IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

  Τώρα που ξέμεινες από μαλλιά για να πιαστείς και ψάχνεις που την “κεφαλήν κλίναι”, ρέπεις προς μια ψυχολογική κατάσταση όπου περιμένεις μια ελπίδα, έναν καλό λόγο για να πιστέψεις ότι υπάρχουν συνάνθρωποι που βλέπουν τις ανάγκες σου για να σώσεις την παρτίδα. Αλίμονο, όμως, την έχεις εναποθέσεις σε ανθρώπους νομίζοντας ότι επειδή σου λένε αυτά που περιμένεις να ακούσεις μπορούν ή και προτίθενται να τα κάνουν. Λάθος! Εκείνο που ξέρουν είναι να χειρίζονται την ηλίθια μνήμη σου μετατρέποντάς τη σε λήθη, στην εκλογική πραγματικότητα. Μιλούν για να θορυβούν ώστε ζαλισμένος να τους καταθέσεις την ψήφο στην κάλπη η οποία –ακόμη να το μάθεις – μοιάζει με το ταμείο καθώς μετά την απομάκρυνσή σου “ουδέν λάθος αναγνωρίζεται”. Ψηφίζεις σαν να παραιτείσαι από τα δικαιώματά σου καθιστώντας πληρεξούσιο τον πολιτικό ή το κόμμα (σε κώμα;) που ορίζει μόνο τις δικές σου υποχρεώσεις! Ζεις σε συνθήκες déjà vu ή ημέρας της μαρμότας προσμένοντας ότι αυτοί που δημιούργησαν το πρόβλημα είναι κα

Αλλαγές με οριακή αυτοδυναμία;… Κερδίζεις τις εκλογές, κερδίζεις το κράτος – αυτός είναι ο κανόνας. Το κράτος είναι το έπαθλο του νικητή. Από εδώ και η λατρεία των (ελέω εκλογικών νόμων) αυτοδύναμων κυβερνήσεων και η απέχθεια προς τις κυβερνήσεις συνεργασίας: ώστε ο νικητής να μη μοιράζεται το λάφυρο και να νέμεται ανενόχλητος τα οφέλη που προκύπτουν από την κατοχή του. 'Ενας συνήθης ισχυρισμός κατά των κυβερνήσεων συνεργασίας είναι ότι αυτές είναι περίπου καταδικασμένες να αποτυγχάνουν στην Ελλάδα, γιατί δεν έχουμε ένα κράτος που να μπορεί να κάνει καλά τη δουλειά του, ανεξάρτητα από τους κάθε φορά διαχειριστές του. Η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε ένα αποτελεσματικό κράτος, γιατί οι μονοκομματικές κυβερνήσεις –με μικρές, βραχύχρονες εξαιρέσεις– δεν το έχουν επιτρέψει. Γιατί αυτές θέλουν – μεταχειρίζονται το κράτος ως λάφυρο. Στα τηλεπαράθυρα παρελαύνουν πολιτευτές (που στα υπουργεία που πέρασαν οι ουρές των «πελατών» τους συναγωνίζονταν τον αριθμό των

 Μεσσιανισμός: Ψυχικό ρήγμα ή Ανορθολογισμός; «Αλίμονο στους λαούς που έχουν ανάγκη από σωτήρες». Το κύρος της θέσης αυτής – που ενέχει στοιχεία αξιώματος – επιβεβαιώνεται καθημερινά από ανθρώπους, λαούς ή έθνη που αναζητούν την πρόοδο και τη σωτηρία τους σε πρόσωπα ή δυνάμεις έξω από αυτούς. Η προσμονή, όμως, και η ελπίδα για ατομική ή εθνική ανάταση ή σωτηρία, όταν εγκλωβίζονται στη λατρεία μιας ιδέας ή προσώπου, τότε συνυφαίνουν το περιεχόμενο μιας συμπεριφοράς, γνωστής ως Μεσσιανισμός. Ο μεσσιανισμός ως φαινόμενο βαδίζει παράλληλα με τον άνθρωπο και την ιστορία των εθνών. Σταθερή παράμετρος του φαινομένου στη διαχρονικότητά του ο χρόνος και ιδιαίτερα το μέλλον. Κι αυτό γιατί το μέλλον αποτελούσε κι αποτελεί μέχρι και σήμερα τον μεγάλο άγνωστο για τον άνθρωπο. Τις προοπτικές και τη διαχείρισή του οι άνθρωποι και οι λαοί την πραγματώνουν άλλοτε με την σκληρή προσπάθεια και την εργασία, άλλοτε την εναποθέτουν στην εξουσία της τύχης και των φυσικών δυνάμεων και άλλοτε στις ι

