Ο Ερντογάν φτύνει ξανά Ελλάδα-Δύση στα μούτρα, ώρες μετά το δώρο των F-16 Block 70…
Ο Ερντογάν φτύνει ξανά Ελλάδα-Δύση στα μούτρα, ώρες μετά το δώρο των F-16 Block 70…
Το νέο «ξέσπασμα» του Ερντογάν κατά των… εχθρών που «πέταξε στη θάλασσα», επαναλαμβάνοντας ανερυθρίαστα μιλώντας σε προεκλογική συγκέντρωση στη Σμύρνη, εν όψει δημοτικών εκλογών, δεν εκπλήσσει κανέναν. Το «έπεσα από τα σύννεφα» μπορεί να απαγορεύεται για αναλυτές με τον στοιχειώδη αυτοσεβασμό. Ταυτόχρονα όμως, εκπλήσσει δυσάρεστα η ταχύτητα με την οποία σπεύδουν εγχώριοι «διπλωματικοί κύκλοι» να δικαιολογήσουν τον κατά φαντασία σουλτάνο, αποδίδοντας τις «ρητορικές εξάρσεις» σε προεκλογικές σκοπιμότητες και τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης, ότι πήρε… πολύ λιγότερα από την Ελλάδα που εξασφάλισε τα F-35.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η ερμηνεία είναι ολοκληρωτικά λανθασμένη. Παντού υπάρχουν οι εσωτερική πολιτική σκοπιμότητα. Αποδεικνύει όμως το επίπεδο της ανοχής που έχουν αναπτύξει οι δυτικές δημοκρατίες απέναντι στον συγκεκριμένο ηγέτη, ενώ ταυτόχρονα, σπεύδουν σε κάθε ευκαιρία να στολίσουν ακόμα και με πρόστυχα κοσμητικά επίθετα τον ηγέτη της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, εκπρόσωπο άλλου ένα δεσποτικού καθεστώτος, πάντα φυσικά με το μέτρο που έχει υιοθετηθεί στον δυτικό κόσμο.
Ακόμα και στην Ελλάδα παρουσιάζεται το φαινόμενo,… ορκισμένοι εχθροί του Πούτιν να είναι κρυφοί θαυμαστές του Ερντογάν και να προωθούν τις σχέσεις με το καθεστώς του. Κι αν αυτό είναι προϊόν κυνικής θεώρησης – οπτικής του ελληνικού εθνικού συμφέροντος, αναρωτιέται κανείς, ποιο εθνικό συμφέρον εξυπηρετείται από την άκριτη αντιγραφή αυτού που θεωρείται εθνικό συμφέρον των ΗΠΑ, από την παρούσα κυβερνητική ελίτ των Δημοκρατικών. Προφανώς και έναν ηγέτη θα πρέπει να το κρίνει κανείς με βάση τις αρχές και αξίες που υιοθετεί. Ουδείς αντιλέγει…
Αρκεί όμως την ίδια συνταγή να την εφαρμόζει παντού με τον ίδιο τρόπο. Διότι στην περίπτωση της Τουρκίας, τη θέση των αρχών και των αξιών τις καταλαμβάνουν οι γεωπολιτικοί υπολογισμοί, ενώ στην περίπτωση της Ρωσίας, οι γεωπολιτικές σκοπιμότητες οδηγούν στην υποκριτική χρησιμοποίηση της ηθικής. Απέναντι στη Ρωσία επιχειρείται παντός είδους αποκλεισμός, που φθάνει μέχρι την -βολική για πολλούς- επανεμφάνιση του Ψυχρού Πολέμου. Στην περίπτωση της Τουρκίας, αντίθετα, εξαντλείται κάθε επιείκεια, καταπατώντας κάθε έννοια αρχών και αξιών.
Ο Ερντογάν λοιπόν, γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων του τις εξελίξεις στις ΗΠΑ με την αποδέσμευση της παραγγελίας 40 νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 και την εξασφάλιση 79 συλλογών για την αναβάθμιση ισάριθμων αεροσκαφών του τύπου στο τουρκικό οπλοστάσιο, στην κορυφαία έκδοση F-16 Block 70, επανήλθε στη γνωστή εμπρηστική ρητορική. Είπε από τη Σμύρνη, ότι «ο αγώνας μας δεν τελείωσε ρίχνοντας τον εχθρό στη θάλασσα στη Σμύρνη», αναφερόμενος για μια ακόμα φορά στη μικρασιατική καταστροφή!
