Γιατί ο Τζόνσον μπορεί και να πετύχει.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
O «Τούρκος» Μπόρις Τζόνσον.
O «Τούρκος» Μπόρις Τζόνσον.
Γιατί ο Τζόνσον μπορεί και να πετύχει.
Ο Μπόρις Τζόνσον διαθέτει ένα ιδιόμορφο πλεονέκτημα. Αναλαμβάνει την εξουσία χωρίς την πίεση να ξεδιπλώσει πρωτοβουλίες. Του αρκεί απλώς να αναμένει τους συνομιλητές και αντιπάλους τους εντός και εκτός συνόρων να κινηθούν αυτοί, προκειμένου να υλοποιήσουν τους δικούς του σχεδιασμούς.
Στο ζήτημα του Brexit βάζει τα όριά του, υποχρεώνοντας τους "27” να αποφασίσουν αν είναι αυτοί που θα προκαλέσουν μια ασύντακτη έξοδο. Όπως το θέτει ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας, η χώρα θα πάψει σε κάθε περίπτωση να αποτελεί μέλος της Ε.Ε. στις 31 Οκτωβρίου. Μέχρι τότε είναι ευκταίο να επιτευχθεί συμφωνία – όμως αυτή δεν μπορεί να είναι το σχέδιο που καταψήφισε τρεις φορές η Βουλή των Κοινοτήτων. Προϋπόθεση για την επίτευξη μιας νέας συμφωνίας είναι η εξάλειψη του backstop (της δικλείδας ασφαλείας για τα ιρλανδικά σύνορα), πρώτον διότι αυτή αφορά την έκβαση της επόμενης διαπραγμάτευσης για τη μελλοντική σχέση των δύο πλευρών και δεύτερον διότι κανένα κράτος με εθνική κυριαρχία και αίσθημα αυτοσεβασμού δεν θα μπορούσε να τη δεχτεί.
Εναπόκειται λοιπόν στους "27” να αποφασίσουν αν θα παραμείνουν αμετακίνητοι ή όχι. Πρόκειται για μία κίνηση η οποία μεταθέτει το παιχνίδι από τη διαπραγματευτική ομάδα του Μισέλ Μπαρνιέ στις πολιτικές ηγεσίες των μεγαλύτερων κρατών-μελών και αποβλέπει στη διάρρηξη του μέχρι τώρα ενιαίου μετώπου τους. Για τη Γερμανία, το σκληρό Brexit αποτελεί (σε συνδυασμό με τις κινήσεις εμπορικού πολέμου έναντι της Ε.Ε. που δρομολογεί ο Τραμπ) έναν εφιάλτη που θα πρέπει να αποτραπεί. Για την Γαλλία, πάλι, ένα τέτοιο σκηνικό ρήξης ενδέχεται να λειτουργούσε υπέρ των σχεδίων εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής ενοποίησης, υπερνικώντας τις γερμανικές αντιστάσεις.
Η απόφαση πάντως του Τζόνσον να νομοθετήσει μονομερώς την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των πολιτών της Ε.Ε. που ζουν στη Βρετανία δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε το blame game να κριθεί εις βάρος των "27”, αποσείοντας την κατηγορία ότι η κυβέρνηση Τζόνσον εμπνέεται από αντανακλαστικά εθνικής περιχαράκωσης.
Το αυτό ισχύει και στο εσωτερικό πολιτικό πεδίο, όπου ο Βρετανός πρωθυπουργός διακηρύσσει ότι η διεξαγωγή εκλογών δεν αποτελεί προτεραιότητα, μολονότι αποτελεί κοινό μυστικό ότι έχει θέσει το επιτελείο του σε ύψιστη εκλογική ετοιμότητα. Ο ένοικος της Ντάουνινγκ Στριτ έχει κάθε συμφέρον να επιδιώξει την ανάδειξη ενός περισσότερο λειτουργικού κοινοβουλίου, με σαφέστερη πλειοψηφία υπέρ της κυβέρνησης, σε μία φάση κατά την οποία οι Εργατικοί μαστίζονται από στρατηγική αμηχανία και εσωτερικές αντιπαραθέσεις, ενώ οι Φιλελεύθεροι, που μόλις ανέδειξαν νέα ηγεσία, ενισχύονται, διασπώντας τον χώρο της αντιπολίτευσης.
