IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Πριν από ακριβώς έναν αιώνα, την επομένη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου ο Paul Valery έθεσε το ζήτημα της παρακμής της Ευρώπης: “θα μετατραπεί άραγε σε αυτό που είναι στην πραγματικότητα, δηλαδή σε ένα μικρό ακρωτήριο της ασιατικής ηπείρου;”. ΑΝ ΔΕΝ ΑΛΛΑΞΕΙ ΘΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΕΙ Συμπληρώνονται εφέτος τριάντα χρόνια από την δημιουργία του Institut frangais des relations internationales, ένα από τα σημαντικότερα think-tanks στον κόσμο. Στην επέτειο αυτή ο ιδρυτής του Thierry de Montbrial προειδοποίησε ότι, αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αλλάξει πορεία, απειλείται με εξαφάνιση. Στην ίδια ομιλία κάλεσε τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ένα έργο συλλογικής ψυχανάλυσης: να θέσουν επί τάπητος, όχι μόνον τις σκέψεις τους, αλλά και τις arriere-pensees. Ανάμεσα στις δύο αυτές προειδοποιήσεις παρεμβάλλονται δραματικές διακυμάνσεις της ευρωπαϊκής υπόθεσης. ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Απαντώντας στην αγωνία για την ευρωπαϊκή παρακμή, ο Richard von Couvenhove-Kalergi και ο Aristide

Χρονιά σημαντικών αποφάσεων διανύει η Ευρωπαϊκή Ένωση, με επίκεντρο τον προϋπολογισμό και τον διορισμό των επικεφαλής βασικών υπερεθνικών θεσμών. Ο λαϊκισμός, οι οικονομικοί κίνδυνοι και οι σχέσεις με Κίνα-Ρωσία. Το 2019 μετράει λιγότερο από ένα μήνα, όμως ήδη φαίνεται πως θα είναι ένα πολυάσχολο έτος για την Ευρώπη, η οποία έχει μια μεγάλη λίστα με πράγματα που πρέπει να κάνει, καθώς έρχεται αντιμέτωπη με πολιτικές αναταράξεις, με μια επιβραδυνόμενη οικονομική ανάπτυξη και με τεταμένες σχέσεις με τις παγκόσμιες υπερδυνάμεις. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα αντιμετωπίσουν μια σειρά ζητημάτων, περιλαμβανομένου του ασταθούς πολιτικού συνασπισμού της Γερμανίας, της αντοχής του λαϊκισμού, των οικονομικών προβλημάτων της Ιταλίας και των ανησυχιών για την αιωρούμενη παρουσία της Κίνας και της Ρωσίας πάνω από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτές είναι τέσσερις τάσεις που θα διαμορφώσουν την πολιτική, οικονομική και κοινωνική ατζέντα της Ευρώπης αυτό το έτος. Τάση 1: Προβλήματα στους 4 της ΕΕ

H συνθήκη που υπέγραψαν Μέρκελ, Μακρόν θα διαμορφώσει την ευρωπαϊκή ατζέντα. Οι φιλοδοξίες για κοινή αμυντική πολιτική και η σύγκριση με τις πρώτες προσπάθειες νομισματικής ενοποίησης. Το Άαχεν είναι κοντά στην ολλανδική πόλη του Μάαστριχ, η οποία έδωσε το όνομά της στην πιο σημαντική ίσως ευρωπαϊκή συνθήκη της σύγχρονης εποχής. Η Συνθήκη του Άαχεν, η οποία υπογράφηκε την περασμένη εβδομάδα από τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ανήκει σε διαφορετική κατηγορία. Αλλά θα κάνατε μεγάλο λάθος αν υποτιμούσατε τη σημασία της. Η συμφωνία αυτή θα θέσει μια ατζέντα, ακριβώς όπως το έκανε η γαλλογερμανική Συνθήκη των Ηλυσίων το 1963. Και η ατζέντα έχει σημασία στον ευρωπαϊκό διάλογο. Αν θέλει κανείς να κάνει μια σύγκριση, μπορεί να σκεφτεί το σχέδιο Βέρνερ. Τον Δεκέμβριο του 1969, στo λυκόφως του συστήματος των σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών του Μπρέτον Γουντς, οι ηγέτες της Ε.Ε. πραγματοποίησαν μια σύνοδο στη Χάγη για να ορίσουν

«Υπάρχουν ψηφιακές αυτοκρατορίες παντού γύρω μας», λέει στην «Κ» ο Πίτερ Φράνκοπαν . «Το Facebook είναι μια αυτοκρατορία, η Amazon είναι μια αυτοκρατορία και, με κάποιους τρόπους, οι ΗΠΑ, η Κίνα και ακόμα και η Ρωσία με το Ιράν συμπεριφέρονται αυτοκρατορικά». Πίτερ Φράνκοπαν στην «Κ»:   Δύσκολες εποχές για την Ευρώπη. Ο Πίτερ Φράνκοπαν είναι καθηγητής Παγκόσμιας Ιστορίας και διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Το έργο του δεν είναι ευρέως γνωστό στην Ελλάδα, ωστόσο η οπτική γωνία του, εκείνη δηλαδή ενός κόσμου σε μετάβαση από τη Δύση προς την αναδυόμενη Ανατολή, θα ενδιέφερε σίγουρα πολλούς. Κλείσαμε αυτή τη συνέντευξη μετά σχεδόν μιάμιση ώρα συνομιλίας μέσω Skype. Η ματιά του δεν είναι γεωπολιτική, είναι ουσιαστικά ιστορική και έχει ως βάση την πεποίθηση ότι ζούμε σε έναν κόσμο ο οποίος είναι βαθύτατα διασυνδεδεμένος. Η «δυσκολία ανάγνωσης» του εξαιρετικά ευανάγνωστου έργου του Φράνκοπαν αγγίζει περισσότερο όποιον θεωρεί εαυτόν