Αναρτήσεις

Εμφάνιση αναρτήσεων με την ετικέτα Επιστήμη

ΒΙΒΛΙΟ: ''Κυνηγοί Φαρμάκων'', ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα για την αναζήτηση και την ανακάλυψη νέων γιατρικών.

Εικόνα
    ΒΙΒΛΙΟ: ''Κυνηγοί Φαρμάκων'', ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα για την αναζήτηση και την ανακάλυψη νέων γιατρικών. Ένα πολύ διαφωτιστικό, ευκολοδιάβαστο όσο και επίκαιρο βιβλίο για την τεράστια διαδρομή που έχει διανύσει το ανθρώπινο είδος από τους μακρινούς προγόνους μας μέχρι τις σύγχρονες γιγάντιες φαρμακευτικές εταιρίες αναζητώντας φευγαλέες θεραπείες κρυμμένες κάπου μέσα στη σχεδόν άπειρη βιβλιοθήκη της χημείας (εκδόσεις ΠΕΚ).   Κανένα φάρμακο δεν είναι απόλυτα καλό ή απόλυτα κακό αλλά εξαρτάται σημαντικά από τη δόση, τον ασθενή και το γενικό πλαίσιο.   ΑΠΟ ΜΙΚΡΟΣ ΕΙΧΑ ένα κόλλημα με τα φάρμακα, ίσως επειδή είχαμε και γιατρούς στο σόι. Μου άρεσε να περιεργάζομαι τις συσκευασίες, ενδιαφερόμουν για τη σύσταση, τις ενδείξεις, τις αντενδείξεις, τις οδηγίες χρήσης και τις πιθανές παρενέργειες κάθε σκευάσματος που έπεφτε στα χέρια μου.   Δεν σπούδασα ιατρική ούτε φαρμακολογία, όμως το ενδιαφέρον αυτό διατηρήθηκε γι΄αυτό και κατέβασα κυριολεκτικά μονορούφι το βιβλίο «Κυνηγο

«Ingenuity»: Νέα πτήση για το θαύμα της μηχανικής στον Άρη.

Εικόνα
      Φωτ. Reuters «Ingenuity»: Νέα πτήση για το θαύμα της μηχανικής στον Άρη. Η πτήση ελικοπτέρου σε έναν άλλο πλανήτη χαρακτηρίζεται ως ένα θαύμα της μηχανικής, με το Ingenuity να πραγματοποιεί το τέταρτο «πέταγμα» και τη NASA να αναφέρει πως θα δοθεί παράταση στη δραστηριότητά του για τουλάχιστον ένα μήνα. Όπως τονίζουν οι επιστήμονες, πέραν του κατασκευαστικού επιτεύγματος και των ατμοσφαιρικών συνθηκών, οι εντολές για την ενεργοποίησή του πρέπει να διανύσουν μια απόσταση 180 εκατομμυρίων χιλιομέτρων . Παράλληλα, χρειάζονται 20 λεπτά για να φτάσει η εντολή στον «κόκκινο πλανήτη» , χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα για αποφυγή ή διορθωτική ενέργεια εάν κάτι πάει στραβά. Εάν πάει κάτι λάθος, είναι εκ των πραγμάτων πολύ αργά να διορθωθεί. Η πρώτη πτήση στον Άρη δεν ήταν τόσο «τολμηρή» όσο ένας απλός άνθρωπος θα μπορούσε να φανταστεί – δεν έφτασε στα ύψη του έρημου αυτού τοπίου, λαμβάνοντας εικόνες από κρατήρες και αμμόλοφους. Το Ingenuity ανέβηκε περίπου τρία μέτρα πάνω από το έδαφος πρι

Η χαρτογράφηση των δικτύων γνώσης.

