IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

  Ευθύνες του Βενιζέλου και των αντιπάλων του για τη Μικρασιατική Καταστροφή. Αναζητώντας την πρωτοτυπία και τον εντυπωσιασμό, μερικοί σήμερα εξισώνουν επιπόλαια τις ευθύνες του Βενιζέλου για τη Μικρασιατική Καταστροφή με εκείνες των αντιπάλων του. Δεν τους ενδιαφέρει η πληρέστερη κατανόηση του ζητήματος. Ο Βενιζέλος διέγνωσε αμέσως ότι ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος πρόσφερε στην Ελλάδα μία μοναδική ευκαιρία να αντιμετωπίσει την Τουρκία στο πλευρό ισχυρών συμμάχων (Αντάντ) και την τελευταία ευκαιρία για τη διάσωση των εκεί ελληνικών πληθυσμών, με την αντίστοιχη επέκταση του ελληνικού κράτους. Αντίθετα, οι  αντίπαλοι του Βενιζέλου βαυκαλίζονταν με τις υποσχέσεις της Γερμανίας ότι θα προστάτευε τους Έλληνες της Τουρκίας, όσο η Ελλάδα έμενε ουδέτερη.  Ωστόσο, οι διωγμοί των Ελλήνων κλιμακώθηκαν το 1916. Όταν τελικά καταλήφθηκε η Σμύρνη από τον ελληνικό στρατό, τον Μάιο του 1919, ο Βενιζέλος μπορούσε βάσιμα να υπολογίζει ότι η Ελλάδα δεν θα αντιμετώπιζε ποτέ μόνη της ενδεχόμενη αντίσταση εκ μέρο

  Οι Ρωμιοί στην οθωμανική κοινωνία. Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα διαμόρφωσε νέες συνθήκες στην οθωμανική κοινωνία. Οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ επισφραγίστηκαν το 1856 με το αυτοκρατορικό διάταγμα Ισλαχάτ Φερμανί, το οποίο ολοκλήρωνε τις προηγούμενες μεταρρυθμιστικές πράξεις που είχαν ξεκινήσει με το διάταγμα Χατ-ι-Σερίφ το 1839. Ο στόχος του Ισλαχάτ Φερμανί ήταν η θεσμοθέτηση ισότητας μεταξύ όλων των υπηκόων της Αυτοκρατορίας. Η διαμόρφωση κοινής πολιτικής συνείδησης έγινε ο κύριος στόχος της οθωμανικής πολιτικής. Οι εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορές έμπαιναν στο περιθώριο. Διαβάστε επίσης: Ξαναδιαβάζοντας τη Μικρασιατική Καταστροφή Μικρασιατική Καταστροφή και δεξιός αναθεωρητισμός Με τον τρόπο αυτό η οθωμανική ηγεσία επεδίωκε την ενσωμάτωση των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων και τη μετατροπή τους σε πολίτες με ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις προς τον σουλτάνο. Έως τότε οι κοινότητες αυτές αντιμετωπίζονταν με τον παραδοσιακό ισλαμικό τρόπο, σύμφωνα με

Καμιόνι σπάει γέφυρα στον Σαγγάριο. Φωτογραφία του Ανρί-Πολ Μπουασονά. Η αποτυχία της επιχείρησης οφείλεται μεταξύ άλλων και στα ανεπαρκή μέσα μεταφοράς και στην ελαττωματική γραμμή εφοδιασμού. Φωτ. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΜΠΕΝΑΚΗ, ΑΘΗΝΑ Η ελληνική στρατιωτική επιχείρηση  και προέλαση προς τον Σαγγάριο.   Η στρατιωτική επιχείρηση του Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 1921 ήταν η κορύφωση της προσπάθειας της χώρας μας να καταβάλει την αντίσταση των Τούρκων εθνικιστών και να διασφαλίσει την παρουσία της στα εδάφη της Μικράς Ασίας, που της είχε προσπορίσει η Συνθήκη των Σεβρών. Οι περιστάσεις ήταν δυσμενείς. Ο εθνικός διχασμός, η αντιπαλότητα ανάμεσα στους υποστηρικτές του Βενιζέλου και τους φιλοβασιλικούς που είχε πάρει διαστάσεις εμφυλίου πολέμου τα προηγούμενα χρόνια, εξακολουθούσε να μαστίζει τη χώρα. Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο του Βρετανού επιτετραμμένου στην Αθήνα λόρδου Γκράνβιλ τον Μάιο του 1921: «Η νοοτροπία της (αντιβενιζελικής) πλειοψηφίας στη Βουλή γίνεται μέρα με τη μέρα όλο κα