  Πόσο βαθιά είναι η κρίση;     Τα προβλήματα χρονίζουν και επιδεινώνονται. Κάθε φορά που σπάει ένα σπυρί καταλαβαίνεις πόσο εκτεταμένη είναι η μόλυνση και πόσο βαθιά είναι η σήψη. Εγκύκλιος παιδεία με τσιτάτα, παπαγαλίες, έλλειψη επιχειρημάτων, ορθού λόγου κ.ά., φυσικό είναι να οδηγεί σε κοινωνίες του φαίνεσθαι, του επιδεικνύειν, της δοκησισοφίας, του ωχαδελφισμού και άλλων παλιών και νέων παθογενειών. Ο λόγος στοχαστών, επιστημόνων, ανθρώπων που ψάχνουν, που αφουγράζονται, που πονούν, που προβάλλουν αξίες, θάβεται γρήγορα μέσα στην οχλαγωγή από επιτήδειους που διαθέτουν τα μέσα και την ισχύ. «Μη μου τους κύκλους τάραττε». Οι πολίτες μειώνονται και οι υπήκοοι αυξάνουν. 1 «Ας σταθούμε σε δύο λέξεις, που αν και φαίνεται να έχουν την ίδια σημασία, διαφέρουν ουσιαστικά και χαρακτηρίζουν την εκάστοτε κοινωνία, οι έννοιες πολίτης και υπήκοος. Πολίτης σήμαινε στα αρχαία ελληνικά ο ελεύθερος άνθρωπος που ήταν μέλος της πόλης και του τρόπου διακυβέρνησης, με ενεργή συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων

Πραγματικότητα και εντυπώσεις Η ηγετική ικανότητα μπορεί να είναι άσχετη με τον δείκτη ευφυΐας; Το ερώτημα είναι θεωρητικό, κάθε συνειρμός που το συνδέει με πρόσωπα της ελλαδικής πολιτικής επικαιρότητας πρέπει να θεωρηθεί τυχαίος. Για να φτάσει ο πολιτικός σε υψηλούς θώκους, πέρασε από καίριες δοκιμασίες: Κέρδισε την ψήφο του λαού, διακρίθηκε στις εσωκομματικές διεργασίες, σε συνέδρια κομματικά, κατόρθωσε να τον εκτιμήσουν οι ομότεχνοί του. Μπορεί να συμβούν αυτά σε κάποιον ατάλαντο; Ασφαλώς και δεν αποτελεί αναγκαίο προσόν να είναι ρήτορας ο ηγέτης – θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς και το αντίθετο: ότι το ρητορικό χάρισμα παγιδεύει τον φορέα του στην ψευδαισθητική αυτάρκεια της ωραιολογίας. Κυρίως, παραπλανά τον πολίτη. Ο ικανός στη ρητορεία πολιτικός κάνει πειστικό το ψευδολόγημα, δίνει την εντύπωση ότι απαντάει σε ερωτήματα που απλώς τα παρακάμπτει με επιδεξιότητα. Ανεπαισθήτως διολισθαίνει σε φασιστική συμπεριφορά, αγορεύει καταιγιστικά, στερώντας σκόπιμα από τον συ

 Στο φως της κριτικής θεωρίας Η βοή του δημόσιου πολιτικού χώρου έχει αποφασιστική σημασία, επειδή για τους πολίτες των δημοκρατιών η δημόσια επικοινωνία αντιπροσωπεύει τη μόνη δυνατότητα μη βίαιης ισχύος.   Συνέντευξη του Γερμανού φιλοσόφου Γιούργκεν Χάμπερμας που δημοσιεύτηκε στο γαλλικό περιοδικό «Sciences Humaines» (τεύχος Ιανουαρίου 2022) ●   Μετά τους Τέοντορ Αντόρνο, Μαξ Χορκχάιμερ και Χέρμπερτ Μαρκούζε, εσείς αναπτύξατε μια κριτική θεωρία της κοινωνίας. Η δική σας ιδέα για την κριτική θεωρία είναι διαφορετική από τη δική τους; Αναφέρατε τους τρεις φιλοσόφους που θεμελίωσαν και ανέπτυξαν την κριτική θεωρία δημοσιεύοντας μεγάλα και πρωτότυπα δοκίμια στην «Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών». Αυτό το περιοδικό εκδόθηκε στην εξορία (με εξαίρεση το πρώτο έτος), στα έτη 1932 έως και 1941, με αποτέλεσμα οι συγγραφείς του να είναι πρακτικά άγνωστοι στη μεταπολεμική Γερμανία. Το 1944 οι Χορκχάιμερ και Αντόρνο δημοσίευσαν το έργο τους «Η διαλεκτική του Διαφωτισμού», που πρότεινε μια