«Οι περιοχές του Μαρμαρά και του Αιγαίου είναι οι περιοχές που φυτεύτηκαν τα πρώτα θεμέλια της χιλιόχρονης ιστορίας μας» συμπλήρωσε ο Ερντογάν, κάνοντας τα πάντα για να πείσει το διεθνές ακροατήριο, ότι ο επεκτατικός πόλεμος και οι κατακτήσεις που έφεραν τους Τούρκους από τις στέπες της Μογγολίας και τις κεντρικής Ασίας στη Μεσόγειο, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Το χειρότερο όλων είναι όμως, ότι ο πυρήνας αυτής της κοσμοθεωρίας είναι απόλυτα φασιστικός, αντιμετωπίζοντας τους Τούρκους ως ένα ανώτερο είδος ανθρώπου, αντιγράφοντας την πρακτική του Αδόλφου Χίτλερ, ο οποίος αιματοκύλησε την ανθρωπότητα.
Ο Ερνοτγάν μοιάζει να θωρεί ότι κινείται με λογική αντίστοιχης των Σταυροφοριών, για λογαριασμό της Ημισελήνου, θεωρώντας ότι ο τελικός στόχος δεν έχει ακόμα επιτευχθεί. Γι’ αυτό ο ιδεοληπτικός και αγράμματος ισλαμιστής, πιέζει σε όλα τα μέτωπα με όλους τους τρόπους, στο όριο. Οι Τούρκοι κατέλαβαν έναν γεωγραφικό χώρο υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας, εγκαταστάθηκαν και επιδιώκουν περαιτέρω επέκταση γεωγραφικά. Και στην πορεία, κοροϊδεύει τους… άπιστους εχθρούς. Ο δυτικός κόσμος τον κατευνάζει, θεωρώντας ότι δεν κινδυνεύει. Η ιστορία όμως ενίοτε επαναλαμβάνεται σαν φάρσα.
Η Τουρκία δεν απομονώνεται ό,τι και να κάνει. Πέραν των ακόμα πιο καταθλιπτικών επιδόσεων του καθεστώτος του στο εσωτερικό στο πεδίο των ατομικών ελευθεριών και γενικότερα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσων τολμούν να διαφωνούν κι στις διεθνείς σχέσεις της χώρας του ακολουθεί παρόμοια αντιδυτική στάση, απολαμβάνοντας ασυλίας και μόνο έμμεσα του ασκείται πίεση στην προσπάθεια να τον επαναφέρουν στο μαντρί. Οι περιπτώσεις της Χαμάς και του Ιράν, προσφέρονται για να αναδείξουν την υποκρισία της δυτικής πολιτικής απέναντι στα καθεστώτα Ερντογάν και Πούτιν.
Κι αυτά, χωρίς καν να ασχοληθεί κανείς με την εκβιαστική τακτική αναφορικά με την είσοδο Φινλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Εδώ, προς το παρόν είναι κερδισμένος, αφού αποδεσμεύτηκαν τα F-16 Block 70. Η εξεύρεση “λύσης” αποδεικνύει για μια ακόμη φορά, ότι η Δύση δεν ασχολείται με τίποτε άλλο παρά μόνο με τη Ρωσία. Οι κρατούντες στις ΗΠΑ έχουν τη δική τους ατζέντα, την οποία προωθούν με κάθε τρόπο, με αποτέλεσμα να μην αξιολογούν σωστά την τουρκική στάση.
Πιο πρόσφατο επεισόδιο η υποστήριξη της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς στη Γάζα, που ευθύνεται για το ξέσπασμα της σφαγής στη Γάζα, με την καταδρομική επιχείρηση σε ισραηλινό έδαφος και τη αδιάκριτη σφαγή πολιτών κάθε ηλικίας και φύλου. Ενώ στον δυτικό κόσμο υφίσταται γενική συναίνεση καταδίκης της Χαμάς, την οποία έχουν μάλιστα χαρακτηρίσει «τρομοκρατική οργάνωση», πολλές χώρες αποφεύγουν ακόμα και να επικρίνουν με την πρέπουσα δριμύτητα το καθεστώς Ερντογάν, παρότι δεν αρνήθηκε απλά να καταδικάσει την ενέργεια, αλλά φιλοξενούσε και εμμέσως συνέβαλλε στην οργάνωση της επιχείρησης.