Μόνο που και σε αυτή την περίπτωση, την ευθύνη της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες θα πρέπει να την πάρουν οι αντίπαλοι του Τζόνσον (εσωκομματικοί και μη), υπερψηφίζοντας είτε την πρόταση μομφής που προτίθενται να καταθέσουν με την επανέναρξη των εργασιών του Κοινοβουλίου οι Εργατικοί, είτε κάποιο νομοθέτημα υπέρ της υποτιθέμενης αποτροπής του σκληρού Brexit.
Η προκήρυξη βουλευτικών εκλογών πριν από την 31η Οκτωβρίου έχει για τον Τζόνσον το πλεονέκτημα ότι του δίνει μεγαλύτερα περιθώρια συμβιβασμού με τους "27” μετά την απομάκρυνση από την κάλπη. Η διεξαγωγή των εκλογών, πάλι, μετά την μοιραία ημερομηνία, εξασφαλίζει τον πλήρη επαναπατρισμό στους Συντηρητικούς των ψηφοφόρων που διέρρευσαν στο μονοθεματικό Κόμμα Brexit του Νάιτζελ Φάρατζ, το οποίο δεν θα έχει λόγο ύπαρξης απέναντι σε μία κυβέρνηση που θα έχει υλοποιήσει "την λαϊκή ετυμηγορία του 2016 για έξοδο από την Ε.Ε.”.
Κανένας από τους σχεδιασμούς, αυτούς, πάντως δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσει αν ο Τζόνσον απλώς μπλοφάρει και δεν προτίθεται στα σοβαρά να υλοποιήσει, αν χρειαστεί, έξοδο στις 31 Οκτωβρίου, ακόμη και χωρίς συμφωνία. Το προηγούμενο της ελληνικής διαπραγμάτευσης του 2015 δείχνει τι κατάληξη έχουν τέτοιου είδους μπλόφες. Όπως άλλωστε και το παράδειγμα της Τερέζα Μέι η οποία έχασε την ευκαιρία να επιτύχει μία συμφωνία, ακριβώς επειδή δεν φρόντισε να επισείσει πειστικά, προς τα μέσα και προς το έξω, την απειλή του σκληρού Brexir, αλλά παγιδεύτηκε σε ένα παιχνίδι παρατάσεων και κοινοβουλευτικών ελιγμών.
Το τρίτο μέτωπο στο οποίο ο Μπόρις Τζόνσον εργάζεται για να στερεώσει την εξουσία του είναι, όπως έδειξε και η ομιλία του στο Μάντσεστερ, αυτό της εσωτερικής πολιτικής, με εξαγγελίες που ζωγραφίζουν αισιόδοξα το μέλλον της χώρας μετά και πέρα από το Brexit – κυρίως δε το τέλος της περιοριστικής δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής. Αποκαλώντας το δημοψήφισμα του 2015 μια ψήφο "όχι μόνο ενάντια στην Ε.Ε., αλλά ενάντια στο Λονδίνο” ο Βρετανός πρωθυπουργός απευθύνεται στην παραμελημένη βαθιά Αγγλία αποφασισμένος να "κλέψει” από τους Εργατικούς, τόσο τις έδρες της, όσο και το αφήγημα της καταγγελίας της λιτότητας.
Του Κώστα Ράπτη
28/7/2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Boris Johnson’s great-grandfather Ali Kemal with his wife (www.thenational.ae)
O «Τούρκος» Μπόρις Τζόνσον.
Στις 24 Ιουλίου του 2019 ο ξανθομάλλης Μπόρις Τζόνσον, αφού απέσπασε το 66% των ψήφων του συντηρητικού κόμματος, έγινε ο νέος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου αντικαθιστώντας την απερχόμενη πρωθυπουργό Τερέζα Μέι. Δεν ήταν μόνον οι φανατικοί οπαδοί του Brexit που πανηγύρισαν με την εκλογή Τζόνσον, οποίος είναι υποστηρικτής ενός «σκληρού διαζυγίου» με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πολλοί στην Τουρκία πανηγύρισαν επίσης, για άλλους λόγους φυσικά.
