IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Ένα ατόφιο κομμάτι της ταυτότητας των Ελλήνων και της μοναδικής εξέλιξης της σύγχρονης ιστορίας καταγράφουν οι φωτογραφίες Ολλανδών τουριστών που ταξίδεψαν στην Ελλάδα του 1961 και κατέγραψαν τις παρακάτω εικόνες. Ένα υπέροχο αρχείο που δημοσιεύει το ''antikleidi'' και μεταφέρει την εικόνα μιας Ελλάδας που πια δεν υπάρχει.  Οι φωτογραφίες είναι από το άλμπουμ  45χρονης  Ολλανδέζας από το Άμστερνταμ, που ήλθε με  φίλους της στις Κυκλάδες, από 16 Ιουνίου έως  7 Ιούλη του 1961.                 Η Αθήνα του 1961, σε ένα εκπληκτικό φιλμ της British Pathe   Η Αθήνα του 1961, αποτυπωμένη σε έγχρωμο φιλμ, από τα βίντεο που έδωσε πρόσφατα στη σημοδιότητα, μέσα από το κανάλι της στο Youtube, η British Pathe. Το βίντεο περιλαμβάνεται στο αρχείο που έδωσε στη δημοσιότητα η British Pathe και είναι ένα τουριστικό αφιέρωμα στην Αθήνα, σε έγρ

(...) Το μεταίχμιο που ζούμε οδηγεί το βλέμμα μας σε ό,τι ήταν αθέατο έως πρόσφατα· το στρέφει από τo mall της ματαιοδοξίας στα ίχνη ενός ζωτικού παρελθόντος, σε ίχνη αγώνων και αγωνίας. Επανασυνδεόμενοι με το παρελθόν, ελπίζουμε ότι θα κατανοήσουμε βαθύτερα το δύσκολο παρόν, την εσωτερική λογική των συμβάντων και των ενδεχομένων μες στην ιστορική ροή, ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να αντέξουμε τη δυσχέρεια, να αντέξουμε την ιστορία ως δρώντα υποκείμενα, ως συνδιαμορφωτές, και όχι ως άβουλοι θεατές. (...)      12 Οκτωβρίου 1944  Απελευθέρωση της Αθήνας.   Αποχώρηση των γερμανικών δυνάμεων κατοχής.     Σήμερα Κυριακή οργανώνεται για δεύτερη φορά ένας περίπατος στην Αθήνα της Κατοχής , με αφορμή τα εβδομήντα χρόνια από την απελευθέρωση της πρωτεύουσας. Πέρυσι σε παρόμοιο ιστορικό περίπατο προσήλθαν πάνω από χίλια άτομα. Η ιδέα είναι απλή: ένας οδηγός μεταφέρει τους περιπατητές σε τοπόσημα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, στη συγκεκριμένη περίπτωση ο ιστορικός

Άποψη της πόλης των Αθηνών,  από την Ακρόπολη προς το Λυκαβηττό,  περί το 1860.  (Photo: eie.gr) « Λόντρα, Παρίσι, Νιου Γιορκ, Βουδαπέστη, Βιέννη / μπρος στην Αθήνα, καμιά μα καμιά σας δεν βγαίνει», κομπορρημονούσε το τραγούδι των Λεό Ραπίτη (μουσική), Μίμη Τραϊφόρου (στίχοι) που πρωτακούστηκε από τη Σοφία Βέμπο το 1946. Η τσιμεντοποίησή της δεν είχε ξεκινήσει ακόμη. Οι κάτοικοι της τουρκοκρατούμενης Αθήνας επαναστάτησαν κατά των Οθωμανών στις 21 Απριλίου 1821 αλλά μπόρεσαν να κυριεύσουν την Ακρόπολη στις 10 Ιουνίου 1822. Η τότε κωμόπολη αριθμούσε 8.645 κατοίκους. Στα 1827, οι Τούρκοι την ξαναπήραν. Παρέδωσαν την Ακρόπολη και εγκατέλειψαν την περιοχή στις 31 Μαρτίου 1833. Σχεδόν 18 μήνες αργότερα, στις 18 Σεπτεμβρίου 1834, πριν από ακριβώς 180 χρόνια, η Αθήνα ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα της Ελλάδας. Στις 10 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου, ο βασιλιάς Όθων και οι αρχές εγκαταστάθηκαν σ’ αυτήν με κάθε επισημότητα. Η αύξηση του πληθυσμού ήταν ραγδαία και οι κάτοικοι ήσαν κιόλας 12.0

(...)   Μην έχεις τύψεις.  Η Αθήνα θέλει γκρέμισμα!  Για μια χώρα 10 εκατομμυρίων, με μικροκαπιταλιστική οικονομία της «φούσκας», δεν μπορεί πλέον, να συντηρείται άλλο αυτό το άντρο του αποπροσανατολισμού και της συγκάλυψης κάθε πολιτισμικής παράνοιας. (...) Θέλω να μου μιλήσεις ανοιχτά. Να μου πεις όλη την αλήθεια. Τι σκέφτεσαι όταν περνάς από το Γκάζι, τα Πατήσια, το Παγκράτι; Tι σου έρχεται στο μυαλό όταν επισκέπτεσαι το γραφείο φίλου στην Πειραιώς και παρατηρείς από το τζάμι το απέναντι ερείπιο; Ή όταν βλέπεις τις τεράστιες «υπογραφές» των κατασκευαστών στους τοίχους των «εκτρωμάτων» που έχτισαν; Προβληματίστηκες ποτέ με τις δεκάδες κεραίες στις ταράτσες (μόνο μία χρειάζεται για όλη την πολυκατοικία...!), ένιωσες άσχημα με τους «ατάκτως ερριμμένους» ηλιακούς, με τα «καγκελωμένα» (χωρίς λόγο) μπαλκόνια ή με τις ακανόνιστες γραμμές στο απόλυτα αναρχικό πολεοδομικό τοπίο της Αθήνας. Ξέρω τι θα μου πεις. Το συνήθισες, σου πέρασε απ΄ το μυαλό ότι κάτι δεν πάε