Ο ίδιος ηγέτης συνεργάζεται με το καθεστώς των μουλάδων της Τεχεράνης, που επίσης θεωρούνται κόκκινο πανί στη Δύση. Κι εκεί τα αντανακλαστικά είναι πολύ διαφορετικά, ιδίως στην περίπτωση των ΗΠΑ. Ενώ αναλαμβάνουν στρατιωτική πρωτοβουλία αντιμετώπισης των υποστηριζόμενων από τους Ιρανούς, ανταρτών Χούθι της Υεμένης που έχουν προκαλέσει τεράστια προβλήματα στη διεθνή οικονομία μέσω του αποκλεισμού της θαλάσσιας εμπορικής οδού που οδηγεί από την Ασία στη Μεσόγειο μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, αλλά πληροφορίες τους φέρουν να αποσύρονται από κουρδικές περιοχές. Ανέχονται τον Ερντογάν να υποστηρίζει ότι η Χαμάς διεξάγει εθνικοαπελευθερωτικό πόλεμο από τους Ισραηλινούς, ενώ οι Κούρδοι που δεν υποτάσσονται στο τουρκικό καθεστώς και σφάζονται καθημερινά από τις τουρκικές δυνάμεις σε τέσσερις διαφορετικές χώρες (Τουρκία, Συρία, Ιράκ και Ιράν), δεν χαρακτηρίζονται και δεν αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο.
Κι αν τα γεωπολιτικά συμφέροντα
και ο κυνισμός της διεθνούς πολιτικής επιτρέπει αυτή την εξόφθαλμη
δυτική ασυνέπεια στη βάση των γεωπολιτικών συμφερόντων, αναρωτιέται
κανείς πως ακριβώς σκέπτονται για το ελληνικό εθνικό συμφέρον, οι
ετερόφωτοι αναλυτές των Αθηνών που παπαγαλίζουν συστηματικά όσα
υποστηρίζει η δυτική ρητορική που περιθάλπει το καθεστώς Ερντογάν. Η
Δύση αυτοεξευτελίζεται αναζητώντας δικαιολογίες να πείσει τον εαυτό της
κυρίως, όπως ο απατημένος αλλά ψυχολογικά εξαρτημένος σύζυγος. Στο τέλος, αυτή η έλλειψη αυτοσεβασμού που βαφτίζεται γεωπολιτικό συμφέρον, οδηγεί στο να κάνουν στην Τουρκία τα χατίρια για να μην την χάσουν οριστικά…
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Οι τελευταίες ημέρες του Ιανουαρίου 2024 θα καταγραφούν ως στιγμή στην οποία οι ΗΠΑ επανασυνέδεσαν με ανοικτό τρόπο, μετά από πολλά χρόνια, την εκ μέρους τους ενίσχυση της Ελλάδας και της Τουρκίας. H αμερικανική κυβέρνηση έστειλε την επίσημη ειδοποίηση στο Κογκρέσο για την ταυτόχρονη έγκριση της πώλησης νέων μαχητικών αεροσκαφών σε Ελλάδα και Τουρκία.
Αφενός, ως προς την Ελλάδα, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών έδωσε την έγκρισή του για την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-35 ΙΙ. Αφετέρου, η Γερουσία των ΗΠΑ τελικώς συναινεί στην πώληση των σύγχρονων F-16 στην Τουρκία, όπως είχε εισηγηθεί το υπουργείο εξωτερικών και όπως αναμενόταν γενικώς.
Για την Ελλάδα, σε συνδυασμό με την παροχή πολλών διαφορετικών κατηγοριών υλικού δωρεάν ή/και με ευνοϊκούς όρους, περιλαμβανομένων των χρησιμότατων μεταγωγικών C-130H, η αμερικανική κίνηση εκπροσωπεί, συνολικά, μια σημαντική δόση ενίσχυσης της ελληνικής αποτρεπτικής ισχύος αλλά και ψήφο εμπιστοσύνης των ΗΠΑ προς την Ελλάδα.
Αυτό σημαίνει ότι ένα στοίχημα των τελευταίων ετών, η ανάγκη να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η διμερής στρατηγική συνεργασία μας με τις ΗΠΑ ώστε να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας της στο ευρύτερο πλαίσιο των προσπαθειών διατήρησης μιας ούτως ή άλλως εξασθενημένης πολυμέρειας, φαίνεται ότι κερδίζεται.
