IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

 Γιάννης Μανέτας, ομότιμος καθηγητής Βιολογίας  και συγγραφέας αξιόλογων επιστημονικών βιβλίων   Πρόσφατα κυκλοφόρησαν από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης δύο ενδιαφέροντα βιβλία. Το πρώτο, «Ορθολογική αισιοδοξία» , το υπογράφει ο Αγγλος βιολόγος Matt Ridley, διεθνούς φήμης προπαγανδιστής των ανθρωπολογικών-ιστορικών συνεπειών της επιστημονικής προόδου και της νεοφιλελεύθερης οικονομίας. Το δεύτερο βιβλίο, «Η ζωή σήμερα, άλλοτε, αλλού και στο μέλλον», το έγραψε ο Γιάννης Μανέτας , ομότιμος καθηγητής Βιολογίας και συγγραφέας αξιόλογων επιστημονικών βιβλίων για το ευρύ κοινό. Το περίεργο είναι ότι, αν και οι δύο συγγραφείς είναι βιολόγοι που προσφεύγουν στα ίδια ακριβώς επιστημονικά δεδομένα, καταλήγουν σε εντελώς διαφορετικά συμπεράσματα: ο Βρετανός δηλώνει απερίφραστα αισιόδοξος για το λαμπρό μέλλον και την αειφόρο ανάπτυξη του είδους μας, ενώ ο Ελληνας καταλήγει σε πολύ πιο πεσιμιστικά συμπεράσματα και εμφανίζεται ορθολογικά απαισιόδοξος, όχι όμως και α

Γράφοντας το πρωί ένα άρθρο για το ανοσιούργημα που θέλει να κάνει το ΤΑΙΠΕΔ στις Θερμοπύλες, το μυαλό μου φτερούγισε προς στιγμήν στην απόφαση που πήρε, τον Αύγουστο του 480 π.Χ., ο Βασιλιάς Λεωνίδας της Σπάρτης να δώσει εκείνη τη μάχη που ήταν η μάχη της ζωής του. Και μετά πήγε σε εκείνη τη γυναίκα στο Μάτι, που κάπου διάβασα την ιστορία της. Η φωτιά πλησίασε το σπίτι όπου έμενε αυτή η γυναίκα, που δυστυχώς δεν μπόρεσα να βρω το όνομά της να το αναφέρω. Τύλιξε σε βρεγμένες πετσέτες τα εγγονάκια της και τα έδιωξε στη θάλασσα, λέγοντάς τους να μη γυρίσουν πίσω, ότι κι αν γίνει, ότι κι αν ακούσουν. Η ίδια έμεινε να καεί ζωντανή μαζί με τον ανήμπορο άντρα της που δεν μπορούσε να κινηθεί. Μία και μόνη γυναίκα, που αξίζει όμως πολύ παραπάνω από τα χιλιάδες ανθρωπάκια που στελεχώνουν τις υπηρεσίες και τις κυβερνήσεις μας. Πολύ παραπάνω από όσους έβλεπαν παράλυτοι τη φωτιά να κατεβαίνει το βουνό, χωρίς να κάνουν κάτι. Πολύ παραπάνω από τους χιλιάδες αναίσθητους εγωπαθείς, π

Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί στη Γη κατάγονται από έναν κοινό πρόγονο - μια μονοκυτταρική μορφή ζωής που έζησε πριν από 3,5 με 3,8 δισεκατομμύρια χρόνια και από την οποία κατάγεται κάθε βακτήριο, κάθε ζωύφιο, κάθε άνθρωπος που ζει ή έζησε ποτέ σ’ αυτόν τον πλανήτη. Από αυτούς τους μικροσκοπικούς προγόνους, η ζωή στη Γη κληρονόμησε ό,τι χρειαζόταν για τον πολλαπλασιασμό και την επιβίωσή της: προστατευμένα μέσα σε μεμβράνες από λιπίδια, αυτά τα μικροσκοπικά κύτταρα είχαν φυλαγμένη τη γενετική πληροφορία, γραμμένη σ’ ένα χημικό αλφάβητο που μπορούσε να μεταφραστεί σε πρωτεΐνες, απαραίτητα συστατικά της ζωής. Ηταν πλέον έτοιμα να κατακτήσουν τον κόσμο. Το αλφάβητο της γενετικής πληροφορίας έχει μόνο τέσσερα γράμματα -οι δομικοί του λίθοι, τα νουκλεοτίδια, είναι σάκχαρα παρόμοια με τη γλυκόζη, τα οποία διαφέρουν μεταξύ τους γιατί είναι ενωμένα με τέσσερις διαφορετικές χημικές βάσεις- για το γνωστό μας DNA ή δεσοξυριβονουκλεϊκό οξύ, αυτές είναι οι αδενίνη (A), θυμίνη (T), γουανί