'' «Δημοκρατία» (να θυµηθούµε τον ορισµό) είναι εκείνο το «πολίτευμα» (τρόπος οργάνωσης του βίου της «πόλεως»), που έχει στόχο την «κατ’ αλήθειαν» ύπαρξη των ανθρώπων. Η οργανωμένη συλλογικότητα δεν υπηρετεί αποκλειστικά χρηστικές διευκολύνσεις του βίου. Στοχεύει η συνύπαρξη σε εκείνες τις σχέσεις κοινωνίας των ανθρώπινων αναγκών και  επιδιώξεων, που  μιμούνται  ενεργά  την  αρμονία της συμπαντικής κοσμιότητας,  τις   λογικές  (κατά  λόγον)  σχέσεις  συνύπαρξης  των υπαρκτών,  αυτές  που  καθιστούν  το  σύμπαν  κόσμον  –  κόσμημα. '' ... (ΕΙΚΟΝΑ: Τα ανθρωπάκια του Γαΐτη )   Τ ο ήθος των λέξεων. «Δημοκρατία» (να θυµηθούµε τον ορισµό) είναι εκείνο το «πολίτευμα» (τρόπος οργάνωσης του βίου της «πόλεως»), που έχει στόχο την «κατ’ αλήθειαν» ύπαρξη των ανθρώπων. Η οργανωμένη συλλογικότητα δεν υπηρετεί αποκλειστικά χρηστικές διευκολύνσεις του βίου. Στοχεύει η συνύπαρξη σε εκείνες τις σχέσεις κοινωνίας των ανθρώπινων αναγκών και επιδιώξεων, που μιμούνται ενεργά την αρμον

 «Τα είχε όλα, ρε παιδί μου». Σοβαρά; Είναι ανθρωπίνως κατανοητή η λύπη των πολιτικών μεντόρων και φίλων της καθαιρεθείσας αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Εύας Καϊλή. Αν και δεν είδα κάποια ανακοίνωση του κ. Βούγια, εικάζω ότι θα είναι συντετριμμένος. Ο κ. Βενιζέλος χαρακτήρισε την υπόθεση «τραγική». Μου διαφεύγει η τραγικότητα της κ. Καϊλή, αλλά εμπιστεύομαι την εννοιοπλαστική ικανότητα του ρητορικώς επινοητικού πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Τη λύπη του εξέφρασε και ο κ. Λοβέρδος, υπενθυμίζοντας, παράλληλα, και τη λησμονημένη πανεπιστημιακή ιδιότητά του («καθηγητής Δημοσίου Δικαίου»), η οποία, όπως τόνισε, τον κάνει να μετράει, «στο νομικό επίπεδο», τα λόγια του. Η γλωσσική φειδώ, ωστόσο, δεν απαλλάσσει τον ομιλητή από την τυραννία της αυτο-αποκάλυψης – η γλώσσα φανερώνει τρόπους σκέψης. «Ηταν ένα πραγματικά προοδευτικό άτομο (η κ. Καϊλή). Τα είχε όλα, ρε παιδί μου. […] Επεσα από τα σύννεφα», είπε ο κ. Λοβέρδος. Συνήθως από τα σύννεφα πέφτουν και οι γείτονες εγκληματιών, όταν δια

ΔΥΣΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Από δύο αναρτήσεις, χθες και σήμερα, προκύπτει η ανάγκη ορισμένων διευκρινήσεων και θα διατυπώσω και μερικές απορίες. 1.- Η σημερινή ανάρτηση έχει να κάνει με το ΝΑΤΟ τις καταστατικές του αρχές και το αν τις πληροί η Σουηδία , μετά την παράδοση στην Τουρκία Κούρδου τον οποίο ζήτησε η Άγκυρα. Νομίζω πως δεν υπάρχει ούτε ένας που να μην πιστεύει πως η Τουρκία απειλεί την Ελλάδα. Άλλο αν θα μπορέσει να υλοποιήσει την απειλή της. Το ότι την απειλεί είναι αναμφισβήτητο. Και, μάλιστα, την απειλεί και με πόλεμο. Για ορισμένους και αυτήν τη στιγμή βρισκόμαστε σε ένα είδος υβριδικού πολέμου με την Τουρκία. Αυτού του είδους οι πόλεμοι δεν διεξάγονται, μόνο, απο τις Ένοπλες Δυνάμεις. Όπως λέει ο Στρατηγός Λεοντάρης, ο πόλεμος είναι υπόθεση του κράτους και της κοινωνίας. Οι Ένοπλες Δυνάμεις θα διεξάγουν το μέρος που τις αναλογεί, δηλαδή, τις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Σ αυτόν τον πόλεμο όλοι μας έχουμε συμμετοχή. Και εμείς ως λαός, ή ως σχολιαστές στα κοινωνικά δίκτ