IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Γέννηση του Ήλιου, του Διόνυσου, του Χριστού.   Η ζωή των αρχαίων προγόνων μας είχε πολλές ευκαιρίες για γιορτές, καθώς αυτή ήταν η μόνη μαζική ψυχαγωγία. Χωρίς τηλεόραση, ραδιόφωνο, σινεμά και οτιδήποτε στηρίζεται στην σημερινή τεχνολογία, αλλά και ιδιαιτέρως ευλαβείς, οι αρχαίοι Έλληνες εόρταζαν πολλούς θεούς, όπως σήμερα γιορτάζουμε τη μνήμη των αγίων. Τότε, η γέννηση κάθε θεού έπαιζε ξεχωριστό ρόλο στους δημόσιους εορτασμούς. Οι πρόγονοί μας, δεν γιόρταζαν, βέβαια, Χριστούγεννα. Λάμβαναν όμως μέρος στις γιορτές των λαών που υπήρχαν τότε, με τις οποίες σημειωνόταν το χειμερινό ηλιοστάσιο, γιορτάζοντας τη γέννηση του Διονύσου, αν και όχι με τη μεγαλοπρέπεια, π.χ., της γέννησης της Παρθένου θεάς Αθηνάς. (Η Αθηνά είχε γεννηθεί σύμφωνα με τους μύθους περί τον Δεκαπενταύγουστο). Ο Ήλιος, σε κάθε περίπτωση, ήταν στο επίκεντρο εκείνης της λατρείας, καθώς μετά τις 21 Δεκεμβρίου αρχίζει και πάλι να ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά και η ημέρα να μεγαλώνει.  Ο Ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους λαο

  «Οι Αθηναίοι αντιμετώπισαν έναν πολύ χειρότερο λοιμό από οτιδήποτε έχουμε βιώσει, σχεδόν ένας στους τέσσερις πολίτες πέθανε μέσα σε δύο χρόνια. Και όμως, η δημοκρατία δεν φαίνεται να διαταράχθηκε». Τζοσάια Ομπερ στην «Κ»: Η πανδημία και η κρίση δημοκρατίας    Μια υγειονομική κρίση άνευ προηγουμένου. Ισως το πιο χαρακτηριστικό δημοσιογραφικό κλισέ της φετινής χρονιάς θέλει την πανδημία της COVID-19 να αποτελεί μοναδική πρόκληση στο χρονικό της ανθρωπότητας. Φυσικά, η σκέψη αυτή απέχει σημαντικά από την πραγματικότητα. Πριν από περίπου 2.500 χρόνια, άλλωστε, η καταστροφική επιδημία του λοιμού των Αθηνών προκάλεσε ανυπολόγιστες απώλειες και ριζικές αλλαγές στον τρόπο ζωής. Επειτα από μια σύντομη αναδρομή στα γεγονότα, αντιλαμβάνεται κανείς πως οι παραλληλισμοί των προκλήσεων της εποχής με τους σύγχρονους προβληματισμούς της παγκόσμιας κοινότητας είναι αμέτρητοι.  Αυτή ακριβώς είναι η φιλοσοφία του καθηγητή Τζοσάια Ομπερ του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, ο οποίος εδώ και δεκαετίες ανατρέχ

Ψυχές στη βάρκα του Χάροντα. Εργο που ο Γάλλος Φεϊέν-Περέν φιλοτέχνησε το 1857 και δημοσιεύθηκε στο L’ Illustration Journal Universel. Φωτ. SHUTTERSTOCK Εκεί που οδηγεί ο Αχέροντας ποταμός. Αδης, Ερεβος ή Τάρταρος· Αχέρων, Πυριφλεγέθων, Κωκυτός ή Στύγα·και φυσικά ο Κέρβερος, οι Ερινύες ή ο Ραδάμανθυς. Οι αρχαίοι Ελληνες είχαν πολλά ονόματα για τον Κάτω Κόσμο, για τις θεότητές του, για τη διαδρομή που ακολουθούσε κανείς ώστε αναπόφευκτα να τον προσεγγίσει. Πού ακριβώς βρισκόταν όμως και πώς έμοιαζε το τοπίο του; Με ποια κριτήρια, ηθικά, κοινωνικά ή άλλα, ταξινομούνταν οι ψυχές στην επικράτειά του; Πώς τα περνούσαν μετά θάνατον τόσο οι βασιλιάδες όσο και οι απλοί άνθρωποι, οι δίκαιοι ή οι άδικοι, οι πλούσιοι ή οι φτωχοί; Ιδού μερικά ερωτήματα που η Γαλλίδα Ντανιέλ Ζουανά , ελληνίστρια, ιστορικός και καθηγήτρια αρχαίων ελληνικών, επιχειρεί να απαντήσει στη μελέτη της «Οι Ελληνες στον κάτω κόσμο. Από τον Ομηρο στον Επίκουρο», που βασίζεται σε έργα λογοτεχνίας, ιστορίας, φ