   Δυόμισι χιλιάδες χρόνια (και κάτι) πέρασαν από τότε που οι πρώτοι προσωκρατικοί κοιτούσαν ψηλά τα αστέρια και όχι κάτω στα πόδια τους. Είναι γνωστή η ιστορία με τη γυναίκα της Ιωνίας, που περιέπαιξε δηκτικά και χαριτωμένα τον φιλόσοφο Θαλή όταν ο τελευταίος, απορροφημένος να κοιτάζει τον ουρανό, έπεσε σε μια λακκούβα θρυμματίζοντας το πόδι του. Κοίταξε, καημένε, τη γη που πατάμε και άσε τον ουρανό του είπε η χαριτωμένη Ιων γυνή. Και ο μέγας πρωτοπόρος του πνεύματος χαμογέλασε επινεύοντας (τι άλλο θα μπορούσε να κάνει; Η συντοπίτισσα είχε δίκιο – είχε, πραγματικά, δίκιο; Είναι παράδοξο, αλλά είχε δίκιο, είχε όμως και άδικο). Εάν δεν ξεπετάγονταν τέτοια μυαλά (αλλού γι’ αλλού κατά την πλειονότητα), η ανθρωπότητα ίσως να σερνόταν ακόμη – ποιος ξέρει. Στίβεν Χόκινγκ AP Photo/Keystone, Salvatore Di Nolfi Τόσες χιλιετίες παρήλθαν και ένας μεγάλος της επιστήμης και παρατήρησης των ανθρωπίνων έζησε και πέθανε όπως ακριβώς ο Μιλήσιος παππούς. Θαλής και Χόκινγκ. Τίποτα δεν

O πλανήτης Γη είναι ο τρίτος πιο κοντινός πλανήτης στον Ήλιο και το μοναδικό μέχρι στιγμής ουράνιο σώμα που γνωρίζουμε ότι φιλοξενεί ζωή.  Πρόκειται για ένα από τα προϊόντα μιας κοσμικής κατασκευής 4.6 δισεκατομμυρίων ετών, που αποτελεί ιδανικό τόπο κατοικίας για την ανθρωπότητα, εξαιτίας μιας σειράς συνθηκών που καθιστούν τη διαβίωση σε αυτόν εφικτή. Ποιες είναι όμως αυτές οι συνθήκες που καθιστούν τη Γη τόσο διαφορετική και αποτελούν τη βάση για αναζήτηση παρόμοιων πλανητών εκτός του ηλιακού μας συστήματος.  Διαβάστε σχετικά:  «Η προέλευση των πάντων» του Ντέιβιντ Μπερκοβίτσι 1. Βρίσκεται σε μια ήσυχη «γειτονιά» Το ηλιακό μας σύστημα είναι τοποθετημένο σε έναν ασφαλή χώρο μεταξύ των μεγάλων σπειροειδών βραχιόνων, και η σχεδόν κυκλική τροχιά του βοηθά να αποφεύγει τις επικίνδυνες εσωτερικές περιοχές του γαλαξία. Υπάρχουν σχετικά λίγα αστέρια κοντά στον Ήλιο, που μειώνουν τους κινδύνους από βαρυτικές έλξεις, εκρήξεις ακτινών Γ' ή κατάρρευση άσ

    Μελλοντολόγοι, γενετιστές και δισεκατομμυριούχοι επιδίδονται τα τελευταία χρόνια στην επίμονη έρευνα των επιστημονικών βάσεων της αιώνιας ζωής. Αποτέλεσμα; Το φως στην άκρη του τούνελ αργεί.  Το πλήθος που συγκεντρώθηκε κάποια μέρα του Μαρτίου του 2017 στην οικία Νόρμαν Λίαρ στο Μάντεβιλ Κάνιον, στους πρόποδες των βουνών της Σάντα Μόνικα στο Λος Αντζελες, ήταν μεγάλο και ετερόκλητο. Ο 95χρονος οικοδεσπότης, τηλεοπτικός παραγωγός και σεναριογράφος μεγάλων επιτυχιών της δεκαετίας του '70, ενεργός πολιτικός ακτιβιστής ταγμένος στο πλευρό των Δημοκρατικών, ανήκει στην κοινότητα εκείνη των ανθρώπων του Χόλιγουντ στην οποία απευθύνεται κανείς στις Ηνωμένες Πολιτείες όταν θέλει να συνδυάσει χρήμα, επιχειρηματική κοινότητα και διασημότητες για πολιτικούς ή κοινωφελείς σκοπούς. Στην προκειμένη περίπτωση, το αντικείμενο της σύναξης ήταν το πάρτι για την ανακοίνωση της αμερικανικής Εθνικής Ακαδημίας Ιατρικής ως προς την αθλοθέτηση του «Μεγάλου Βραβείου Υγιεινής Μακροζωίας», με

Το μονοπάτι της ιστορίας της Εξέλιξης από τον πίθηκο στον σύγχρονο άνθρωπο δεν είναι μία «ευθεία γραμμή». Τι μας έχουν αποκαλύψει τα μπερδεμένα αυτά ίχνη και ποιο θα είναι άραγε, το επόμενο βήμα για το ανθρώπινο είδος; Η ανθρώπινη εξέλιξη έχει άραγε, τελειώσει; Η καταγωγή του ανθρώπου δεν είναι απολύτως σαφής, αν και υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι ο Ardipithecus ramidus, είναι είτε άμεσος πρόγονος μας, είτε πολύ κοντά στο γενεαλογικό μας δέντρο. Συνεπώς το βασικό ερώτημα παραμένει: Πότε εμείς και τα «ξαδέλφια» μας οι πίθηκοι, πήραμε διαφορετικούς δρόμους; Οι ερευνητές εξακολουθούν να εργάζονται πάνω σε μία συγκεκριμένη υπόθεση εργασίας όσον αφορά τον διαχωρισμό -το σημείο αναφοράς είναι 1 εκατομμύριο χρόνια πριν- ωστόσο, οι νέες ανακαλύψεις, οι τεχνικές, αλλά και οι τεχνολογίες των τελευταίων δεκαετιών επαναπροσδιορίζουν συνεχώς τα δεδομένα. Η γενετική έχει αποδειχθεί ένα από τα πιο αξιόπιστα εργαλεία όσον αφορά τη χρονική στιγμή του διαχωρισμού με τον πλησιέστερο εν