IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Η ολοκληρωτική απορρύθμιση που έχει επιβάλει την τελευταία τριακονταετία ο νεοφιλελευθερισμός είναι εμφανής πρωταρχικά στα καθεστώτα κίνησης των κεφαλαίων και στο θεσμικό πλαίσιο διαπραγμάτευσης της εργατικής δύναμης. Εργαλείο του συγκεκριμένου υποδείγματος είναι οι εθνικοί κρατικοί μηχανισμοί και οι πολιτικοί φορείς που ανήλθαν σε κυβερνητικούς θώκους. Έτσι, ο νεοφιλελευθερισμός επιχείρησε να δώσει ώθηση στην μεγέθυνση του καπιταλιστικού συστήματος, καθώς το τελευταίο είχε οδηγηθεί σε στασιμοπληθωρισμό (δεκαετία του 1970) κάτω από την καθοδήγηση της κεϋνσιανής-κλασικής ρύθμισης και των υπέρμετρων δημοσιονομικών ελλειμμάτων που είχαν δημιουργηθεί. Η ώθηση προήλθε κυρίως από τη τρομακτική διόγκωση του χρηματοπιστωτικού τομέα, ο οποίος κατέστησε ιδιωτικό το χρέος που διοχετευόταν στην καπιταλιστική μηχανή για τη συνέχιση της λειτουργίας της ως μέσο τόνωσης της ιδιωτικής ζήτησης. Ως αποτέλεσμα της εφαρμοζόμενης οικονομικής πολιτικής, ο περιορισμός των μισθών των εργαζομένων

Οταν ο κ. Ζου Ξιαοτσουάν, ο 69χρονος διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Κίνας, μιλώντας στο πλαίσιο του 19ου Συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος, προειδοποίησε για τον κίνδυνο να εκδηλωθεί «Στιγμή Μίνσκι» ( Minsky Moment ) αν δεν συγκρατηθεί η υπερχρέωση των περιφερειών, επιχειρήσεων και νοικοκυριών της Κίνας, κτύπησε συναγερμός σε όλη την υδρόγειο. «Στιγμή Μίνσκι» είναι το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Ως πρώτη έχει καταγραφεί, το 1998, η κρίση της Ρωσίας (τότε ο Πολ ΜακΚάλεϊ καθιέρωσε τον όρο, τιμώντας τον ριζοσπάστη Αμερικανό οικονομολόγο Χίμαν Μίνσκι). Η δεύτερη, το 2007, όταν ξέσπασε η πρώτη σφοδρή κρίση του πράγματι παγκόσμιου καπιταλισμού. Ο Μίνσκι τεκμηρίωσε τη θεωρία ότι η σταθερότητα εκτρέφει νομοτελειακά την αποσταθεροποίηση και την κρίση, με μοχλό το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο. Διέκρινε τρεις κατηγορίες δανεισμού των επιχειρήσεων: Τον ασφαλή, που αποπληρώνουν τόκους και κεφάλαιο με τα μελλοντικά κέρδη τους. Τον κερδοσκοπικό, που στηρίζονται στα μελλον

Πριν δέκα χρόνια ξέσπαγε η κρίση των ενυπόθηκων δανείων subprime, ένα γεγονός το οποίο απετέλεσε το προοίμιο για ό,τι δεκατρείς μήνες αργότερα, θα κορυφωνόταν στη μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική κρίση που προκάλεσε απότομη ύφεση στο βιομηχανικό κόσμο. Οι Αμερικανικές τράπεζες είχαν ξεκινήσει να κυκλοφορούν στην αγορά στεγαστικών δανείων πιστώσεις με επίπεδο κινδύνου υψηλότερο από το μέσο όρο των άλλων δανείων (subprime). Αυτά τα ‘τοξικά’ στεγαστικά δάνεια «συσκευάζονταν» σε χρεωστικούς τίτλους και πωλούνταν ως χρηματοοικονομικά προϊόντα υψηλής ποιότητας. Και η φούσκα διογκωνόταν συνέχεια και με αυξητικό ρυθμό στον τομέα των στεγαστικών στις ΗΠΑ, έως ότου έσπασε. Ανάμεσα στον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2007, τα προβλήματα αρχίζουν για τα επενδυτικά κεφάλαια, τις τράπεζες και τους άλλους οργανισμούς ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ, στο βαθμό που τα subprime στεγαστικά δάνεια έμεναν ακάλυπτα. Στις 9 Αυγούστου η μετάδοση της κρίσης φτάνει και στην Ευρώπη: Η τράπεζα BNP Paribas αναστ

