IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Π​​ερισσότερο απρόβλεπτο από ποτέ άλλοτε, κατά τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζεται σήμερα το πολιτικό και το οικονομικό σκηνικό της Ευρώπης. Είναι πολλές δυστυχώς οι εξελίξεις και τα γεγονότα που επιτείνουν τις αγωνίες και το κλίμα αβεβαιότητας για το τι μέλλει γενέσθαι στη Γηραιά Ηπειρο κατά το τρέχον έτος. Και επειδή αφενός η οικονομία και η πολιτική λειτουργούν επί το πλείστον ως συγκοινωνούντα δοχεία και αφετέρου επειδή η αλληλοεξάρτηση και η αλληλοεπίδραση των οικονομιών είναι η μεγίστη την εποχή της παγκοσμιοποίησης, ας δούμε ένα ένα τα δύσκολα και πράγματι κρίσιμα σημεία αυτής της περιόδου. Πρώτον. Υπάρχει ο υπερδανεισμός του ιδιωτικού τομέα , ο οποίος δεν είχε τοποθετηθεί έως τώρα στο κεντρικό κάδρο των αναλύσεων ως πιθανός αποσταθεροποιητικός παράγων για το άμεσο μέλλον. Κι όμως, το ακούει κανείς συχνότερα πλέον στα συμπόσια των διεθνών επενδυτών, οι οποίοι τονίζουν ότι θα πρέπει να τεθεί άμεσα σε τάξη το θέμα των δανείων που δεν αποπληρώνονται από τους ιδιώτες –επ

Οι Βρετανοί βουλευτές ψηφίζουν απόψε για την έγκριση ή μη της συμφωνίας που διαπραγματεύθηκε η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι με τις Βρυξέλλες για το Brexit.  Το κείμενο δεν ικανοποιεί ούτε τους φιλοευρωπαίους, υποστηρικτές της διατήρησης στενών σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Ενωση, ούτε τους ευρωσκεπτικιστές, που θέλουν την διάρρηξη των σχέσεων με τις Βρυξέλλες. Και αυτή η πραγματικότητα δεν προοιωνίζεται κάτι καλό για την Βρετανίδα πρωθυπουργό. Ακολουθούν τα πιθανά σενάρια για τις εξελίξεις μετά την αποψινή ψηφοφορία : Το Κοινοβούλιο ψηφίζει την συμφωνία,  συντεταγμένη έξοδος Εάν η συμφωνία ψηφισθεί από την Βουλή των Κοινοτήτων, σενάριο που δεν μοιάζει πολύ πιθανόν, θα ακολουθήσει μία συντεταγμένη έξοδος. Θα ανοίξει μία μεταβατική μετα-Brexit περίοδος που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του 2020 και κατά τη διάρκεια της οποίας δεν θα αλλάξει τίποτε. Η συμφωνία διευθετεί το θέμα των χρηματικών ποσών που το Λονδίνο θα πρέπει να καταβάλει στην ΕΕ, έναντι των δ

Πρωτάκουστα πράγματα! Προς τα πού φυσούν άραγε οι άνεμοι της αλλαγής, προς έναν νέο διεθνή κατακερματισμό, όξυνση των εθνικών ανταγωνισμών και ίσως νέες θερμές αναμετρήσεις, ή προς μια νέα οικειοθελή ενότητα, με την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ιδέας ως την πλέον επιτυχώς δοκιμασμένη και αξιόπιστη απάντηση; Ενώ ο βαλκανικός μικρόκοσμος συνεχίζει να ταλανίζεται από αμοιβαίες καχυποψίες, προσδοκίες παραδείσων εθνικής καθαρότητας και στο εσωτερικό των κρατών από διαφθορά, πελατειακές σχέσεις, αδύναμους θεσμούς, κράτος δικαίου και κοινωνία πολιτών και ανελέητες πολιτικές συγκρούσεις, κάτι βαθύ κυοφορείται στην Ε.Ε. με την προαναγγελία γάμων μεταξύ των άλλοτε άσπονδων εχθρών, Γαλλίας και Γερμανίας. Στις 22 Ιανουαρίου υπογράφεται στο Άαχεν από τον Εμ. Μακρόν και την Α.Μέρκελ μια «εθνικώς ανάρμοστη» συμφωνία. Τα δύο κράτη θα συμβουλεύονται το ένα το άλλο σε όλα τα επίπεδα πριν από τις σημαντικές συναντήσεις της ΕΕ και θα επιδιώκουν να έχουν κοινές θέσεις και κοινές ανακοινώσεις

Η πολιτική Ευρώπη κινδυνεύει να παγιώσει για τα μέλη της ένα καθεστώς ηγεμονίας με αβέβαιο, ωστόσο, μέλλον. Το πρόβλημα της ΕΕ έγκειται στο ότι έχει συγκροτηθεί ως πολιτικό σύστημα χωρίς κράτος, από το οποίο επίσης απουσιάζει καταφανώς η κοινωνία. Απουσιάζουν, επίσης, και αντίρροποι πολιτειακοί μηχανισμοί που θα ήταν ικανοί να διασφαλίσουν αφενός την ισορροπία μεταξύ των κρατών-μελών, αφετέρου την συνάφεια των πολιτικών της με το κοινό συμφέρον των λαών. Το σύστημα αυτό που προσιδιάζει περισσότερο με εκείνο της απολυταρχίας παρά με την εκλόγιμη μοναρχία των κρατών-μελών, εισάγει στη διαδικασία λήψεως των αποφάσεων την κρατοκεντρική πολιτική λογική, δηλαδή τους συσχετισμούς της ωμής δύναμης. Από την άλλη πλευρά, οι ευρωπαϊκές κοινωνίες δεν κατέχουν καν μια θέση εκλογικής νομιμοποίησης των φορέων της πολιτικής εξουσίας. Το σύστημα αυτό, σε συνδυασμό με την ανατροπή της ισορροπίας μεταξύ των κρατών-μελών, ιδίως στον άξονα Γαλλίας-Γερμανίας, λόγω της υπεροχής της τελευταία