Το εάν και σε τι βαθμό αυτή η εξέλιξη σημαίνει ισχυροποίηση σε όλα τα επίπεδα, όπως πολλοί σπεύδουν να προδικάσουν, είναι σύνθετο ζήτημα που μένει να εξεταστεί. Μπορεί να κριθεί, με επιχειρησιακούς όρους, μόνον από τους πραγματικά και σε βάθος γνωρίζοντες (α) τα ειδικά χαρακτηριστικά, τις ακριβείς δυνατότητες, τον χρονικό ορίζοντα και το κόστος χρήσης κάποιων εξ’ αυτών, όπως π.χ. των αμφιλεγόμενων στις ΗΠΑ Littoral Combat Ships (LCS), ανεξαρτήτως του εξίσου αμφιλεγόμενου χαρακτηρισμού τους ως «φρεγατών», σε σχέση με (β) τις εκπεφρασμένες ανάγκες των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, εν προκειμένω του πολεμικού ναυτικού.
Σε κάθε περίπτωση, τα νέα είναι εξαιρετικά ως προς το F-35 ΙΙ, ένα αεροσκάφος 5ης γενιάς που κρίθηκε απαραίτητο σε χώρες από τη Βρετανία, την Ιταλία και την Πολωνία μέχρι την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και το Ισραήλ. Σε συνδυασμό με τα Rafale και τον εκσυγχρονισμό των F-16, η Ελλάδα αποκτά σταδιακά μια αξιοζήλευτη αεροπορική ισχύ.
Βεβαίως το σημείο καμπής για ην αποκατάσταση της ισορροπίας ισχύος στην περιοχή και την υπέρβαση της παρολίγον μοιραίας περιόδου εγκατάλειψης των ελληνικών αποτρεπτικών δυνατοτήτων ήλθε τον Σεπτέμβριο 2021, όταν η Ελλάδα και η Γαλλία υπέγραψαν τη Συμφωνία Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης για τη συνεργασία στην Άμυνα και την Ασφάλεια. Οι παραγγελίες και η ταχύτατη διαδικασία παράδοσης των Rafale και η προοπτική των τριών κορυφαίων φρεγατών Belharra, κυριολεκτικά μετασχημάτισαν τις ισορροπίες στην περιοχή.
Ένα σύνθετο ισοζύγιο προοπτικών ισχύος
Εάν συνυπολογίσουμε το θρυλούμενο «ήπιο κλίμα» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, σε τι γενικότερα συμπεράσματα μας οδηγούν οι τελευταίες εξελίξεις στα εξοπλιστικά;
Παρότι πολλά υπερβολικά, ενίοτε και γραφικά, γράφονται και ακούγονται για τις μελλοντικές δυνατότητες της Τουρκίας, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε δυο κρίσιμα σημεία που, υπό προϋποθέσεις, συνιστούν τουρκικά πλεονεκτήματα σε μια ενδεχόμενη μελλοντική σύγκρουση.
Το πρώτο είναι εν μέρει δυνητικό, όμως πτυχές του έχουν αρχίσει να υλοποιούνται. Η επέκταση της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας που οραματίζεται ο Ερντογάν έχει, στο πρόσφατο παρελθόν, σκαλώσει σε προβλήματα και διεθνείς κυρώσεις, όπως π.χ. με την απώλεια μερών από τη Γερμανία για το επί σειρά ετών σχεδιαζόμενο τουρκικό άρμα μάχης, αλλά η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών για υλικά, μέρη και τεχνολογικές λύσεις (π.χ. από τη Νότια Κορέα) είναι συνεχής και σε πολλά πεδία επιτυχής.
Σήμερα, η αποδέσμευση των F-16 με μόνο αντάλλαγμα την έγκριση της εισόδου της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, πιθανότατα θα λειτουργήσει, άμεσα ή έμμεσα, ως εναρκτήριο λάκτισμα για την επάνοδο της Άγκυρας στην επιτυχή αναζήτηση και δυτικών εταίρων στα σχέδια της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας. Εδώ η Ελλάδα βρίσκεται πίσω και οι επιπτώσεις είναι πολυεπίπεδες όσο και μακροπρόθεσμες.