Ο πρόεδρος Ρεντζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν μάλιστα από τους πρώτους ξένους ηγέτες που έσπευσε να συγχαρεί τον Τζόνσον εκφράζοντας την ελπίδα ότι οι σχέσεις Τουρκίας - Βρετανίας θα ευδοκιμήσουν υπό την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον. Αυτό, σύμφωνα με τον βρετανικό Τύπο, οφειλόταν και στο γεγονός ότι ο Τζόνσον, στο πλούσιο γενεαλογικό δένδρο που διαθέτει, έχει κι έναν Τούρκο προπάππου - κάτι το οποίο στην Τουρκία θεωρείται αρκετό για να τον χαρακτηρίσουν «δικό» τους.
Οι Οθωμανοί πρόγονοι του Μπόρις Τζόνσον
Ειδικά στο χωριό Κάλφατ, περίπου εκατό χιλιόμετρα βορείως της Άγκυρας, οι κάτοικοι είχαν έναν ακόμη λόγο για να πανηγυρίσουν, διότι ο πατέρας του προπάππου του νέου πρωθυπουργού της Βρετανίας, ο Χατζή Αχμέτ Ριζά Εφέντι, γεννήθηκε εκεί το 1813. Αυτός, που είχε εν μέρει και αλβανική καταγωγή, πήρε ως σύζυγο του μια Κιρκάσια (οι Κιρκάσιοι ή Τσερκέζοι είναι λαός του βορείου Καυκάσου, που ήταν μουσουλμάνοι, και μετά τους πολέμους με τους Ρώσους τον 19ο αιώνα αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στη Μικρά Ασία, όπου ζουν σήμερα περίπου δύο εκατομμύρια απόγονοί τους) και ο γιος του, ο Αλί Κεμάλ, εξελίχθηκε σε σημαντικό δημοσιογράφο και πολιτικό της τελευταίας περιόδου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Αλί Κεμάλ Μπέης (1867-1922) ήταν Οθωμανός Τούρκος δημοσιογράφος, εκδότης εφημερίδας, ποιητής και φιλελεύθερος πολιτικός, ο οποίος ήταν επί τρεις μήνες Υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση του Νταμάτ Φερίντ Πασά, Μεγάλου Βεζίρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ο Αλί Κεμάλ Μπέη, ως Οθωμανός δημοσιογράφος ταξίδευε συχνά στην Ευρώπη και πήγαινε διακοπές σε διαφορετικές χώρες. Σε μια από τις πολλές επισκέψεις του στην Ελβετία, συναντήθηκε και ερωτεύτηκε ένα κορίτσι Αγγλοελβετικής καταγωγής, την Winifred Brun, κόρη του Frank Brun από το γάμο του με την Μάργκαρετ Τζόνσον. Παντρεύτηκαν στο Λονδίνο στις 11 Σεπτεμβρίου του 1903. Λόγω των φιλελεύθερων πεποιθήσεων του ο Αλί Κεμάλ εξορίστηκε επί Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ ΙΙ, αλλά όταν επέστρεψε στην Τουρκία αντιπολιτεύτηκε στο εθνικιστικό κίνημα των Νεότουρκων. Τελικά ο Αλί Κεμάλ δολοφονήθηκε το 1922 κατά τη διάρκεια του ελληνο - τουρκικού πολέμου. Ένα από τα παιδιά του ήταν και ο Βρετανός πολιτικός Στάνλεϊ Τζόνσον, ο παππούς του σημερινού πρωθυπουργού της Μεγάλης Βρετανίας.
Μπόρις Τζόνσον: ένα «ατομικό χωνευτήρι λαών»
Βέβαια ο Μπόρις Τζόνσον έχει από την άλλη πλευρά αγγλική, γερμανική και γαλλική καταγωγή, συμπεριλαμβανομένης και καταγωγής από τον βασιλιά Γεώργιο Β' της Μεγάλης Βρετανίας. Επίσης από την πλευρά της μητέρας του Τζόνσον έχει και ρωσοεβραϊκή καταγωγή, καθώς ο παππούς του ήταν ο Ελιάς Αβέρι Λόου, που ήταν Ρωσοεβραίος μετανάστης στην Αμερική. Ο ίδιος ο Μπόρις Τζόνσον γεννήθηκε το 1964 στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης και γι' αυτό έχει διπλή υπηκοότητα (Βρετανική και Αμερικανική). Σχετικά με το όνομά του Μπόρις, που είναι ρωσικό, λέγεται πως οι γονείς του το πήραν από έναν Ρώσο μετανάστη με αυτό το όνομα, τον οποίο συνάντησαν κάποτε και τους ενέπνευσε.
