IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Ουδείς αμφισβητεί, σήμερα, την τεχνοεπιστημονική ικανότητα του είδους μας να υλοποιήσει το όνειρο (ή τον εφιάλτη) της «μετα-ανθρώπινης» κατάστασης. Πολυάριθμες και σοβαρές αντιρρήσεις, αντίθετα, μπορούν να διατυπωθούν σχετικά με τις σκοτεινές πολιτικές σκοπιμότητες, καθώς και την πραγματική ιστορική αναγκαιότητα του επικείμενου βιολογικού επανασχεδιασμού του ανθρώπινου είδους· μία επιλογή χωρίς επιστροφή, άπαξ και ξεκινήσει. Για το συλλογικό φαντασιακό των δυτικών κοινωνιών, η επιστημονική έρευνα της πραγματικότητας έχει αξία και νόημα μόνο στο μέτρο που μας αποκαλύπτει τους «αιώνιους» και «αμετάβλητους» νόμους της φύσης, οι οποίοι μας επιτρέπουν να προβλέπουμε με ακρίβεια τα μελλούμενα. Στο σημερινό και το επόμενο άρθρο θα αναζητήσουμε κάποιες εύλογες επιστημονικά απαντήσεις στο φαινομενικά φουτουριστικό ερώτημα αν η πορεία προς τη «μετα-ανθρώπινη κατάσταση» πρέπει να θεωρείται όχι μόνο τεχνολογικά εφικτή, αλλά και βιολογικά ή ιστορικά αναπόφευκτη. Αν δηλαδή, στις εξαιρε

Ο ισολογισμός των τελευταίων 200 χρόνων της οικονομίας που κυριαρχήθηκε από τη βιομηχανική ανάπτυξη, είναι αντιφατικός. Από τη μία: Στον ισολογισμό αυτόν αντικατοπτρίζεται μια ανθρώπινη ιστορία επιτυχίας-από ανθρωπολογική άποψη-γιατί σε αυτή την περίοδο είχαμε -στις πρώιμα εκβιομηχανισμένες χώρες-υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, οι οποίοι –στην αρχή τουλάχιστον του 19ου αιώνα-δεν φαινόταν ότι θα ήταν δυνατοί. Οι περισσότεροι άνθρωποι που γεννήθηκαν σε αυτές τις χώρες μπόρεσαν να βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής τους σε τέτοιο βαθμό, που στις προηγούμενες περιόδους της ιστορίας είχαν καταφέρει μόνο πολύ μικρές μειοψηφίες. Οι περισσότεροι σήμερα ζουν-από υλική και άυλη άποψη-μια τόσο πλούσια ζωή, όσο ζούσαν οι κάτοχοι των πύργων του μεσαίωνα, δηλαδή οι φεουδάρχες. Έτσι δεν είναι απορίας άξιον γιατί εν τω μεταξύ και μεγάλα τμήματα της ανθρωπότητας στις λεγόμενες «ανερχόμενες» νέες βιομηχανικές χώρες έχουν πιάσει το ίδιο νήμα και προσπαθούν να πετύχουν το ίδιο. Πολλοί άνθρωποι ε

Ο δημοφιλής Γάλλος συγγραφέας Πιερ Ασουλίν  Photo Francesca Mantovani © Editions Gallimard Μας έκανε, το ξέραμε-δεν το ξέραμε, να παθιαστούμε με την ιστορία του θρυλικού πολυτελούς παρισινού «Ξενοδοχείου Lutetia». Εβαλε το «Πορτρέτο» της βαρόνης Μπέτι Ρότσιλντ από τον Ενγκρ να διηγηθεί τις περιπέτειες της διάσημης δυναστείας τραπεζιτών. Ακολούθησε στο «Ενας Πύργος στη Γερμανία, Ζιγκμαρίνγκεν» τον Σελίν, τον Πετέν και άλλα πρωτοπαλίκαρα της δωσιλογικής κυβέρνησης του Βισί στο φευγιό τους στη χώρα του Χίτλερ. Ο Γάλλος συγγραφέας Πιερ Ασουλίν (όλα τα βιβλία του από τις εκδόσεις Πόλις), εβραϊκής καταγωγής και γεννημένος στο Μαρόκο, έγινε σιγά σιγά οικείο και αγαπητό πρόσωπο των Ελλήνων αναγνωστών -βοήθησαν και τα συχνά του ταξίδια στην Ελλάδα. Αυτός ο συναρπαστικός μπλόγκερ για θέματα βιβλίου («La Republique des livres»), αλλά και κριτικός, αρθρογράφος, εκδότης και συνεργάτης σημαντικών λογοτεχνικών περιοδικών και μέλος της Ακαδημίας Goncourt, βάλθηκε με το πιο πρόσφατ

Για το μέλλον του ανθρώπινου είδους έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς πολλά ιδιαιτέρως ζοφερά ή, εναλλακτικά, υπεραισιόδοξα σενάρια. Θα εξετάσουμε μερικά από τα πιο πρόσφατα σενάρια και αν αυτά δικαιολογούνται επιστημονικά. Πάντως, το κρίσιμο ερώτημα είναι: Με δεδομένες τις πολύ πρόσφατες βιοτεχνολογικές μας δυνατότητες, θα επιλέξουμε ή, ενδεχομένως, θα αναγκαστούμε να υπερβούμε τεχνολογικά τη μέχρι σήμερα απαραβίαστη βιολογική φύση μας, δηλαδή την αυτόνομη πραγμάτωση της ιδιαίτερης ταυτότητά μας; Αν δηλαδή τελικά θα επιλέξουμε, ως είδος, την ήδη ορατή προοπτική της δημιουργίας -βάσει σχεδίου και συνειδητά- μετανθρώπινων πληθυσμών από υπερανθρώπους και υπανθρώπους. Πρόκειται για ένα επίκαιρο και ιδιαίτερα καυτό βιοπολιτικό πρόβλημα, αφού ό,τι μέχρι πρόσφατα διαφοροποιούσε την ανθρώπινη ιστορία από τη βιολογική μας εξέλιξη ανήκει ήδη στο παρελθόν: ο εργαστηριακός επανασχεδιασμός του γονιδιώματος, η τεχνητή επέκταση του προσδόκιμου ζωής και η «αναβάθμιση» του ανθρώπινου