστότητα. Στη Μέση Ανατολή (Συρία) φαίνεται πως ΗΠΑ και Ρωσία έχουν συμφωνήσει στα μείζονα, με την Τουρκία να μην μπορεί να πετύχει τους στόχους της. Κύριος παίκτης στην περιοχή αναδεικνύεται η Ρωσία. Σταθεροποιεί το καθεστώς Άσαντ με μια σημαντική εδαφική ζώνη ελέγχου στην οποία περιλαμβάνονται και οι περιοχές όπου η Μόσχα έχει αναπτύξει στρατιωτικές βάσεις (Ταρτούς, Λατάκια, Χμεϊμίμ) και είναι η δύναμη την οποία προσεγγίζουν περιφερειακοί παίκτες (Τουρκία, Ιράν, Ισραήλ) για την κατανομή ρόλων. Το ερώτημα είναι αν η περιορισμένη αμερικανική παρουσία στην περιοχή είναι συνειδητή επιλογή ή προκύπτει από αδυναμίες – όπως η μη διαμόρφωση, ακόμη, συνεκτικής διεθνούς πολιτικής από την Ουάσινγκτον. Πάντως οι ΗΠΑ έχουν και αυτές τα οφέλη τους από τη συρι