IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

 Colin Blakemore – O νους, το πιο ακριβό μας κτήμα. Η έπαρση των ανθρώπινων όντων, η βαθιά ριζωμένη πεποίθηση ότι ο άνθρωπος είναι μοναδικός και ριζικά διαφορετικός από τα ζώα, είναι κατανοητή. Όλα τα είδη είναι μοναδικά. Αν δεν ήσαν, δεν θα αποτελούσαν διακεκριμένα και ανεξάρτητα είδη. Κάθε ζώο, για να εκτελέσει το βιολογικό του έργο, να συντηρήσει τον εαυτό του και τα γονίδιά του, είναι υποχρεωμένο να ενεργεί σαν να υπάρχει ο κόσμος μόνο για το καλό το δικό του και της οικογένειάς του. Αυτή τη θεμελιώδη βιολογική επιταγή της αυτοσυντήρησης ο άνθρωπος τη μετέτρεψε σε ανθρωποκεντρική θεώρηση του σύμπαντος. Βαθιά στο σύμπλεγμα των σπηλαίων του Λασκώ, ένας καλλιτέχνης άφησε τη μοναδική εικόνα ενός ανθρώπινου όντος – ένα σκαρίφημα που αποτελείται από μια γραμμούλα κι ένα κεφάλι σαν πουλιού. Η φιγούρα δείχνει να κλονίζεται από έναν εφορμώντα βίσωνα, που έχει ζωγραφιστεί με πολλή προσοχή και ακρίβεια. Αυτός που ζωγράφισε αυτήν την παράξενη εικόνα -αφηρημένα τον άνθρωπο κ

ΙNFOJUNK: H αόρατη απειλή της υπερπληροφόρησης.  Υπερθέρμανση, υπερπληθυσμός, αποψίλωση των δασών, πυρηνικά ατυχήματα, νέες επιδημίες, ισλαμική τρομοκρατία και πόλεμοι, αποτελούν κάποιες από τις απειλές που κουβαλά  η ανθρωπότητα μαζί της στη νέα χιλιετηρίδα. Σχεδόν όλες τους αποτελούν παρενέργειες της ίδιας της ανθρώπινης επιτυχίας. Αυτή είναι και η περίπτωση της Infojunk, μιας νέας, άγνωστης μορφής ρύπανσης που έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι απειλούμαστε από την ίδια μας την επιτυχία: Η μανία μας να εξαλείψουμε την αμάθεια μας έριξε στην παγίδα της υπερπληροφόρησης. Χαμένοι στην κυριολεξία μέσα σ’ έναν απέραντο ωκεανό ακατέργαστων πληροφοριών, που οι ίδιοι παράγουμε, νιώθουμε σα  ναυαγοί χωρίς ελπίδα, αδύναμοι μπροστά στα πελώρια «πληροφοριακά κύματα» που απειλούν να μας καταπιούν… Υπάρχει σωτηρία απέναντι σ’ αυτή τη νέα αόρατη απειλή; Υπερπροσφορά πληροφοριών  και «πληροφοριονεύρωση» Καθώς εισερχόμαστε στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα βυθιζόμαστε ασυναίσθητα σ’

   Πέντε κοινοί μύθοι για τη συνείδηση.   Νευροεπιστήμη και ψυχολογία. Τους πέντε πιο συνήθεις μύθους για τη συνείδηση παρουσιάζει ο διακεκριμένος νευροεπιστήμονας Κρίστοφ Κοχ επικεφαλής επιστήμονας και πρόεδρος του αμερικανικού Ινστιτούτου Άλεν για την Επιστήμη του Εγκεφάλου. Η έννοια της συνείδησης (consciousness) αναφέρεται σε κάποια υποκειμενική εμπειρία (πχ στην απολαυστική γεύση της πραλίνας, στον οξύ πονόδοντο, στην αίσθηση ότι ο χρόνος κυλάει αργά όταν βαριόμαστε), στην αίσθηση της ζωτικότητας ή στο άγχος πριν από μια εξέταση. Τι όμως ακριβώς είναι η συνείδηση και τι δεν είναι; Το ζήτημα έχει εμπνεύσει αμέτρητες φιλοσοφικές θεωρίες από την αρχαιότητα και πολλές επιστημονικές έρευνες από τον περασμένο αιώνα μέχρι σήμερα. Έχει ωστόσο δημιουργήσει και ορισμένες παρανοήσεις. Τους πέντε πιο συνήθεις μύθους για τη συνείδηση παρουσίασε στην «Ουάσιγκτον Ποστ», ο διακεκριμένος νευροεπιστήμονας Κρίστοφ Κοχ, επικεφαλής επιστήμονας και πρόεδρος του αμερικανικού