Αρχαιολογικός χώρος Μυκηνών-Πυρκαγιά 31/8/2020 «Η πύλη των Λεόντων στις Μυκήνες ξεδιπλώνει τον κόσμο του Ομήρου. Ξεδιπλώνει την παιδική ηλικία της Ελλάδας. Και αν πάρουμε απάνου μας το παραμύθι, ξεδιπλώνει πες, τη μυθολογία της παιδικής ηλικίας του καθενού από μας. Σπάνια σκέπτεται κάποιος πως η παιδική ηλικία του ανθρώπου ρίχνει τη σκιά του ως την αιωνιότητα. Η παιδική εποχή είναι άπειρη, γιατί το παιδί δεν γνωρίζει το θάνατο. Και όπου απουσιάζει η υποψία θανάτου, εκεί παραστέκει η σιγαλιά του αιώνιου. Κυρίως όμως η πύλη των Λεόντων ανοίγει τη ματιά μας στις θάλασσες του Αιγαίου. Μας μιλά για το στόλο το χιλιοναύτη. Για τη διψασμένη έλαφο στο θυσιαστήρι του ιερέα. Για το βοριά που δροσερό τον πήραν τα καράβια. Η πύλη των Λεόντων ανοίγεται σε ιστορίες για τα σκήπτρα των βασιλιάδων, που στύλωναν θριγκούς, εκατόμπεδα και παλάτια. Και για τους θεούς, τους ημίθεους, τους ήρωες, και τους αρματηλάδες που έκαναν και επάθαιναν. Αίγισθους και Ορέστες, και Ηλέκτρες και Κασσά

Οι «Πολεμιστές του Ριάτσε»  ίσως είναι οι γιοι του Οιδίποδα. Οι περίφημοι «Πολεμιστές του Ριάτσε» δύο αγάλματα που βρέθηκαν πριν από 48 χρόνια στον βυθό της θάλασσας στην ομώνυμη πόλη, είναι ελληνικά και είχαν κατασκευαστεί στο Αργος. Αυτό αποδεικνύεται ύστερα από ανάλυση του πηλού που έφεραν εσωτερικά ως καλούπι τα δύο γλυπτά, τα οποία, προφανώς, είχαν φορτωθεί σαν λάφυρα σε ρωμαϊκό πλοίο που ναυάγησε. Πλέον, έχουμε και την πιθανότητα να ανήκαν σε ομάδα αγαλμάτων που παριστούσε τη διαφωνία ανάμεσα στους γιους του Οιδίποδα, Ετεοκλή και Πολυνείκη. Ο καθηγητής της ελληνικής και ρωμαϊκής Νομισματικής Daniele Castrizio προχώρησε ακόμα περισσότερο στη μελέτη του, λέγοντας πως στην ελληνιστική εποχή τα αγάλματα ήταν επιχρυσωμένα ενώ στη ρωμαϊκή το χρώμα τους ήταν μαύρο. Και αρχικά ήταν πέντε και όχι δύο. Αποτελούσαν μέρος συντάγματος αγαλμάτων στην οποία παρουσιαζόταν η κατάσταση λίγο πριν από τον αδελφοκτόνο πόλεμο ανάμεσα στον Ετεοκλή και τον Πολυνείκη, στη Θήβα. Ο καθηγ

Γιάννης Γαίτης   Προγονολατρία.  Παρακολουθώ τον ελληνοτουρκικό πόλεμο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (που στην περίπτωση αυτή είναι μέσα κοινωνικής διαμάχης). Οι Ελληνάρες διατυμπανίζουν την αρχαία ιστορική τους υπεροχή (Μινωίτες, Μυκηναίοι, Αχαιοί και Δωριείς) και οι Τούρκοι τις πιο πρόσφατες επιδόσεις τους (από την Αλωση μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή και την κατάκτηση της Κύπρου). Και οι μεν και οι δε σκαρφαλώνουν επάνω στις πλάτες των αρχαιότερών τους για να φανούν ψηλότεροι και πιο επιβλητικοί. Και κυρίως να σνομπάρουν τους γειτόνους – οι Τούρκοι; Ποιοι Τούρκοι; Αυτοί κατάγονται από Μογγόλους! Ενώ εμείς; Μήπως δεν καταγόμαστε όλοι από πιθήκους; Αλλά θα μου πείτε πως οι Μογγόλοι είναι κατώτερη ράτσα (να και ο ρατσισμός). Δεν έχω ποτέ καταλάβει γιατί έχει τόση σημασία η καταγωγή ενός ανθρώπου. Βέβαια παλιά υπήρχαν οι ευγενείς, οι «γαλαζοαίματοι» όπως τους έλεγαν. Εκείνοι πίστευαν στα σοβαρά ότι είναι ανώτεροι. Οι υπόλοιποι άνθρωποι υπήρχαν για να τους υπηρε

Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης Ο Ρέντσο Πιάνο μεταμορφώνει το αρχαιολογικό μουσείο Σπάρτης  με δωρεά του Ι. Νιάρχος. Ο διάσημος αρχιτέκτονας παίρνει μέρος στην αναβάθμιση του μουσείου, έργο για το οποίο υπογράφηκε σύμβαση μεταξύ του ΙΣΝ και του ελληνικού δημοσίου. Δεν είναι άλλος από τον διεθνούς φήμης αρχιτέκτονα, συνδεδεμένο με τον Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος , Ρέντσο Πιάνο, μαζί με τους συνεργάτες του, που βρίσκεται στη διαδικασία υλοποίησης αρχιτεκτονικής μελέτης, οραματιζόμενος την εικονική σύζευξη του κήπου του αρχαιολογικού μουσείου Σπάρτης με την κεντρική πλατεία του δημαρχείου, σε μια προσπάθεια αναβίωσης του άλλοτε ενοποιημένου χώρου. Αποψη της ευρύτερης περιοχής  που φιλοξενεί το αρχαιολογικό μουσείο Σπάρτης   Στην αναγέννηση του πρώτου περιφερειακού μουσείου της νεότερης Ελλάδας, αλλά και ευρύτερα του ιστορικού, νεοκλασικού κέντρου της Σπάρτης στοχεύει το έργο της αναβάθμισης του αρχαιολογικού μουσείου Σπάρτης ύψους 4.550.000 ευρώ, καθώς