Αναφορικά με την ποικίλη καταγωγή του ο Τζόνσον περιέγραψε τον εαυτό του ως «ένα άτομο που είναι χωνευτήρι λαών», καθώς έχει ως προ - παππούδες του έναν συνδυασμό Μουσουλμάνων, Εβραίων και Χριστιανών! Στην εκπομπή του BBC «Ποιος νομίζεις ότι είσαι;», ο Τζόνσον περιέγραψε την κληρονομιά του «σαν το μέλι... ή, καλύτερα, σαν το βρετανικό σέρυ», προσθέτοντας πως «είμαι παραγωγή περισσότερων από μία χώρας».
Στο χωριό Κάλφατ πανηγύρισαν την εκλογή του «δικού τους παιδιού»
Το 2016 πήγε μάλιστα ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη για να διερευνήσει την καριέρα του προ-πάππου του Αλί Κεμάλ ως δημοσιογράφου, που τον οδήγησε και στη δολοφονία του. Όταν επισκέφθηκε την Τουρκία ως υπουργός Εξωτερικών το 2016, ο Τζόνσον δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η οικογένειά του καταγόταν από το Κάλφατ.
Στο χωριό Κάλφατ της κεντρικής Τουρκίας, στην επαρχία Κανκίρι, σώζονται ακόμη τα ερείπια του παλιού σπιτιού όπου ο προπάππους του Μπόρις Τζόνσον έζησε κάποτε τα παιδικά του χρόνια. Οι 1.300 κάτοικοι του χωριού ένιωσαν περηφάνια και ενθουσιασμό όταν έμαθαν πως ένα μακρινό «δικό τους παιδί» έγινε ο νέος πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας. Συγκεντρώθηκαν μάλιστα να γιορτάσουν και να πανηγυρίσουν την εκλογή του ως επικεφαλής του Συντηρητικού Κόμματος και στη συνέχεια ως πρωθυπουργού της χώρας. Ελπίζουν βέβαια ότι θα επισκεφθεί σύντομα τον τόπο καταγωγής του προπάππου του.
Οι Τούρκοι συγγενείς του Τζόνσον
Έξι οικογένειες του χωριού διεκδικούν συγγένεια με τον πατέρα του προπάππου του Βρετανού πρωθυπουργού. «Ένας Άγγλος με Τούρκικες καταβολές έχει γίνει πρωθυπουργός», δήλωσε ο Καράτεκιν, του οποίου η γιαγιά, η Φιντάν Καρατέκιν, ήταν ο ξαδέλφη του Χάτζή Αχμέτ Ρίζα Έφεντι. Και συμπλήρωσε: «Μπορεί να είναι Άγγλος, αλλά φέρει τουρκικό αίμα».
Οι κάτοικοι του Κάλφατ απέρριψαν ως «προεκλογική ρητορική» τις δηλώσεις που έκανε ο Μπόρις Τζόνσον κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για το Brexit, οι οποίες στρέφονταν κατά των μουσουλμάνων και Τούρκων μεταναστών, εφόσον και ο ίδιος «έχει οθωμανικά γονίδια». Μάλιστα ο πρώην δήμαρχος του Καλφάτ Μουσταφά Μπαλ τον δικαιολόγησε λέγοντας πως «έπρεπε να πει τέτοια πράγματα στην πολιτική αρένα για να αποκομίσει πολιτικά κέρδη».
Τα μέλη της οικογένειας του Οθωμανού προπάππου του Τζόνσον ήταν γνωστά ως στα Τουρκικά ως «Sarioglangiller», που μεταφράζεται περίπου ως «της οικογένειας με το ξανθό αγόρι». Ο δήμαρχος του Κάλφατ, Αντέμ Καραγατς, δήλωσε μάλιστα πως ο Τζόνσον κληρονόμησε τα ξανθά μαλλιά του από την τουρκική καταγωγή του!