Δεύτερον, η Τουρκία τύποις παραμένει κομμάτι του ευρωατλαντικού κόσμου αλλά παράλληλα διαμορφώνει ένα διεθνές και διεθνικό κοινό στον κόσμο του πολιτικού Ισλάμ. Σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο, που καλλιεργείται τόσο εντός της Τουρκίας όσο και στο διεθνικό και το διεθνές πεδίο, ο Ερντογάν υπολογίζει ότι μπορεί ταυτόχρονα να απευθύνεται στο ακροατήριο του πολιτικού Ισλάμ παγκοσμίως και να διαδραματίζει ένα μεσολαβητικό ρόλο.
Επιχειρεί να διαδραματίσει τον ρόλο που διεκδίκησε και εν μέρει πέτυχε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Όμως η συγκυρία με τη Γάζα είναι πολύ διαφορετική και ο ρόλος του γεφυροποιού σημαίνει τεράστιο ρίσκο. Το κενό που φαίνεται να αφήνουν χώρες όπως η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία, επιχειρεί να καλύψει η Άγκυρα συντασσόμενη όμως έτσι, τελικώς, με την Τεχεράνη.
Σε κάθε όμως περίπτωση, η Άγκυρα διατηρεί την προσοχή του κοινού του πολιτικού Ισλάμ σε διεθνές και, κάτι ακόμη πιο επικίνδυνο για την Ελλάδα, σε διεθνικό επίπεδο. Απευθύνεται, έτσι, με τρόπο ακόμη σχετικά διακριτικό, και στους ισλαμιστές στο εσωτερικό των κοινωνιών μας.
Με δυο λόγια, η εκστρατεία Ερντογάν για την καρδιά του Ισλάμ δονεί τις χορδές της εποχής, μιας εποχής στην οποία ούτως ή άλλως η πολιτική της ταυτότητας και η αξίωση για αναγνώριση έχουν περάσει στην πρώτη γραμμή. Πέρα από τη συνεχή και κλιμακούμενη πίεση στην Ελλάδα και την Κύπρο, η Τουρκία αναζητά ρόλο ως μουσουλμανική ηγεμονική παρουσία στην περιοχή και στο σουνιτικό κόσμο πέρα από αυτή. Με δυο λόγια, όπως γράψαμε προ τριετίας και επιβεβαιώνεται, μεταξύ άλλων, με την στάση της Άγκυρας στον πόλεμο στη Γάζα, η Τουρκία διεκδικεί μερίδιο στην πολιτισμική ηγεμονία του πολιτικού Ισλάμ σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τα προβλήματα της σύνδεσης
Από αμερικανική πλευρά, η σύνδεση ενίσχυσης Ελλάδας – Τουρκίας είναι και πάλι γεγονός. Πολλοί θα υποστηρίξουν ότι ως προς το περιεχόμενο των αμερικανικών αποφάσεων, η σύνδεση εμπεριέχει θετικά στοιχεία, κυρίως από την άποψη της σχετικής ασυμμετρίας. Αυτό είναι, σε ένα βαθμό, ακριβές. Από την άλλη πλευρά, η σύνδεση αυτή καθ’ εαυτή αποτελεί αρνητική εξέλιξη.
Και αυτό διότι το υπόβαθρο των σχέσεων θα είναι δύσκολο. Στην πραγματικότητα, τίποτε δεν προμηνύει μια μακροχρόνια περίοδο αυτού που κάθε σώφρων δρών στην Ελλάδα θα επιθυμούσε. Δηλαδή μια μακροχρόνια περίοδο ειρήνης και αύξησης της ευημερίας, μέσω περαιτέρω ανάπτυξης των εμπορικών συναλλαγών αλλά και των ενδεχόμενων (και ήδη σχεδιαζόμενων) συνεργασιών στον τουρισμό και την πράσινη ενέργεια.
Ως προς τα ελληνοτουρκικά, είναι εντελώς απίθανο η διαδικασία του πολιτικού διαλόγου Ελλάδας – Τουρκίας να επηρεάσει τον πυρήνα της τουρκικής ατζέντας. Αντίθετα εξυπηρετεί την Τουρκία στην προσπάθειά της να εμφανίζεται ταυτόχρονα ως προστάτης του πολιτικού Ισλάμ και να συνεχίζει τις σχέσεις της ως χώρα μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ.