Εικόνα
Η χαρτογράφηση των δικτύων γνώσης.   Όταν αναφερόμαστε σε περιβάλλον εντός του οποίου παράγεται γνώση, αυτό που πρακτικά εννοούμε είναι δίκτυα. Τι ανακάλυψε η τάδε επιστήμονας; Ποιος έκανε την δείνα επιστημονική ανακάλυψη; Αυτές οι ερωτήσεις είναι αρκετά συχνές στη δημόσια σφαίρα και σε άρθρα εκλαΐκευσης της επιστήμης. Είναι, όμως, και εξαιρετικά αποπροσανατολιστικές για όποια/ον επιθυμεί να κατανοήσει τους όρους με τους οποίους παράγεται νέα γνώση. Αν θέλουμε να κατανοήσουμε την όποια νέα γνώση, οφείλουμε να αναρωτηθούμε κάτι σχετικά απλό: Πώς παράχθηκε; Για να απαντήσουμε αυτή την ερώτηση, λαμβάνουμε υπόψη δύο άξονες. Ο πρώτος αφορά τη διανοητική και πρακτική διαδικασία. Για παράδειγμα, όταν θέλουμε να κατανοήσουμε πώς προέκυψαν τα αποτελέσματα μιας πειραματικής διάταξης, εξετάζουμε τη μέθοδο της πειραματικής πρακτικής, τον εξοπλισμό και το θεωρητικό / γλωσσικό πλαίσιο. Ο δεύτερος αφορά το θεσμικό πλαίσιο, δηλαδή το περιβάλλον μέσα στο οποίο παράγεται το συγκεκριμένο αποτέλεσμα και τ

Σχετικότητα, Απροσδιοριστία, η θεωρία καταστροφών, το χάος και στο επίκεντρο όλοι μας.

Εικόνα
  «Και είπεν ο Θεός· γενηθήτωσαν φωστήρες εν τω στερεώματι του ουρανού εις φαύσιν επί της γης, του διαχωρίζειν ανά μέσον της ημέρας και ανά μέσον της νυκτός· και έστωσαν εις σημεία και εις καιρούς και εις ημέρας και εις ενιαυτούς». Γένεσις κεφ. 1, απόσπασμα-λιθαράκι από τα Βιβλικά θεμέλια Σύμπαντος κόσμου. Kαι η υπεράνθρωπη προσπάθεια να χυθεί άπλετο φως στα  θαυμαστά μυστήρια της Δημιουργίας, να γίνει κατανοητό το απερινόητο, να αξιολογηθεί  το απειροελάχιστο του μικρόκοσμου και –ει δυνατόν...– χαρτογραφηθεί το αχανές με πλοηγό την επιστημονική γνώση, συναρπάζει και εμάς τους αδαείς. Η Κιβωτός ανακαλύψεων και αποκαλύψεων θα παραδίδεται στη σκυταλοδρομία των γενεών σ’ ένα ταξίδι που εκτιμάται ότι καλώς εχόντων των πραγμάτων θα διαρκέσει 5 δισ. χρόνια, όσο δηλαδή το προσδόκιμο ζωής του ήλιου μας. Εως τότε –ποιος δεν το εύχεται;– η μαζική έξοδος σε άλλους, ασφαλείς πλανήτες, ίσως έχει κατακτηθεί προ πολλού (φωτ. shutterstock). Σχετικότητα, Απροσδιοριστία, η θεωρία καταστροφών,  το χά

Η ασπίδα της επιστήμης.

Εικόνα
  Η ασπίδα της επιστήμης.    Και με τις αντιφάσεις της, και με τα λάθη της, η ιατρική επιστήμη είναι η μοναδική ασπίδα μας. Απέναντι στις αρρώστιες, όποια κι αν είναι η αιτία τους. Απέναντι στους κομπογιαννίτες, που υπόσχονται ότι θα μας γιατρέψουν από οτιδήποτε (εξαιρουμένης της βλακώδους ευπιστίας μας), πουλώντας μας «ιάματα» σαν το διάσημο «Ηλιον», το νερό του Καματερού: «ύδωρ μεταλλικόν ραδιενεργόν με την ιδιομορφίαν της απεριοδικής ακτινοβολίας “β”». Αλλά και με την ιδιομορφία της απίστευτης προώθησής του από εφημερίδες των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων, ανάμεσά τους και έγκριτες κατά τα λοιπά. Ευτυχώς δεν υπήρχαν ιδιωτικά κανάλια τότε. Θα είχαμε καταπιεί εμφιαλωμένη και πανάκριβη όλη τη λίμνη Μαραθώνος.  Η ιατρική είναι η ασπίδα μας απέναντι στους μοντέρνους κομπογιαννίτες, που πολιτεύονται επιτυχώς σαν διαφημιστές και μεταπράτες νανογιλέκων και κηραλοιφών, με περιτύλιγμα μια παιδαριώδη εκδοχή «αρχαίας Ελλάδας» και μια εκδοχή χριστιανισμού προσβλητική για τον ίδιο τον χριστιανισ