Τζόνσον: «Δεν είμαι Ισλαμοφοβικός,
ο προπάππους μου ήταν μουσουλμάνος»
Ο ίδιος ο Μπόρις Τζόνσον αναδείκνυε καιροσκοπικά τις τουρκικές του ρίζες όταν του αμφισβητούσαν την ικανότητά του να κατανοεί τον πολυεθνικό και πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της σύγχρονης Βρετανίας. Κατά τη διάρκεια μάλιστα μιας συνάντησης της ηγεσίας του Συντηρητικού Κόμματος τον περασμένο Ιούνιο, υπερασπίστηκε τον εαυτό του κατά των κατηγοριών για ισλαμοφοβία, αναφερόμενος στην τουρκο-μουσουλμανικη καταγωγή του προπάππου του. "Όταν ο μουσουλμάνος προπάππους μου ήρθε σε αυτή τη χώρα με φόβο για τη ζωή του το 1912, το έκανε επειδή γνώριζε ότι ήταν ένας τόπος που ήταν φάρος γενναιοδωρίας και ανοικτού πνεύματος και προθυμίας να υποδεχτεί ανθρώπους από όλο τον κόσμο", είχε δηλώσει τότε ο Τζόνσον.
Η πολιτική του Τζόνσον έναντι της Τουρκίας
Πέρα από τη μακρινή του καταγωγή από την Τουρκία ο νέος πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, που έχει επιφορτιστεί να φέρει εις πέρας τη διαδικασία του Brexit στους επόμενους τρεις μήνες, έχει μια πολιτική προς την Τουρκία που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως φιλική προς την κυβέρνηση Ερντογάν. Ο ίδιος χαρακτήρισε το κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν ως «αίρεση» και υποστήριξε τις «μεταρρυθμίσεις» του Ερντογάν έπειτα από το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016.
Επίσης, ως Υπουργός Εξωτερικών, ο Τζόνσον εξέφρασε την υποστήριξή του στην ειρηνευτική διαδικασία και τις διαπραγματεύσεις στην Κύπρο. Δήλωσε μάλιστα επειδή τα εδάφη που κατέχουν οι Βρετανικές Βάσεις στη Μεγαλόνησο είναι «τεράστια», το Λονδίνο είναι «πρόθυμο να παραχωρήσει ορισμένα από αυτά τα εδάφη που δεν χρειαζόμαστε» για να επιτευχθεί η λύση του Κυπριακού.
Η Βρετανία ήταν ανέκαθεν ένας από τους θερμότερους υποστηρικτές της εισδοχής της Τουρκίας στην Ε.Ε., την ένταξη της οποίας οι Βρυξέλλες διαπραγματεύονταν - και καθυστερούσαν - επί δεκαετίες. Ωστόσο, καθώς οι εντάσεις που σχετίζονται με τη μετανάστευση και την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων από τα νέα κράτη μέλη της Ε.Ε. αυξήθηκε, αυτός ο, πριν το Brexit, βρετανικός «ενθουσιασμός» για την ένταξη της Τουρκίας μειώθηκε. Στην καμπάνια μάλιστα του Brexit το ζήτημα της εισδοχής της Τουρκίας στην Ε.Ε. χρησιμοποιήθηκε, ακόμη κι από τον ίδιο τον Μπόρις Τζόνσον, ως φόβητρο μελλοντικής «μετανάστευσης 80 εκατομμυρίων Τούρκων μουσουλμάνων» στη Βρετανία, για να προσελκύσει ευρωσκεπτικιστές ψηφοφόρους.
Τα άκρα της Ευρώπης συναντώνται
Μετά το Brexit όμως η απομονωμένη Μ. Βρετανία της κυβέρνησης Τζόνσον πιθανότατα να επιζητήσει την επαναπροσέγγιση και την εμβάθυνση της συνεργασίας της, επίσης απομονωμένης από την Ευρώπη, Ερντογανικής Τουρκίας. Άλλωστε η Μεγάλη Βρετανία υπήρξε στενός σύμμαχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για το μεγαλύτερο τμήμα του 19ου αιώνα. Ιστορικά τα γεωγραφικά άκρα της Ευρώπης τείνουν να συναντώνται με βάση τα κοινά οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα.
Γιώργος Στάμκος
https://tvxs.gr/news/eyropi-eop/o-toyrkos-mporis-tzonson
29/7/2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
O «Τούρκος» Μπόρις Τζόνσον.
Στις 24 Ιουλίου του 2019 ο ξανθομάλλης Μπόρις Τζόνσον, αφού απέσπασε το 66% των ψήφων του συντηρητικού κόμματος, έγινε ο νέος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου αντικαθιστώντας την απερχόμενη πρωθυπουργό Τερέζα Μέι. Δεν ήταν μόνον οι φανατικοί οπαδοί του Brexit που πανηγύρισαν με την εκλογή Τζόνσον, οποίος είναι υποστηρικτής ενός «σκληρού διαζυγίου» με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πολλοί στην Τουρκία πανηγύρισαν επίσης, για άλλους λόγους φυσικά.