  Τα εμπορικά κέντρα δεν έχουν δημότες. Έχουν πελάτες που έρχονται, καταναλώνουν και απέρχονται. Έχουν μετόχους και μάνατζερ που λειτουργούν εκ μέρους των μετόχων και εκλέγονται στη βάση της αρχής «μία-μετοχή-μία-ψήφος». Ούτε δημοτικές εκλογές για την ανάδειξη δημάρχων, ούτε προεκλογικές αφίσες, ούτε τετραετίες. Ούτε, βέβαια, τοπική πολιτιστική ταυτότητα, αλλά ταυτότητα που πλάθεται ακριβώς όπως το «περιβάλλον» ενός McDonald's ή ενός Zara σε κάποιο στούντιο ντιζάιν με σκοπό την εξαγωγή του σε χιλιάδες εμπορικά κέντρα, από το Σαν Φρανσίσκο μέχρι το Ντουμπάι και την Τζακάρτα.  Χρήμα-έναντι-Δήμου. Οι ψήφοι των μετόχων (που είναι όσες και οι μετοχές τους) εναντίον της μίας και μοναδικής ψήφου του δημότη. Αυτή είναι η μεγάλη διελκυστίνδα της οποίας η έκβαση (που εξελίσσεται σε ιστορικό, συνεχή χρόνο) προσδιορίζει την υφή της πόλης, της πολιτικής, του πολιτισμού. Όσο ενδυναμώνεται η ισχύς του χρήματος με τρόπο τέτοιο ώστε να διαμορφώνει την πόλη, τόσο η πόλη μεταμορφώνετα

(...) είναι κομμάτια μιας διαδρομής, που φτάνει σε μας ξέπνοη, διάτρητη και συχνά ταριχευμένη, ενώ είναι ιστορικά νωπή και συναισθηματικά ενεργή. Φτάνει σ’ εμάς σαν αποκύημα φαντασίας, ξεκομμένη από το περιβάλλον που τη γέννησε, αλλά υπαρκτή, ποτισμένη με ζωές πολλών κύκλων. Οταν βλέπω αυτά τα σπίτια, του 1920, αυτά που γεννήθηκαν με εντυπωσιακή καλαισθησία και υπερηφάνεια, ανάμεσα στα νεοκλασικά του 1910 και στα μοντέρνα, κυβιστικά του 1930, αισθάνομαι ότι είναι σαν παλιές φωτογραφίες στην πινακοθήκη της πόλης. Είναι αναγκαίο όταν υψώνεις το βλέμμα, να τα νιώθεις «εκεί». Η πόλη ξετυλίγει ιστορίες. ' Ακαδημίας 23. Εργο του Βασίλη Τσαγρή από το 1923 Υπάρχουν κάποια «κάδρα» στην πόλη, σαν οπτικές φυγές ή σαν ψευδαισθητικές οπτασίες, που δίνουν βάθος στην αστική εμπειρία. Οταν κατεβαίνω την οδό Δημοκρίτου και αφού περάσω πια τη Σκουφά και τη Σόλωνος, γαντζώνω το βλέμμα στο κτίριο της Ακαδημίας 23, που φωτίζει στο βάθος, υποκίτρινο, ρωμαλέο μέσα στη ραγισμένη θωριά του.

(...) Κινήσαμε προς Μοναστηράκι και η καρδια μας ήρθε στον τόπο της. Χιλιάδες πτωχοί άνθρωποι ζούνε στην πόλη! Με καπέλα πιερότου, τεχνητό χιούμορ, ένα ψητό κοτόπουλο 4,9 ευρώ, είδη οινοποίησης, τέσσερις μορφές ταχίνι, τιμές μισές απο τα σουπερμάρκετ, πλανόδιοι με σκορδα και μπαρμπαδέλια, τουρίστες με οδηγό, σουβλακοφάγοι, τελάληδες γιά κατι ραιγιόν, μαγαζί με νουμερα 80 και άνω, η Βαρβάκειος τίγκα, απέναντι τίγκα, η πόλη δεν χωράει η αγορά είναι μικρή, η αγορά δεν χωράει. Ολη η άλλη πόλη στους ποδηλατες, στους ιδεολογους και στους φιλοσόφους. Ωσπου δεν θα αργήσει η μέρα να εγκατασταθουν όλοι αυτοί, όταν η συγκοινωνία θα ακριβήνει, σε ωραία μέρη, στην Τριλογία και στην πλατεία Κοτζιά -Τιεν Αν Μεν και στις όχθες του Βαρδάρη πάνω απο τα Βελεσσά και στο Βόσπορο μετά το Εγιούμπ και στη Βιλγαρία στις όχθες των ρεμάτων του Σαντάσκη και στην Μαβίλη και στο Εθνικο Ίδρυμα Ερευνών στο παρκάκι, οι φυλες των πλανόδιων κι απο πίσω τους ο κόσμος Να ψωνίζει, να ψωνίζεται,να γελάει, να κλέβει και ν