΄Ελληνες ερευνητές ανατρέπουν την υπάρχουσα θεωρία  λειτουργίας  των εγκεφαλικών κυττάρων. Φως στη λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων, ρίχνουν ερευνητές του ΙΤΕ, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την υπάρχουσα θεωρία μέσα από μία νέα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications , με τίτλο: «Αμφισβητώντας το δόγμα του σημειακού νευρώνα: Οι ενδονευρώνες ταχείας πυροδότησης ως μη γραμμικά νευρωνικά δίκτυα» . Το αποτέλεσμα της έρευνας «φωτίζει» τον τρόπο λειτουργίας των ενδονευρώνων ταχείας πυροδότηση ς, ενός τύπου ανασταλτικών νευρώνων στον εγκέφαλό μας και αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα αυτά ενσωματώνουν τα ερεθίσματα που δέχονται με τη χρήση πολύπλοκων, μη γραμμικών υπολογισμών στους δενδρίτες τους, αποτέλεσμα που προσβάλλει την υπάρχουσα θεωρία που θέλει τους ενδονευρώνες να έχουν απλούς, γραμμικούς δενδρίτες. Η έρευνα αυτή παρουσιάζει μία νέα θεώρηση για τον τρόπο λειτουργίας των ενδονευρώνων και επεκτείνεται σε δύο π

Με την τεχνική της Απεικόνισης του Τανυστή Διάχυσης, οι επιστήμονες μπορούν να αποτυπώσουν τις πολύπλοκες διαδρομές των αξόνων των νεύρων  (Credit: RUB, Erhan Genc)  Η γενική κουλτούρα δικτυώνει καλύτερα τον εγκέφαλο. Τι συμβαίνει στους ανθρώπους που έχουν γνώσεις από διαφορετικά πεδία και συνδυάζουν πολλές πληροφορίες μεταξύ τους. Oλοι έχουμε βρεθεί να παίζουμε ένα παιχνίδι γνώσεων με κάποιον συμπαίκτη που απαντάει σωστά σε απίθανες ερωτήσεις που του τίθενται. Iσως μάλιστα να έχουμε αναρωτηθεί εάν αυτός ο  παίκτης είναι τόσο έξυπνος ή εμείς αρκετά αμόρφωτοι γι’ αυτό το παιχνίδι. Μέρος της απάντησης σε αυτόν τον προβληματισμό θα μπορούσε να δώσει η πνευματική καλλιέργεια, αφού πρόσφατη δημοσίευση ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Ρουρ-Μπόχουμ στη Γερμανία καταδεικνύει πως στην πραγματικότητα ο εγκέφαλος των ανθρώπων οι οποίοι έχουν γενική κουλτούρα είναι καλύτερα δικτυωμένος, κάτι που τους δίνει το πλεονέκτημα να συνδυάζουν πιο εύκολα και αποδοτικά πληροφορίες μεταξύ τους

 Γλώσσα και νοητικά φαινόμενα. Επίκαιρες όψεις φιλοσοφίας της γλώσσας.  Σήμερα όταν μιλάμε για ανθρώπινη γλώσσα συμπεριλαμβάνουμε επιστημονικά κάθε πλευρά της: τη βιολογική της προέλευση, τη γραμματική της δομή, την παραγωγή και πρόσληψη του λόγου, την παθολογία των γλωσσικών διαταραχών και τη συνεχή εξέλιξη των γλωσσών και διαλέκτων. Πίσω όμως από τις πρόσφατες ανακαλύψεις των γνωσιακών επιστημών και της γλωσσολογίας βρίσκονται: καθολικές βαθιές δομές, νοήμονα βρέφη, γονίδια γραμματικής, τεχνητά νευρωνικά δίκτυα, χιμπατζήδες που χειρίζονται σήματα, παράδοξες εγκεφαλικές βλάβες καθώς και έρευνες για τη μητέρα όλων των γλωσσών. Εδώ θυμίζουμε πως πριν από περίπου σαράντα χρόνια γεννήθηκε μια καινούργια επιστήμη. Ονομάζεται γνωσιακή επιστήμη (cognitive science) και συνδυάζει εργαλεία από την ψυχολογία, την πληροφορική, τη γλωσσολογία, τη φιλοσοφία και τη νευροβιολογία προκειμένου να εξηγήσει τους μηχανισμούς της ανθρώπινης νοημοσύνης. Κατά μια άποψη η γλώσσα συνδέεται άρρηκτ