Ο πρόεδρος Ρεντζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν μάλιστα από τους πρώτους ξένους ηγέτες που έσπευσε να συγχαρεί τον Τζόνσον εκφράζοντας την ελπίδα ότι οι σχέσεις Τουρκίας - Βρετανίας θα ευδοκιμήσουν υπό την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον. Αυτό, σύμφωνα με τον βρετανικό Τύπο, οφειλόταν και στο γεγονός ότι ο Τζόνσον, στο πλούσιο γενεαλογικό δένδρο που διαθέτει, έχει κι έναν Τούρκο προπάππου - κάτι το οποίο στην Τουρκία θεωρείται αρκετό για να τον χαρακτηρίσουν «δικό» τους.
Οι Οθωμανοί πρόγονοι του Μπόρις Τζόνσον
Ειδικά στο χωριό Κάλφατ, περίπου εκατό χιλιόμετρα βορείως της Άγκυρας, οι κάτοικοι είχαν έναν ακόμη λόγο για να πανηγυρίσουν, διότι ο πατέρας του προπάππου του νέου πρωθυπουργού της Βρετανίας, ο Χατζή Αχμέτ Ριζά Εφέντι, γεννήθηκε εκεί το 1813. Αυτός, που είχε εν μέρει και αλβανική καταγωγή, πήρε ως σύζυγο του μια Κιρκάσια (οι Κιρκάσιοι ή Τσερκέζοι είναι λαός του βορείου Καυκάσου, που ήταν μουσουλμάνοι, και μετά τους πολέμους με τους Ρώσους τον 19ο αιώνα αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στη Μικρά Ασία, όπου ζουν σήμερα περίπου δύο εκατομμύρια απόγονοί τους) και ο γιος του, ο Αλί Κεμάλ, εξελίχθηκε σε σημαντικό δημοσιογράφο και πολιτικό της τελευταίας περιόδου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Αλί Κεμάλ Μπέης (1867-1922) ήταν Οθωμανός Τούρκος δημοσιογράφος, εκδότης εφημερίδας, ποιητής και φιλελεύθερος πολιτικός, ο οποίος ήταν επί τρεις μήνες Υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση του Νταμάτ Φερίντ Πασά, Μεγάλου Βεζίρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ο Αλί Κεμάλ Μπέη, ως Οθωμανός δημοσιογράφος ταξίδευε συχνά στην Ευρώπη και πήγαινε διακοπές σε διαφορετικές χώρες. Σε μια από τις πολλές επισκέψεις του στην Ελβετία, συναντήθηκε και ερωτεύτηκε ένα κορίτσι Αγγλοελβετικής καταγωγής, την Winifred Brun, κόρη του Frank Brun από το γάμο του με την Μάργκαρετ Τζόνσον. Παντρεύτηκαν στο Λονδίνο στις 11 Σεπτεμβρίου του 1903. Λόγω των φιλελεύθερων πεποιθήσεων του ο Αλί Κεμάλ εξορίστηκε επί Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ ΙΙ, αλλά όταν επέστρεψε στην Τουρκία αντιπολιτεύτηκε στο εθνικιστικό κίνημα των Νεότουρκων. Τελικά ο Αλί Κεμάλ δολοφονήθηκε το 1922 κατά τη διάρκεια του ελληνο - τουρκικού πολέμου. Ένα από τα παιδιά του ήταν και ο Βρετανός πολιτικός Στάνλεϊ Τζόνσον, ο παππούς του σημερινού πρωθυπουργού της Μεγάλης Βρετανίας.
Μπόρις Τζόνσον: ένα «ατομικό χωνευτήρι λαών»
Βέβαια ο Μπόρις Τζόνσον έχει από την άλλη πλευρά αγγλική, γερμανική και γαλλική καταγωγή, συμπεριλαμβανομένης και καταγωγής από τον βασιλιά Γεώργιο Β' της Μεγάλης Βρετανίας. Επίσης από την πλευρά της μητέρας του Τζόνσον έχει και ρωσοεβραϊκή καταγωγή, καθώς ο παππούς του ήταν ο Ελιάς Αβέρι Λόου, που ήταν Ρωσοεβραίος μετανάστης στην Αμερική. Ο ίδιος ο Μπόρις Τζόνσον γεννήθηκε το 1964 στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης και γι' αυτό έχει διπλή υπηκοότητα (Βρετανική και Αμερικανική). Σχετικά με το όνομά του Μπόρις, που είναι ρωσικό, λέγεται πως οι γονείς του το πήραν από έναν Ρώσο μετανάστη με αυτό το όνομα, τον οποίο συνάντησαν κάποτε και τους ενέπνευσε.