Σκίτσο του Μιχάλη Κουντούρη Η οικονομία της ευρωζώνης μπορεί να υποστεί ισχυρό οικονομικό σοκ, ανάλογο με την παγκόσμια κρίση. Η έλλειψη δημοσιονομικών εργαλείων, το τέλος του QE και τι σηματοδοτεί η αποχώρηση του Μ. Ντράγκι. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εξέδωσε την περασμένη εβδομάδα μια σημαντική απόφαση, όχι για το Brexit αλλά για την ποσοτική χαλάρωση. Οι δικαστές υπερασπίστηκαν το «πρόγραμμα αγορών του δημόσιου τομέα» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όπως είναι επισήμως γνωστό το QE. Σε όσους έχουν παρακολουθήσει τη μακρά ιστορία της δικαστικής διαμάχης για το ευρώ, η απόφαση αυτή δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Οι Γερμανοί ευρωσκεπτικιστές που βρίσκονται πίσω από την υπόθεση αυτή έχουν κατηγορήσει την ΕΚΤ ότι συμμετέχει σε μια συγκαλυμμένη μεταφορά πόρων. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα συνεχίσουν την ανηλεή πολιτική και νομική τους καμπάνια, για να εμποδίσουν μια αποτελεσματική διακυβέρνηση της ευρωζώνης. Ως τώρα δεν έχουν επιτύχει, αλλά θα συνεχίσουν να προσπαθού

Σκίτσο - Θίοντορ Αντόρνο Κληρονόμος της κριτικής θεωρίας της Σχολής της Φρανκφούρτης, ο 89χρονος σήμερα Γιούργκεν Χάμπερμας θεωρείται δίκαια ένας από τους σημαντικότερους ζώντες φιλοσόφους. Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα συνέντευξης που έδωσε ο Χάμπερμας τον περασμένο Μάιο στην ισπανική εφημερίδα El Pais. • Καθηγητή Χάμπερμας, θεωρείτε ότι η παρακμή της μορφής του δημόσιου διανοούμενου είναι μια πραγματικότητα ή είναι απλώς ένα θέμα συζήτησης μεταξύ διανοουμένων; Δεν υπάρχει μια ορισμένη δόση μελαγχολίας όταν γίνεται λόγος γι’ αυτήν;   Γιούργκεν Χάμπερμας   Η μορφή του διανοούμενου, όπως τη γνωρίζουμε παραδειγματικά στη Γαλλία, από τον Ζολά ώς τον Σαρτρ και τον Μπουρντιέ, αναδύθηκε σε μια δημόσια σφαίρα της οποίας οι εύθραυστες δομές σήμερα διαλύονται. Κακώς τίθεται το νοσταλγικό ερώτημα «γιατί δεν υπάρχουν πλέον διανοούμενοι;». Δεν μπορούν πλέον να υπάρχουν, αφού δεν υπάρχει ένα κοινό αναγνωστών στο οποίο να απευθυνθούν με τα επιχειρήματά τους.

Σύμφωνα με μια πλειάδα νέων ιστορικών  (σοβαρών κι όχι αποδομητών) οι πόλεμοι μεταξύ των εθνών στη νεώτερη Ευρώπη μπορούν να εκληφθούν και ως  ένας διαρκής εμφύλιος πόλεμος , στον βαθμό που τα έθνη αυτά μπορούν να θεωρηθούν  αδελφά έθνη . Η περίοδος αυτού του ακατασίγαστου εμφυλίου κατ’ αυτούς τους ιστορικούς προσδιορίζεται από το 1648 (Συνθήκη της Βεστφαλίας) έως σήμερα.      Και, όντως,  απ’ τη Συνθήκη της Βεστφαλίας και μετά, τα ευρωπαϊκά κράτη λαμβάνουν εν πολλοίς τις κατ’ αρχήν μορφές που με διάφορους μετασχηματισμούς (πολιτειακούς και πολιτικούς) φθάνουν διά των πολέμων και της ειρήνης έως την εποχή μας.      Και είναι όντως αλήθεια  ότι τα ευρωπαϊκά έθνη δια των  μεταναστεύσεων  και των  προσμείξεων , είναι κατά τα πλείστα χαρακτηριστικά τους και τηρουμένων των  ιδιομορφιών – ιδιοπροσωπείων , έθνη μεταξύ τους  αδελφά .      Αλλά , αν τα έθνη αυτά ήταν μεταξύ τους αδελφά,  δεν ήταν αδελφές μεταξύ τους οι άρχουσες τάξεις . Η κάθε μία απ’ αυτές στο εθνικό ή πολυεθνικό τ