Η 9η Αυγούστου μπορεί να θεωρηθεί ως το επετειακό ορόσημο για την έναρξη μίας από τις μεγαλύτερες οικονομικές κρίσεις στην Ιστορία της ανθρωπότητας, της πρώτης σοβαρής στον 21ο αιώνα.  Ο ανταποκριτής της ιταλικής εφημερίδας La Repubblica στην Ουάσιγκτον Φεντερίκο Ραμπίνι προσφέρει στο σημερινό φύλλο της μία ανάλυση για τα αποτελέσματα κι ένα ιστορικό της κρίσης υπό το πρίσμα της ενστώσας πολιτικής κατάστασης στις ΗΠΑ, διαπιστώνοντας πως παρά την κάποια ισορροπία που αποκαταστάθηκε, οι συνθήκες για μία επανάληψή της βρίσκονται πάντοτε παρούσες, κι εκφράζει τον φόβο πως υπό την παρούσα κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, που ανοίγει τον δρόμο για μία νέα απορρύθμιση, ένα νέο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό επεισόδιο είναι πάντοτε ορατό.  “Πριν από δέκα χρόνια”, γράφει ο Ραμπίνι, “τα προειδοποιητικά σημάδια για την κατάρρευση των ενυπόθηκων δανείων subprime είχαν αρχίσει να γίνονται ορατά: ήταν η απαρχή της Μεγάλης Ύφεσης. Είναι μια ιστορία, την οποία ακόμη δεν έχουμε ξεπεράσει

Είναι εύκολο να λέμε, όπως πολλοί από εμάς έχουμε κάνει, ότι οι φιλελεύθερες ελίτ της Δύσης πρέπει να μην κάνουν πίσω όταν έρχονται αντιμέτωπες με μια λαϊκίστικη απειλή. Πέρα απ’ αυτό, όμως, τι πρέπει στην πραγματικότητα να κάνουν; Εγώ θα άρχιζα με μια ριζική επανεκτίμηση της σύγχρονης μακροοικονομικής διακυβέρνησης από τις ανεξάρτητες κεντρικές τράπεζες και τη στόχευση του πληθωρισμού μέχρι την απελευθέρωση των χρηματοπιστωτικών αγορών και τη χάραξη της δημοσιονομικής πολιτικής. Για να το πω απλά, αν εμείς, το φιλελεύθερο κατεστημένο, δεν κάνουμε κάτι τέτοιο, θα το κάνουν οι λαϊκιστές. Μια Μαρίν Λεπέν στην προεδρία της Γαλλίας, για παράδειγμα, θα μπορούσε να βγάλει τη χώρα της από την ευρωζώνη και να δώσει εντολή στην κεντρική τράπεζα να χρηματοδοτήσει τις δαπάνες της κυβέρνησής της. Πρέπει όμως επίσης να επανεξετάσουμε διεξοδικότερα τις στενές σχέσεις ανάμεσα στους θεσμούς μας, τους κανόνες που τους διέπουν και την κυρίαρχη μακροοικονομική θεωρία. Ένα μεγάλο μέρο

Εάν δεν αποδώσει η οικονομική πολιτική, ούτε η φορολόγηση όλων των καταθέσεων με 25% για να διασωθεί το σύστημα, το τελευταίο χαρτί της ελίτ θα είναι ο πόλεμος – εκτός ίσως εάν καταργηθεί η ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών Έχουν περάσει σχεδόν οκτώ χρόνια από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, όπου το παγκόσμιο σύστημα κινδύνευσε να καταρρεύσει –  με αποτέλεσμα να αποφασιστεί η διάσωση των τραπεζών από τα κράτη,  άρα από τους φορολογουμένους Πολίτες τους, επειδή θεωρήθηκαν πολύ μεγάλες για να χρεοκοπήσουν (too big to fail), χωρίς καν να τιμωρηθούν οι ένοχοι. Με τον τρόπο αυτό δημιουργήθηκαν τεράστια ελλείμματα στους προϋπολογισμούς των κρατών, αυξήθηκαν κατακόρυφα τα δημόσια χρέη, επίσης τα επιτόκια δανεισμού,  ενώ ορισμένα χρεοκόπησαν, αδυνατώντας να χρηματοδοτηθούν από τις αγορές με βιώσιμα επιτόκια  – όπως η Ελλάδα, καθώς επίσης οι υπόλοιπες χώρες του Νότου. Για να ισοσκελιστούν τώρα τα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς, αποφασίσθηκε η υιοθέτηση της  πολιτικής λιτότητας

  JAMES CYPHER (καθηγητής Οικονομικών και συγγραφέας) ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Στον ΧΡΟΝΗ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΥ «Τα προγράμματα διάσωσης πήγαν σε λάθος τσέπες»    Η σημερινή επίθεση ενάντια στους εργαζόμενους του δημοσίου τομέα και στο κοινωνικό κράτος σε Ευρώπη και ΗΠΑ είναι σχεδιασμένη προς όφελος των επιχειρήσεων και των πλουσίων, οι οποίοι θα εξασφαλίσουν χαμηλότερη φορολόγηση.  Detroit: Ruins Αυτή είναι η εκτίμηση του διακεκριμένου οικονομολόγου James Cypher. Ο ίδιος πιστεύει ότι τα προγράμματα ενίσχυσης της οικονομίας απέτυχαν διότι δεν κατευθύνθηκαν εκεί όπου υπάρχει πραγματική ανάγκη. Ο χρηματοοικονομικός τομέας, υποστηρίζει, δεν είναι ανεξάρτητος από την πραγματική οικονομία. Η παραγωγή, η οικονομική ανισότητα και η ταξική δομή είναι τα κλειδιά για την κατανόηση της σημερινής κρίσης. Εχετε υποστηρίξει ότι η τρέχουσα οικονομική κρίση, που ξεκίνησε στις ΗΠΑ, δεν προκλήθηκε σε τόσο μεγάλο βαθμό «από την αλχημεία των χρηματοοικονομικών μάγων» όσο μάλλον απ