Αναφορικά με την ποικίλη καταγωγή του ο Τζόνσον περιέγραψε τον εαυτό του ως «ένα άτομο που είναι χωνευτήρι λαών», καθώς έχει ως προ - παππούδες του έναν συνδυασμό Μουσουλμάνων, Εβραίων και Χριστιανών! Στην εκπομπή του BBC «Ποιος νομίζεις ότι είσαι;», ο Τζόνσον περιέγραψε την κληρονομιά του «σαν το μέλι... ή, καλύτερα, σαν το βρετανικό σέρυ», προσθέτοντας πως «είμαι παραγωγή περισσότερων από μία χώρας».
Στο χωριό Κάλφατ πανηγύρισαν την εκλογή του «δικού τους παιδιού»
Το 2016 πήγε μάλιστα ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη για να διερευνήσει την καριέρα του προ-πάππου του Αλί Κεμάλ ως δημοσιογράφου, που τον οδήγησε και στη δολοφονία του. Όταν επισκέφθηκε την Τουρκία ως υπουργός Εξωτερικών το 2016, ο Τζόνσον δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η οικογένειά του καταγόταν από το Κάλφατ.
Στο χωριό Κάλφατ της κεντρικής Τουρκίας, στην επαρχία Κανκίρι, σώζονται ακόμη τα ερείπια του παλιού σπιτιού όπου ο προπάππους του Μπόρις Τζόνσον έζησε κάποτε τα παιδικά του χρόνια. Οι 1.300 κάτοικοι του χωριού ένιωσαν περηφάνια και ενθουσιασμό όταν έμαθαν πως ένα μακρινό «δικό τους παιδί» έγινε ο νέος πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας. Συγκεντρώθηκαν μάλιστα να γιορτάσουν και να πανηγυρίσουν την εκλογή του ως επικεφαλής του Συντηρητικού Κόμματος και στη συνέχεια ως πρωθυπουργού της χώρας. Ελπίζουν βέβαια ότι θα επισκεφθεί σύντομα τον τόπο καταγωγής του προπάππου του.
Οι Τούρκοι συγγενείς του Τζόνσον
Έξι οικογένειες του χωριού διεκδικούν συγγένεια με τον πατέρα του προπάππου του Βρετανού πρωθυπουργού. «Ένας Άγγλος με Τούρκικες καταβολές έχει γίνει πρωθυπουργός», δήλωσε ο Καράτεκιν, του οποίου η γιαγιά, η Φιντάν Καρατέκιν, ήταν ο ξαδέλφη του Χάτζή Αχμέτ Ρίζα Έφεντι. Και συμπλήρωσε: «Μπορεί να είναι Άγγλος, αλλά φέρει τουρκικό αίμα».
Οι κάτοικοι του Κάλφατ απέρριψαν ως «προεκλογική ρητορική» τις δηλώσεις που έκανε ο Μπόρις Τζόνσον κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για το Brexit, οι οποίες στρέφονταν κατά των μουσουλμάνων και Τούρκων μεταναστών, εφόσον και ο ίδιος «έχει οθωμανικά γονίδια». Μάλιστα ο πρώην δήμαρχος του Καλφάτ Μουσταφά Μπαλ τον δικαιολόγησε λέγοντας πως «έπρεπε να πει τέτοια πράγματα στην πολιτική αρένα για να αποκομίσει πολιτικά κέρδη».
Τα μέλη της οικογένειας του Οθωμανού προπάππου του Τζόνσον ήταν γνωστά ως στα Τουρκικά ως «Sarioglangiller», που μεταφράζεται περίπου ως «της οικογένειας με το ξανθό αγόρι». Ο δήμαρχος του Κάλφατ, Αντέμ Καραγατς, δήλωσε μάλιστα πως ο Τζόνσον κληρονόμησε τα ξανθά μαλλιά του από την τουρκική καταγωγή του!