Εάν, όπως είναι το πιθανότερο σενάριο, η Τουρκία εξακολουθήσει να ισορροπεί μεταξύ τριών ή τεσσάρων πόλων στην παγκόσμια πολιτική και να επιδιώκει παράλληλα την ανάδειξή της ως διακριτού κέντρου, η σύνδεση που προαναφέρθηκε θα μας φέρνει συχνά σε δύσκολη θέση. Η Ελλάδα δεν μπορεί να σηκώσει το κόστος της επαναπροσέγγισης της Τουρκίας με τη Δύση.
Ακόμη και αν υποθέσουμε ότι η Ελλάδα επιθυμεί να υποβοηθήσει την επιθυμία των ΗΠΑ να διατηρήσουν την Τουρκία στο δυτικό στρατόπεδο, είναι απίθανο να μπορέσει η Αθήνα να συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση χωρίς να ζημιώσει τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα με υποχωρήσεις. Η πραγματικότητα είναι ότι διαφορετικοί Έλληνες πρωθυπουργοί την τελευταία δεκαπενταετία έχουν εμφανιστεί, σε διαφορετικές συγκυρίες, ως επισπεύδοντες σε ρόλους υποβοήθησης της εικόνας και του ρόλου της Τουρκίας στη Δύση.
Για καταρχήν βελτίωση των σχέσεων, η Τουρκία οφείλει σε κάτι να υποχωρήσει. Όπως έχω εξηγήσει κατ’επανάληψη, αυτό που στρατηγικά έχει λόγο να επιθυμεί η Ελλάδα για τις σχέσεις με την Τουρκία είναι μια βιώσιμη ειρήνη που δεν υποκρύπτει φινλανδοποίηση. Βάσει αυτού του πλαισίου θα πρέπει να αποτιμώνται εξελίξεις και πρωτοβουλίες. Κάθε αποκλιμάκωση είναι προφανώς καλοδεχούμενη, αλλά η επίτευξη ισορροπίας δυνάμεων απέναντι σε μια γείτονα με αναθεωρητικές τάσεις και η στιβαρή προώθηση των ελληνικών θέσεων αποτελούν προϋπόθεση για διάλογο και –εάν οι εξελισσόμενες συνθήκες ευνοήσουν– για βιώσιμη ειρήνη στο μέλλον. Προς το παρόν, φίλοι και σύμμαχοι θα πρέπει να αντιληφθούν ότι η τουρκική στρατηγική απέναντι στην Ελλάδα μπορεί μεσοπρόθεσμα να οδηγήσει στην κατάρρευση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα το απεύχεται αλλά η Τουρκία ενδέχεται να το καταστήσει αναπόφευκτο.
Είχαμε από χρόνια επισημάνει ότι η διολίσθηση από το συνδυασμό καρότου και μαστιγίου απέναντι στην Άγκυρα σε απλές υποσχέσεις καρότου, όπως με τη «θετική ατζέντα» στις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας και την απομάκρυνση της λίστας κυρώσεων, αποθρασύνει τους σχεδιασμούς Ερντογάν. Σήμερα, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις καθορίζονται από το τρίπτυχο συγκυρία – συμμαχίες – ισορροπία ισχύος. Εάν η συγκυρία αλλάξει, κάτι καθόλου απίθανο, μεταξύ άλλων π.χ. με την ενδεχόμενη εκλογή Τραμπ το Νοέμβριο στις ΗΠΑ, το ευρύτερο πλαίσιο των συμμαχιών μας και η ισορροπία ισχύος στην περιοχή θα καταστήσουν τα επόμενα βήματά μας σταθερά και τις επιλογές μας όχι ετεροκαθοριζόμενες από την Άγκυρα.
Η επιστημονική αποτίμηση δεν οφείλει να είναι ευχάριστη. Οφείλει, με δυο λόγια, να ανταποκρίνεται σε ορισμένα στάνταρντς και να είναι χρήσιμη. Στην παρούσα, μεταβατική συγκυρία, χρήσιμη για την Ελλάδα και τον ελληνισμό είναι η συνειδητοποίηση μιας βασικής αρχής: χωρίς συνεχή προσήλωση στο στόχο της διατήρησης της ισορροπίας ισχύος με τη γείτονα, στόχο που εμπεριέχει επιλογές, δράσεις, συγκλίσεις αλλά και αποκλίσεις σε πολλά επίπεδα, το μέλλον θα είναι δύσκολο.