Βίκυ Μπουσιώτου: Μόρια-καταστροφείς του καρκίνου.

Εικόνα
 Βίκυ Μπουσιώτου στην «Κ»:  Μόρια-καταστροφείς του καρκίνου.      Στο βλέμμα, στις κινήσεις, στην ομιλία έχει την πραότητα του ανθρώπου που επιτυγχάνει νίκες στη μάχη ενάντια σε κάτι πολύ μεγάλο για την ανθρώπινη υγεία. Ταυτόχρονα διαθέτει μια έμφυτη γλυκύτητα, μια ανεπιτήδευτη σεμνότητα. Η Βίκυ Μπουσιώτου, καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, μιλάει απλά ακόμη και για τα κορυφαία. Βρίσκεται στην κεφαλή μιας ερευνητικής ομάδας η οποία πρώτη ανακάλυψε τα μόρια που διεγείρουν τον μηχανισμό αναγνώρισης και καταστροφής των καρκινικών κυττάρων και πρόσφατα δημοσίευσε μια πρωτοφανή ανακάλυψη για την πρωταρχική και έως τώρα αφανή δράση του καρκίνου – προσβάλλει από πολύ νωρίς τον μυελό των οστών, μπλοκάροντας το ανοσοποιητικό σύστημα και τους τρόπους να αντιμετωπιστεί. Το εργαστήριό της προβαίνει σε συνεχείς ανακαλύψεις στην ανοσοθεραπεία του καρκίνου, που αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου στην Ελλάδα, με 32.000 απώλειες ετησίως (10 εκατ. παγκοσμίως). Φάρμακα βασισμένα στις ε

Η ανακάλυψη που φέρνει τον Πλάτωνα ξανά στο προσκήνιο.

Εικόνα
Η ανακάλυψη που φέρνει τον Πλάτωνα ξανά στο προσκήνιο. Ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε ότι το μέσο σχήμα των πετρωμάτων που κατακερματίζονται στη φύση είναι ο κύβος, «δικαιώνοντας» τη θεωρία του αρχαίου φιλοσόφου για τη σύσταση της Γης. Αέρας, Νερό, Φωτιά και Γη: αυτά είναι τα τέσσερα θεμελιώδη στοιχεία τα οποία συνθέτουν το Σύμπαν, όπως το περιέγραψε ο Πλάτων στο έργο του « Τίμαιος ». Καθένα από αυτά τα στοιχεία, σύμφωνα με τη σκέψη του μεγάλου φιλοσόφου, συνίσταται από κανονικά πολύεδρα: ο αέρας από οκτάεδρα, το νερό από εικοσάεδρα, η φωτιά από τετράεδρα, δηλαδή πυραμίδες, και η Γη από κύβους. Η γεωμετρική αυτή θεώρηση του Σύμπαντος, αν και όχι ακριβής, αποτέλεσε μία μεγάλη συμβολή στη φιλοσοφία της επιστήμης. Μία πρόσφατη ανακάλυψη έρχεται να αναστατώσει τα νερά φέρνοντας ξανά την κοσμολογία του Πλάτωνα στο προσκήνιο. Ο ούγγρος επιστήμονας Γκάμπορ Ντόμοκος , ο οποίος το 2006 απέδειξε την ύπαρξη ενός ομογενούς γεωμετρικού στερεού το οποίο έχει μόλις δύο σημεία ισορροπίας,