IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Το αν η ηθικότητά μας είναι βαθιά ριζωμένη στη βιολογία μας και άρα εκδηλώνεται ως συνέχεια και συνέπεια του εξελικτικού μας παρελθόντος ή αν, αντίθετα, η εμφάνιση του «ηθικού» ανθρώπινου είδους αποτέλεσε ριζική τομή ή άλμα ως προς το εξελικτικό του παρελθόν, είναι ίσως το πιο αποφασιστικό ερώτημα για την κατανόηση της καταγωγής της ηθικής. Αν όμως κάθε ανθρώπινη συμπεριφορά έχει τις ρίζες της στο προανθρώπινο εξελικτικό μας παρελθόν, τότε πώς νομιμοποιούνται οι κοινωνικά επιβεβλημένοι ηθικοί κανόνες και οι δήθεν προσωπικές ηθικές «επιλογές» μας; Και πόσο αντικειμενική μπορεί να θεωρηθεί η βεβαιότητά μας ότι η «ηθικότητα» αποτελεί ένα αποκλειστικά ανθρώπινο προνόμιο; Οπως θα δούμε, η εντυπωσιακή πρόοδος στην κατανόηση των βιολογικών προϋποθέσεων της ανθρώπινης φύσης και οι εντυπωσιακές ομοιότητες με άλλα «κατώτερα» ζωικά είδη μας επιβάλλει πλέον να αναθεωρήσουμε πολλές μεταφυσικές βεβαιότητες του παρελθόντος, όπως π.χ. την αποκλειστικά πολιτισμική ή πνευματική προέλευση τ

Με αφορμή την πρόσφατη αλλαγή «χρόνου», έχει ελπίζουμε κάποιο ενδιαφέρον να εξετάσουμε το πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιλαμβάνεται και επιχειρεί να κατανοήσει τη φύση και τη λειτουργία αυτού του τόσο σκοτεινού αντικειμένου της ανθρώπινης γνώσης. Εξάλλου, ο χρόνος απασχολεί τους πάντες: όλοι παραπονιόμαστε ότι «δεν έχουμε χρόνο» ή πως ο χρόνος «κυλά» και «φεύγει» ανεπιστρεπτί, χωρίς όμως ποτέ να προσδιορίζουμε τι είδους «πράγμα» είναι αυτό που ρέει και μας διαφεύγει ασταμάτητα. Ο «χρόνος» ήταν και παραμένει το πιο φευγαλέο, ασαφές και άπιαστο αντικείμενο της ανθρώπινης σκέψης, φυσικής και μεταφυσικής. Είτε ως ποτάμι που ρέει ατέρμονα, όπως ήθελε να τον βλέπει ο Ηράκλειτος, είτε ως παγωμένος σκοτεινός ωκεανός μέσα στον οποίο φαίνεται να ταξιδεύει το Σύμπαν, όπως πίστευε ακράδαντα ο Πλάτων (και όλοι οι μετέπειτα πλατωνιστές), ο «χρόνος» ήταν και παραμένει η πιο αδιαφανής κατηγορία του ανθρώπινου νου. Οι σύγχρονες επιστήμες του εγκεφάλου και του νου αρχίζουν να κατανοούν

'Εργο της  Ναταλίας Σταμοπούλου: Αντικρύζοντας το πραγματικό. «Ελάτε σιγά να σας τα πω Μια μοίρα με κατάστρεψε Μη με πετροβολάτε Δεν έφταιξα – πονώ»                                   «Το τραγούδι του τρελού»                             Κ. Παλαμάς «Έχουμε ανάγκη από το ψεύδος και την τέχνη για να μπορέσουμε να ζήσουμε                             F. Nietzsche Η «Τέχνη και η Τρέλα» διαφορετικές αλλά ενδεχομένως παράλληλες και συνυπάρχουσες καταστάσεις αναβλύζουν από τον χώρο του ασυνειδήτου ως αναφομοίωτες από την σημαίνουσα τάξη διεργασίες, ως μαρτυρίες από τον χώρο του χεγκελιανού «πράγματος», του λακανικού πραγματικού, του χαϊντεγκεριανού άρρητου. Καθυποτάσσουν και υποχρεώνουν το σημαίνον σε εκφράσεις και μορφώματα σημασίας τα οποία έρχονται σε ρήξη με τους τρέχοντες κώδικες σημασίας και αισθητικής, σε ρήξη και με την εξωτερική κοινή πραγματικότητα, σε ρήξη, αλίμονο, όσον αφορά την Τρέλα και με την εσωτερική. Ο Malraux έλεγε ήδη ότι κοινός τόπος

  Στόχος κάθε εκπαιδευτικού συστήματος είναι η δημιουργία των εγκεφαλικών-νοητικών προϋποθέσεων για την εκδήλωση των κοινωνικών συμπεριφορών που υπηρετούν καλύτερα τις ανάγκες της εκάστοτε εξουσίας Οι πιο μεγαλειώδεις αλλά και οι πιο αποτρόπαιες εγκληματικές πράξεις των ανθρώπων επηρεάζονται από τις κοινωνικές, ιστορικές και πολιτισμικές συνθήκες μέσα στις οποίες εκφράζεται η ανθρώπινη φύση μας.  Η συμπεριφορά μας επηρεάζεται δραματικά από τις πρώιμες εμπειρίες μας στο ιδιαίτερο οικογενειακό και κοινωνικό μας περιβάλλον: αν τα βιώματά μας είναι καταστροφικά τότε και η συμπεριφορά μας -απέναντι στον εαυτό μας και τους άλλους- θα είναι κατά κανόνα καταστροφική. Πόση όμως συνείδηση των πραγματικών κινήτρων της λεγόμενης «απάνθρωπης» συμπεριφοράς τους μπορούν να αντέξουν οι άνθρωποι; Σε αυτό το αποφασιστικό ερώτημα επιχείρησε, το 1963, να απαντήσει ένα πρωτοποριακό τότε ψυχολογικό πείραμα το οποίο θα παρουσιάσουμε σήμερα, όχι μόνο επειδή πιστεύουμε ότι είναι επίκαιρο