*Ο Κώστας Α. Λάβδας είναι Καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, Senior Research Fellow στη London School of Economics και Καθηγητής της Έδρας Ελληνικών και Ευρωπαϊκών Σπουδών «Κωνσταντίνος Καραμανλής» στη Fletcher School of Law and Diplomacy του Πανεπιστημίου Tufts στις ΗΠΑ.28/1/2024
https://www.liberal.gr/amyna-diplomatia/i-ellada-stin-epohi-ton-f-35-ena-kalo-bima-se-mia-dyskoli-poreia
2.
Αναγκαίος ο νέος σχεδιασμός
της αμυντικής μας ισχύος.
Από πολλούς και πολλές φορές έχει λεχθεί ότι η απειλή κατά της χώρας μας από την Τουρκία είναι πραγματική , ορατή και θα έχει διάρκεια. Η ηρεμία της περιόδου αυτής, σε λίγο θα κλείσουμε χρόνο, είναι φυσικά καλοδεχούμενη. Ιδιαίτερα η δραστική μείωση των αεροπορικών και ναυτικών προκλήσεων. Ομως αυτή η βελτίωση, δεν φαίνεται να βασίζεται σε δομική αλλαγή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Μακάρι να τους δούμε να δέχονται τα οριζόμενα απο το Δίκαιο της Θάλασσας, αλλά μέχρι σήμερα, αρκετοί είναι οι τούρκοι πολιτικοί , με πρώτο τον Πρόεδρο Ερντογάν, που με τις δηλώσεις τους μας υπενθυμίζουν ότι το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» είναι σε πλήρη ισχύ.
Για την υποστήριξη δε αυτού του δόγματος και την εφαρμογή του όταν οι συνθήκες θα είναι κατάλληλες, έχουν θέσει σε εφαρμογή ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο εθνικό πρόγραμμα αύξησης της ναυτικής τους ισχύος. Το πρόγραμμα αυτό , πέρα από τις κλασικές μονάδες μάχης επιφανείας και βυθού , έχει και δύο τομείς που θεωρώ ότι αξίζουν της προσοχής μας. Ναυπηγούν μεγάλα πλοία υποστήριξης των ναυτικών επιχειρήσεων καθώς και σύγχρονα Unman Maritime Vessels (UMV’S), τα οποία θα μπορούν να φεύγουν από τα μεγάλα αυτά πλοία. Με την ολοκλήρωση αυτού του προγράμματος , το οποίο στο σύνολο του υλοποιείται από την τουρκική αμυντική βιομηχανία , σε 5-10 χρόνια, η Τουρκία θα έχει τις δυνατότητες να επιχειρεί από την Λιβύη μέχρι τον Λίβανο ταυτόχρονα,αυτόνομα και για μεγάλο χρόνο. Η θαλάσσια αυτή επάρκεια θα καλύπτεται από αέρος με έναν μεγάλο αριθμό UAV’s και βαλλιστικών βλημάτων επιφανείας-επιφανείας. Φυσικά η τουρκική αεροπορία θα είναι παρούσα και βελτιωμένη, αφού ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία άρσης των αμερικανικών αντιρρήσεων. Θα πολλαπλασιάζει δε και αυτή την παρουσία της στις περιοχές αυτές, υποστηριζόμενη σε καύσιμα από τα αεροσκάφη Tanker που διαθέτει.
Η αεροπορική υπεροχή που έχουμε αυτή την περίοδο, λόγω των έξυπνων κινήσεων που έκαναν οι ελληνικές κυβερνήσεις,(F-16V, Rafale), αλλά και των αντισυμμαχικών πολιτικών του Ερντογάν , συνδράμει θεωρώ, αποφασιστικά στην διαλλακτικότητα της Τουρκίας απέναντι μας. Ο ισχυρός αυτός παράγων αποτροπής θα συνεχιστεί αν ενταχθούν τα 20 F-35 και εκσυγχρονιστούν τα υπόλοιπα 38 F-16 Blok 50 , αλλά κυρίως αν όλος αυτός ο στόλος είναι εξοπλισμένος με τα κατάλληλα σύγχρονα όπλα αέρος-αέρος και αέρος –επιφανείας. Η αποτρεπτική αυτή ισχύς, μας δίνει τον αναγκαίο χρόνο για να σχεδιάσουμε την μελλοντική δομή της στρατιωτικής μας ισχύος , όπως και τον νέο τρόπο υποστήριξης αυτής. Η εξασφάλιση της ειρήνης και των εθνικών μας συμφερόντων , απέναντι στους ανωτέρω σχεδιασμούς της Τουρκίας , απαιτούν μακρόπνοους αμυντικούς σχεδιασμούς στους οποίους θα εμπλέκονται ολες οι ελληνικές δυνατότητες και κυρίως όλα τα ελληνικά μυαλά.