100   ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ THN ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ Μικρασιατική Καταστροφή: Η διδακτική για τη σημερινή στρατιωτική ηγεσία σύσκεψη της Κιουτάχειας. Σύσκεψη Κιουτάχειας 16 Ιουλίου 1921. Μια ουσιώδης «λεπτομέρεια», της Εθνικής τραγωδίας. ( Η ληφθείσα απόφαση, από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, που είχε καταλυτική επίδραση, στην αποτυχία της Μικρασιατικής Εκστρατείας, στην κατάρρευση του μετώπου,   στην ολοκληρωτική καταστροφή της Σμύρνης και   του ξεριζωμού του Ελληνισμού από τα παράλια της Μικράς Ασίας, περιοχή όπου για χιλιετίες ήκμασε ο ελληνικός πολιτισμός). Ο Ελληνικός Στρατός τον Ιούνιο του 1921 έχει προελάσει στα βάθη της ιστορικής Μικράς Ασίας. Μετά την επική κατάληψη της γραμμής Εσκή Σεχίρ- Κιουτάχεια – Αφιον Καραχισάρ, έχοντας μάλιστα αποκρούσει την αντεπίθεση των δυνάμεων του Ισμέτ Ινονού, που ωστόσο δεν είχαν συντριβεί οριστικά, το κέντρο βάρος   του πολέμου έχει μετατοπισθεί ανατολικά , σχεδόν στο κέντρο της Μικράς Ασίας.   Η Κιουτάχεια (τούρκικα: Kütahya) είναι π

  'Οταν χρησιμεύει η Ιστορία.   Η Ιστορία ασφαλώς δεν χρησιμεύει όταν πρόκειται για το αδιανόητο ενδεχόμενο πυρηνικού πολέμου («Κ» 12.3.2022). Χρησιμεύει όμως και χρειάζεται οπωσδήποτε όταν την επικαλείται και τη διαστρέφει η εχθρική επιχειρηματολογία και προπαγάνδα, όπως τώρα στην περίπτωση της Τουρκίας. Και είναι παράδοξο ότι δεν γίνεται από την ελληνική πλευρά πιο συστηματική και τεκμηριωμένη επίκληση συγκεκριμένων και αδιαμφισβήτητων ιστορικών στοιχείων. Ασφαλώς δεν αρκεί να επαναλαμβάνουμε γενικόλογα και αόριστα ότι η τουρκική επιχειρηματολογία είναι απλώς «ανιστόρητη». Γιατί λοιπόν δεν αξιοποιείται η Ιστορία συστηματικότερα από την ελληνική πλευρά; Μήπως φταίει και η άγνοια; Εξω από έναν μικρό κύκλο «ειδικών», ελάχιστοι γνωρίζουν τα πρακτικά της Συνδιάσκεψης της Λωζάννης , που ουδέποτε μεταφράστηκαν στα ελληνικά ούτε κυκλοφόρησαν, έστω, σε προσιτή ελληνική έκδοση. Από τα πρακτικά φαίνεται λ.χ. πώς προέκυψε η μερική αποστρατιωτικοποίηση της Λέσβου, της Χίου, της Σάμου και της

  Ο ''κοινοτισμός'', οι  αυτοδιαχειριζόμενες κοινότητες, σάρκωναν-ως οργανική συνέχεια της αρχαιοελληνικής «πόλεως»,της «εκκλησίας» του δήμου  και της δημοκρατίας-τη συνέχεια  του «πολιτικού» βίου των Ελλήνων. Ήταν το   όραμα εφαρμοσμένης άμεσης δημοκρατίας που εμφανίστηκε ως πρόταση στον ελληνισμό, για ελάχιστες δεκαετίες στο πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα. Η κατά δήμο, κατά περιφέρεια, κατά κράτος καθολική λήψη αποφάσεων από τους πολίτες, μέσα από θεσμούς που οι ίδιοι δημιουργούν – δομές κοινοτικές πολιτικο-οικονομικές, δημοψηφίσματα, συνελεύσεις, τοπικά κοινοβούλια.  «Πού είναι το κράτος;» Το βιβλίο του Στέλιου Ράμφου «Διακόσια χρόνια γέννα» (Εκδόσεις «Αρμός» 2022) θα τολμούσα να πω ότι είναι το γονιμότερο αποκύημα των «εορτασμών» για τους δύο αιώνες από την εθνεγερσία μας των Ελλήνων, στην περυσινή χρονιά. Δυστυχώς, οι κρατικές εκδηλώσεις για την επέτειο ήταν όλες (ας συχωρεθεί η γενίκευση) νεκροφόρες: Υπηρετούσαν τη λογική και τα τεχνάσματα του επιδερμικού