Τζόνσον: «Δεν είμαι Ισλαμοφοβικός,
ο προπάππους μου ήταν μουσουλμάνος»
Ο ίδιος ο Μπόρις Τζόνσον αναδείκνυε καιροσκοπικά τις τουρκικές του ρίζες όταν του αμφισβητούσαν την ικανότητά του να κατανοεί τον πολυεθνικό και πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της σύγχρονης Βρετανίας. Κατά τη διάρκεια μάλιστα μιας συνάντησης της ηγεσίας του Συντηρητικού Κόμματος τον περασμένο Ιούνιο, υπερασπίστηκε τον εαυτό του κατά των κατηγοριών για ισλαμοφοβία, αναφερόμενος στην τουρκο-μουσουλμανικη καταγωγή του προπάππου του. "Όταν ο μουσουλμάνος προπάππους μου ήρθε σε αυτή τη χώρα με φόβο για τη ζωή του το 1912, το έκανε επειδή γνώριζε ότι ήταν ένας τόπος που ήταν φάρος γενναιοδωρίας και ανοικτού πνεύματος και προθυμίας να υποδεχτεί ανθρώπους από όλο τον κόσμο", είχε δηλώσει τότε ο Τζόνσον.
Η πολιτική του Τζόνσον έναντι της Τουρκίας
Πέρα από τη μακρινή του καταγωγή από την Τουρκία ο νέος πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, που έχει επιφορτιστεί να φέρει εις πέρας τη διαδικασία του Brexit στους επόμενους τρεις μήνες, έχει μια πολιτική προς την Τουρκία που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως φιλική προς την κυβέρνηση Ερντογάν. Ο ίδιος χαρακτήρισε το κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν ως «αίρεση» και υποστήριξε τις «μεταρρυθμίσεις» του Ερντογάν έπειτα από το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016.
Επίσης, ως Υπουργός Εξωτερικών, ο Τζόνσον εξέφρασε την υποστήριξή του στην ειρηνευτική διαδικασία και τις διαπραγματεύσεις στην Κύπρο. Δήλωσε μάλιστα επειδή τα εδάφη που κατέχουν οι Βρετανικές Βάσεις στη Μεγαλόνησο είναι «τεράστια», το Λονδίνο είναι «πρόθυμο να παραχωρήσει ορισμένα από αυτά τα εδάφη που δεν χρειαζόμαστε» για να επιτευχθεί η λύση του Κυπριακού.
Η Βρετανία ήταν ανέκαθεν ένας από τους θερμότερους υποστηρικτές της εισδοχής της Τουρκίας στην Ε.Ε., την ένταξη της οποίας οι Βρυξέλλες διαπραγματεύονταν - και καθυστερούσαν - επί δεκαετίες. Ωστόσο, καθώς οι εντάσεις που σχετίζονται με τη μετανάστευση και την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων από τα νέα κράτη μέλη της Ε.Ε. αυξήθηκε, αυτός ο, πριν το Brexit, βρετανικός «ενθουσιασμός» για την ένταξη της Τουρκίας μειώθηκε. Στην καμπάνια μάλιστα του Brexit το ζήτημα της εισδοχής της Τουρκίας στην Ε.Ε. χρησιμοποιήθηκε, ακόμη κι από τον ίδιο τον Μπόρις Τζόνσον, ως φόβητρο μελλοντικής «μετανάστευσης 80 εκατομμυρίων Τούρκων μουσουλμάνων» στη Βρετανία, για να προσελκύσει ευρωσκεπτικιστές ψηφοφόρους.
Τα άκρα της Ευρώπης συναντώνται
Μετά το Brexit όμως η απομονωμένη Μ. Βρετανία της κυβέρνησης Τζόνσον πιθανότατα να επιζητήσει την επαναπροσέγγιση και την εμβάθυνση της συνεργασίας της, επίσης απομονωμένης από την Ευρώπη, Ερντογανικής Τουρκίας. Άλλωστε η Μεγάλη Βρετανία υπήρξε στενός σύμμαχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για το μεγαλύτερο τμήμα του 19ου αιώνα. Ιστορικά τα γεωγραφικά άκρα της Ευρώπης τείνουν να συναντώνται με βάση τα κοινά οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα.
Γιώργος Στάμκος
https://tvxs.gr/news/eyropi-eop/o-toyrkos-mporis-tzonson
29/7/2019
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΣΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