Θεωρώ ότι ο Κος ΥΕΘΑ με την ομιλία του στη Βουλή , αλλά και με τον ετήσιο προγραμματισμό του Υπουργείου , έχει θέσει τις βασικές κατευθύνσεις του νέου σχεδιασμού. Η έκφραση : ‘’όχι όλα από το ράφι’’ , νομίζω ότι τα λέει όλα. Είναι καιρός, για να μην πούμε ότι έχουμε αργήσει αδικαιολόγητα, για:
—Ενεργοποίηση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανικής υποδομής δια της συνδέσεως της με τις νέες ανάγκες των Ε.Δ. και κυρίως με την συντήρηση αυτών.
—Εμπλοκή όλων των σχετικών Ερευνητικών Κέντρων, των ΑΕΙ και ΑΣΕΙ της χώρας, με την βιομηχανία και τις ανάγκες της άμυνας, σε νέες τεχνολογίες και σύγχρονα οπλικά συστήματα. (Κυβερνοπόλεμο, εξουδετέρωση UAV’s, UMV’s, Η.Π. κ.λ.π.)
—Επανεξέταση όλων των θεμάτων του προσωπικού των Ε.Δ. Εκπαίδευση-Μετεκπαίδευση του Μονίμου με έμφαση στα σημερινά χαρακτηριστικά του Μαχητή, του Επιτελή και του Ηγέτη.Επίσης ανάπτυξη των γνώσεων και του πνεύματος της Διακλαδικότητας. Η θητεία των εφέδρων είναι μεγάλο και ιδιαίτερο αντικείμενο. Θέματα εργασίας, διαβίωσης, εξέλιξης και αποδοχών , με ιδιαίτερη προσοχή στις κρίσιμες ειδικότητες που η αναπλήρωση τους είναι χρονοβόρα και κοστοβόρα.
—Επανεξέταση του ισχύοντος νομικού πλαισίου του ΥΠΕΘΑ στους τομείς: 1. Υποστήριξη υφισταμένων Οπλικών Συστημάτων και Μέσων(Διαχωρισμός από την προμήθεια κύριου υλικού) και συνεργασία με την ελληνική βιομηχανία. 2. Πώς λειτούργησε μέχρι σήμερα η ανάθεση της ‘’ΠΛΗΡΟΥΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ’ των Ε.Δ. στον Α/ΓΕΕΘΑ από την ειρήνη; Γιατί όχι η ‘’ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ’’στον Α/ΓΕΕΘΑ και η ‘’ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ’’ στους Αρχηγούς των Κλάδων;
— Αύξηση μέχρι το 2030 της εμβέλειας και της διάρκειας παραμονής στο πεδίο επιχειρήσεων των αεροπορικών και ναυτικών μας δυνάμεων, δια της εντάξεως των κατάλληλων αεροσκαφών ανεφοδιασμού και πλοίων υποστήριξης.(Πολλαπλασιασμός αεροπορικής και ναυτικής δύναμης)
Τα εθνικά συμφέροντα του Ελληνισμού(Ελλάδα-Κύπρος) που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας είναι τα πρώτα που απειλούνται από το ‘’Δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας’’ της Τουρκίας, αν αυτό δεν αλλάξει. Η υποστήριξή τους και η εξασφάλιση τους δεν είναι υπόθεση μίας Κυβέρνησης , ούτε καν μίας γενιάς. Είναι ένα συνεχές χρέος όλου του Ελληνισμού.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΗΣΑντιπτέραρχος (Ι)ε.α.
Επίτιμος Δκτης Δ.Α.Ε.
Μέλος Δ.Σ. ΕΛΙΑΜΕΠ
27/1/2024
https://www.militaire.gr/aeroporia-amyntiki-isxys-georgousis/
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Άλλες αεροπορίες χτίζονται για πόλεμο και άλλες για παρελάσεις…
ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ και εθνική ολιγωρία: Η Τουρκία θα έχει κάνει “ΜΑΤ”… κι εδώ θα ψάχνουν προτεραιότητες.
Η άνοδος της Τουρκίας και η σημαδεμένη τράπουλα .